2000 yılının başında FELSEFE veya KELAM
Süleyman Karagülle
1545 Okunma
MODERN FELSEFEYE GİRİŞ 8

MODERN FELSEFEYE GİRİŞ-8(661SEMNER)(BÖLÜM46)

 

G Ö R Ü Ş

Bir lastiği elinize alıp onu çekerseniz lastik uzar yahut bir çubuğu alıp bükerseniz o da eğilir. Bırakırsanız tekrar yerine gelir. Sizin uyguladığınız kuvvet etkilidir. Lastiğin uzaması tepkidir. Yeryüzündeki bütün olaylar etki ve tepkilerden oluşur. Tepki etki ile orantılıdır. Oranı etki ettiğiniz şeyin özelliğine bağlıdır. Etki tepkiyi matematikle ifade etmek istersek

Tepki = Bir Katsayı * Etki; T=K*E olarak göstereceğiz.

Ben size hitap ettim. Adınız Ahmet’tir. “Ahmet” dersem siz bana “Buyur” derseniz benim sözüm etkidir, sizin “Buyur” demeniz tepkidir. Elimi suya sokarsam ben elime etki etmiş olurum, elim ıslanır bu da tepkidir. O halde yeryüzünde ne varsa, ne oluyorsa etki ve tepkiden ibarettir.

Etkilerin bir kısmı tek taraflıdır. Tepki etkiden farklı olur. Çeliği eğerseniz siz ona kuvvet tatbik edersiniz, o da size kuvvet tatbik eder, demiri eğerseniz o eğilir, size kuvvet tatbik etmez. Buna karşılıklı etkileşim denmektedir.

Siz dün bir arkadaşınızla buluştunuz. Ertesi gün de benimle buluştunuz. Arkadaşla olan görüşmenizi bana anlatıyorsunuz. Ben sorarsam anlatıyorsunuz. Benim sormam etki, sizin anlatmanız tepki olur. İki ruh arasındaki anlaşmalar araçlarla yapıldığı için gecikmeli olur. Canlı görüşme olmaz. O söyler, onun beynine girer, ondan sonra dile geçer, ses olur, kulağa girer, kulaktan beyne gider ve beyinden ben okurum. Cevap da size o kadar geç döner. Oysa göz göze gelirseniz ışık süratle benim gözümden çıkar, sizin beyninize girer ve ruhlar arası doğrudan canlı ilişki kurmuş olabilir.

Bunun gibi ben sen bir arada olduğumuzda beynimizden çıkan elektromanyetik dalgalar sizin beyninize ulaşır, ruhlar arası bir diyalog kurmuş olabiliriz. Bu beyinler arası anlaşma üzerinde henüz yeterli araştırma yapılamamıştır.

Evde oturup maçı televizyonda seyredebilirler ama gidip para verip statta seyrediyorlar, o toplulukta bulunma zevkini alıyorlar. Cuma camiye gidiyorsunuz. Evdekinden daha huzurlu olduğunuz hac bunu sağlıyor.

İki ordu karşı karşıya geldiği zaman senin cephenle bütünleşiyor, onun için ölme sana zevk veriyor. Karşı cepheye karşı da kin ve nefret doğuyor. Böylece insanlarda küresel ruhlar birliği doğuyor. Ortak bilinç de söz konusudur. Ben Türküm diyorsunuz. Bütün fertler aynı bilinci taşıyor. Demek ortak ruhun bilinci Türklük bilincidir. Siyaha boyanan cisimler uzaktan tek cisim olarak siyah görünürler.

Şimdi günün 24 saatinde beraber olanlar arasında bir ortak ruh oluşmaktadır. Onlar birbirine daha yakın hissederler. Gündüz saatlerinde çalışırken ortak iş yapanlar arasında da ruh birliği oluşmaktadır. Bunlar arasında ortak kurallar doğar. Çocuk doğup büyürken bu kurallarla karşılaşır. Büyüklerim böyle yaptı diye o da öyle yapar, taklit eder. Böylece topluluğun bu kuralları büyüdüğü zaman tamamen etkisi altına alır. Başka türlü davranma imkânı bulamaz.

Birçok mantıksız adetler vardır. İnsan onları terk edemez. Herkes onları yaptığı için o da yapmak zorundadır.

İkili ilişkilerde ikimiz bir şeyi yapmak isteriz ama çevremiz onu yapmamızı istemediği için biz onu yapamayız. Bu yasaklamalarla olursa korkumuzdan yapmıyoruz diyebiliriz ama yasak değil diye yaparsak kimse bizi cezalandırmaz ama çevremizi kırmak istemeyiz. Bu ortak ruh bizi esir etmiştir. Böyle bir ruh yoktur. Ruhların birleşmesi böyledir. Ne var ki bu birleşme sona ermemekte, devam etmektedir. Biz doğduğumuzdan ölünceye kadar ruhlar değişmekte ama ortak ruh aynı kalmaktadır.

Bu neye benzer?

Bir gölde çevresinden sular gelir, bir taraftan toplanır, diğer taraftan dağılır. Gölün suları değişir, göl aynı kalır. Moleküller kendi özelliklerini korurlar ama göle de uyarlar.

İnsan bilincini kendimizden biliyoruz ama hayvanların bilinçlerini bilemiyoruz. Bunun gibi topluluğun da bilinci bizce meçhuldür.

Ben toplulukla ilişki kurarken çevremdeki insanlarla kuruyorum. Benzer tepkiler alınca o ruhları yönlendiren bir ruh var demektir. Burada şu sorulabilir. Bende zekâ vardır. Daha evvel bana öğretilmeyen bir şeyi keşfediyorum. Uygarlık böyle oluşuyor. Topluluğun da zekâsı var mıdır? Elbette beraber çalıştığımız zaman daha kolay buluşlar yapıyoruz.

Şöyle düşünebiliriz. İnsanlık ruhu oluşmuş, geçmişten geleceğe gitmektedir. Biz o ruha katılıyoruz. Bizi o insanlık ruhu etkisi altına alıyor, sonunda ayrılıp gidiyoruz. Ben de zekâmla bir oy kullanıyorum. İşte küçük katkılarımla insanlık ruhunu değiştiriyoruz. Böylece tarih bilinci içinde yaşıyorum. Kendimi geçmiş tarihin devamı olarak buluyorum ve gelecek tarihin de yapıcısı oluyorum.

 

 


2000 yılının başında FELSEFE veya KELAM
1-GİRİŞ
1967 Okunma
2-HAZIR BULDUĞU ORTAM BAĞLAMINDA GAZALİ VE FELSEFEYİ BİTİRMESİ
2037 Okunma
3-JEAN-JACQUES ROUSSOEU VE FELSEFE
1832 Okunma
4-SOKRAT VE ADİL DÜZEN
1914 Okunma
5-THALES VE ADİL DÜZEN
1885 Okunma
6-PARMENİDES-HERAKLİT VE ADİL DÜZEN
2245 Okunma
7-EFLATUN VE ADİL DÜZEN
1749 Okunma
8-ARİSTO VE ADİL DÜZEN
1969 Okunma
9-EPİKÜR-i(KIBRISLI)ZENON VE ADİL DÜZEN
2412 Okunma
10-PLOTİN VE ADİL DÜZEN
1979 Okunma
11-AUGUSTİNUS VE ADİL DÜZEN
1827 Okunma
12-SAİNT ANSELM VE ADİL DÜZEN
1797 Okunma
13-THOMAS VE ADİL DÜZEN
1731 Okunma
14-MEİSTER ECKHART VE ADİL DZEN
2338 Okunma
15-NİKOLAUS VE ADİL DÜZEN
1741 Okunma
16-DEKART VE ADİL DÜZEN
2442 Okunma
17-PASKAL VE ADİL DÜZEN
1843 Okunma
18-SPİNOZA VE ADİL DÜZEN
1882 Okunma
19-LEİBNİZ VE ADİL DÜZEN
1932 Okunma
20-VOLTER VE ADİL DÜZEN
3385 Okunma
21-JEAN LACQUES ROUSSEAU(ÖZEL) VE ADİL DÜZEN
1625 Okunma
22-DAVİD HUME VE ADİL DÜZEN
1699 Okunma
23-IMMANUEL KANT VE ADİL DÜZEN
1974 Okunma
24-JOHANN GOTTLİEB FİCHTE VE ADİL DÜZEN
4770 Okunma
25-FRİEDRİCH SCHELLİNG VE ADİL DÜZEN
1849 Okunma
26-GEORG WİLHELM FRİEDRİCH HEGEL VE ADİL DÜZEN
1842 Okunma
27-ARTHUR SCHOPENHAUER VE ADİL DÜZEN
2247 Okunma
28-SOREN AABYE KİERKEGAARTD VE ADİL DÜZEN
2050 Okunma
29-LUDWİG ANDREAS FEUERBACH VE ADİL DÜZEN
1810 Okunma
30-FRİEDRİCH WİLHELM NİETZSCHE VE ADİL DÜZEN
1808 Okunma
31-MARTİN HEİDEGGER VE ADİL DÜZEN
1705 Okunma
32-BERTRAND RUSSEL VE ADİL DÜZEN
1983 Okunma
33-LUDWİG JOSEF JOHANN WİTTGENSTEİN VE ADİL DÜZEN
1789 Okunma
34-KARL HEİNRİCH MARX VE ADİL DÜZEN
2034 Okunma
35-SONUÇ VE YENİ FELSEFEYE GİRİŞ
1699 Okunma
36-İSLAM FELSEFESİNE GİRİŞ 1
1665 Okunma
37-İSLAM FELSEFESİNE GİRİŞ 2
1634 Okunma
38-İSLAM FELSEFESİNE GİRİŞ 3
1636 Okunma
39-MODERN FELSEFEYE GİRİŞ 1
1759 Okunma
40-MODERN FELSEFEYE GİRİŞ 2
1683 Okunma
41-MODERN FELSEFEYEİRİŞ 3
1643 Okunma
42-MODERN FELSEFEYE GİRİŞ 4
1647 Okunma
43-modern felsefeye giriş 5
1514 Okunma
44-MODERN FELSEFEYE GİRİŞ 6
1626 Okunma
45-MODERN FELSEFEYE GİRİŞ 7
1739 Okunma
46-MODERN FELSEFEYE GİRİŞ 8
1545 Okunma
47-MODERN FELSEFEYE GİRİŞ 9
1535 Okunma
48-MODERN FELSEFEYE GİRİŞ 10
1631 Okunma
49-MODERN FELSEFEYE GİRİŞ 11
1705 Okunma
50-MODERN FELSEFEYE GİRİŞ 12
1556 Okunma
51-MODERN FELSEFEYE GİRİŞ 13
1642 Okunma
52-modern felsefeye giriş 14
1513 Okunma
53-MODERN FELSEFEYE GİRİŞ 15
1525 Okunma
54-MODERN FELSEFEYE GİRİŞ-16
1708 Okunma
55-modern felsefeye giriş-17
1641 Okunma
56-modern felsefeye bgiriş-18
1477 Okunma
57-modern felsefeye giriş 19
1561 Okunma
58-modern felsefeye giriş 20
1541 Okunma

© 2025 - Akevler