PARA-İslam'da denge/Altın ve Gümüş
Süleyman Karagülle
1725 Okunma
9-VERİP KARŞILIĞINI ALMA ESASI

           6 VERİP KARŞILIĞINI ALMA ESASI

 

            Kişi topluluğa verdiği mallara karşı bunu tevsik eden bir karşılık almalıdır. Bu verilen mala karşı alınan senede para denmektedir. Demek ki para, bir senetten başka bir şey değildir.

Bu senedin diğer senetlerden farkı, karşılığının ne olacağının o senet üzerinde yazılmamış olmasıdır. Bu senet karşılığı bütün mallardan ne alınacağığının sonradan tesbit edilmesi, daha doğrusu karşılığı istenirken değerinin tesbit edilmesi durumudur.

Eski misâlimize dönelim. Bir inek, beş koyun, bin elma, ikibin ceviz birbirine denk bulunuyordu. Bir kişi ürettiği yüz elmayı bize getirmiş ise kendisine yüz elmalık bir senet vermiyoruz. O anda meselâ cevizi esas almış isek ve yüz cevizi elli elma karşılıyorsa, senedine yüz ceviz getirdiği halde biz yine elli elma yazıyoruz. Bir ay sonra gelip de bizden yine ceviz isterse, o esnada elli elmaya kaç ceviz tekabül ediyorsa o miktarı veriyoruz. Meselâ, eğer cevizler bolarmış ise 120 ceviz veriyoruz, şayet cevizler azalmış ise o zaman 90 ceviz veriyoruz.

O halde para aynı zamanda ortak bir değer ölçüsüdür. Senet olduğu kadar, mallan birbirleri ile karşılaştıran bir araç olmaktadır.

Topluluğa verip karşılığında aldığımız senedin bir marifeti daha vardır, o da bu senedin kişiye yazılı olmaması, borçlu ve alacaklının üzerinde yazılmamış olmasıdır. Bu senet hamiline yazılıdır, yani kimin üzerinde ise o bu senedi tahsil etmeye yetkilidir. Bir kimse senedi başkasına verse, artık o alan kişi de topluluktan o senedi tahsil imkânına sahip olacaktır. Bu da para

denen senedin, diğer senetten olan farklılığını gösterir.

 

Paranın diğer senetten başka bir farkı da, alacaklı belirsiz olduğu gibi borçlu da belirsizdir. Bu paranın karşılığı her depo ve her mağazadan tahsil edilebilir. Hangi mağazaya götürürseniz o mağaza bu senedinizi öder. Böylece para bir senet

tir, fakat diğer senetlerden büyük farkları vardır. Sonra bu senedin bir ödeme tarihi yoktur, her zaman ödenebilir.

          Ne ile ödeneceği belli olmayan, kimin borçlu olduğu belirlenmeyen, kimin alacaklı olduğu bilinmiyen, ödeme tarihi tesbit edilmeyen bu senedin beşinci bir özelliği daha vardır; senet bir defa ödemekle bitmez, ödendikten sonra yine senet olarak kalır. Bu sefer o senedi ödeyen alacaklı hale gelir. İşte böylece para dediğimiz nesne ortaya çıkar.

Para, topluluğa verilen mala karşı alınmış bir senet olunca, toplulukta mal çoğalmadan para çoğalmaz. Toplulukta azalan mal kadar da para azalmalıdır. Değerlendirme bu şekilde yapıldığında, böyle belirsiz bir senedin anlamı vardır. Toplulukta, arz edilen mal kadar da para var demektir ve bu maldan pay alabilmektedir.

Gerçi borçlu ve alacaklı belirsizdir amma bütün borçlular ve bütün alacaklılar belirlidir. Bunların ödeyecekleri mallar da ambarlar ve mağazalarda mevcuttur. Senetten şüphe sözkonusu olamaz, çünkü kendi payını kimse yok edemez. Herkes kendi alacağını aldıktan sonra kendisine nasıl olsa yine de mal kalacaktır.

Bir toplulukta, denkleşmiş ölçü birimleri ile bütün mallar toplanabilir. Madem ki bir inek beş koyuna, bin elmaya, ikibin cevize denktir; öyleyse bu birim değerleri ile alınmak şartı ile —yani ikibin cevizi bir inek, beş koyunu yine bir inek saymak şartı ile— topluluktaki bütün mallar toplanabilir ve böylece topluluğun inek cinsinden serveti ortaya çıkar. Buna millî servet denmektedir.

Millî servetin millî paraya eşit olacağı aşikârdır. Mallar kendi birimleri ile ölçülürse, bütün malları toplayabilmek için bir sayı ile çarpmamız gerekecektir ki, buna fiat denmektedir. Meselâ, cevizin fiatı bizim misâlde ikibinde bir inek olacaktır.

Bir ülkeye dışarıdan karşılıksız para girer veya karşılıksız senet çıkarılırsa, kişilerin alacakları mallar biter veya elde para kalır, bu durum da dengeyi bozar.

Bunun aksi de olabilir. Senetlerin bir kısmı yırtılırsa mal yığılır ve alıcısı bulunmaz, yine denge durumu yoktur. Dengenin korunabilmesi için para karşılıksız artıp eksilmemelidir.

 

 

 

                                                                                               

 

 

 


PARA-İslam'da denge/Altın ve Gümüş
1-1-kapak içi
1856 Okunma
2-2-takdim-REŞAT EROL
1742 Okunma
2-2-takdim-reşat erol
1552 Okunma
3-3-önsöz-süleyman karagülle
2047 Okunma
4-4-YAŞAMA DÜZENİ
1798 Okunma
5-5-HAYVANLARDA YAŞAMA DÜZENİ
1660 Okunma
6-6-İNSANLARDA YAŞAMA DÜZENİ
1757 Okunma
7-7-ÜRETTİĞİ KADAR TÜKETME ESASI
1761 Okunma
8-8-ÜRÜNÜN TÜKENMEMESİ ESASI
1727 Okunma
9-9-VERİP KARŞILIĞINI ALMA ESASI
1725 Okunma
10-10-GÜMÜŞ SENET
1759 Okunma
11-11-ALTIN SENET
1842 Okunma
12-12-HAZİNE ALTINI
1800 Okunma
13-13-SERBEST FİAT
1726 Okunma
14-14-ALTIN VE GÜMÜŞ DENGESİ
2038 Okunma
15-15-ALTIN VE MİLLÎ GELİR
1782 Okunma
16-16-ALTIN VE ÜLKELER ARASI DENGE
2122 Okunma
17-17-GÜMÜŞ STOKU VE ÜLKELER ARASI DENGE
4435 Okunma
18-18-ALTIN FİATI
1930 Okunma
19-19-HAZİNEDE GÜMÜŞ STOKU
1911 Okunma
20-20-SERMAYE VERGİSİ İLE PARA DENGESİ
1727 Okunma
21-21-DENK MALLAR
1700 Okunma
22-22-KREDİ
1691 Okunma
23-23-SENET PARA
1971 Okunma
24-24-FİATLARA MÜDAHELE
1697 Okunma
25-25-NAKDÎ VE GELİR VERGİSİ
1736 Okunma
26-26-PARA'NIN HAPSİ
1793 Okunma
27-27-KARŞILIKSIZ PARA
1614 Okunma
28-28-İŞLETME VE MUAMELE VERGİSİ
1718 Okunma
29-29-HAZİNE'NİN FONKSİYONU
1929 Okunma
30-30-VERESİYE VE FAİZ
2544 Okunma
31-31-ÜCRET
1759 Okunma
32-32-TEKEL
1674 Okunma
33-33-DEPO EDİLEMEZ MALLAR
1897 Okunma
34-34-İÇİNDEKİLER
1695 Okunma
34-34-İÇİNDEKİLER
1629 Okunma
35-35-PARA DENGESİNİN RİYAZİ TAHLİLLERİ
2073 Okunma
36-36-YAŞAMADÜZENİ
1686 Okunma
38-38-İNSANLARDA YAŞAMA DÜZENİ
1621 Okunma
39-39-ÜRÜNÜN TÜKENMEMESİ ESASI
1613 Okunma
40-40-GÜMÜŞ SENET
1554 Okunma
41-41-HAZİNE ALTINI
1638 Okunma
42-42-ALTIN VE GÜMÜŞ DENGESİ
1609 Okunma
43-43-ALTIN VE ÜLKELER ARASI DENGE
1591 Okunma
44-44-ALTIN FİATI
1570 Okunma
45-45-SERMAYE VERGİSİ İLE PARA DENGESİ
1719 Okunma
46-46-KREDİ
1655 Okunma
47-47-FİATLARA MÜDAHELE
1594 Okunma
48-48-PARANIN HAPSİ
1555 Okunma
49-49-İŞLETME VE MUAMELE VERGİSİ
1530 Okunma
50-50-VERESİYE VE FAİZ
1677 Okunma
51-51-TEKEL
1601 Okunma
52-52-ŞER'İ AYLARIN TAKVİMİ
1822 Okunma
53-53-VEDA AYININ MANASI
1774 Okunma
54-54-PARA KİTABININ ŞER'İ DELİLLERİ
1609 Okunma
54-54-ŞER'İ DELİLLERİ
1670 Okunma
55-55-PARA KİTABI ŞERİ DELİLLERİ
1928 Okunma

© 2024 - Akevler