28 ÜCRET
Hepimiz çalışırız, ürünü olan karşılığını ise gecikmiş olarak alırız. Hele ziraatta, ektiğimizi ancak bir kaç ay sonra biçebiliriz. Bazan bu bekleyiş birkaç yıl sürebilir. Çalıştığımız yerde de bir mal çeşitli safhalardan geçer. Bizim yaptığımız bir iş hemen mala dönüşmez, gecikmeli olarak dönüşür. Bunun manası, çalışmakla üretme arasında bir mesafenin olduğudur.
Esasen kişiler mallarını sattıkları zaman, karşılığını hemen alabilme durumundadırlar. Karşılıksız bir para yoktur. İşçilikte ise durum böyle değildir.
İşçi hafta sonunda aldığı yevmiye ile pazara gidecek ve kendisine mal alacaktır. Halbuki çalışıp ürettiği mal henüz-mamul olmamış ve piyasaya gelmemiştir. Dolayisiyle karşılıksız bir paraya sahiptir. Yani tüccar malı almadan parayı peşin vermiş ve veresiye satışın aksi olmuş, avans durumu meydana gelmiştir.
Köylüye dağıtılan avans ile işçiye ödenen ücret arasında büyük bir fark yoktur. İkisi de üretmediği ve piyasaya arz etmediği mala karşılık para almışlardır. Böylece kendilerine, vermedikleri bir malı satınalma gücünü kazanmışlardır.
İşçi ve avans alan köylü piyasadan mal satın aldıkça pahalılık doğacak, bu ise ücret ve fiat dengesini bozacaktır. İşçilere para değil, üretilmiş maldan pay verilirse ve bu paylarını da kendileri satarlarsa bu mahzur ortadan kalkmış olacaktır.
Bu duyulmamış bir şey olduğu için biraz açıklamaya çalışalım. Avrupa düzeninde halk —daha doğrusu halk yatırmaz da zenginler— parayı faizle bankaya yatırır. Banka müteşebbise kredi açar, müteşebbis tüccardan ham madde alır, tesis sahiplerinden tesisleri kiralar, işçilere de ücretlerini öder ve sonra üretilen malı tüccara satarak bankaya borcunu ve faizini öder. Kalan, kârı veya zararı olur; bu düzen işçilik düzenidir.
İslâmiyet'te üretme biçimi böyle değildir. İslâm üretme biçimi basittir. Marks'ın yedi üretme biçimine bu sekizinci üret me biçimini eklerseniz, diğer üretme biçimleri yok olur.
İslâmiyet'te üretme dört unsuru içine alır. Biri 'toprak'tır. Batıda da bu vardır. Diğeri ise 'tesisler'dir, yani toprak üzerinde kurulmuş gayrimenkullerdir. Üçüncüsü 'ham madde'dir. Dördüncüsü 'çalışma'dır. Batıda tesis ile toprak bir sayılıyor. İslâmiyet'te teşebbüs ile emek bir sayılıyor. Dolayisiyle her iki düzende de dörder olan üretme unsurları birbirinden farklıdır.
Avrupa'da toprak ve tesislerin karşılığı kiradır. Ham madde demek olan ve paranın da dahil olduğu kısım sermayedir, karşılığı faizdir. Teşebbüsün hakkı kâr; işçinin hakkı ücrettir.
İslâmiyet'te ise toprağın hakkı, devlete ödenen vergidir. Tesislerin hakkı, kiradır. Ham maddenin (ilk madde) hakkı, kârdır.Çalışmanın hakkı ise ücrettir. Faiz yoktur. Demek ki İslâm'da faizin yerini vergi yani zekât almıştır. Batıda ise vergi beşinci bir belâ olarak görülür.
Diğer bir fark da; batıda paylar nakitten alındığı halde İslâmiyet'te paylar nakit olarak değil de ayın olarak alınır, yani devlet üretmeden aynen pay alır. Tesis sahibi de yine üretmeden aynen pay alır. Ham madde sahibi üretmeden pay alır. Çalışan da üretmeden pay alır. Meselâ, demir fabrikasında çalışan kimseler para olarak ücret almaz da mamul demirden senede üretilen miktarın bir payı olarak (meselâ on ton) demir alır.
Demek ki, ücret düzeni yerine ortaklık düzeni yürürlüktedir. Bununla beraber ücretli çalışmak tamamen yasaklanmamıştır. Boş durma yerine ücretli çalışma daha faydalıdır. Zira insan boşta dursa, tüketicidir. Öyle ise boş duracağına ücretli olarak çalışması çok daha iyidir. Bu bakımdan ücretli düzeni de meşru sayılmıştır. Yalnız genel siyaset ücretlilik üzerine değil de ortaklık ve iş bölümü üzerinde kurulmuştur.
Herkese kendi imkânları ile çalışabilmesi temin edilince, işveren sömürüsünden uzak kalma gayet kolay olmaktadır.
İşte İslâmiyet böylece daima en iyi yolu tutmuş oluyor. Rusya'da ticaretin tamamı yasak; İslâmiyet'te veresiyesi yasak. Batıda fahiş faiz yasak; İslâmiyet'te tümü yasak. İslâmiyet'te halk, ne devletin ne de zenginin değil; kendi kendisinin işçisidir.