ZİHAR
SORU:64- Eşine “sırtın annemin sırtı gibidir” derse ne olur?
Numan, Malik, Şafii ve Ahmet- Eşi kocaya haram olur.
Karagülle- İslamiyette hukuk tabii ve sosyal kurallara dayanır, sözleşmelere dayanır. Hukuk sözler üzerinde kurulur. Her hükmün hukuki bir müeyyidesi vardır. Devlet sözleşmeleri geçerli sayar veya saymaz. Geçerli saydığı andan itibaren o sözler artık hukukidir. Herkesin tabii, biyolojik, soyal ve sözleşmeden doğan hakları vardır. Bu hakların sınırı başkalarının haklarının sınırıdır. Bu sınırı hakemler belirler. Hukuk ilmi hakemlere yardımcı olur. Kanunlar hukuk ilmi değildir ve hakemlere emredici değildir.
İla bir kocanın kendi nefsi dahil eşlerinden uzak kalması cezası veya nefis terbiyesidir. Bunda eşler eşit şekilde cezalanmalıdır. Zihar ise kadın ile asla beraber kalmayacaklarına dair kocanın kararıdır. Böylece üç boşanma ile boşanmış hatta ondan daha da ağır, başka koca ile evlenip boşansa da tekrar evlenemeyeceği bir durumdur. Allah bu tür kötülükle ilgili yeminleri kaldırmıştır.
Bir kimse karısına birlikte olmayı müebbet haram hale getirdiğine karar verse bunun cezası kefarettir; hürmet veya boşama değildir. Ancak dört ay içinde ayrı kalırsa ila hükmü de geçerli olur.
İlada süre doldurulunca kefaret gerekmez. Doldurmadan birleşme olsa yemin kefareti gerekir. Ziharda ise onunla ister baştan ister boşandıktan sonra tekrar evlense zihar kefaretini vermesi gerekir.
Kefaret cezalarını yerine getirmeyenler, o bucaktan sürülür.
SORU:65- Ziharın kefareti nedir?
Numan, Malik, Şafii ve Ahmet- Köle azat etmek, gücü yetmez veya köle bulunamazsa iki ay üst üste oruç, ona da gücü yetmezse altmış yoksulu bir gün doyurmadır.
Karagülle- Toplumda düzen gereği oluşmuş birçok kural vardır. Bu kurallara insan her zaman uyamaz.Örneğin, çok acil işi olan kırmızı ışıkta geçmek zorunda kalabilir. Kaza yapmazsa bunun cezası yoktur; fakat, kefareti vardır.
Kefaret cezalarını bucak şurası koyar. Kişi bunları ihlal edince kendisi gidip “kefaret sandıklarına” öder. Kefalet sandıkları dini dayanışma ortaklıklarına aittir. Kişi, kefaret cezasını dini dayanışma ortaklığına öder. Vermemesi halinde vermediği ispat edilirse bucaktan sürülür veya başkan re’sen sürer.
SORU:66- Zimminin ziharı geçerli midir?
Numan, Malik ve Şafii- Geçerlidir
Ahmet- Geçerli değildir.
Karagülle- Kefaret cezaları bucak disiplin cezalarıdır. Orada yaşıyanların hepisi için geçerlidir. Zimmiler de kendi dini topluluklarına verirler.
SORU:67- Kölenin ziharı geçerli midir?
Numan, Şafii, Ahmet ve Karagülle- Geçerlidir; kefaretini oruçla öder.
Malik- Geçerlidir; kefaretini sahibi verirse sahibinin malı ile karşılar, vermezse oruçla karşılar.
SORU:68- Cariyeye zihar olur mu?
Numan, Şafii ve Ahmet- Olmaz.
Malik- Olur.
Karagülle- Cariyeye zihar olur. Yalnız dört aylık bir müddet içinde satması gerekir. Dört ay sonra azat olur. Evlenebilir. Zihar kefaretini vermesi gerekir.
SORU:69- Karısına “bana haramsın” derse zihar olur mu?
Numan- Talakı bain, talakı selase, ila, zihar, yemin olma ihtimalleri vardır. Neye niyet ettiyse o olur. İki talak ederse bir talak olur. Hiç niyet etmezse yemin olur. Dört ayın terki ile bain talak olur. Birleşmiş olsun olmasın birdir.
Malik- Karısına “bana haramsın” desre birleşmiş olanla üç boşama, birleşmeyenle bir boşama olur.
Şafii- Niyetine göre zihar veya talaka olur. Yemine niyet etse yemin olmaz ama yemin kefaretini verir. Birşeye niyet etmese hiçbirşey gerekmez. (Yemin kefareti gerekir.)
Ahmet- Zihar olur.
Karagülle- İfade edilen sözlerde değişik ihtimaller varsa söyleyene en hafif olan ihtimal geçerlidir. Kendine göre seçer. Niyet batıni olduğu için hukukta yeri yoktur.
SORU:70- Bir kimse yeme, içme veya cariyesiyle buluşmayı kendisine haram kılsa hükmü nedir?
Numan- Yemindir, yemin kefareti gerektir.
Malik- Birşey değildir, kefaret gerekmez.
Şafii- Birşey değildir, kefaret gerekmez. (Cariye olsa yemindir, kefaret gerekir, haram olmaz.)
Karagülle- Helali haram kılan veya haramı helal kılan yeminler hükümsüz yeminlerdir. Bunlar için yemin kefareti verilir. Bu yemini bozdukları için değil; yemin ettikleri için yaparlar.
SORU:71- Ziharlı kadını öpmek veya şehvetle okşamak caiz midir?
Numan ve Malik- Haramdır.
Şafii- Caizdir. (Haramdır.)
Ahmet- Haramdır. (Helaldir.)
Karagülle- Ziharlı olanın kadını öpmesi veya şehvetle okşaması haram değildir. Ancak kefaretten önce temas ederlerse bucaklarından sürülürler.
SORU:72- Zihar orucu tutan kimse karısıyle gündüz birleşse orucu ne olur?
Numan, Malik, Şafii ve Ahmet- Orucu baştan tutar.
Karagülle- Zihar orucunu tutan kimse diğer eşleri ile de olsa gündüz birleşse orucu bozulur, baştan tutması gerekir. Zihar aynı zamanda iladır. Zamanından önce birleşme yaparsa yemin kefareti gerekir.
SORU:73- Zihar orucunu tutan kimse karısıyla gece birleşse zihar orucu ne olur?
Numan, Malik ve Ahmet- Zihar orucunu baştan tutar.
Şafii- Birşey olmaz.
Karagülle- Zihar yapan kimse bütün eşleri ile ila yapmış olur. Karısını boşamakla veya zihar kefaretini vermekle ilası biter. Zihar kefaretini vermeden eşlerinden herhangi birisiyle birleşse ayrıca yemin kefaretini vermesi gerekir. Zihar yaptığı eşi ile birleşse de yine yemin kefareti ile kurtulur. Gündüz birleşme zihar kefaretini bozar, gece birleşme yemin kefaretini gerektirir.
SORU:74- Zihar kefaretinde azat edilecek kölenin mü’min olması şartı mıdır?
Numan- Yoktur.
Malik ve Şafii- Vardır.
Ahmet- Vardır.( Yoktur.)
Karagülle- Hatalı öldürmelerde mü’min hüre karşı, mü’min köle azat edilir. Mü’min olmayana karşı mü’min olmayan köle azat edilebilir. Ziharda mü’min olma şartı yoktur.
SORU:75- Oruca başladıktan sonra köle bulsa ne yapmalı?
Numan- Köle azat etmesi gerekir.
Malik- Bir iki gün geçmişse köle azat eder, yoksa orucu tamamlar.
Şafii ve Ahmet- İster köle azat eder, isterse orucu tamamlar.
Karagülle- Kölenin bulunmaması ile vucubiyet oruca dönüşmüştür. İçtihattaki hatadan geliyorsa geri dönmesi gerekir. Tabii imkanlar gerektiriyorsa geri döner. Mesela teyemmüm yapan kimse daha önce mevcut suyun zuhuru ile teyemmümle kılınan namaz fasit olur. Ama su sonradan gelmişse fasit olmaz.
SORU:76- Ziharlı eşiyle kefareti ödemeden önce birleşebilir mi?
Numan, Malik, Şafii ve Ahmet- Birleşemez.
Karagülle- Zihar kefaretinden önce ziharlı olanla ve başkalarıyla birleşilemez. Birleşilse ayrıca yemin kefareti gerekir.
SORU:77- Zihar kefaretinden müslüman olmayana verilebilir mi?
Numan- Verilebilir.
Malik, Şafii ve Ahmet- Verilemez.
Karagülle- Kefaret gelirleri dini dayanışma ortaklıkları başkanlarına verilir. Onlar sıraya aldıkları köleleri azat ederler. Yemekleri de sıraya aldıkları fakirlere yedirirler. Bunların içinde nöbetli olmayanlar da olabilir. Kölelerin nöbetli olmaları şartı yoktur.
SORU:78- Kadın kocasına zihar yapabilir mi?
Numan, Malik ve Şafii- Kadın kocasına zıhar yapsa birşey gerekmez.
Ahmet- Kefaret gerekir. (Gerekmez.)
Karagülle- Kadın için ila yoktur. Dört aydan fazla uzak dursa kadın kusurlu olur. Uzak duran, geceleri bölüşmede hakkını kaybeder. Ziharda bir ila olduğu için kadın için de yoktur. Yemin kefareti gerekir.