Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1179
Ankebut Suresi Tefsiri 52. Ayet
20.08.2022
2178 Okunma, 0 Yorum

ANKEBÛT SÛRESİ - 49. Hafta

 

أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

قُلْ كَفَى بِاللَّهِ بَيْنِي وَبَيْنَكُمْ شَهِيدًا يَعْلَمُ مَا فِي السَّمَوَاتِ وَالْأَرْضِ وَالَّذِينَ آمَنُوا بِالْبَاطِلِ وَكَفَرُوا بِاللَّهِ أُولَئِكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ (52)

“Sizinle benim aramda şehîd olarak göklerde ve yerde olanı bilen Allah yeter” de. Batıla iman eden ve Allah’ı görmezden gelenler, onlar hasarda olanlardır. (52)

 

قُلْ كَفَى بِاللَّهِ بَيْنِي وَبَيْنَكُمْ شَهِيدًا يَعْلَمُ مَا فِي السَّمَوَاتِ وَالْأَرْضِ

“Sizinle benim aramda şehîd olarak göklerde ve yerde olanı bilen Allah yeter” de.

قُلْ: “De” demektir. قول kökünden ikinci tekil şahıs emir fiildir.

كَفَى: “Yetti” demektir. Birisinin veya bir şeyin başka birisinin veya bir şeyin yardımı veya ortaklığı olmadan tek başına bir işi tam olarak yapabilmesi demektir. كفي kökünden ikinci bâbdan mazi eril üçüncü tekil şahıstır.

بِ: Harf-i cerdir. كَفَى fiilinin fâilinden önce gelir. Bazen bu harf-i cer olmadan da fâil gelebilir. Bu harf-i cerin gelmesi konusunda değişik görüşler vardır. Taaccüb fiillerindeki gibi te’kîd için geldiği görüşü vardır. Diğer taraftan musahabe (birliktelik) anlamında olup hazf edilmiş bir mastarla اكْتفاؤك بِ şeklinde müteallak olduğu görüşü de vardır.

اللَّهِ: “Allah” demektir. Alemlerin rabbinin özel ismidir.

بَيْنَ: “Arası” demektir. İki anlamı birden barındırır. Hem ayrılma hem de birleşme manalarına sahiptir. Bu nedenle ara manasındadır. Aranın açılması veya birleşmesi bu nedenle bu kelime ile ifade edilir.

ي: “Ben” demektir. Mecrur muttasıl zamirdir.

بَيْنِي: “Benim aram” demektir.

وَ: “Ve” demektir. Atıf harfidir.

بَيْنَ: “Arası” demektir.

كُمْ: “Siz” demektir. Mecrur muttasıl zamirdir.

بَيْنَكُمْ: “Aranız” demektir.

بَيْنِي وَبَيْنَكُمْ: “Sizinle benim aramda” demektir. Arapçada zamir muzafun ileyh olduğunda doğrudan atfedilemez. Bu nedenle muzafın tekrarlanması zorunludur. بَيْنِي وَكُمْ şeklinde kullanılmaz. Bunun yerine بَيْنَ tekrarlanır. İki ayrı بَيْنَ (arası) yoktur. Sadece kural gereği tekrarlanmıştır.

شَهِيدًا: “Şehîd, bilgiyle karar verici” demektir (mübalağalı şekilde). Kökü شهد dir. Dördüncü babdan müteaddi fiilden türeyen mübalağalı ism-i fâildir. Bir konuda ilimle karar vermek manasındaki fiilden gelmiştir. Düzensiz çoğulu شُهَدَاء dır. كَفَى بِاللَّهِ بَيْنِي وَبَيْنَكُمْ deki Allah’ın hâlidir. Şehadet “kesin bilgiyle karara varmak” demektir. Şahit (شَاهِد) kesin bilgiyle karara varan demektir. Türkçede kullanıldığı şekliyle görgü tanığı demek değildir.

قَالَ هِيَ رَاوَدَتْنِي عَنْ نَفْسِي وَشَهِدَ شَاهِدٌ مِنْ أَهْلِهَا إِنْ كَانَ قَمِيصُهُ قُدَّ مِنْ قُبُلٍ فَصَدَقَتْ وَهُوَ مِنَ الْكَاذِبِينَ (26) وَإِنْ كَانَ قَمِيصُهُ قُدَّ مِنْ دُبُرٍ فَكَذَبَتْ وَهُوَ مِنَ الصَّادِقِينَ (27) فَلَمَّا رَأَى قَمِيصَهُ قُدَّ مِنْ دُبُرٍ قَالَ إِنَّهُ مِنْ كَيْدِكُنَّ إِنَّ كَيْدَكُنَّ عَظِيمٌ (28)

(Yusuf) “O benim nefsimden murad etti” dedi ve onun (kadının) ehlinden bir şahit şahitlik etti. Eğer onun (Yusuf’un) gömleği önden yırtılmışsa o (kadın) doğru söyledi ve o (Yusuf) yalancılardandır. Eğer onun (Yusuf’un) gömleği arkadan yırtılmışsa o (kadın) yalan söyledi ve o (Yusuf) doğrulardandır. Gömleğinin arkadan yırtıldığını görünce “Kesinlikle o siz kadınların kurgusudur. Kesinlikle siz kadınların kurgusu büyüktür.” dedi. (Yusuf 26-28)

Bu ayetlerde Yusuf ile kadının arasında meydana gelen olayda şahitlik eden olayı görmemiştir. Gömleğin önden veya arkadan yırtılmasına göre karar verecektir. Bunu açıkladıktan sonra gömleğe bakmış ve Yusuf’un doğru, kadının yalan söylediği ortaya çıkmıştır. Şahidin görgü tanığı olmadığı, bilirkişi olduğu bu ayetlerde açıkça görülmektedir.

وَمَا شَهِدْنَا إِلَّا بِمَا عَلِمْنَا

Biz yalnızca bildiğimizle şehadet ederiz. (Yusuf 81)

Bu ayette şahitliğin yalnızca ilimle yani kesin bilgiyle olacağı söylenmektedir.

Şehîd ise şahidin mübalağalısıdır. Şahitlik yapmanın artık o kimsenin vasfı haline geldiğini gösterir.

Bir konuda bilimsel görüşe dayanarak verdiği karar doğru kabul edilen kimse şehiddir. Allah yolunda öldürülenlere şehîd denmesi Kuran’a uygun olmayan bir adlandırmadır.

كَفَى بِاللَّهِ بَيْنِي وَبَيْنَكُمْ شَهِيدًا: “Sizinle benim aramda şehîd olarak Allah yeter” demektir.

يَعْلَمُ: “Bilir” demektir. Üçüncü şahıs eril tekil muzari merfu fiildir. Fâili müstetir هُوَ dir. Allah’a racidir.

مَا: Umumi ism-i mevsuldür.

فِي: “İçinde” demektir. Harf-i cerdir.

السَّمَوَاتِ: “Gökler” demektir. سمو kökünden gelmiştir. Birinci bâbdan سُمُوٌّ mastarı bütün seviyelerin üstüne çıkmak, en üst seviyeye yükselmek manasındadır. Bu mastar manasından bütün seviyelerin üstüne çıkan manasında سَمَاءٌ her şeyin en üstü olarak “gök” anlamında camid isimdir. İsm-i cem-i cinstir. Yani hem cinsi ifade eder hem de topluluğu ifade eder. Yani gök cinsi veya gök topluluğu demektir. Cins ifade ettiği zaman eril, cem ifade ettiği zaman dişildir. İsm-i cemi cinsler sonuna ة alarak müfredleşirler. Yani tekili سَمَاوَةٌ veya سَمَاءَةٌ dür. İsm-i cemi cins bu şekilde ة alarak müfredleştikten sonra çoğulu سَمَوَاتٌ dür. Ancak Kuran’da سَمَاوَةٌ veya سَمَاءَةٌ şeklinde kullanımı yoktur. Kuran tekil olarak da yine سَمَاء yı kullanmaktadır.

وَ: “Ve” demektir. Atıf harfidir. السَّمَوَاتِ ı الْأَرْضَ a atfetmektedir.

الْأَرْضِ: “Yer” demektir. ءرض kökünden gelmiştir. Dördüncü bâbdan أَرَضٌ mastarı bir mekânın bereketli, verimli olması, hayrının çok olması ve yerleşme ve ikamet için uygun olması manasındadır. Bu mastar manasından yerleşme için uygun olan manasında أَرْضٌ “yer” anlamındadır. “Yeryüzü” manasına da gelir.

السَّمَوَاتِ وَالْأَرْضِ: “Gökler ve yer” demektir. İki ayrı varlık değildir. “Kâinat” anlamında terimdir.

فِي السَّمَوَاتِ وَالْأَرْضِ: “Gökler ve yerde” demektir.

مَا فِي السَّمَوَاتِ وَالْأَرْضِ: “Gökler ve yerde olan” demektir. Burada مَا ism-i mevsuldür. Sıla cümlesi harf-i cer ve mecrurdan oluşmaktadır. Hazf edilmiş istikrar veya kevn fiili vardır. Fâili de müstetir هُوَ dir ve sıla cümlesinin aid zamiridir. Böyle harf-i cer ve mecrurlara zarf-ı müstakar denir. مَا ism-i mevsulü kullanıldığı için “kainatta her ne varsa” anlamındadır.

يَعْلَمُ مَا فِي السَّمَوَاتِ وَالْأَرْضِ: “Göklerde ve yerde olanı bilir” demektir. Bu cümle hâl cümlesidir. كَفَى بِاللَّهِ بَيْنِي وَبَيْنَكُمْ شَهِيدًا cümlesindeki Allah’ın ikinci hâlidir. Birinci hâl شَهِيدًا dir.

كَفَى بِاللَّهِ بَيْنِي وَبَيْنَكُمْ شَهِيدًا يَعْلَمُ مَا فِي السَّمَوَاتِ وَالْأَرْضِ: “Sizinle benim aramda şehîd olarak göklerde ve yerde olanı bilen Allah yeter” demektir.

قُلْ كَفَى بِاللَّهِ بَيْنِي وَبَيْنَكُمْ شَهِيدًا يَعْلَمُ مَا فِي السَّمَوَاتِ وَالْأَرْضِ: “Sizinle benim aramda şehîd olarak göklerde ve yerde olanı bilen Allah yeter, de” demektir.

Bu cümlede Allah’ın iki hâli vardır. Birisi şehîd olmasıdır. Diğeri evrende olan her şeyi bilmesidir. İkinci hâl birinci hâl olan şehitliği açıklamaktadır. Allah her şeyi bildiği için şehitlik de kesin bilgiye dayandığı için aralarında Allah’ı şehit olarak açıklaması istenmektedir. Başka kimselerin şehitliğine ihtiyaç yoktur. Çünkü onlar Allah’ın ayetlerini önemsizleştirmekte, görmezden gelmekte ve geçersiz kılmaktadırlar. Başka ayetler istemektedirler. İşte böyleleri ile tartışmalarda herhangi bir bilirkişi işe yaramamaktadır. Tartışma sonuç vermeyecektir. Ayetlerden anlamamakta, kendi istedikleri ayetleri istemektedirler. Onlarla aramızdaki sorunun bilirkişisi Allah’tır. Onlar da dünya hayatında Allah’la konuşamayacakları için onlarla aramızdaki bilirkişiliği ahirete bırakacağız, onlarla şimdi ilgilenmeyeceğiz demektir.

 

وَالَّذِينَ آمَنُوا بِالْبَاطِلِ وَكَفَرُوا بِاللَّهِ أُولَئِكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ

Batıla iman eden ve Allah’ı görmezden gelenler, onlar hasarda olanlardır.

وَ: İsti’nafiyye edatıdır. Öncesinde emir cümlesi vardır, sonrasında isim cümlesi vardır. Atfa uygun değildir. Aralarında anlamsal bir ilişki olduğu için bu vâv-ı isti’nafiyye getirilmiştir.

الَّذِينَ: “Kimseler” demektir. Eril çoğul has ism-i mevsuldür.

آمَنُوا: “İman ettiler, güvendiler” demektir. Üçüncü şahıs eril çoğul mazi malum fiildir. Fâili içinde olan merfu muttasıl zamir olan cem vâvıdır (آمَنُوا) ve bu vâv has ism-i mevsulün aid zamiridir.

بِ: “-e” demektir. Harf-i cerdir. İman fiiliyle güvenilen kimse, şey bu harf-i cerden sonra gelir.

الْبَاطِلِ: “Geçersiz” demektir. بطل kökünden isimdir. İkinci bâbdan بَطَلَ - يَبْطِلُ şeklinde bir işin, bir amelin, bir fiilin, bir şeyin işe yaramaması, hükümsüz olması, ürün vermemesi, geçersiz olması manasındadır. حقق kökünden hakkın zıttıdır. Bu durumda şu soru sorulabilir: bir şey hak değilse batıl mıdır? Batıl değilse hak mıdır? O zaman Kuran’a bakmamız gerekir.

يَقْتُلُونَ النَّبِيِّينَ بِغَيْرِ الْحَقِّ

Nebileri haksızlıkla öldürüyorlar. (Bakara 61)

قُلْ يَاأَهْلَ الْكِتَابِ لَا تَغْلُوا فِي دِينِكُمْ غَيْرَ الْحَقِّ

“Ey kitap ehli, dininizde haksızlıkla galeyan etmeyin” de. (Maide 77)

فَلَمَّا أَنْجَاهُمْ إِذَا هُمْ يَبْغُونَ فِي الْأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّ

Onları kurtarınca hemen onlar yerde haksızlıkla bağy ediyorlar. (Yunus 23)

سَأَصْرِفُ عَنْ آيَاتِيَ الَّذِينَ يَتَكَبَّرُونَ فِي الْأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّ

Yerde haksız yere büyüklenenleri yakında ayetlerimden döndüreceğim. (Araf 146)

الَّذِينَ أُخْرِجُوا مِنْ دِيَارِهِمْ بِغَيْرِ حَقٍّ إِلَّا أَنْ يَقُولُوا رَبُّنَا اللَّهُ

Yurtlarından yalnızca rabbimiz Allah’tır demeleri sebebiyle haksızlıkla çıkarılanlar. (Hac 40)

وَاسْتَكْبَرَ هُوَ وَجُنُودُهُ فِي الْأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّ

O ve orduları yerde haksızlıkla büyüklendi. (Kasas 39)

ذَلِكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَفْرَحُونَ فِي الْأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّ وَبِمَا كُنْتُمْ تَمْرَحُونَ

O, yerde haksızlıkla ferahlanmanız ve coşuyor olmanız sebebiyledir. (Mümin 75)

Bu ayetlerde görüldüğü gibi hak olmayan batıl, batıl olmayan hak olsaydı غَيْرِ الْحَقِّ şeklinde gelmemesi gerekirdi.

Bu ayetlere göre haksızlıkla yapılmaması istenenler:

  • Öldürmek
  • Galeyan: Kaynama
  • Bağyetmek: Sınırı aşmak
  • Büyüklenmek (Tekebbür): Birileri büyüttüğü için kendini büyük görmek
  • Büyüklenmek (İstikbar): Doğrudan kendini büyük görmek
  • Yurtlarından çıkarmak
  • Ferahlanmak

وَلَا تَأْكُلُوا أَمْوَالَكُمْ بَيْنَكُمْ بِالْبَاطِلِ

Mallarınızı aranızda batılla yemeyin. (Bakara 188)

Batılla yapılmaması istenen malların yenmemesidir.

Bütün hak dışılar batıl olmadığına göre hak olmadığı halde batıl da olmayan bir ara durum olmalıdır.

فَمَاذَا بَعْدَ الْحَقِّ إِلَّا الضَّلَالُ

Haktan sonra dalaldan başka olan nedir? (Yunus 32)

Buna göre hak olmayan iki durum vardır: ضَلَال ve باطل. İkisi birden غَيْرَ الْحَقِّ dır. ضَلَال kaybolma, hedeften sapma demektir. Belirsizlik demektir.

Birisini ancak hak ile öldürebilirsiniz. Belirsizlik durumunda öldüremezsiniz. Malları batılla yemeyeceksiniz, belirsizlikle yeme durumu olabilir. Malları yerken tam bir hak durumu meydana gelmeyebilir. Mallarda hakkın sınırları tam olarak çizilemeyebilir. Batılın sınırları bellidir ve mallar batılla yenmemelidir.

آمَنُوا بِالْبَاطِلِ: “Batıla iman ettiler, batıla güvendiler” demektir.

وَ: “Ve” demektir. Atıf harfidir. آمَنُوا بِالْبَاطِلِ cümlesine كَفَرُوا بِاللَّهِ cümlesini atfetmektedir.

كَفَرُوا: “Görmezden geldiler” demektir. Üçüncü şahıs eril çoğul mazi malum fiildir. Fâili merfu muttasıl zamir olan cem vâvıdır (كَفَرُوا).

بِ: “-ı” demektir. كَفَرُوا fiilinin mef’ûlü yani görmezden gelinen bu harf-i cerden sonra gelir.

اللَّهِ: “Allah” demektir. Alemlerin rabbinin özel ismidir.

كَفَرُوا بِاللَّهِ: “Allah’ı görmezden geldiler” demektir.

آمَنُوا بِالْبَاطِلِ وَكَفَرُوا بِاللَّهِ: “Batıla iman ettiler ve Allah’ı görmezden geldiler” demektir.

الَّذِينَ آمَنُوا بِالْبَاطِلِ وَكَفَرُوا بِاللَّهِ: “Batıla iman eden ve Allah’ı görmezden gelenler” demektir.

أُولَئِكَ: “Onlar” demektir. Uzak ism-i işarettir.

هُمُ: “Onlar” demektir. Üçüncü şahıs eril çoğul zamirdir. Fasıl zamiridir.

الْخَاسِرُونَ: “Hasarda olanlar” demektir. Marife eril çoğul merfu ism-i fâildir. خَسَار olması beklenen fonksiyonel özelliğin olmamasıdır (güç ve kuvvet kaybı). خُسْر olması beklenen maddi veya fonksiyonel özelliğin olmamasıdır (güç kuvvet kaybı, mal kaybı). خُسْرَان, خُسْر un mübalağalısıdır. خُسْر‘da kişi veya varlık kendi potansiyel gücünün (maddi/manevi) altındadır. Bu güce çıkıp düşmüş de olabilir, hiç ulaşmamış da olabilir.

Olması gereken özelliklerden birinin veya daha fazlasının olmaması demektir. O özelliğin ya da özelliklerin noksanlaşması da bu kökle ifade edilir.

Hasarda olanlar maddi ve manevi potansiyelinin altında olanlar demektir.

أُولَئِكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ: “Onlar hasarda olanlardır” demektir. Burada aradaki هُمْ zamiri fasıl zamiridir.

Müşarun ileyh

Bedel

İsm-i işaret

Mübdelün minh

الْخَاسِرُونَ

أُولَئِكَ

O hasarda olanlar

Eğer bu zamir olmazsa mübdelün minh, bedel şeklinde olur ve cümle olmaz.

Haber

Fasıl zamiri

Mübteda

الْخَاسِرُونَ

هُمْ

أُولَئِكَ

Onlar hasarda olanlardır.

Bu zamir olunca mübteda ve haber şeklinde cümle olur.

الَّذِينَ آمَنُوا بِالْبَاطِلِ وَكَفَرُوا بِاللَّهِ أُولَئِكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ: “Batıla iman eden ve Allah’ı görmezden gelenler, onlar hasarda olanlardır” demektir.

Kuran’da batıla iman ifadesi vardır ama hakka iman ifadesi yoktur. Allah haktır ve Allah’a iman vardır. Batıla iman yani batıla güvenmek ne demektir? Geçersiz olana, fayda etmeyecek olana, ürün vermeyecek olana, gelip geçici olana güvenmek demektir. Bu durumda şu soru sorulabilir: bir şeyin batıl olup olmadığını nereden anlayacağız? Kuran’dan anlayacağız.

Burada bireysel olarak batıla güvenme durumu yoktur. Has ism-i mevsul olan الَّذِينَ ile gelmiştir. Organize bir topluluktur. Batıla güvenmede organize oldukları gibi Allah’ı görmezden gelmede de organize olmuşlardır. Hem de sıla cümlesi mazi fiille gelmiştir. Muzari ile gelmemiştir. Muzari ile gelseydi الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْبَاطِلِ وَيَكْفُرُونَ بِاللَّهِ şeklinde gelirdi ve o durumda batıla güvenme ve Allah’ı görmezden gelme tam yerleşmemiş, sistem tam oturmamış olurdu. Mazi fiille geldiği için batıla güvenme ve Allah’ı görmezden gelme yerleşik hale gelmiştir. Organize sistem tam oturmuştur, tüm kurulları çalışmakta ve kurallar yerleşik haldedir.

Batıla güvenmektedirler, Allah’ı da görmezden gelmektedirler. Allah yokmuş gibi sistem kurmuşlardır. Mekke’de müşrikler böyle organize olmuşlardır. Sistemleri batıla güvenme ve Allah’ı görmezden gelme şeklindedir. Tüm kuralları ve kurulları bu yöndedir.

Günümüzde de çoğunluk sistemi Allah’ın indinde geçersizdir, batıldır. Gelip geçicidir. Sonuca varıcı değildir. Çoğunluk sistemi içindeki organizasyonlar batıla iman etme ve Allah’ı görmezden gelme organizasyonlarıdır. Günümüzün en büyük sorunudur. Sermaye tüm dünyayı bu sistemle idare etmektedir. Parmağının ucunda oynatmaktadır. Çoğunluk sistemine güvenmek batıla güvenmek demektir. Çoğunluk sistemi içinde başarılar aramak Allah’ı görmezden gelmek demektir.

Günümüz ekonomi sistemleri de batıldır ve bu batıla iman eden ve Allah’ı görmezden gelme organizasyonları bu sistemler için çalışmaktadır. Paralar sahtedir, faiz bu sistemlerin temelidir. Borsaları, swapları, bankaları, zengini zengin eden mekanizmalarını ise geçerli kılan çoğunluk sistemi içinde çıkarılan kanunlar, kurallardır. Tüm batıl sistemler birbirleri ile iç içedir ve birbirlerini desteklemektedirler.

Günümüz işçilik sistemi de batıldır. Sistem kendi içinde öyle bir organize olmuştur ki bu organize yapılar ancak Sermaye’nin sisteme hâkim olmasını sağlamakta, işçilik sistemi ile ancak büyük sermaye ayakta durabilmekte, küçük işletmeler ancak kısa süre yaşayabilmekte veya küçük kalmaktadır. İşçilik sisteminin de yaşaması için çoğunluk sistemine ihtiyacı vardır. Çoğunluk sistemi içinde çıkarılan bütün kanunlar ve kurallar işçilik sistemini beslemekte ve Sermaye’nin zenginliğine zenginlik katmakta, insanları işçi olmak yani Sermaye’nin gönüllü kölesi olmak için adeta yalvartmaktadır.

Günümüzün tüm batıl sistemleri çoğunluk sistemine dayanmaktadır. Bu sisteme iman eden yani batıla güvenen organizasyonlar çoğunluğu, gücü ele geçirme yarışında olan vesenlerdir. Herhangi birini diğerinden ayırmıyoruz. Bu sistem içinde başarıları arayanlar batıla güvenmektedirler ve Allah’ı görmezden gelmektedirler. Allah açıkça “yerdekilerin çoğunluğuna uyarsan seni Allah’ın yolundan saptırırlar” diyor. Bu sözü duymamazlıktan gelmek Allah’ı görmezden gelmektir. Batıl içinde başarılı olup iktidara gelip hakkı getireceğini düşünmek de batıldır. Çoğunluk sistemi merkeziyetçidir. Merkezdeki az sayıda olan ve çoğunluğa vaatler vererek seçilmiş topluluklar tüm ülke için kararlar almaktadır. Daha da ilginci bu karar alanlar mecliste el kaldırdıkları kanunun ne olduğunu bile bilmeden el kaldırmaktadırlar. Kendi partilerinin önergesi mi diğer partilerin mi önergesi, sadece bunu bilmektedirler. Kendi partileri ise el kaldırmakta, değilse kaldırmamaktadırlar. Kanunları yazan bir veya birkaç kişidir. Parti başkanı bile tamamını okumamaktadır. 15 Temmuz sonrası hastanemize 60 sayfalık bir kanun hükmünde kararname geldi. İçinde o kadar çok teknik terim var ki doktor olmayan birinin bunu bilmesi imkânsız. Bu kararnameyi imzalayanın değil, hazırlayanın istedikleri oluyor demektir. Merkezi sistem işte böyledir. Merkezden biri bir kural çıkarır, kimse itiraz edemez ama o kuralı tüm ülke uygulamak zorundadır. Hatta bunun için kanun bile çıkarmazlar. Kanun çıkarma zorunluluğu olan ve anayasada belirtilen hususlar bile sadece bakanlık düzeyinde alınan kararnamelerle, yönetmeliklerle yerle bir edilir. Kimsenin de sesi çıkamaz hale gelir. İçişleri bakanı sokağa çıkma yasağı koyar, sağlık bakanı maske zorunluluğu koyar. Aşı olmayana yasaklar getirilir. Anayasaya aykırı bu uygulamaları muhalefet bile destekler hatta kaldırıldığında kaldırılmasına itiraz eder. Merkezi sistem insanların içine işlemiştir. Batıl o kadar yerleşmiştir ki insanlar sorunu batılda görmemekte batıl içinde yönetimde olanlarda görmektedirler. Kendilerinin iyi olduğuna, merkezi ele geçirince tüm sorunları çözeceklerine inanırlar. Oysa batılın içine girdikleri anda batılın içinde boğulacaklardır ve batıl bataklığından çıkamayacaklardır. Çok temel bir şey vardır: Allah hakkı batılla getirmez.

وَيُجَادِلُ الَّذِينَ كَفَرُوا بِالْبَاطِلِ لِيُدْحِضُوا بِهِ الْحَقَّ

Küfredenler hakkı onunla çürütmek için batılın yardımıyla mücadele ederler. (Kehf 56)

Bu ayette de görüldüğü gibi batılı küfredenler kullanır. Ne için kullanır? Hakkı çürütmek için kullanırlar.

Çoğunluk sisteminde iktidar olup da hakkı getireceğini iddia edenler farkında olmadan hakkı çürütme mücadelelerine destek olmaktadırlar.

أَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَسَالَتْ أَوْدِيَةٌ بِقَدَرِهَا فَاحْتَمَلَ السَّيْلُ زَبَدًا رَابِيًا وَمِمَّا يُوقِدُونَ عَلَيْهِ فِي النَّارِ ابْتِغَاءَ حِلْيَةٍ أَوْ مَتَاعٍ زَبَدٌ مِثْلُهُ كَذَلِكَ يَضْرِبُ اللَّهُ الْحَقَّ وَالْبَاطِلَ فَأَمَّا الزَّبَدُ فَيَذْهَبُ جُفَاءً وَأَمَّا مَا يَنْفَعُ النَّاسَ فَيَمْكُثُ فِي الْأَرْضِ كَذَلِكَ يَضْرِبُ اللَّهُ الْأَمْثَالَ

Gökten su indirdi de vadiler ölçüleriyle aktı da sel kabaran köpüğü yüklendi. Süs veya meta aramak için ateşin üzerinde yaktığınızdan da onun misli bir köpük vardır. Böylece Allah hakkı ve batılı anlatır. Köpüğe gelince atık olarak gider ve insanlara fayda edene gelince yerde kalır. Böylece Allah örnekler verir. (Rad 17)

Bu ayet hakkın ve batılın örneğini vermektedir. Hak yerinde kalır ve insanlara fayda eder, batıl ise yerinde kalamaz ve insanlara faydasızdır. İnsanlara demek herkese faydalı demektir. Kendilerine elit diyen bir zümreye fayda etmek demek değildir. Sözgelimi bir ilaç buldunuz ve en ağır hastalıkları bile tedavi ediyorsunuz ancak bu ilacı sadece zenginler satın alabiliyor. Bu ilacı yalnızca zenginlerin alabilmesi ve yalnızca onların iyileşmesi hak değildir.

وَقُلْ جَاءَ الْحَقُّ وَزَهَقَ الْبَاطِلُ إِنَّ الْبَاطِلَ كَانَ زَهُوقًا

“Hak geldi ve batıl sindi. Kesinlikle batıl sinicidir.” de. (İsra 81)

Sinmek bir şeyin fiillerinde, hareket etmesinde veya tesir etmesinde gücünün bitmesidir. Hareket edemez, iş yapamaz, tesir edemez hale gelmesidir. Batılın sinmesi hakkın gelmesiyledir. Hakkı getirmediğimiz sürece batıl sinmeyecek ve etkisini sürdürecektir. Oysa batıl sinicidir. Batılı yok etmeye gerek yoktur. Yapılması gereken sadece hakkı getirmektir. Eğer Allah’ın istediği faizsiz bankayı kurarsanız faizli bankalar etkisizleşecektir, sinecektir. Faizsiz banka adıyla kurulan finans kuruluşları da batıl oldukları için batıl batılı güçlendirmektedir sadece. Günümüzün bütün bankaları parası olanın parasını çoğaltmakta, sıradan halkı borçlandırıp sömürmektedir. Belli bir zümreye faydalı, insanlara faydasızdırlar.

الَّذِينَ كَفَرُوا وَصَدُّوا عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ أَضَلَّ أَعْمَالَهُمْ (1) وَالَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَآمَنُوا بِمَا نُزِّلَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَهُوَ الْحَقُّ مِنْ رَبِّهِمْ كَفَّرَ عَنْهُمْ سَيِّئَاتِهِمْ وَأَصْلَحَ بَالَهُمْ (2) ذَلِكَ بِأَنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا اتَّبَعُوا الْبَاطِلَ وَأَنَّ الَّذِينَ آمَنُوا اتَّبَعُوا الْحَقَّ مِنْ رَبِّهِمْ كَذَلِكَ يَضْرِبُ اللَّهُ لِلنَّاسِ أَمْثَالَهُمْ (3)

Küfreden ve Allah’ın yolundan alıkoyanlar, (Allah) amellerini boşa çıkardı. İman eden ve salih amel eden ve rablerinden hak olan Muhammed’e indirdiğimize iman edenler, (Allah) onların kötülüklerini görmezden geldi ve durumlarını düzeltti. Bu küfredenlerin batıla tabi olmaları ve iman edenlerin rablerinden hakka tabi olmaları sebebiyledir. Böylece Allah insanlara örnekler verir. (Muhammed 1-3)

Bu ayetler müminlerin tabi olacağı hakkın kaynağının Kuran olduğunu göstermektedir. Hak yolda olmak Kuran’a uymakladır. Batıla uymak küfredenlerin özelliğidir bu ayetlere göre. Küfreden demek Allah’ı görmezden gelen demektir. Allah yok gibi davranandır. Çoğunluk sistemi batılına uyarak, bu batıl içinde hak getireceğini sanmanın ne kadar yanlış olduğu gayet açıktır. Bunu İslam adına yapmak da ne yaman çelişkidir, batılla hakkı getirmek çelişkisi.

بَلْ نَقْذِفُ بِالْحَقِّ عَلَى الْبَاطِلِ فَيَدْمَغُهُ فَإِذَا هُوَ زَاهِقٌ

Hakkı batılın üzerine koyarız da onu damgalar. Hemen o sinen olur. (Enbiya 18)

Bu ayet bize hakkın batılı damgalamasıyla batılın sinmiş hale geleceğini söylemektedir. Batıl batılla yok edilmez, batılla hak gelmez. Hak batılı damgalar. Hakkı ve batılı anlatırsanız, gösterirseniz batıl damgalanır ve batıl olduğu anlaşılır. Ondan sonra da batıl siner, gücü biter. Burada hakkı ve batılı anlatmamız bu nedenle çok önemlidir. Bu şekilde damgalayabilmekteyiz batılı. Batıl içinde oyalanan insanları rahatsız etmemek için hakkı ve batılı anlatmazsak nicedir halimiz.

Batıla iman eden ve Allah’ı görmezden gelenler hasardadırlar. Potansiyellerinin altındadırlar. Aslında bunu yapmayıp hakka uysalar gerçek potansiyellerinde olacaklardır. Durumlarını iyi sanmaktadırlar. Mekkeliler bulundukları durumu iyi sanmaktaydılar. İslamiyet’in gelmesi ve Mekke’nin İslam yurdu olmasıyla gerçek potansiyel ortaya çıkmıştır ve hasardan kurtulmuşlardır.

Günümüz batıl sistemleri insanlara iyi gelmektedir. Daha iyisinin olamayacağını düşünmektedirler. İstediğiniz kadar anlatın, bir türlü vazgeçememektedirler. Batıla güvenmekte ve Allah’ı görmezden gelmektedirler. Ya insanlar uslanmayacak ve Allah tarafından ricz sonrası felaketlerle bir gün helak edilecekler ya da bir gün hak gelecek ve insanlar nasıl saçmalıklar içinde yaşadıklarına şaşıracaklardır. Bu zulüm sistemleri, batıl sistemler bize nasıl da iyi görünüyormuş diyecekler. Bizden sonraki nesiller orta çağ karanlığı gibi anlatacaklar bu durumu. Sermaye’nin kurduğu batıl sistemlerin nasıl da insanlar tarafından benimsendiğini orta çağ karanlığının bundan çok çok daha iyi olduğunu yazacaklar. Hak düzeni getireceğini iddia edenlerin de batılın zirvesi olan çoğunluk sistemi ve merkeziyetçi yönetim içinde oyalanıp haktan nasıl uzaklaşarak batıl içinde boğulduğunu yazacak tarih.

 

 

Yalova, Teşvikiye

20 Ağustos 2022

M. Lütfi Hocaoğlu

 

 






Tüm Seminerler
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1248
Lokman Suresi Tefsiri 14. Ayet
20.04.2024 65 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1247
Lokman Suresi Tefsiri 13. Ayet
13.04.2024 123 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1246
Lokman Suresi Tefsiri 12. Ayet
6.04.2024 58 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1245
Lokman Suresi Tefsiri 11. Ayet
30.03.2024 84 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1244
Lokman Suresi Tefsiri 10. Ayet
16.03.2024 91 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1243
Lokman Suresi Tefsiri 8-9. Ayetler
9.03.2024 74 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1242
Lokman Suresi Tefsiri 7. Ayet
24.02.2024 103 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1241
Lokman Suresi Tefsiri 6. Ayet
17.02.2024 68 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1240
Lokman Suresi Tefsiri 1-5. Ayetler
10.02.2024 115 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1239
Rum Suresi Tefsiri 60. Ayet
27.01.2024 133 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1238
Rum Suresi Tefsiri 59. Ayet
20.01.2024 132 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1237
Rum Suresi Tefsiri 58. Ayet
6.01.2024 170 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1236
Rum Suresi Tefsiri 57. Ayet
30.12.2023 181 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1235
Rum Suresi Tefsiri 56. Ayet
16.12.2023 233 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1234
Rum Suresi Tefsiri 55. Ayet
25.11.2023 212 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1233
Rum Suresi Tefsiri 54. Ayet
11.11.2023 241 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1232
Rum Suresi Tefsiri 53. Ayet
4.11.2023 199 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1231
Rum Suresi Tefsiri 51-52. Ayetler
21.10.2023 281 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1230
Rum Suresi Tefsiri 50. Ayet
14.10.2023 230 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1229
Rum Suresi Tefsiri 48-49. Ayetler
30.09.2023 233 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1228
Rum Suresi Tefsiri 47. Ayet
16.09.2023 258 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1227
Rum Suresi Tefsiri 46. Ayet
9.09.2023 306 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1226
Rum Suresi Tefsiri 44-45. Ayetler
2.09.2023 206 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1225
Rum Suresi Tefsiri 43. Ayet
19.08.2023 217 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1224
Rum Suresi Tefsiri 42. Ayet
12.08.2023 220 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1223
Rum Suresi Tefsiri 41. Ayet
5.08.2023 261 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1222
Rum Suresi Tefsiri 40. Ayet
29.07.2023 221 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1221
Rum Suresi Tefsiri 39. Ayet
22.07.2023 215 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1220
Rum Suresi Tefsiri 38. Ayet
15.07.2023 211 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1219
Rum Suresi Tefsiri 37. Ayet
17.06.2023 199 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1218
Rum Suresi Tefsiri 36. Ayet
3.06.2023 247 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1217
Rum Suresi Tefsiri 35. Ayet
27.05.2023 235 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1216
Rum Suresi Tefsiri 33-34. Ayetler
20.05.2023 270 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1215
Rum Suresi Tefsiri 31-32. Ayetler
13.05.2023 246 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1214
Rum Suresi Tefsiri 30. Ayet
6.05.2023 327 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1213
Rum Suresi Tefsiri 29. Ayet
29.04.2023 249 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1212
Rum Suresi Tefsiri 28. Ayet
15.04.2023 284 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1211
Rum Suresi Tefsiri 27. Ayet
8.04.2023 290 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1210
Rum Suresi Tefsiri 26. Ayet
1.04.2023 266 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1209
Rum Suresi Tefsiri 25. Ayet
25.03.2023 285 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1208
Rum Suresi Tefsiri 24. Ayet
18.03.2023 396 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1207
Rum Suresi Tefsiri 23. Ayet
11.03.2023 285 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1206
Rum Suresi Tefsiri 22. Ayet
4.03.2023 402 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1205
Rum Suresi Tefsiri 21. Ayet
25.02.2023 409 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1204
Rum Suresi Tefsiri 20. Ayet
18.02.2023 469 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1203
Rum Suresi Tefsiri 19. Ayet
11.02.2023 295 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1202
Rum Suresi Tefsiri 17-18. Ayetler
4.02.2023 447 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1201
Rum Suresi Tefsiri 14-16. Ayetler
28.01.2023 322 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1200
Rum Suresi Tefsiri 12-13. Ayetler
21.01.2023 305 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1199
Rum Suresi Tefsiri 11. Ayet
14.01.2023 317 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1198
Rum Suresi Tefsiri 10. Ayet
7.01.2023 364 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1197
Rum Suresi Tefsiri 9. Ayet
31.12.2022 697 Okunma
2 Yorum 01.01.2023 00:23
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1196
Rum Suresi Tefsiri 8. Ayet
17.12.2022 356 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1195
Rum Suresi Tefsiri 6-7. Ayetler
10.12.2022 451 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1194
Rum Suresi Tefsiri 1-5. Ayetler
3.12.2022 415 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1193
Ankebut Suresi Tefsiri 69. Ayet
26.11.2022 383 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1192
Ankebut Suresi Tefsiri 68. Ayet
19.11.2022 438 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1191
Ankebut Suresi Tefsiri 67. Ayet
12.11.2022 423 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1190
Ankebut Suresi Tefsiri 65-66. Ayetler
5.11.2022 388 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1189
Ankebut Suresi Tefsiri 64. Ayet
29.10.2022 411 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1188
Ankebut Suresi Tefsiri 63. Ayet
22.10.2022 413 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1187
Ankebut Suresi Tefsiri 62. Ayet
15.10.2022 437 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1186
Ankebut Suresi Tefsiri 61. Ayet
8.10.2022 443 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1185
Ankebut Suresi Tefsiri 60. Ayet
1.10.2022 444 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1184
Ankebut Suresi Tefsiri 58-59. Ayetler
24.09.2022 448 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1183
Ankebut Suresi Tefsiri 57. Ayet
17.09.2022 1004 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1182
Ankebut Suresi Tefsiri 56. Ayet
10.09.2022 1076 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1181
Ankebut Suresi Tefsiri 54-55. Ayetler
3.09.2022 1629 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1180
Ankebut Suresi Tefsiri 53. Ayet
27.08.2022 1756 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1179
Ankebut Suresi Tefsiri 52. Ayet
20.08.2022 2178 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1178
Ankebut Suresi Tefsiri 51. Ayet
13.08.2022 1425 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1177
Ankebut Suresi Tefsiri 50. Ayet
6.08.2022 1825 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1176
Ankebut Suresi Tefsiri 48-49. Ayetler
30.07.2022 2286 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1175
Ankebut Suresi Tefsiri 47. Ayet
23.07.2022 1966 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1174
Ankebut Suresi Tefsiri 46. Ayet
16.07.2022 2449 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1173
Ankebut Suresi Tefsiri 45. Ayet
2.07.2022 2706 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1172
Ankebut Suresi Tefsiri 44. Ayet
25.06.2022 7545 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1171
Ankebut Suresi Tefsiri 43. Ayet
18.06.2022 2079 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1170
Ankebut Suresi Tefsiri 42. Ayet
11.06.2022 2197 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1169
Ankebut Suresi Tefsiri 41. Ayet
4.06.2022 2039 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1168
Ankebut Suresi Tefsiri 40. Ayet
28.05.2022 2525 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1167
Ankebut Suresi Tefsiri 39. Ayet
14.05.2022 2055 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1166
Ankebut Suresi Tefsiri 38. Ayet
7.05.2022 2297 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1165
Ankebut Suresi Tefsiri 37. Ayet
30.04.2022 2473 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1164
Ankebut Suresi Tefsiri 36. Ayet
23.04.2022 2918 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1163
Ankebut Suresi Tefsiri 35. Ayet
16.04.2022 11608 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1162
Ankebut Suresi Tefsiri 34. Ayet
9.04.2022 2697 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1161
Ankebut Suresi Tefsiri 33. Ayet
2.04.2022 2477 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1160
Ankebut Suresi Tefsiri 32. Ayet
26.03.2022 2145 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1159
Ankebut Suresi Tefsiri 30-31. Ayetler
19.03.2022 2549 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1158
Ankebut Suresi Tefsiri 29. Ayet
12.03.2022 2702 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1157
Ankebut Suresi Tefsiri 28. Ayet
5.03.2022 2304 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1156
Ankebut Suresi Tefsiri 27. Ayet
26.02.2022 3740 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1155
Ankebut Suresi Tefsiri 26. Ayet
19.02.2022 2358 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1154
Ankebut Suresi Tefsiri 25. Ayet
12.02.2022 3577 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1153
Ankebut Suresi Tefsiri 24. Ayet
5.02.2022 2953 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1152
Ankebut Suresi Tefsiri 23. Ayet
29.01.2022 2597 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1151
Ankebut Suresi Tefsiri 22. Ayet
22.01.2022 10152 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1150
Ankebut Suresi Tefsiri 21. Ayet
15.01.2022 2745 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1149
Ankebut Suresi Tefsiri 20. Ayet
1.01.2022 2947 Okunma


© 2024 - Akevler