NAMAZLARIN HİKMETİ
1-Uykudan kalkma vakti vitir namazı vaktidir. Biraz sonra sabahın vakti girer. Bu namaz, evde tek başına kılınır.
2-Güneş doğunca sabah namazı vakti biter ve resmi mesai saati başlar. Mesai saatinde namaz kılınmaz.
3-Öğle vakti resmi mesai biter, öğle namazı vakti girer. Bu vakitte namazdan sonra istirahat edilir.
4-Öğle vakti ile güneş batımına kadar geçen vaktin ortası ikindi vaktidir. Bu serbest mesaidir. Gün batımında akşam mesaisi biter, akşam namazı vakti girer. Sonra halk mescitte toplanıp sohbet eder, yatsı kılınır ve yatılır.
Günü 24'e bölersek, 12'si iş, 12'si uyku ve dinlenme içinde geçer. Bunun altı saati resmi işte kullanılır. Üçü özel üretime, üçü öğle dinlenmesine, ikisi sabah dinlenmesine, üçü akşam sohbetine, biri de akşam dinlenmesine ayrılır.
Yazları gece sohbetleri azaltılır iş çoğaltılır. Kışları ise gece sohbetleri arttırılır işler azaltılır. Namaz vakitlerı buna göre düzenlenir.
Sabah namazı resmi mesainin başlama vaktidir. Öğle vakti resmi mesainin bitiş vaktidir. Öğle ile akşamın ortasında serbest mesai başlar, akşam serbest mesai biter. Yatsı ile sohbet sona erer.
Gece kalkılır vitir namazı kılınır; ondan sonra mesaiye girerken sabah ve çıkarken öğle namazı kılınır. Sohbete başlarken namaz yoktur. Sohbete geliş vakti serbesttir. Yatmadan önce de yatsı namazı kılınır.
Değişik yerlerde, değişik günler için, değişik durumlar olabilir:
1-Güneş doğar batar, gökte de aydınlık kaybolur, yeniden belirir. Bu takdirde namaz vakitleri şöyle ayarlanır:
Şafak söktükten güneş doğuncaya kadar sabah namaz kılınır. Öğleye kadar mesai yapılır, öğle namazı kılınıp dağılınır. Dinlenmeye geçilir. Öğle ile akşam arasında ikindi namazı kılınır, mesaiye başlanır ve akşam namazında dağılınır. Yemekten sonra sohbete gidilir ve yatsı namazı kılınıp yatılır.
Yazın mesai saatleri fazla, kışın sohbet saatleri fazla olur. Toplam on iki saat olarak yatsı vakti ayarlanır. Diğer vakitlere dokunulmaz.
Gece çok kısa ise gece sohbetleri terkedilir, akşam ve yatsı beraber kılınarak yatılır. Sabah, mesai dokuz saate kadar çıkar. Akşam, mesai dört saat yapılabilir. Öğle ve gece dinlenmeleri ona göre az veya çok olur.
Gece çok uzun ise sabah vakti erkene alınır, öğle vakti de ikindi ile birleştirilir. En çok dokuz saat mesai yapılır. Akşam namazı, gün battıktan sonra kılınır. Sohbete başlanır. En çok altı saate kadar çıkarılabilir. Gündüz mesaisi ile gece sohbetinin toplamı 12 saat eder.
Güneş batıp doğuyor ama karanlık çökmüyorsa fecir yoktur. Sabah namazı güneşten sonra kılınır ve altı saatlik mesai yapılır. Akşam mesaisi güneşin batmasından önceye alınır. Güneş batar batmaz akşam namazı ve yatsı namazı beraber kılınır. Gece sohbeti yapılmaz. Mesai saatleri altışar saat yapılır.
Güneş doğmuyor ve batmıyor, ancak ufukta aydınlık oluyor, sonra kararıyorsa sabah vakti vardır. Mesaiye o saatte başlanır. Öğle, ikindi ve yatsı gece içinde kılınır. Altı saat iş, kalanında sohbet yapılabilir.
Güneş hiç batmıyorsa mesai, zeval vaktinde bitecek şekilde ayarlanır, sabah namazı mesaiye girilirken kılınır. Akşam mesaisi güneşin en alt tarafında olacak şekilde ayarlanır ve mesai bitiminde akşam namazı kılınır. Diğer namazlar normal seyri içinde kılınır.
Güneş hiç doğmuyorsa namazlar gece gündüz eşitmiş gibi kılınır. Gökte hiç batmayan bir yıldız belirlenir ve o yıldıza göre vakitler o yıldız güneşmiş gibi düzenlenir.
Uzaya gidildiğinde ise Mekke saati esas alınır. Mekke güneş hizasına geldiğinde öğle kabul edilerek güneş hiç batmayan veya hiç doğmayan yerlerin, normal günlerin vakti olur.
Şafak söküyor ama kaybolmuyorsa hep geceymiş gibi namaz kılınır.
Namaz takvimi buna göre yapılır.