Dünya’da birçok yerde çok eski tarihlerde yapılmış, dini ritüellerin uygulandığını bildiğimiz arkeolojik alanlar vardır. Bunların bilinen en eskisi Göbeklitepe dir. Diğer bir meşhuru ise Stonehenge dir. Oysa Dünya’nın başka yerlerinde bunlara benzer birçok yapı daha vardır. Nedir bu durumun aslı? Farklı kültürlerdeki insanlar sürekli neden benzer yapılar inşa edip yılın belli dönemlerinde buralarda toplanmışlardır? Bazı ayetleri düşündüğümüzde bu durumu kavrayabiliriz! Örnek:

Bakara Suresi 128. Ayet:

وَإِذْ يَرْفَعُ إِبْرَاهِيمُ الْقَوَاعِدَ مِنَ الْبَيْتِ وَإِسْمَاعِيلُ رَبَّنَا تَقَبَّلْ مِنَّا إِنَّكَ أَنْتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ (127)

Ve İbrahim ve İsmail o evden o temeli yükseltirken “Rabbimiz bizden kabul et ve kesinlikle sensin, sen o işitip algılayansın, o bilensin”.

Bu ayette “o evden o temeli yükseltirken” denmektedir. Ve fakat Kuran’da çok kez kullanıldığı halde “inşa veya bina etmek” kelimeleri kullanılmamaktadır. Üstelik “o evin temelini” denmeden “o evden o temeli yükseltirken” denmektedir. Acaba İbrahim ve İsmail daha önce var olan bir temelden mi inşaya başlamışlardır ve o temelden yükseltmeye başlamışlardır? Sanırım evet. Ama bu temel ne zamandan kalmış bir temeldir ve ilk kez kimin tarafından inşa edilmiştir?

Âli İmran Suresi 97. Ayet:

إِنَّ أَوَّلَ بَيْتٍ وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذِي بِبَكَّةَ مُبَارَكًا وَهُدًى لِلْعَالَمِينَ (96)

Kesinlikle o insanlar için en öncül (olarak) ortaya konulan ev âlemler için potansiyel ve yol gösterici olan Bekke’ dekidir (Çok ağlama vadisindekidir).

Bekke Vadisi Mekke şehri içinde bulunan, Kabe’yi de içeren vadidir. Ayette en “öncül ev” denmektedir. Bu durumda en eski ev olmalıdır! Ayette “âlemler için” denmektedir. Alem kelimesi farklı kültür için kullanılır. Başka bir deyişle kendine özgü uyarlıklar için kullanılır. Bu durumda bu ev diğer antik kültürlere potansiyel ve yol gösterici olmuş olmalıdır ki nedir bu potansiyel ve yol gösterme?

Maide Suresi 98. Ayet:

جَعَلَ اللَّهُ الْكَعْبَةَ الْبَيْتَ الْحَرَامَ قِيَامًا لِلنَّاسِ وَالشَّهْرَ الْحَرَامَ وَالْهَدْيَ وَالْقَلَائِدَ ذَلِكَ لِتَعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ مَا فِي السَّمَوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ وَأَنَّ اللَّهَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ (97)

Allah Kâbe’yi, o kısıtlamalı o evi ve o kısıtlamalı o ayı ve o kurbanı ve o hediyelikleri o insanların ayakta kalması için kıldı. İşte o, Allah’ın o göklerdeki ve o yeryüzündekileri bildiğini bilmeniz içindir. Ve de kesinlikle Allah her şeyi bilendir.

Burada ise “Allah Kâbe’yi, o kısıtlamalı o evi ve o kısıtlamalı o ayı ve o kurbanı ve o hediyelikleri o insanların ayakta kalması için kıldı” denmektedir ki bu yapı ve alan o insanlığın ayakta kalması için fonksiyon görmüş ve görmektedir anlamı ortaya çıkmaktadır. Bu durumda da İbrahim ve onun soyundan olanların burada hayatlarını sürdürebilmelerinin sağladığı anlaşılmaktadır.

Peki ilk yapıldığı dönemdeki yararı nedir? Göbeklitepe ve Stonehenge gibi yapılar yılın belli dönemlerinde insanların toplandığı ve kültürel, bilgisel ve teknolojik alışverişin yapıldığı, soyut düşüncenin, haliyle ahlak kavramının geliştiği merkezler olmuşlardır. Bu gibi merkezler Dünya’da binlerce yıldır ve birçok yerde mevcuttur.

Anlayabildiğim şudur ki Göbeklitepe ve Stonehenge gibi yapıların ilk örneği Kâbe ve Mescidi Haramdır. Bu prototip yapı ilk kez Âdem tarafından inşa edilmiş ve fakat zamanla unutulmuştur. Allah İbrahim peygamberi bu ilk yapının yapıldığı yere göndermiş ve ilk yapının restorasyonunu gerçekleştirmiştir. Böylece Âdem ile soyut gelişmiş düşüncenin ilk başladığı yerde soyut kavramların gelişmesi için kurulan merkez bu amaçla restore edilmiştir. Böylece nihayetinde Âdem ile başlayan soyut gelişim Muhammed ile tamamlanmıştır.

Doğrusunu Allah bilir.