Kuran’da Nefs Kelimesinin Anlamı

Nefs kelime kökü Kuran’da 298 kez geçmektedir. Nefs tekilidir. Enfüs çoğuludur.  Bu makaleyi yazma amacım Kuran’ın nefs ile ilgili ayetleri çevrilirken çok farklı anlamlar yüklenmesidir. Örnek olarak nefs kelimesine aşağıdaki anlamları yükleyip açıklama yapmaya çalışanlar vardır.

1. Varlık olarak düşünülürse Büyük Oluşumla meydana gelen ilk varlığı,

2. Canlı olarak düşünülürse ilk canlı organizmayı (hücreyi),

3. İlk insanın yaratıldığı insan hücresini,

4. İnsan olarak ele alınırsa ilk insanı,

5. Son olarak da döllenmiş yumurta (zigot)dan bir insanın oluşumunu işaret ediyor olabilir.

Oysa Kuran son derece sistematik ve tutarlı bir kitaptır. Aynı kalıp ve kökten olan bir kelime daima aynı anlama gelmektedir. Fakat birçok çevirmen ayetlerde aynı kök ve kalıptan gelen kelimelere kafalarına göre farklı anlamlar yüklemektelerdir. Sonuç kaos ve anlam kargaşası oluşturmaktadır. Bu durumun asıl sebebi onların Kuran etimolojisine ve semantiğine dikkat etmemeleri, yeteri kadar araştırma yapmamaları ve tefekkür etmemeleridir.

Lafı uzatmadan size aşağıda bir ayet vereceğim ve bu ayet babında nefs kelimesinin sadece benlik, kişilik anlamına gelebileceğini anlayacaksınız, inşallah!

Maide Suresi 117. Ayet:

وَإِذْ قَالَ اللَّهُ يَاعِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ أَأَنْتَ قُلْتَ لِلنَّاسِ اتَّخِذُونِي وَأُمِّيَ إِلَهَيْنِ مِنْ دُونِ اللَّهِ قَالَ سُبْحَانَكَ مَا يَكُونُ لِي أَنْ أَقُولَ مَا لَيْسَ لِي بِحَقٍّ إِنْ كُنْتُ قُلْتُهُ فَقَدْ عَلِمْتَهُ تَعْلَمُ مَا فِي نَفْسِي وَلَا أَعْلَمُ مَا فِي نَفْسِكَ إِنَّكَ أَنْتَ عَلَّامُ الْغُيُوبِ (116)

Ve-iż kâla(A)llâhu yâ ‘îsâ-bne meryeme eente kulte linnâsi-tteḣiżûnî veummiye ilâheyni min dûni(A)llâh(i)^(s) kâle subhâneke mâ yekûnu lî en ekûle mâ leyse lî bihakk(in)^(c) in kuntu kultuhu fekad ‘alimteh(u)^(c) ta’lemu mâ fî nefsî velâ a’lemu mâ fî nefsik(e)^(c) inneke ente ‘allâmu-lġuyûb(i)

Ve o zaman, Allah dedi ki: “Ey Meryem oğlu İsa! Sen mi o insanlara: Beni ve annemi Allah’tan başka iki tanrı edinin” dedin? Dedi ki: “Sen her şeyden ilintisiz yegâne egemen olansın, gerçek olmayan bir şeyi söylemem benim için olamaz. Onu demiş olan olsam ki sen onu bilmiş olursun. Sen benim nefsimde (benliğinde) olanı bilirsin ve ben senin nefsinde (benliğinde) olanı bilmem. Kesinlikle sen, sensin o bilinmeyenleri iyice bilen.

Allah’ın nefsi Allah’ın benliği, kişiliği anlamındadır. Allah’ın canı, somutsal varlığını, hücresini, döllenmiş yumurtasını ifade etmez ve edemez. Bu durumda sonuçta anlam “benlik” olarak ortaya çıkmaktadır ki diğer bütün ayetlerde de anlam benlik olarak çevrilmek zorundadır.

İnsan için kullanıldığında da kişiliği olan bir benlikten bahsedilmektedir. Yani kişiliği olan insandan bahsedilmektedir. Bu nedenle Kuran’da geçmekte olan “nefsin vahidetin” tanımlaması dişi bir kişiyi, insanı ifade etmektedir ki bu da Homo Habilis tir.

Doğrusunu Allah bilir.