AVLANMAK
SORU:10- Eğitilmiş hayvanlarla avlamak caiz midir?
Numan, Malik ve Şafii- Caizdir.
Ahmet- Caizdir. Siyah köpekle avlamak caiz değildir.
İbni Ömer ve Mücahit- Siyah köpekle avlamak caiz değildir.
Karagülle- Eğitilmiş hayvanlarla avlamak caiz. Av cinsi köpekler kolay eğitilirler, eğitildikten sonra diğer köğeklerle de avlamak caizdir. Buradaki siyah köpekden maksat av köpeği olmayan köpeklerdir.
SORU:11- Av köpeği, pars, doğan, şahin gibi hayvanların eğitildikleri nasıl bilinir?
Numan, Şafii, Ahmet ve Karagülle- Köpek “saldır!” emri verilince saldırırsa, “dur!” denince durursa, “bekle!” denince oturup beklerse bu köpek eğitilmiştir. Avı yakalayınca tutup getirip sahibine teslim etmesi gerekir.
Malik- Köpek “saldır!” emri verilince saldırırsa, “dur!” denince durursa, “bekle!” denince oturup beklerse bu köpek eğitilmiştir. Avı yakalayınca tutup getirip sahibine teslim etmesi gerekmez.
SORU:12- Avcı hayvanın başarılı olduğu nasıl bilinir?
Numan ve Ahmet- İki defa tekrarı gerekir.
Malik- Örf nazara alınmaz.
Şafii- Örf muteberdir.
Hasan- Bir defa yeterlidir.
Karagülle- Avcı hayvanı imtihan etmek için önce “saldır!”, “dur!”, “bekle!” komutlarına peş peşe itaat etmelidir. Sonra bu üç komut ile birlikte av üzerine saldırmalıdır. Tutar ve yemezse başarılı sayılır ve tutup da yemediğinin eti yenir. İlk üç komutu öğretmeden saldırması halinde tutup yemese de eti yenmez.
SORU:13- Avcı hayvan salınırken veya mermi atılırken besmele şart mıdır?
Numan- Helal olması için şarttır. Ancak unutma mazerettir.
Malik- Kasden söylememesi eti haram kılar. Unutarak söylememek haram kılmaz. (Haram kılar.)
Şafii- Sünnettir, kasıtlı da terk etse eti yenir.
Ahmet- Besmelesiz salınan hayvanın ve atılan merminin öldürdüğü hayvanın eti yenmez. (Yenir.)
Davud, Şabi ve Ebu Sevr- Her durumda besmele söylenmesi gerekir. Söylemeden terketse eti yenmez.
Karagülle- Başkasının ismine kesilen hayvanların etleri yenmez. Unuttuğu için Allah’ın isminin zikredilmediği hayvanın eti de yenmez. Ancak kazası caizdir. Kesdikten sonra hatırlanır ve “bismillah” denmesi yeterlidir. Allah’ı münkir olarak kasden besmelesiz kesmeyi alışkanlık haline getiren kimsenin kesdiği hayvan yenmez. Küfründen dolayı değil, önemsemediği için besmelesiz kesilen hayvanın eti alınırken “bismillah” denmesi yeterlidir. Başkasının pişirdiği yemekte besmele denip denmediği bilinmese yerken besmele demek gerekir. (6/121)
SORU:14- Av hayvanı yakalasa ve kesilmeden boğsa eti yenir mi?
Numan- Yenmez.
Malik, Şafii ve Ahmet- Yenir.
Karagülle- Av hayvanı yakalasa ve kesilmeden boğsa eti yenmez. Kan akmadıkça her ne suretle olursa olsun eti yenmez.
SORU:15- Avlanan hayvan kan akıtmadan sürüklenerek öldürülse eti yenir mi?
Numan- Yenir. (Numan, Muhammed ve Ebu Yusuf- Yenmez.)
Malik- Yenir. (Yenmez.)
Şafii- Yenir. (Yenmez)
Ahmet ve Karagülle- Yenmez.
SORU:16- Av hayvanı yakaladığının bir kısmını yerse, kalanı yenir mi?
Numan ve Şafii- Kalan kısmı yenir.
Malik- Kalan kısmı yenir. (Yenmez.)
Ahmet- Kalan kısmı yenmez.
Karagülle- Av hayvanı yakaladığının bir kısmını yerse o hayvanın kalan kısmı yenmez.
SORU:17- Av hayvanı yakaldığını yerse ondan önce yakaladıkları yenir mi?
Numan- Yenir. (Yenmez.)
Ebu Yusuf ve Muhammet- Yenmez.
Malik ve Karagülle- Yenir.
Şafii- Yenir. (Yenmez.)
Ahmet- Yenmez.
SORU:18- Avcı kuşlar avladıklarından yerse o avın eti yenir mi?
Numan- Yenir.
Malik- Avcı kuş ile köğek arasında fark yoktur. Yakaldığını yerse haram olmaz.
Şafii-Avcı kuş ile köpek arsında fark yoktur. Yakalayıp yediği, yenir. (Yenmez.)
Ahmet- Avcı kuş ile köpek arasında fark yoktur, yakaladığından yerse o avın eti yenmez.
Karagülle- Avcı kuş ile köpek arasında fark yoktur. Kendisi için avlayan kuşun avladığı av yenmez.
Kıyas yoluyla sabit olan hükümlerde fark yapılamaz.
SORU:19- Hayvan veya mermi gönderildikten sonra kaybolsa, sonra bulunan ve ölüm nedeni belirsiz olan hayvanın eti yenir mi?
Numan- Kovalamışsa yenir, ara vermişse yenmez.
Malik- O gün bulunmuşsa yenir, sonra bulunmuşsa yenmez.
Şafii- Yenir. (Mezhebi- Yenmez.)
Ahmet- Yenmez.
Karagülle- Hayvan veya mermi gönderildikten sonra kaybolsa, sonra bulunan ve ölüm nedeni belirsiz olan hayvanın eti, kovalamış ve o gün bulunmuşsa yenir, sonra bulunmuşsa yenmez. Kesilmiş bir hayvan da bir gün sonra ölse yenmez.
SORU:20- Tuzakta kesilmeden ölen hayvanın eti yenir mi?
Numan ve Karagülle- Tuzakta yaralayıcı silah var ve kan akarak ölmüşse yenir, kan akmamışsa yenmez.
Malik, Şafii ve Ahmet- Yenmez.
SORU:21- Yabanileşmiş ehli hayvan avlanabilir mi ve kesilmeden eti yenir mi?
Numan, Şafii, Ahmet ve Karagülle- Avlanabilir ve kesilmeden eti yenir. Yabanileşmiş hayvana güc yetmiyorsa yabani hayvan hükmündedir.
Malik- Yabanileşmiş hayvan boynundan veya boğazından kesilir.
SORU:22- Atılan mermi ile hayvan iki parça olsa parçalar yenir mi?
Numan- Parçalar eşitse yenir.
Malik- Parçalardan baş tarafında kalan büyükse yenmez.
Şafii- Yenir.
Ahmet- Yenir. (Yenmez.)
Karagülle- Atılan mermi ile hayvan iki parça olsa parçalardan kalbin olduğu taraf yenir. Kalbin olmadığı taraf kan aktıktan sonra kopmuşsa yenir. Kan akmadan önce kopan parça yenmez. Hayvan yaşamaya devam etse o parça da yenmez.
SORU:23- Bir hayvana av köpeği saldırıp parçalasa ve yemek istese avcı yetişip hayvanı kesse eti yenir mi?
Numan ve Ahmet- Yenir.
Malik- Yenir. (Yenmez.)
Şafii- Yenmez.
Karagülle- Bir hayvana av köpek saldırıp parçalasa ve yemek istese avcı yetişip hayvanı kesse eti yenir. Kur’an “zekkeytüm” sözü ile istisna yapmıştır. Sürüklemede olduğu gibi öldürmede de olur. (5/3)
SORU:24- Avcı kuşa mermi atsa kuş yaralanıp düşse ölü bulduğunda eti yenir mi?
Numan, Malik, Şafii ve Ahmet- Ölü bulursa yenir, sağ bulursa kesmesi gerekir.
Karagülle- Avcı kuşa mermi atsa kuş yaralanıp düşse ölü bulduğunda eti yenir, sağ bulursa kesmesi gerekir. Çünkü yara ile değil, düşme ile ölmüş olur. Bir hadiseye iki şey sebep oluyorsa illet son sebeptir.
SORU:25- Yaralanan av kaybolsa mülkiyetinden çıkar mı?
Numan, Malik ve Şafii- Çıkmaz.
Ahmet- Çıkar.
Karagülle- Yaralanan av kaybolsa mülkiyetinden çıkar, ikinci avcının olur. İki sebepten son olan illettir. Ancak o tür avın bulunmadığı yerlerde mülkiyet devam eder.
SORU:26- Mülkünde olan bir avı salıverse mülkünden çıkar mı?
Numan ve Malik- Çıkmaz.
Şafii- Çıkar. (Çıkar, çıkmaz.)
Ahmet- Çıkar.
Karagülle- Mülkünde olan bir avı salıverse, av kendi hayat sahasına dönse mülkünden çıkar. İskan bölgesinde kalsa çıkmaz.
SORU:27- Evcil hayvanların terken salıverilmesi caiz midir?
Numan, Malik, Şafii, Ahmet ve Karagülle- Caiz değildir, salsa da mülkünden çıkmaz.
SORU:28- Evcil hayvanların terken salınması halinde temellük edilmesi caiz midir?
Numan, Malik, Ahmet ve Karagülle- Caizdir.
Şafii- Caizdir. (Değildir.)
SORU:29- Avlanıp ehlileştirilen bir hayvan başkasının mülküne girse geri istenebilir mi?
Numan, Şafii ve Ahmet- Geri istenebilir.
Malik- Geri istenebilir. Uzun zaman kalsa istenemez. Kendiliğinden geri dönse diğer taraf isteyemez.
Karagülle- Avlanıp ehlileştirilen bir hayvan başkasının mülküne gitse geri istenebilir. Uzun zaman kalsa istenemez. Kendiliğinden geri dönse diğer taraf isteyemez.