Ğasaq
Kuran’ı daha iyi anlayabilmek için kelime anlamlarını en iyi şekilde bilmek gerekir. Bu makelede غسق ğayn-se-qaf kelimesi üzerinde durmak istiyorum. Birçok mealde “gecenin kararması”, “irin” olarak çevrilmektedir.
Ğasaq kelimesi Kuran’da dört ayette geçmektedir. Bunlar:
İsra 78:
أَقِمِ الصَّلَاةَ لِدُلُوكِ الشَّمْسِ إِلَى غَسَقِ
اللَّيْلِ وَقُرْآنَ الْفَجْرِ إِنَّ قُرْآنَ الْفَجْرِ كَانَ مَشْهُودًا
Güneşin batıya yönelmesinden gecenin kararmasına kadar namaz kıl; sabah vakti de namaz kıl, zira sabah namazına şahitlidir.[78]
Yukarıda ğasaq kelimesine gecenin kararması anlamı verilmiştir. Anlam olarak doğrudur. Fakat tam çeviri olarak eksiktir.
Sad 57:
هَذَا فَلْيَذُوقُوهُ حَمِيمٌ وَغَسَّاقٌ (57)
İşte bu kaynar su ve irindir, artık onu tatsınlar.[57]
Bu ayette ğasaq kelimesinin aşırılığını gösteren tefil babından ğassaq kelimesine “irin” anlamı verilmiştir.
Nebe 25:
إِلَّا حَمِيمًا وَغَسَّاقًا
Sadece kaynar su ve irin.
Burada da ğassaq kelimesine irin anlamı verilmiştir.
Felak 3:
وَمِنْ شَرِّ غَاسِقٍ إِذَا وَقَبَ
Bastırdığı zaman karanlığın şerrinden.
Burada da ğasaq kelimesine “karanlık” anlamı verilmiştir.
Oysa yaptığım semitic dil araştırmalarında ğasak kelimesinin “koyulaşma” anlamına geldiğini saptadım. Bu durumda mealler sırasıyla şöyle olmalıdır:
İsra 78: Güneşin batıya yönelmesinden gecenin koyulaşmasına kadar namaz kıl; sabah vakti de namaz kıl, zira sabah namazına melekler şahitlidir.[78]
Gecenin koyulaşması astronomik dusk tır.
Gecenin koyulaşması demek tam olarak karaması yani astronomik dusk’tır. Bu ayette “ila” astronomik dusk gibi dendiğinden yatsı namazının bitiş saatine işaret etmektedir. İla kelimesin kabaca “doğru” anlamı içerir yani yatsı namazı bu zamana doğru kılınmış olmalıdır.
Sad 57: İşte bu kaynar ve aşırı koyu (irin) dur, artık onu tatsınlar.
Burada ise “aşırı koyu” denmektedir. İrin vücutta ki bir bölgede, özellikle deri üzerinde iltihabın koyulaşması ile oluştuğundan bu anlam doğru olarak kabul edilebilir.
Nebe 25: Sadece kaynar ve aşırı koyu (irin).
Felak 3: Bastırdığı zaman koyuluğun şerrinden.
Bu ayette ise gece kavramı yoktur. Sadece bir koyulaşmanın bastırmasından bahsedilmektedir. Bu koyulaşma aşırı karanlık veya başka bir şeyin koyulaşmasını (cinlerin?) ifade edebilir.
Doğrusunu Allah bilir.