AKEVLER KUR'AN MEÂLİ
Süleyman Karagülle
2813 Okunma
KUREYŞ SURESİ MEALİ

 

 

106 - KUREYŞ SURESİ

 

Rahman Rahim Allah’ın ismine

 

Kur’an’da “besmele”de olduğu gibi bazı cümlelerin ilk kelimeleri harftir. Bu Türkçe’de daha çok sonda olur. Bu surenin başında “li” harfi ile cümle başlamaktadır. Cümleden evvel ya bir fiil ya da bir isim olmalıdır. Burada bu isim veya fiil hazf (gizli) edilmiştir. Yerine bizim bir kelime takdir etmemiz gerekir. Bundan sonra gelen Maun Suresi’nin herkese aş ve iş kelimelerini koyacak olursak herkese aş ve herkese iş için ulaşımın serbest olması ve kolayca yapılabilmesi gerekir. Bu sure bunu anlatmaktadır. İlkel canlılarda kalp ve damarlar yoktur. Gelişmiş canlıların kalbi var, damarları var ve kan yoluyla gerekli malzeme her hücreye ulaştırılmaktadır. Hücredeki artıklar da alınıp dışarı atılmaktadır. Solucanlarda kan damarları var ama kalp yoktur. Tarım döneminden önce damarlar da yoktu kalp de yoktu. Tarım dönemi kalpsiz damarlar dönemidir. Sanayi dönemi ise kalbin olacağı bir ekonomik ve sosyal düzen dönemidir. Bu kalp Mekke olacaktır. İnsanlık hac yollarını tesis edecek ve Kudüs ve Mekke’ye giderken orada bir ekonomik düzen oluşacaktır. Diğer ayetlerde hac ve Mekke hakkında buna delalet eden işaretler vardır. Diğer ibadetler mü’minlere farz kılındığı halde hac bütün insanlara farz kılınmıştır, denmektedir. Bu surede de Mekke’nin kendisinden çok, yeryüzünde oluşacak güvenli ulaşım imkanlarından bahsedilmektedir. İnsanların bunun için Rablerine ibadet yapmaları emrolunmuştur yani bunu gerçekleştirmek için çalışmaları emrolunmuştur.

 

Li : Burada “lam” harfi getirilmek suretiyle Allah “biz herkese aş ve iş düzenini kurmuşuz ve kuracağız” demektedir. Yani insanlar istese de istemese de savaşla veya barışla gerçekleşecektir. Bize düşen bu oluşa katılmaktır. Zaman akan su gibidir. Akış istikametinde dümeni çevirenler istedikleri istikamette istedikleri yere ulaşabilirler ama geriye dönemezler. Suyun hangi tarafa aktığını bilemeyeler kayalara çarparlar. Sosyalistlere göre ileride aile, din, ulus ve mülkiyet olamayacaktı. Oysa bu kurumlar ilahi olup insanın fıtratına uygun olarak oluşmaktadır.

 

Elf : “Bin” demektir. Küçük kalabalıklara “aşiret”, büyük kalabalıklara da “elf” denmiştir. Aşereye 10, elfe de 1.000 denmiştir. “Kalabalık”tan çok “topluluk” olarak adlandırılmaktadır. Kur’an’da 10, 1.000 ve 100.000’lerden bahsedilmektedir. 100 ve 10.000 toplulukları oluşturmuyor. Şahsiyeti olan topluluklar yüzer katlarla büyürler. 10, 1000, 100.000, 10.000.000, 1.000.000.000 gibi. Ülfet birleşme ve buluşma anlamlarına gelmektedir.

 

Kureyş :Tüccar demektir. Türkçe’deki kuruş buradan gelmektedir. Karış kelimesinden dönüşmüştür. Tüccarlar mallarını alıp satarken karış veya kulaç ile ölçerlerdi. Gezgin tüccarlara Kureyş adı verilmiştir. İlk ticaret Sümerlerde başlamıştır. Sümerler de Türk soyundandır. İbrahim (AS)de Azerileriydi. Mekke’deki Kureyş Kabilesi İsmail(AS)den gelmektedir. Arabistan’a ticareti onlar getirmiştir ve sonuna kadar ellerinden tutmuşlardır. Kureyş Kabilesi’nin adı buradan gelir. Kureyş kelimesi nekredir. Bunun sadece Mekke’deki Kureyş Kabilesi’ne atf etmek, o günkü tarihi vakayı açıklamaya yetse de İkinci Kuran Medeniyeti’nin oluşmasında iskelet teşkil eden bölüşme ve ulaşımı açıklamaya yeterli değildir. Kur’an’ın ifadesi ile Mekke emin yerdir. Mekke’ye gelene pasaport ve vize sorulmaz. Gümrük ve vergi alınmaz. Kota yoktur. Bütün insanların ekonomik ve sosyal serbest bölgesidir. Mekke’nin başka bir adı da ğayri zi zer’ dır. Yani orada tarım da yapılmaz. Kıyasla sanayi de olmaz, diyebiliriz. Sadece oranın kazancı ticaretle olacaktır. Bunun için bütün dünya ile irtibat kurulacak ve herkes oraya gelip pazarlık yapacak, malların ulaşımı yani nakliyesi ise üretilen yerden tüketilen yere yapılacaktır. Bu surede malların taşınması değil de; tüccarların taşınması anlatılmaktır.  

 

İlafihim : “Onların buluşması için yaz ve kış ...

 

Rıhle : “Hayvan eğeri” demektir. Yolculuk için kullanılmıştır.

 

Şita ve Sayf : Saf, dizilmek demektir. Şetta ise dağınık olmak demektir. Yazın yapraklar ve canlılar bir arada durdukları halde son bahada ve kışın yapraklarını döküp dağılmasından istiare edilerek kışa şita, yaza sayf denmiştir. Ekonomik hareketlerde yaz ve kışın çok önemlidir. Üretimler mevsimlere göre değişmektedir. Tüccar üretim zamanında aldığı malları depolar, üretim olmadığı zaman ise piyasaya sürer. Bütün hareket kanunlarında depolama sistemi vardır. Ekonominin de deposu kondansatörü, volanı tüccarın sahip olduğu ambarlarıdır. Bu sebepledir ki, ticaretin sürekli olması gerekmektedir. Tüccar sürekli umre yapmalıdır. Hac ise mevsiminde olur. Hacca halk gitmeli ve tanıtımı yapılan örnek malları Mekke’de görebilmelidir. Haccın kameri aylarda olmasının hikmeti her mevsime gelmesini sağlamak içindir. Yani yaz kış hac ibadeti yapılacak, 33 yılda bütün aylar dolaşılacaktır.

 

Abd : Ana kapının önündeki bekçidir. “Abd”in “amel”den farkı, amil olan belli bir sureyi başkasına tahsis edendir. Geri kalan zamanlarını ise başkalarına kullandırabilir. Abd ise bütün vaktini birisinin emrine veren kimse demektir. Kişi kendisini satma hakkına sahip olmadığı için abdlik (kölelik) sözleşmesi batıldır.

 

Rabb : Ribve, tümsek demektir. Çöllerde tümseğe benzeyen yer yer serpilmiş ağaçlıklara da rabve kelimesi kullanılmaktadır. Sonra yavaş yavaş gelişme karşılığı kullanılmıştır. Birden oluş “hilkat” ile ifade edilir, evrimle gelişmeler rabvet ile ifade edilir. Rebebe kelimesi de rabveden dönüşmüştür. Terbiye kelimesi bunlardandır. Türkçe olarak “yetiştiren” veya “yetiştirici” olarak tercüme edilir.

 

Haza : “Za” bu demektir. “Ha” uyarı harfidir. “Za” “bu” ise “haza” ”işte bu” demektir. Burada erkek işareti kullanılmıştır.

 

Beyt : “Beyt” yapı demektir. Mesken ev demektir. Yani beyt herhangi bir yapıya ad olarak kullanılabilir. Burada marife gelmiştir. Bu beyt Kabe’dir. İbrahim(AS)den beri insanlar burayı ziyaret etmektedir. Dünyada insanların ziyaret ettiği bu kadar eski başka bir bina yoktur. Ayrıca dünyadaki kara parçalarının ağırlık merkezi de Mekke’dir. Yani bütün insanlar için en kolay gidebilecekleri merkezdir. Bunun için seçilmiştir.

 

Team : Yiyecek demektir.

 

Cu’ : “Cey” suyun eteklerinden akarak toplandığı yerin adıdır. Boşluk demektir. Hemze “ayn”a dönüşmüş ve boş olan insan karnına ad olmuştur.

 

Emine : Mena karşı karşıya bulunan evlerin arasındaki yer demektir. Eskiden evleri bitiştirerek bir duvar meydana getirirler ve kapılarını orta boşluğa açarlardı. Orta boşluğa bir kapıdan girilirdi. Böylece orası güven altında olurdu. Oraya bir mal koymak veya oraya girmek “emine” kelimesi ile ifade edilirdi. “Amene” emniyet ve güven altına almak demektir.

 

Havf : “Hafe” korkulduğu zaman saklanmak için takınılan maske benzeri şeylerdir.

 

Kureyşin ilafı, şita ve sayfın rihlesi ilafları için... Öyle ise kendilerini cu’dan it’am eden ve kendilerini havftan emin kılan bu beytin rabbi olan kimseye ibadet etsinler.  

 

Alıp satanların buluşmaları, yaz kış dolaşarak buluşmaları için... Öyle ise kendilerini açlıktan doyuran ve korkudan kurtaran kimse olan bu evin yapıcısına çalışsınlar.

 

 

AÇIKLAMA : Devlet aşamasına geçmiş toplulukların dayanışmasından oluşmuş iki temel kurum vardır. Topluluk içinde yaşayanlar bu kurumların yükümlülüklerini yerine getirmek zorundadırlar. Getirmeyenlere karşı yaptırım uygulanır. Bunlar ekonomik ve sosyal kurumlardır. Buna karşı bilim ve din kurumlarında kişilerin bir yükümlülüğü yoktur ve bunlarda zor uygulanamaz. Bu surenin sonundaki iki ifadenin birisi ekonomik diğeri de sosyaldir. İbadet etmek demek bu kurallara uymak, vergiyi vermek ve askerlik yapmak demektir.

 

 

 

 

 

 


AKEVLER KUR'AN MEÂLİ
1-FATİHA SURESİ-1-
6718 Okunma
2-bakara suresi-meal yok-tefsirden çıkıyor
4415 Okunma
3-ali imran-meal yok-tefsirden çıkacak
2247 Okunma
4-nisa suresi-meal yok-tefsirden çıkacak
3300 Okunma
5-maide suresi-meal yok-tefsirden çıkacak
2720 Okunma
6-enam suresi-meal yok-tefsir yok-123teberrük
3131 Okunma
7-araf suresi-meal yok-tefsirden çıkacak
2315 Okunma
8-ENFAL SURESİ-MEAL YOK-TEFSİRDEN ÇIKACAK
2319 Okunma
9-TEVBE SURESİ-MEAL YOK-TEFSİR YOK- TEBERRÜK
2764 Okunma
10-YUNUS SURESİ-MEAL YOK-TEFSİR YOK-TEBERRÜK
2214 Okunma
11-HUD SURESİ-MEAL YOK-TEFSİR YOK-TEBERRÜK
2467 Okunma
12-YUSUF SURESİ-MEAL YOK-TEFSİRDEN ÇIKACAK
2639 Okunma
13-rad suresi meali
2919 Okunma
14-İBRAHİM SURESİ MEALİ
2547 Okunma
15-hicr suresi meali
2971 Okunma
16-nahl suresi meali
3791 Okunma
17-İSRA SURESİ MEALİ
3617 Okunma
18-KEHF SURESİ MEALİ
3586 Okunma
19-meryem suresi- meal yok-tefsir yok-teberrük
2409 Okunma
20-taha suresi meali
3820 Okunma
21-ENBİYA SURESİ MEALİ
3517 Okunma
22-hacc suresi meali
3022 Okunma
23-MÜ'MİN'UN SURESİ MEALİ
3077 Okunma
24-nur suresi meali
3442 Okunma
25-furkan suresi meali
2881 Okunma
26-ŞUARA SURESİ MEALİ
3372 Okunma
27-neml suresi meali
3579 Okunma
28-kasas suresi meali
2997 Okunma
29-ankebut suresi meali
3109 Okunma
30-rum suresi meali
2823 Okunma
31-LOKMAN SURESİ MEALİ
2896 Okunma
32-SECDE SURESİ MEALİ
2543 Okunma
33-AHZAB SURESİ MEALİ
2895 Okunma
34-SEBE SURESİ MEALİ
3311 Okunma
35-FATIR SURESİ MEALİ
3024 Okunma
36-YASİN SURESİ MEALİ
4159 Okunma
37-SAFFAT SURESİ MEALİ
4004 Okunma
38-SAD SURESİ MEALİ
3310 Okunma
39-ZÜMER SURESİ meal tefsir yok TEBERRÜK
3611 Okunma
40-MÜ'MİN SURESİ MEAL TEFSİR YOK teberrük
3113 Okunma
41-fussilet suresi meali
2942 Okunma
42-şura suresi meali
2511 Okunma
43-zuhruf suresi meali
3027 Okunma
44-DUHAN SURESİ MEALİ
3054 Okunma
45-CASİYE SURESİ MEALİ
2323 Okunma
46-AHKAF SURESİ MEALİ
2807 Okunma
47-MUHAMMED SURESİ MEALİ
2677 Okunma
48-FETİH SURESİ MEALİ
2951 Okunma
49-HUCURAT SURESİ MEALİ
3061 Okunma
50-KAF SURESİ MEALİ
3400 Okunma
51-ZARİYAT SURESİ MEALİ
3232 Okunma
52-TUR SURESİ TEFSİR MEAL YOK teberrük
2421 Okunma
53-necm suresi tefsir ve meal yok teberrük
2462 Okunma
54-KAMER SURESİ TEFSİ MEAL YOK teberrük
3196 Okunma
55-RAHMAN SURESİ MEALİ
3885 Okunma
56-VAKIA SURESİ MEALİ
3810 Okunma
57-HADİD SURESİ MEALİ
2972 Okunma
58-MÜCADELE SURESİ MEALİ
2791 Okunma
59-HAŞR SURESİ MEALİ
2781 Okunma
60-MÜMTEHİNE SURESİ MEALİ
2349 Okunma
61-SAF SURESİ MEALİ
2568 Okunma
62-CUMA SURESİ MEALİ
2816 Okunma
63-MÜNAFİKUN SURESİ MEALİ
2480 Okunma
64-TEGABUN SURESİ MEALİ
2587 Okunma
65-TALAK SURESİ MEALİ
2659 Okunma
66-TAHRİM SURESİ MEALİ
2738 Okunma
67-MÜLK SURESİ MEALİ
3267 Okunma
68-KALEM suresi MEALi
3428 Okunma
69-HAKKA SURESİ MEALİ
2992 Okunma
70-MEARİC SURESİ MEALİ
2916 Okunma
71-NUH SURESİ MEALİ
2813 Okunma
72-CİN SURESİ MEALİ
3449 Okunma
73-MÜZZEMMİL SURESİ MEALİ
3733 Okunma
74-MÜDDESSİR SURESİ MEALİ
3808 Okunma
75-KIYAMET SURESİ MEALİ
2990 Okunma
76-İNSAN SURESİ MEALİ
3605 Okunma
77-MÜRSELAT SURESİ MEALİ
2706 Okunma
78-NEBE SURESİ MEALİ
3326 Okunma
79-NAZİAT SURESİ MEALİ
3002 Okunma
80-ABESE SURESİ MEALİ
3257 Okunma
81-TEKVİR SURESİ MEALİ
3003 Okunma
82-İNFİTAR SURESİ MEALİ
2906 Okunma
83-MUTAFFİFİN SURESİ MEALİ
3398 Okunma
84-İNŞİKAK SURESİ MEALİ
2778 Okunma
85-BÜRUC SURESİ MEALİ
2358 Okunma
86-TARIK SURESİ MEALİ
2764 Okunma
87-A'LA SURESİ MEALİ
3127 Okunma
88-ĞAŞİYE SURESİ MEALİ
3103 Okunma
89-FECR SURESİ MEALİ
3027 Okunma
90-BELED SURESİ MEALİ
2646 Okunma
91-ŞEMS SURESİ MEALİ
3402 Okunma
92-LEYL SURESİ MEALİ
3268 Okunma
93-DUHA SURESİ MEALİ
2829 Okunma
94-İNŞİRAH SURESİ MEALİ
3094 Okunma
95-TİN SURESİ MEALİ
3361 Okunma
96-A'LAK SURESİ MEALİ
3667 Okunma
97-KADR SURESİ MEALİ
3697 Okunma
98-BEYYİNE SURESİ MEALİ
3032 Okunma
99-ZİLZAL SURES MEAL TEFSİRYOK teberrük
2102 Okunma
100-adiyat suresi meali
2651 Okunma
101-karia suresi meali
3523 Okunma
102-TEKASÜR SURESİ MEALİ
3592 Okunma
103-ASR SURESİ MEALİ
2748 Okunma
104-HÜMEZE SURESİ MEALİ
3570 Okunma
105-FİL SURESİ MEALİ
4736 Okunma
106-KUREYŞ SURESİ MEALİ
2813 Okunma
107-MAUN SURESİ MEALİ
3058 Okunma
108-KEVSER SURESİ MEALİ
4880 Okunma
109-KAFİRUN SURESİ MEALİ
3125 Okunma
110-NASR SURESİ MEALİ
3613 Okunma
111-TEBBET SURESİ MEALİ
4285 Okunma
112-İHLAS SURESİ MEALİ
3386 Okunma
113-FELAK SURESİ MEALİ
2635 Okunma
114-NAS SURESİ MEALİ
2965 Okunma
115-KURAN KÖK HARFLER LÜGATI-LATİN HARFLERİYLE
41221 Okunma

© 2025 - Akevler