MESH
SORU:1 Mestlerin üstüne mesh caiz midir?
Numan, Şafii, Ahmet ve Karagülle- Hazerde ve seferde caizdir.
Malik- Caizdir. (Hazerde caiz değildir.)
Havariç- Mesh caiz değildir.
SORU:2- Meshin müddeti ne kadardır?
Numan ve Ahmet- Mukim için bir gün, misafir için üç gündür.
Malik- Müddeti yoktur, cünüp olmadıkça istediği kadar mesh edebilir.
Şafii- Mukim için bir gün, misafir için üç gündür. (Müddeti yoktur- Eski sözü)
Karagülle- Uyumak için yatağa giren ayakkabılarını çıkarmalı ve yıkamalıdır. Buna “hine tadaa siyabeküm” ayeti delalet eder. Mukim sabahtan giydiği ile yatıncaya kadar mesheder. Herhangi bir sebeple yatağa girmemişse süre uzar. Seferde de hüküm aynıdır.
SORU:3- Mestin ne kadarına mesh yapmak yeterlidir?
Numan, Malik ve Şafii- Her tarafını mesh etmek sünnettir. Üst tarafının meshi yeterlidir. Alttan mesh yeterli değildir.
Ahmet- Üst tarafını mesh etmek yeterlidir, sünnet değildir. Alttan mesh yeterli değildir.
Karagülle- Ayakkabının tozlarını almak sünnettir. Üstten mesh yeterlidir. Alttan da paspasda silmek sünnettir. Ayakkabının üzerinde dışlık giyiniyorsa remzi olarak mesh yapmak yeterlidir, namaz kılarken dışlığın çıkarılması ile sünnet yerine gelir.
SORU:4- Mestlere kaç defa meshedilmeli?
Numan- Bir defa, üç parmağın değdirilmesi yeterlidir.
Malik- Bir defa, üst tarafını kaplaması gerekir.
Şafii- Bir defa, az bir mesh yeterlidir.
Ahmet- Bir defa, ekserinin meshetmesi yeterlidir.
Karagülle- Mestlere bir defa meshedilir. Parmağın değmesi bile farz için yeterlidir. Dışlık giyilmeyen kısmın tozlarını almak sünnettir.
SORU:5- Mestin birini çıkaran, ikincisini de çıkarmalı mı?
Numan, Malik, Şafii ve Ahmet- İkincisini de çıkarması gerekir.
Karagülle- Mestin birini çıkarsa ikincisini de çıkarması gerekir. Kur’an kolları ve elleri bir gaslde topluyor, ayrılması caiz değildir.
SORU:6- Meshin vakti nerede başlar?
Numan ve Şafii- Mest giyindikten sonra abdestin bozulmasından bir veya üç gün geçmelidir. Vakti geçince abdest bozulur.
Malik- Mest giyindikten sonra abdestin bozulmasından bir veya üç gün geçmelidir. Vakti geçince abdest bozulmaz. Vaktin bitmesi olmaz.
Ahmet- Mest giyindikten sonra abdestin bozulmasından bir veya üç gün geçmelidir. (Meshden sonra sayılır.)
Hasanı Basri- Mestleri giydiği tarihden başlar.
Münzerti ve Nevevi- Mestin vakti meshden başlar.
Karagülle- Mestin vakti yoktur. Yatacağı zaman mestleri çıkarması gerekir ve o zaman biter.
SORU:7- Mukimken mesh yapan, sefere çıkarsa meshin müddeti kaç gündür?
Numan- Sefer müddetidir.
Malik, Şafii ve Ahmet- Mukim müddetidir.
Karagülle- Mukim meshetse sonra sefere çıksa mesh müddeti, sefer müddetidir. Mest için niyet gerekmez. Dolayısıyla giyindiği vaktin etkisi yoktur.
SORU:8- Mestlede ne kadar yırtık caizdir?
Numan- Üç parmak kadar yırtık varsa o mestlere mesh edilemez.
Malik- Yırtık fahiş değilse üzerine meshedilir.
Şafii- Etin görünmesi kadar yırtık varsa mesh caiz değildir. (Fahiş değilse meshedilir-Eski söz)
Ahmet- Ayakların görünmesi kadar yırtık varsa mesh caiz değildir.
Davut- Yırtık mestlere de meshedilir.
Nevevi ve başkaları- Üzerinde yürünen mestlere meshedilir.
Evzai- Yırtık mestlerde görünen kısmın etine meshedilir.
Karagülle- Tozun ve suyun tene değmemesi gerekir. Ayağın bunlara değmesi ile teyemmüm bozulur. Çoraplarda suyun değerek ıslanması halinde mest bozulur.
SORU:9- Çarık üzerine mesh yapılır mı?
Numan ve Ahmet- Yapılır.
Malik- Yapılmaz. (Yapılır.)
Şafii- Yapılmaz.
Karagülle- Çarığın içinde çorap varsa ve toprak üzerinde yüründüğünde altı toprakla dolmuyorsa veya su ile ayak ıslanmıyorsa mesh yapılır, yoksa yapılmaz.
SORU:10- Çorap üzerine mesh yapılır mı?
Numan, Malik ve Şafii- Deri kaplı olmayan çoraplara mesh yapılmaz.
Ahmet- Deri kaplı olmayan çoraplara deri görünmeyecek kadar sıksa meshedilir.
Karagülle- Dışarıya çıkıldığında ayakkabı giyiliyorsa, su ile ayak ıslanmamışsa mesh yapılır. Bir kimse üst üste mest giyse sonra dış mesti çıkarsa abdest bozulmaz. Delili, kesilen kılların abdesti ve cünüplüğü bozmamasıdır. Abdest traşla değil, tuvaletten gelmekle bozulur.
SORU:11- Mestine mesh yapmış iken ve abdestli iken mestini çıkarsa ne yapmalıdır?
Numan- Yalnız ayakları yıkayıp giymesi yeterlidir.
Malik- Yalnız ayakları yıkayıp giymesi yeterlidir. Müddet uzarsa baştan abdest alması gerekir.
Şafii- Yalnız ayakları yıkayıp giymesi yeterlidir. (Değildir.)
Ahmet- Kısa müddet için yalnız ayakları yıkayıp giyerse yeterlidir. Yoksa yeniden abdest alması gerekir.
Karagülle- Mestine mesh yapmış iken ve abdestli iken mestini çıkarsa yalnız ayaklarını yıkayıp giymesi yeterli değildir. Ayakkabı çıkınca abdesti yeniden alması gerekir. Örtülü iken mesh yapılmıştır.