4 MEZHEBİN FIKHI VE KARAGÜLLENİN İÇTİHATLARI
Süleyman Karagülle
2033 Okunma
88-DIMAN-KEFALET

DIMAN-(KEFALET)

Damın                  : Kefil  olan        

Madmunun Anh   : Kefil olunan kimse

Madmunun leh     : Kefillenen         

Madmunun  bih    : Kefalet konusu

Dıman                  : Kefalet             

Adi Kefil : Borçlu zamanında borcu ödeyemezse alacaklı kefile gider, kefil borcu öder sonra borçludan tahsil eder.

Ortak Kefil : “Sen ticaret yap, zarar edersen ben tazmin ederim, kar edersen bölüşürüz” derse bu akit sahihtir, burada kefil bir daha borçludan zararı isteyemez.

Mufavıd Kefili : Mufavada ortaklığında ortaklar hem birbirinin vekili hem de kefildir. Zarar doğarsa malları oranında bölüşürler. Emek ortağı zarara katılmaz.

Borç Kefili : Şahsa değil borca kefil olmasıdır. Borcun alcaklısı borçlusu değişse de borcu kefaleten öder ve sonra kim borçlu ise ona rucu eder. Malda bir değişme olsa onu ödemez.

Kişi Kefili : Kişinin belirlenmiş borcuna kefil olup kişinin ekonomik olmayan zararlarını acziyeti halinde tazmin eder. “Bu adam güvenlidir, hırsızlık yapmaz, yaparsa ben tazmin etmeye hazırım” türünden kefalettir.    

 

SORU:1- Kefalet borçluyu borcundan kurtarır mı? (Dıman, madmunun anhden  deyni refeder mi?)

Numan- Dıman akdiyle deyn madmunun anhden intikal etmez, deyn madmunun anhde bakı kalır. Madmunun anhdan borç ancak eda ile sakıt olur.

Malik, Şafii ve Karagülle- Dıman akdiyle hak madmunun anhden intikal etmez, deyn madmunun anhde bakı kalır. Madmunun anhdan borç ancak eda ile sakıt olur.

Ahmet- Dıman akdıyle hak madmunun anhden intikal etmez, deyn madmunun anhde bakı kalır. Madmunun anhdan borç ancak eda ile sakıt olur. (Ölümle sakıt olur)

İbni ebi Leyla, İbni Şibrime, Ebu Sevr ve Davut- Dıman akdiyle deyn madmunun anhden intikal eder, deyn madmunun anhde bakı kalmaz.    

 

SORU:2- Meçhul borca kefil olmak caiz midir?

Numan, Malik ve Ahmet- Meçhul borca kefalet caizdir. Borç miktarını bilmeden “falana olan borcuna kefilim” derse veya “senin falana ileride ortaya çıkacak borçlarına kefilim” derse kefalet geçerlidir.

Şafii- Meçhul borca kefaklet caiz değildir. Mechul borç da ibra edilemez.

Karagülle- Kefaletin azamı limiti gösterilmelidir. Gösterilmezse kefalet akdi  fasittir. Ödediği miktarla sınırlı kalır.

 

SORU:3- Bir kimse ölse ve ödeme halefi kalmasa, borcuna kefalet sahih midir?

Numan- Sahih değildir.

Ebu Yusuf ve Muhammet- Sahihtir.

Malik, Şafii ve Ahmet- Sahihtir.

Karagülle- Bir kimse ölse ve ödeme halefi kalmasa, borcuna kefalet sahihtir. Kefalet iki şekilde olur. Borca kefalet veya kişiye kefalet. Borca kefalet, borç devam ettikçe devam eder. Kişiye kefalet ise kişi ölmekle biter. Ödeyemediği borçlardaki kefalet veya kişinin kendi elinde olmayan sebeplerle doğan zararlar kefil tarafından tazmin olunur.

   

SORU:4- Kefil isteyenin kabulü olmadan kefalet sahih midir?

Numan- Sahih değildir. Ancak bir yerde hasta olan birinin varislerden birine "borçuma kefil ol" derse o da kefil olursa alacaklılar orada bulunmasa da kefalet sahihtir. Sağlığı yerinde ise sahih değildir.

Malik, Şafii ve Ahmet- Sahihtir.

Karagülle- Kefaleti isteyenin kabulü olmadan kefalet, başka kabul eden bir kefili yoksa ve yeni kefil istemekte ısrar etmiyorsa sahihtir.

 

SORU:5- Kişinin şahsına kefalet sahih midir?

Numan, Malik, Şafii ve Ahmet- Mahkeme huzurunda hazır bulunması gibi hallerde şahsa kefil olunması sahihtir. İnsanlar bunu böyle yapmakta ve buna ihtiyaç vardır.

Karagülle- Kefil olmak meşrudur. Akileler bu tür konularda tabii kefildir. Kimse bir başkası için bedenen sorumlu olmaz. Ancak kefil olan ihzar edemezse o yabancı ise siyasi akilesi tazmin eder.

 

SORU:6- Kefil kişiyi teslim etmekle kefaleten beri olur mu?

Numan, Malik, Şafii ve Ahmet- Kefil kişiyi teslim etmekle kefaleten beri olur.

Karagülle- Kişileri hazır bulundurma ve getirme görevi siyasi velilere aittir. Siyasi veliler acziyet gösterdiklerinde o kişiye olan velayeti de düşer. Bu hizmet, tabii velilere düşer. Fitri veliler de acziyet gösterirlerse mallarına el konur, borçları ödenir. Eğer kısas hakkı varsa kanı heder olur.

 

SORU:7- Teslime mani hal varsa kefil beri olur mu?

Numan, Malik, Şafii ve Ahmet- Kişi getirilmediği zaman kefil beri olmaz.

Karagülle- Teslime mani hal olduğunda teslim edemediği zaman kefil beri olmaz. Mali mesuliyet devam eder.  

 

SORU:8-  Kişiyi getirmeye kefil olan ölse varisleri sorumlu olur mu?

Numan, Şafii ve Ahmet- Kefil ölmekle sorumluluk biter.

Malik- Kefil ölmekle kefalet bitmez.

Karagülle- Kişiyi getirmeye kefil olan ölmekle kefalet bitmez. Kefalet ölenin akilesi sorumluluğunda devam eder. Varisler sorumlu olmazlar.

 

SORU:9- Bedeni kefalette kefil malen sorumlu mudur?

Numan ve Şafii- Malen sorumlu değildir.

Malik ve Ahmet- Malen sorumludur.

Karagülle- Kefil, bedenen sorumlu değildir. Kişiyi getirme yükümlülüğü olanın akilesi sorumludur; akilesi yoksa kefilin akilesi sorumludur.

 

SORU:10- Bedeni kefile kişiyi getirmesi için izin verilir mi?

Numan- Bedeni kefile başka bir kefilin kefaletinde getireceği kimsenin bulunduğu yere gidip gelinceye kadar izin verilir. Getiremezse getirinceye kadar hapsedilir.

Malik ve Ahmet- İzin verilmez, malen tazmin olunur.

Şafii- Bedeni kefil getiremezse birşey uygulanmaz.

Karagülle- Bedeni kefil, kişiyi getirmesi için gidip geleceği kadar bir süre izni verilir. Getiremediği takdirde gıyabi karar verilir. Siyasi akilesi yoksa kefilin akilesine tazmin ettirilir. Akilesini bırakır başka hiçbir akile kabul etmezse kanı heder olur. Bir kimse öldürülürse onun kanını ancak akilesi, yoksa kefili arayabilir. Tabii velilerin ise kısas isteme hakları vardır.

 

SORU:11- Kefil kişinin nerede olduğunu bilmezse yine kendisinden getirmesi istenir mi?

Numan, Malik, Şafii ve Ahmet- Getirmesi istenmez.  

Karagülle- Kefil kişinin nerede olduğunu bilmezse yine kendisinden getirmesi istenmez. Bir kimse aleyhine dava ikame edildiğinde hukuki davalarda kendisi veya vekili başkan tarafından davet edilir. Cinayet davalarında vekili kabul edilmez. Bu soruşturma bittikten ve şahitler şehadetlerini icra edecekleri zaman söz konusudur. Hukuki davalarda mesleki, cinai davalarda siyasi akilesi kişiyi getirmekle yükümlü kılınır. Kişi kayıp ise gıyabi olarak akilenin savunması ile dava devam eder. Akileleri  ödeme yapar. Cinayet davalarında ağır diyete dönüşür ve akileleri öder.

Kısas ehli isterse ağır diyet alır, isterse kısas için bekler. Gelir veya adresi tesbit edilirse oradaki bucak yönetiminden kısas istenir. Yerine getirmezse ağır diyet oradan alınarak ödenir. Kişi de bu bucağa dönemez. Dönerse korunmaz.

Yabancılar ise kimin emanında gelmişlerse veya sonradan emanı kim devralmışsa onun akilesi yabancının akilesidir. Zimmi hükmündedir.

 

SORU:12- “Yarın onu getiremezsem ben ödeyeceğim” derse ve getiremezse kefil öder mi?

Numan ve Ahmet- Getiremezse veya ölse kefil öder.  

Muhammet- Kefil ödemez.

Malik ve Şafii- Kefil ödemez.

Karagülle- “O ödemezse ben öderim” diyen kimse malen kefil olur, ödemesi gerekir. Ancak cinayi davalarda bu tekafül onun emanında olduğunu ifade eder. Şahsen değil, akilesi öder.

 

SORU:13- Satışta mal teslimine kefil olmak caiz  midir?

Numan, Malik, Şafii ve Ahmet- Caiz ve sahihtir.

Karagülle- Satışda mal teslimine kefil olmak caiz ve sahihtir. Parasını almış ise kefil öder, sonra rucu eder.

 

 


4 MEZHEBİN FIKHI VE KARAGÜLLENİN İÇTİHATLARI
1-1-TEMİZLİK
2075 Okunma
2-2-MİSVAK
2047 Okunma
3-3-HİTAN(SÜNNET OLMAK)
2076 Okunma
4-4-NECASET
3243 Okunma
5-5-ABDEST
2908 Okunma
6-6-İSTİNCA
1736 Okunma
7-7-ABDEST-2
1980 Okunma
8-8-GUSÜL
2163 Okunma
9-9-TEYEMMÜM
2423 Okunma
10-10-MESH VE MEST
2227 Okunma
11-11-HAYZ
2011 Okunma
12-12-NAMAZ-1
1997 Okunma
13-13-NAMAZ-2-SETR
2557 Okunma
14-14-NAMAZ-3-İSLAMIN ŞARTI
2429 Okunma
15-15-NAMAZ-4-CEMAAT
3172 Okunma
16-16-NAMAZ-5-SEHV SECDESİ
2368 Okunma
17-17-NAMAZ-6-TİLAVET SECDESİ
3979 Okunma
18-18-NAMAZ-7-SEFER
2162 Okunma
19-19-NAMAZ-8-HAVF NAMAZI
2144 Okunma
20-20-NAMAZ-9-CUMA NAMAZI
3165 Okunma
21-21-NAMAZ-10-BAYRAM NAMAZI
3391 Okunma
22-22-NAMAZ-11-KÜSUF NAMAZI
1842 Okunma
23-23-NAMAZ-12-İSTİSKA NAMAZI
1985 Okunma
24-24-NAMAZ-13-CENAZE NAMAZI
2700 Okunma
25-25-NAMAZ-14-NAFİLE NAMAZLAR
2953 Okunma
26-26-SİYER VE CİHAT-1-KITAL
1985 Okunma
27-27-SİYER VE CİHAT-2-GANİMETLERİN BÖLÜŞÜLMESİ
2508 Okunma
28-28-SİYER VE CİHAT-3-İTAK
1959 Okunma
29-29-SİYER VE CİHAT-4-TEDBİR
1803 Okunma
30-30-SİYER VE CİHAT-5-KİTABE
1855 Okunma
31-31-SİYER VE CİHAT-6-MÜDEBBER
1858 Okunma
32-32-ORUÇ-1
2379 Okunma
33-33-ORUÇ-2-İTİKAF
4357 Okunma
34-34-NEZİR-ADAK
2120 Okunma
35-35-ZEKAT-1
2834 Okunma
36-36-ZEKAT-2-HAYVANLARDA ZEKAT
5636 Okunma
37-37-HACC VE UMRE -1
1792 Okunma
38-38-HACC VE UMRE 2-HACCIN YAPILMASI ÖNCESİ
1783 Okunma
39-39-TAKVİM VE İBADET VAKİTLERİ
1820 Okunma
40-40-TAKVİM-2-NAMAZLARIN HİKMETİ VE VAKİTLERİ
1806 Okunma
41-41-TAKVİM-3-ORUÇ VAKTİ
2002 Okunma
42-42-TAKVİM-4-AYIN VAKTİ
1849 Okunma
43-43-HACC VE UMRE-3-HACCIN VAKTİ
1757 Okunma
44-44-HACC VE UMRE4-İHRAM
4062 Okunma
45-45-HACC VE UMRE-5-HAC NASIL YAPILIR
2228 Okunma
46-46-KURBAN
2129 Okunma
47-47-NİKAH-1
2123 Okunma
48-48-NİKAH-2-REDAA
1944 Okunma
49-49-NİKAH-3-NAFAKA
1958 Okunma
50-50-NİKAH-4-HIDANE
1852 Okunma
51-51-NİKAH-5-İLA
1971 Okunma
52-52-NİKAH-6-ZIHAR
3709 Okunma
53-53-NİKAH-7-LİAN
2031 Okunma
54-54-TALAK-1
1648 Okunma
55-55-TALAK-2-HUL
2516 Okunma
56-56-TALAK-3
2934 Okunma
57-57-TALAK-4-RİCİ TALAK
2113 Okunma
58-58-HADLER-1
1839 Okunma
59-59-HADLER-2-RİDDET
1799 Okunma
60-60-HADLER-3-BAĞY
1735 Okunma
61-61-HADLER-4-ZİNA
4967 Okunma
62-62-HADLER-5-YOL KESME
1715 Okunma
63-63-HADLER-6-İÇKİ
1858 Okunma
64-64-TAZİR
2351 Okunma
65-65-KASAME
1918 Okunma
66-66-SAVUNMA VE TAZMİNAT
2259 Okunma
67-67-HAYVANLARIN VERDİĞİ ZARARLAR
1881 Okunma
68-68-KAZANÇ-1-KAMU ORTAKLIKLARI
1842 Okunma
69-69-KAZANÇ-2-ÖZEL ŞİRKETLER
2035 Okunma
70-70-KAZANÇ-3-MURABAHA-TİCARET
2223 Okunma
71-71-KAZANÇ-4-SATIŞTA İHTİLAF
1595 Okunma
72-72-KAZANÇ-5-SELEM
1727 Okunma
73-73-KAZANÇ-6-İKALE
1669 Okunma
74-74-KAZANÇ-7-İCARE-KİRA VE ÜCRET
2436 Okunma
75-75-KAZANÇ-8-CUALE-MÜKAFAT
1806 Okunma
76-76-KAZANÇ-9-KARZ
1728 Okunma
77-77-KAZANÇ-10-ŞİRKETİ KIRAZ
1890 Okunma
78-78-KAZANÇ-11-MUVAFADA ŞİRKET
2515 Okunma
79-79-KAZANÇ-12-ŞİRKETİ ANNAN
1695 Okunma
80-80-KAZANÇ-13-ŞİRKETİ VÜCUH
1902 Okunma
81-81-LEKİT-KAYIP İNSAN-ÇOCUK
1844 Okunma
82-82-HİBE
1932 Okunma
83-83-VAAD
1749 Okunma
84-84-LUKATA-BULUNTU MAL
1804 Okunma
85-85-VEDİA-EMANET
1803 Okunma
86-86-ARİYET-ÖDÜNÇ
1599 Okunma
87-87-VEKALET
1874 Okunma
88-88-DIMAN-KEFALET
2033 Okunma
89-89-HAVALE
1652 Okunma
90-90-ŞUFA
1715 Okunma
91-91-İHYA-ÖLÜ TOPRAĞIN İHYASI
2310 Okunma
92-92-ZİRAİ ŞİRKETLER
1965 Okunma
93-93-REHİN
1731 Okunma
94-94-İFLAS
1757 Okunma
95-95-HACİR
2086 Okunma
96-96-GASP
1840 Okunma
97-97-SULH-UYUŞMA
1806 Okunma
98-98-KERAHİYET VE İSTİHSA-YİYECEK VE İÇECEKLER
2376 Okunma
99-99-KAZA VE ADABI-YARGILAMA
1676 Okunma
100-100-İKRAR
1769 Okunma
101-101-MİRAS-FERAİZ
6201 Okunma
102-102-ZEBAİH-HAYVAN KESME-BOĞAZLAMA
2100 Okunma
103-103-AVLANMAK
1857 Okunma
104-104-YEMİN
1957 Okunma
105-105-VAKIF
1732 Okunma
106-106-İTAM-YEDİRMEVE DOYURMA-VAKFI
1706 Okunma
107-107-SULAR VAKFI
1658 Okunma
108-108-SİHİR
1695 Okunma
109-109-İSLAMDA ORGAN NAKLİ
1945 Okunma