1967...1968...1969....AKEVLER 44 YILDIR ÇALIŞIYOR....2008...2009...2010
BİZLER ÇALIŞIYOR VE YENİ İSLÂM MEDENİYETİ’Nİ KURUYORUZ...
SİZLERİ DE ÇALIŞMALARIMIZA DÂVET EDİYORUZ; BUYURUN, BİRLİKTE ÇALIŞALIM...
ADİL DÜNYA DÜZENİ 561
“ADİL DÜNYA DÜZENİ, III. BİN YIL MEDENİYETİ PROJESİDİR.”
“BİZE DÜŞEN SADECE MÜBÎN/AÇIK TEBLİĞDİR.” (KUR’AN; Yâsin Sûresi, 36/17)
Haftalık Seminer Dergisi 15 Mayıs 2010 Fiyatı: www.akevler.org’a tıklamak!
BU DERGİYİ HER HAFTA OKUTABİLİR... ÇOĞALTABİLİR... DAĞITABİLİRSİNİZ...
*KUR’AN VE İLİM SEMİNERLERİ; 561. SEMİNER
“HİÇ BİLENLER İLE BİLMEYENLER BİR OLUR MU?” (KUR’AN; Zümer Sûresi, 39/9)
“İ L İ M TALEP ETMEK HER MÜSLÜMANIN ÜZERİNE FARZDIR.” (Hadis)
Adres: AKEVLER İSTANBUL KOOPERATİFLERİ MERKEZİ, Zafer Mah. Coşarsu Sk. No: 29 YENİBOSNA/ İSTANBUL Tel: (0212) 452 76 51
Bu dersin tamamı Yenibosna’da C.tesi günü 18.00-21.00 saatleri arasında okunacak ve tartışılacaktır...
Gayemiz ve Hedefimiz: Bu “SEMİNER NOTLARI”nın İstanbul, Türkiye ve bütün dünyada okunması, değerlendirilmesi, anlaşılması ve uygulanmasıdır. Süleyman KARAGÜLLE, Reşat Nuri EROL
***
*“ADİL DÜZEN” DERSLERİ/YORUMLARI;
SORUNLARIN
Ç Ö Z Ü M Ü
ANAYASANIN
DEĞİŞTİRİLMESİ
***
*ÜSKÜDAR SEMİNERLERİ; 111. SEMİNER
Her Hafta PERŞEMBE akşamı; Adres: EMİNEVİM, Kısıklı Cad. No: 36 Altunizade - Üsküdar / İSTANBUL Tel: (0216) 444 36 46
SOHBET… SEMİNER… SORULAR-CEVAPLAR…
***
Devlet yönetimi ‘İLİM’ işidir
Tarım, ‘ET’ ithalatı ve TEHLİKE!
Tarım sektöründeki çöküş sebebi nedir?
Tarımı canlandırmak ve hep canlı tutmak
Reşat Nuri EROL
***
YUSUF SÛRESİ TEFSİRİ - 14
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
الر تِلْكَ آيَاتُ الْكِتَابِ الْمُبِينِ(1) إِنَّا أَنزَلْنَاهُ قُرْآنًا عَرَبِيًّا لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ(2) نَحْنُ نَقُصُّ عَلَيْكَ أَحْسَنَ الْقَصَصِ بِمَا أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ هَذَا الْقُرْآنَ وَإِنْ كُنتَ مِنْ قَبْلِهِ لَمِنْ الْغَافِلِينَ(3) إِذْ قَالَ يُوسُفُ لِأَبِيهِ يَاأَبَتِ إِنِّي رَأَيْتُ أَحَدَ عَشَرَ كَوْكَبًا وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ رَأَيْتُهُمْ لِي سَاجِدِينَ(4) قَالَ يَابُنَيَّ لَاتَقْصُصْ رُؤْيَاكَ عَلَى إِخْوَتِكَ فَيَكِيدُوا لَكَ كَيْدًا إِنَّ الشَّيْطَانَ لِلْإِنسَانِ عَدُوٌّ مُبِينٌ(5) وَكَذَلِكَ يَجْتَبِيكَ رَبُّكَ وَيُعَلِّمُكَ مِنْ تَأْوِيلِ الْأَحَادِيثِ وَيُتِمُّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكَ وَعَلَى آلِ يَعْقُوبَ كَمَا أَتَمَّهَا عَلَى أَبَوَيْكَ مِنْ قَبْلُ إِبْرَاهِيمَ وَإِسْحَاقَ إِنَّ رَبَّكَ عَلِيمٌ حَكِيمٌ(6) لَقَدْ كَانَ فِي يُوسُفَ وَإِخْوَتِهِ آيَاتٌ لِلسَّائِلِينَ(7) إِذْ قَالُوا لَيُوسُفُ وَأَخُوهُ أَحَبُّ إِلَى أَبِينَا مِنَّا وَنَحْنُ عُصْبَةٌ إِنَّ أَبَانَا لَفِي ضَلَالٍ مُبِينٍ(8) اقْتُلُوا يُوسُفَ أَوْ اطْرَحُوهُ أَرْضًا يَخْلُ لَكُمْ وَجْهُ أَبِيكُمْ وَتَكُونُوا مِنْ بَعْدِهِ قَوْمًا صَالِحِينَ(9) قَالَ قَائِلٌ مِنْهُمْ لَا تَقْتُلُوا يُوسُفَ وَأَلْقُوهُ فِي غَيَابَةِ الْجُبِّ يَلْتَقِطْهُ بَعْضُ السَّيَّارَةِ إِنْ كُنتُمْ فَاعِلِينَ(10) قَالُوا يَاأَبَانَا مَا لَكَ لَا تَأْمَنَّا عَلَى يُوسُفَ وَإِنَّا لَهُ لَنَاصِحُونَ(11) أَرْسِلْهُ مَعَنَا غَدًا يَرْتَعْ وَيَلْعَبْ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ(12) قَالَ إِنِّي لَيَحْزُنُنِي أَنْ تَذْهَبُوا بِهِ وَأَخَافُ أَنْ يَأْكُلَهُ الذِّئْبُ وَأَنْتُمْ عَنْهُ غَافِلُونَ(13) قَالُوا لَئِنْ أَكَلَهُ الذِّئْبُ وَنَحْنُ عُصْبَةٌ إِنَّا إِذًا لَخَاسِرُونَ(14) فَلَمَّا ذَهَبُوا بِهِ وَأَجْمَعُوا أَنْ يَجْعَلُوهُ فِي غَيَابَةِ الْجُبِّ وَأَوْحَيْنَا إِلَيْهِ لَتُنَبِّئَنَّهُمْ بِأَمْرِهِمْ هَذَا وَهُمْ لَا يَشْعُرُونَ(15) وَجَاءُوا أَبَاهُمْ عِشَاءً يَبْكُونَ(16) قَالُوا يَاأَبَانَا إِنَّا ذَهَبْنَا نَسْتَبِقُ وَتَرَكْنَا يُوسُفَ عِنْدَ مَتَاعِنَا فَأَكَلَهُ الذِّئْبُ وَمَا أَنْتَ بِمُؤْمِنٍ لَنَا وَلَوْ كُنَّا صَادِقِينَ(17) وَجَاءُوا عَلَى قَمِيصِهِ بِدَمٍ كَذِبٍ قَالَ بَلْ سَوَّلَتْ لَكُمْ أَنفُسُكُمْ أَمْرًا فَصَبْرٌ جَمِيلٌ وَاللَّهُ الْمُسْتَعَانُ عَلَى مَا تَصِفُونَ(18) وَجَاءَتْ سَيَّارَةٌ فَأَرْسَلُوا وَارِدَهُمْ فَأَدْلَى دَلْوَهُ قَالَ يَابُشْرَى هَذَا غُلَامٌ وَأَسَرُّوهُ بِضَاعَةً وَاللَّهُ عَلِيمٌ بِمَا يَعْمَلُونَ(19) وَشَرَوْهُ بِثَمَنٍ بَخْسٍ دَرَاهِمَ مَعْدُودَةٍ وَكَانُوا فِيهِ مِنْ الزَّاهِدِينَ(20) وَقَالَ الَّذِي اشْتَرَاهُ مِنْ مِصْرَ لِامْرَأَتِهِ أَكْرِمِي مَثْوَاهُ عَسَى أَنْ يَنفَعَنَا أَوْ نَتَّخِذَهُ وَلَدًا وَكَذَلِكَ مَكَّنَّا لِيُوسُفَ فِي الْأَرْضِ وَلِنُعَلِّمَهُ مِنْ تَأْوِيلِ الْأَحَادِيثِ وَاللَّهُ غَالِبٌ عَلَى أَمْرِهِ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ(21) وَلَمَّا بَلَغَ أَشُدَّهُ آتَيْنَاهُ حُكْمًا وَعِلْمًا وَكَذَلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ(22) وَرَاوَدَتْهُ الَّتِي هُوَ فِي بَيْتِهَا عَنْ نَفْسِهِ وَغَلَّقَتْ الْأَبْوَابَ وَقَالَتْ هَيْتَ لَكَ قَالَ مَعَاذَ اللَّهِ إِنَّهُ رَبِّي أَحْسَنَ مَثْوَايَ إِنَّهُ لَا يُفْلِحُ الظَّالِمُونَ(23) وَلَقَدْ هَمَّتْ بِهِ وَهَمَّ بِهَا لَوْلَا أَنْ رَأَى بُرْهَانَ رَبِّهِ كَذَلِكَ لِنَصْرِفَ عَنْهُ السُّوءَ وَالْفَحْشَاءَ إِنَّهُ مِنْ عِبَادِنَا الْمُخْلَصِينَ(24) وَاسْتَبَقَا الْبَابَ وَقَدَّتْ قَمِيصَهُ مِنْ دُبُرٍ وَأَلْفَيَا سَيِّدَهَا لَدَى الْبَابِ قَالَتْ مَا جَزَاءُ مَنْ أَرَادَ بِأَهْلِكَ سُوءًا إِلَّا أَنْ يُسْجَنَ أَوْ عَذَابٌ أَلِيمٌ(25) قَالَ هِيَ رَاوَدَتْنِي عَنْ نَفْسِي وَشَهِدَ شَاهِدٌ مِنْ أَهْلِهَا إِنْ كَانَ قَمِيصُهُ قُدَّ مِنْ قُبُلٍ فَصَدَقَتْ وَهُوَ مِنْ الْكَاذِبِينَ(26) وَإِنْ كَانَ قَمِيصُهُ قُدَّ مِنْ دُبُرٍ فَكَذَبَتْ وَهُوَ مِنْ الصَّادِقِينَ(27) فَلَمَّا رَأَى قَمِيصَهُ قُدَّ مِنْ دُبُرٍ قَالَ إِنَّهُ مِنْ كَيْدِكُنَّ إِنَّ كَيْدَكُنَّ عَظِيمٌ(28) يُوسُفُ أَعْرِضْ عَنْ هَذَا وَاسْتَغْفِرِي لِذَنْبِكِ إِنَّكِ كُنتِ مِنْ الْخَاطِئِينَ(29) وَقَالَ نِسْوَةٌ فِي الْمَدِينَةِ امْرَأَةُ الْعَزِيزِ تُرَاوِدُ فَتَاهَا عَنْ نَفْسِهِ قَدْ شَغَفَهَا حُبًّا إِنَّا لَنَرَاهَا فِي ضَلَالٍ مُبِينٍ(30) فَلَمَّا سَمِعَتْ بِمَكْرِهِنَّ أَرْسَلَتْ إِلَيْهِنَّ وَأَعْتَدَتْ لَهُنَّ مُتَّكَأً وَآتَتْ كُلَّ وَاحِدَةٍ مِنْهُنَّ سِكِّينًا وَقَالَتْ اخْرُجْ عَلَيْهِنَّ فَلَمَّا رَأَيْنَهُ أَكْبَرْنَهُ وَقَطَّعْنَ أَيْدِيَهُنَّ وَقُلْنَ حَاشَ لِلَّهِ مَا هَذَا بَشَرًا إِنْ هَذَا إِلَّا مَلَكٌ كَرِيمٌ(31) قَالَتْ فَذَلِكُنَّ الَّذِي لُمْتُنَّنِي فِيهِ وَلَقَدْ رَاوَدتُّهُ عَنْ نَفْسِهِ فَاسْتَعْصَمَ وَلَئِنْ لَمْ يَفْعَلْ مَا آمُرُهُ لَيُسْجَنَنَّ وَلَيَكُونَ مِنَ الصَّاغِرِينَ(32) قَالَ رَبِّ السِّجْنُ أَحَبُّ إِلَيَّ مِمَّا يَدْعُونَنِي إِلَيْهِ وَإِلَّا تَصْرِفْ عَنِّي كَيْدَهُنَّ أَصْبُ إِلَيْهِنَّ وَأَكُنْ مِنْ الْجَاهِلِينَ(33) فَاسْتَجَابَ لَهُ رَبُّهُ فَصَرَفَ عَنْهُ كَيْدَهُنَّ إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ(34) ثُمَّ بَدَا لَهُمْ مِنْ بَعْدِ مَا رَأَوْا الْآيَاتِ لَيَسْجُنُنَّهُ حَتَّى حِينٍ(35) وَدَخَلَ مَعَهُ السِّجْنَ فَتَيَانِ قَالَ أَحَدُهُمَا إِنِّي أَرَانِي أَعْصِرُ خَمْرًا وَقَالَ الْآخَرُ إِنِّي أَرَانِي أَحْمِلُ فَوْقَ رَأْسِي خُبْزًا تَأْكُلُ الطَّيْرُ مِنْهُ نَبِّئْنَا بِتَأْوِيلِهِ إِنَّا نَرَاكَ مِنْ الْمُحْسِنِينَ(36) قَالَ لَا يَأْتِيكُمَا طَعَامٌ تُرْزَقَانِهِ إِلَّا نَبَّأْتُكُمَا بِتَأْوِيلِهِ قَبْلَ أَنْ يَأْتِيَكُمَا ذَلِكُمَا مِمَّا عَلَّمَنِي رَبِّي إِنِّي تَرَكْتُ مِلَّةَ قَوْمٍ لَا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَهُمْ بِالْآخِرَةِ هُمْ كَافِرُونَ(37) وَاتَّبَعْتُ مِلَّةَ آبَائِي إِبْرَاهِيمَ وَإِسْحَاقَ وَيَعْقُوبَ مَا كَانَ لَنَا أَنْ نُشْرِكَ بِاللَّهِمِنْ شَيْءٍ ذَلِكَ مِنْ فَضْلِ اللَّهِ عَلَيْنَا وَعَلَى النَّاسِ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَشْكُرُونَ(38) يَاصَاحِبَيِ السِّجْنِ أَأَرْبَابٌ مُتَفَرِّقُونَ خَيْرٌ أَمْ اللَّهُ الْوَاحِدُ الْقَهَّارُ(39) مَا تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِهِ إِلَّا أَسْمَاءً سَمَّيْتُمُوهَا أَنْتُمْ وَآبَاؤُكُمْ مَا أَنزَلَ اللَّهُ بِهَا مِنْ سُلْطَانٍ إِنْ الْحُكْمُ إِلَّا لِلَّهِ أَمَرَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِيَّاهُ ذَلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ(40) يَاصَاحِبَيِ السِّجْنِ أَمَّا أَحَدُكُمَا فَيَسْقِي رَبَّهُ خَمْرًا وَأَمَّا الْآخَرُ فَيُصْلَبُ فَتَأْكُلُ الطَّيْرُ مِنْ رَأْسِهِ قُضِيَ الْأَمْرُ الَّذِي فِيهِ تَسْتَفْتِيَانِ(41) وَقَالَ لِلَّذِي ظَنَّ أَنَّهُ نَاجٍ مِنْهُمَا اذْكُرْنِي عِنْدَ رَبِّكَ فَأَنسَاهُ الشَّيْطَانُ ذِكْرَ رَبِّهِ فَلَبِثَ فِي السِّجْنِ بِضْعَ سِنِينَ(42)
وَقَالَ الْمَلِكُ إِنِّي أَرَى سَبْعَ بَقَرَاتٍ سِمَانٍ يَأْكُلُهُنَّ سَبْعٌ عِجَافٌ وَسَبْعَ سُنْبُلَاتٍ خُضْرٍ وَأُخَرَ يَابِسَاتٍ يَاأَيُّهَا الْمَلَأُ أَفْتُونِي فِي رُؤْيَاي إِنْ كُنتُمْ لِلرُّؤْيَا تَعْبُرُونَ (43) قَالُوا أَضْغَاثُ أَحْلَامٍ وَمَا نَحْنُ بِتَأْوِيلِ الْأَحْلَامِ بِعَالِمِينَ (44) وَقَالَ الَّذِي نَجَا مِنْهُمَا وَاِدَّكَرَ بَعْدَ أُمَّةٍ أَنَا أُنَبِّئُكُمْ بِتَأْوِيلِهِ فَأَرْسِلُونِي (45)
وَقَالَ الْمَلِكُ
(Va GALa eLMaLiKu)
“Melik kavl etti”
“Şeytan unutturdu ve (Hazreti Yusuf) senelerce zindanda kaldı” dedikten sonra; “Ve” harfi ile atfedilerek Firavun’un rüyasını anlatmaktadır. Buradaki “Ve” harfi, rüya ile hapishanede kalma arasında bir ilişkinin olduğunu ifade etmektedir. Demek ki Hazreti Yusuf’un zindanda kalması ile rüya arasında bir ilişki var. Firavunun rüyası tehir edilmiş, böylece Hazreti Yusuf da zindanda bırakılmıştır. Yahut Hazreti Yusuf zindanda bırakılarak Firavun’un rüyasına kadar bekletilmiştir. Yani iki olay arasında bir ilişki vardır. İlâhi kaderde ikisi birden böyle takdir edilmiş diyebiliriz. Yahut Hazreti Yusuf hapishanede bırakılarak melike rüya geç gösterilmiştir.
İşte burada hangisinin hangisi için ertelendiği hususu izafidir.
Biz düşünürken Firavun’un rüyası ertelenmiştir. Çünkü Hazreti Yusuf’un hapishanede kalması istenmektedir. Hazreti Yusuf’un eğitimini tamamlaması için orada kalması gerektiğinden rüya geç görülmüştür. Ama Mısır tarihi düşünüldüğünde, jeolojik olaylar göz önüne alındığında, Hazreti Yusuf zindanda bırakılarak melikin rüya görmesine kadar bekletilmiştir. Başka türlü de her ikisi birden planlanmıştır diyebiliriz.
“Melik” kral demektir. “Milk” taşınmazdır. “Mülk” devlettir. “Meleke” yetenektir. “Melek” insan benzeri yaratıktır. “Melik” de hükümdardır. Kelimenin ilk söylenişi yapı malzemesini üreten işçi mânâsındadır. Herkes bu işi yapamadığı için bunu yapma kabiliyetine meleke denmiştir. Melekler de Allah’ın işçileri yani kamu görevlileridir; meleke sahibi kimseler demektir. Milk, malzemenin üretildiği yerdir. Mülk, ülkeyi yönetme gücüdür. Melik ise ülkenin yöneticisi demektir.
Mısır gibi topluluklarda devlet başkanın malı sayılmıştır. Topraklar onun eseri kabul edilmiştir. Kenan Evren, Mustafa Kemal için ‘her şeyi kendisine borçlu olduğumuz’ diyor. İşte bu anlayış meliklerin tanrısal gücünden gelmektedir. Tanrı’ya inanmayanlar insanları tanrılaştırmaktadır. Oysa, farz edelim ki gerçekten her şeyi Mustafa Kemal’e borçlu olalım. Peki, onu kim yarattı, o kime borçlu? Onu bize kim gönderdi? O şimdi nerede?
O halde bizim asıl borçlu olduğumuz Tanrı’dır, Allah’tır.
Krallık anlayışı insanlarda ilk uygarlaşmadan sonra başlamış, yirminci yüzyıla kadar gelmiştir. Yirminci yüzyılda kralların yerini diktatörler almıştır. Bugün insanların tanrılaştırılması son bulmuştur. Ama parti başkanları hâlâ tanrı muamelesi görmektedir. Bugünkü Cumhurbaşkanı Tayyib Erdoğan’ın iki dudağı ile atanmıştır, Meclis Başkanı da öyle olmuştur. Bu anlayış nasıl yok olacaktır? Üçüncü bin yılın ilk on yılı geçmiştir. Hâlâ parti başkanları geçici de olsa melik kabul edilmektedir.
Kur’an’da da, ‘Resule itaat eden Allah’a itaat etmiş olur’ ifadesi ile başkanlara itaat edilmesi gerektiği belirtilmiştir. Buradaki fark, başkan melik değil resuldür. Elçiye itaat ediyoruz, kendisine değil. Başka bir özellik olarak, o da bizim gibi bir beşerden başkası değildir. Nasıl komutan ‘istikamet ceviz ağacı, marş marş’ der, biz askerler de ona doğru koşarsak, başkan da böyledir. O sadece istikametimizi gösterir. Onda bir üstünlük yoktur.
Mısır’da Firavun Tanrı’nın oğlu kabul ediliyor. Bugünkü Hıristiyanlar da Hz. İsa’yı Tanrı’nın oğlu kabul ediyor. Papalar Hz. İsa’yı temsil ediyor. Kur’an ise bu anlayışa şiddetle karşıdır. Peygamberin beşer üstü bir varlık kabul edilmesi bu anlayışın devamıdır.
Kur’an Hazreti Musa zamanındaki hükümdarlara “Firavun” demektedir. Oysa Hazreti Yusuf zamanındaki hükümdara “Melik” denmektedir. Firavun “füru” kelimesi ile akrabadır. “Fer’” dal demektir. Hükümdar Tanrı soyunun bir dalını temsil ettiği için ona bu ad verilmiştir. Ne var ki dal bir tanedir. Ağaç bir tek daldan ibaret olmuştur. Sonundaki “vav” ve “nun” bunu ifade etmektedir. Başlangıçta Mısır hükümdarları Melik kabul edilmişken, sonraları tanrılaştırılmış ve Firavun yapılmışlardır.
Risalette resul topluluğun altında onun elçisidir. Meliklikte ise hükümdar topluluğun üstündedir. Halk onun tebaasıdır. Birincisi Hak uygarlıklarını, ikincisi de kuvvet uygarlıklarını temsil eder. 20. yüzyıl kuvvet uygarlıklarının mağlup olduğu bir asırdır. 21. yüzyıl Hak uygarlığının yani “Adil Düzen”in hakim olacağı bir asır olacaktır. Melik kavramı tarih olacak, yerini risalet kavramı alacaktır. Kur’an’da meliklik kavramı bilinmişken, şeriat kavramının yönetimde esas alınması bir raslantı değildir. “Allah nurunu tamamlayacaktır” âyetindeki nur risalet düzenidir.
Yani krallığın kaldırılıp demokrasinin gelmesi düzenidir. İnsanlık bu kavramları kabul etmiş ama henüz bunun mekanizmasını bulamamıştır. Bu mekanizma “Adil Düzen”dir. Allah’ın nuru O’nun “Adil Düzeni”dir. Mutlaka gelecek ve tamamlanacaktır.
Meliklik İslâmî olmadığı halde hazreti Yusuf onun yönetiminde görev alacaktır. O halde İslâmî olmayan bir iktidar eğer güveni sağlıyorsa biz ona itaat ederiz. O devletin varlığı için çalışırız, hattâ canımızı veririz. Çünkü o devletin varlığı bizim için gereklidir.
Hazreti Yusuf peygamber Mısır’ın yücelmesi için çalışmasaydı; İsrail oğulları oluşmayacak, Hazreti Musa gelmeyecek, İbrani uygarlığı kurulmayacak, Hıristiyanlık olmayacak, bugünkü uygarlık doğmayacak, biz Kur’an’ın “Adil Düzen”ini kuramayacaktık. Biz Cumhuriyet hükümetini ve şimdi AK Parti’yi bundan dolayı destekliyoruz.
Melik rüya görmüştür ve çevresine anlatmaktadır. Demek ki kendisinin tanrı olmadığını bilmektedir. Tanrı olsaydı kullarına muhtaç olmazdı. Sonra Firavun da Hazreti Musa’yı susturmak için sihirbazların yardımını istemiştir. Bütün diktatörler diktatörlüklerini çevredekilere dayandırmaktadırlar; kendisi ve çevredekiler.
إِنِّي أَرَى سَبْعَ بَقَرَاتٍ سِمَانٍ
(EinNİy EaRAy SaBGa BaQaRATin SiMANin)
“Ben yedi siman bakarayı re’y ettim dedi.”
Melik rüyayı anlatmaktadır. “Rüyada gördüm” demiyor, hatta “gördüm” demiyor; “görüyorum” diyor. Aynı rüya veya benzer rüya birkaç defa görülürse, istimrar için fiili muzari kullanılır. Türkçede de görüyorum fiili hâli ifade ettiği halde, geçmişte sık gördüklerimiz için veya görüşü ifade için görüyorum kelimesi kullanılır. Bugünlerde sık sık rüya görüyorum dersin.
Burada “İnnî” mübteda, “Erâ” haberdir. Yani cümle isim cümlesidir. Fiil cümlesi isim cümlesine dönüşmüştür. Bu tür cümlelerin ne amaçla kullanıldığını burada tespit edebiliriz. Bu tür isim cümleleri ile kullanılan rey kelimesi rüya görmek şeklinde özelleşmiştir demektir. Kelimeler özel kullanılış şekliyle mânâlarını özelleştirirler. Buna ‘deyim’ denir.
“Seb’a” yedi demektir. “Sibağ” yırtıcı hayvan demektir. Avcılık döneminde etleri yenen hayvanlar altı gün avlanır, yedinci gün ise işe yaramayan yırtıcı hayvanların şerrinden korunmak için avlanırlardı. Bu günün adı “seb’a” olmuştur yani yedinci gün demektir. “Sebt/cumartesi” kelimesi de buradan gelmektedir. Sonraki devirlerde o gün av avlanmıyor ama başka iş de yapılmıyordu. Hattâ İranlıların “heft”i de buradan gelir. Türkçedeki “yedi”nin aslı “sedi”dir. Yakutlar öyle kullanır. Demek ki yedi birçok dilde aynı kökten gelmektedir. Bir ay içinde dört hafta vardır. Avcılık döneminde gökteki ayın aydınlığı çok önemli olduğundan ayı dörde ayırmışlar ve işleri ona göre tanzim etmişlerdir. Bütün dünya bugün günlerini yedi olarak adlandırmış ve ona göre yaşamını düzenlemiştir. Yedi, on sayısının içinde dördüncü asal sayıdır. İkinci ile toplandığında on eder. Birinci ile üçüncünün çarpımı yine on eder.
3+7=10 2*5=10
Allah kâinatı seçkin sayılar içinde var etmiştir. Üç ile yedi tabanına dayanan onlu ve ikili sayı sistemi içinde düzenlenmiştir.
Melikin yedi ineği görmesi yedi sayısının işareti ile doğal dengeye delalet ettiğini anlarız. Bizim parmaklarımızdaki boğum sayısı 14’tür, yani iki çarpı yedidir. Melik de rüyasında on dört inek görmüştür. Bu döngünün seneleri ifade edeceğini buradan anlarız.
“Bakar” inek sürüsü demektir. “Bakara” bir inek demektir. Erkek veya dişi olabilir. Çobanlık döneminde inekler sürü hâlinde beslenirdi. Bunlara bir ad verilir. Onun bir tanesi sonunda “he”ye dönüşen “te” getirilerek ifade edilir. Bunun çoğulu “bakarât”tır. Sürü fertlerinin çoğulu anlamında olup dolayısıyla sistem çoğuludur. Görülen yedi inek ayrı ayrı değil de bir aradadır. Yani peş peşe gelecektir. Yedi sene kıtlık sürecektir.
Burada seneleri ifade etmek için rüyada ineğin seçilmiş olması, beslenmede birinci derecede rol oynayan hayvanın inek olmasından dolayıdır. Bugün de inek gerek süt gerekse ette birinci sırayı alan bir besin aracıdır. Süt sanayiinde inekle yarışan bir hayvan yoktur. İnsanlık daima süt ve et hayvanı olarak inekle birlikte olacaktır. Koyun, keçi ve develer beslenme hususunda inekle karşılaştırılmaz bile.
“Siman” şişmanlar demektir. “Semîn” kelimesinin çoğuludur. Etli, yağlı, dolgun hayvan demektir. Sütü ve eti bol hayvan demektir. Yedi yıl bolluk yılı olacaktır, yani verimli yıl olacaktır demektir. Kıtlık ve bolluk yılları yiyeceklerle ölçülür. Çünkü insanlar aç kalamazlar ama çıplak da olsalar yine yaşarlar. Bundan dolayı Melike şişman inek gösterilmiştir. İnek servettir, varlıktır.
يَأْكُلُهُنَّ سَبْعٌ عِجَافٌ
(YaEKuLuHunNa SaBGun GıCAFun)
“Onları yedi ıcaf ekl ediyordu.”
“Seb’un” burada sayı temyizi olmadan fail olmuştur. “Bakarâtin” kelimesi hazf edilmiştir, yani yediden kasıt yedi inektir.
“İcaf” kelimesi “acem”in ve “aceb”in akrabasıdır. Cılızlar demektir. “Acîf” kelimesinin çoğuludur. “Siman”ın karşılığı olarak kullanılmıştır. Türkçede “zayıf” kelimesi kullanılır, “kemikleri görülüyor” denir. Kıtlık yıllarını temsil eder. Normal olarak şişmanlar zayıfları yerler. Güçlü kurt zayıf hayvanı yakalayıp yer. Burada ise tam tersine zayıflar şişmanları yiyor.
Buradan anlıyoruz ki rüyada ters olaylar görülünce orada görülenler hakiki değildir. Yedi inekten maksat yedi yıldır. Bolluk olan yılların gelirlerini darlık yılları yiyecektir. Burada “ve” harfi ile atfetmeyip ikinci cümleyi birinci cümledeki “bakarât”a sıfat yapmış olması, yedi bolluk yılından sonra gelecek yedi darlık yılının peş peşe olacağını ifade eder. Yani arada normal yıllar gelmeyecek. Rüyanın bu kısmı darlık yıllarını bolluk yıllarının takip edeceği ve darlık yıllarının bolluk yıllarını bitireceği ifade edilmiştir. Ancak bunun nasıl gerçekleşeceği bundan sonra anlatılacaktır.
وَسَبْعَ سُنْبُلَاتٍ خُضْرٍ
(Va SaBGa SüNBüLvATin FuWRin)
“Ve yedi hudri sünbül.”
“Ve yedi yeşil başak” yedi semiz ineğe tekabül ediyor. Birincisi hayvani besinleri ifade ediyor, ikincisi nebati besinleri ifade ediyor.
Uygarlığın doğuşunu buğdayın bulunuşuna bağlayanlar vardır. Ekmeğin özelliği saklanmasının ve taşınmasının kolay olmasıdır. Tarım ürünleri mevsimliktir. Oysa hayvanların beslenmesi günlüktür. İnsanlar için en önemli sorun mevsim mevsim elde edilen ürünlerin bütün sene içine yayabilmek için onların saklanabilmesidir. Bunun için çeşitli yöntemler geliştirilmiştir. En başarılı buluş tahılın elde edilmesidir. Kolayca saklanabiliyor. Kışın veya çöllerde yazın besin olarak kullanılabiliyor. Bugün de ekmek ana besindir. Dilimizde diğer besinlere katık denmektedir, yani asıl olan ekmektir, diğerleri ise katkı maddesidir. Soframızda ekmeğin yanında pirinç pilavı, makarna gibi unlu mamuller eksik olmamaktadır.
Melik rüyasında yedi semiz inek ve yedi yeşil başak görmüştür. Burada anlatılmak istenen iki rüyada da yedi sayısının geçmesidir. Yani yedi ile ineğin ve başağın ilgisi vardır, ama yedi sayısı ineğin ve başağın sayısı değildir. Başka bir şeyin sayısıdır. Bu da bunlarla ilgisi olan yıldır.
Görülüyor ki rüyanın tabiri tamamen doğal olayların mecazi olarak tevilinden ibarettir. Akıl işidir, bilim işidir. Henüz müspet ilim anlayışı içinde ele alınmamıştır. Yeşil başak olarak görülmesi üretimle ilgilidir. Yedi yeşil başaklı yıl demek, o aylarda bol mahsul elde edilecek demektir. Şimdi aklımıza şu gelir. Mısır Nil’deki sulamaya dayanan tarımla geçinmektedir. Acaba bolluk ve darlık yılları nasıl olur?
İstanbul’da bir zamanlar içme suyu yoktu. Yağmur yağmıyor, barajlar su ile dolmuyor ve yazları susuz kalıyor idi. Evlere haftada bir veya iki gün su veriliyordu. Sonra Millî Görüş yönetiminde yağmur duası yapıldı. Barajlar su ile doldu. O bereket hâlâ devam ediyor. Geçen bir iki yıl içinde yine kuraklık göründü, barajlarda su kalmadı, korkulu günler yaşadık ama şimdi rahattayız. Hattâ caddeleri seller bastı, bu sefer çok sudan şikayetçi olduk.
Demek ki yağmur yıllardan yıllara değişmektedir, yerlerden yerlere göre kıtlık ve bolluk olmaktadır. Bunlar Allah’ın takdiri ile olmaktadır. Bu sûredeki rüya ve onun gerçekleşmesi bunu kanıtlamaktadır.
Afrika’da bol yağmur yağar, Nil kabarır, kıyıları bereketli topraklarla kaplanır. Bol mahsul alınır. Bazen yağmurlar az yağar, Nil kabarmaz, kıyılarında çok az ekin yetiştirilir. Bu periyodik olmayan bolluk ve kıtlık hava şartları bugün ilmen tam olarak izah edilememektedir. Kimileri bunu güneş lekelerinin hareketine bağlamaktadır. O hareket de kurallı değildir. Bu âyet bunların takdir-i İlâhi veya irade-i İlâhi olduğunu bize anlatmaktadır.
وَأُخَرَ يَابِسَاتٍ
(Va EuFaRa YAvBiSAvTin)
“Ve diğerleri kuru”
Burada yedi kuru başak gördüğünü ifade ediyor ama ne “yedi” ne de “başak” kelimelerini ifade ediyor. “Ve” harfinin ve “Uhara” kelimesinin delaletinden anlıyoruz ki bunlar yedi başaktır. “Ve” harfi ile atfedilip hazf kesinse, mahzuf matufun aleyhe kıyasla tespit edilir. Bu sebeple zikre gerek yoktur.
Yedi şişman inek, yedi zayıf inek, yedi yeşil başak ve yedi kuru başak. Yedi şişman ineği yedi zayıf inek yiyor. Yedi yeşil başak ve yedi kuru başak deniyor. Kıyas yolu ile kuru başakların yeşil başakları yemesi gerekir. “Ye’külühünne”ye dahil olmuş olurlar. Yahut bunlar “Erâ” (görüyorum) kelimesine dahil olup “Ekl” kelimesine dahil değildirler. Çünkü her iki hal de mümkündür. İki mânâyı da verebiliriz.
Burada bolluk yıllarının ve darlık yıllarının beslenme tekniği anlatılmaktadır. Yeşil başaklar kurutulur ve saklanır. Sonra kıtlık zamanında harcanır. Bunu ifade ettiği için başaklarda dönüşme vardır, yeme yoktur. Bu sebeple “ekletti” demiyor.
Burada benzer rüyanın görülmesi rüyanın gerçekliğini ifade eder. İki kişinin benzer renkte elbise giydiğini ve başkalarının o elbiseden giymediğini görseniz, bu iki kişi arasında ortak bir olayın olacağını anlarsınız. Bu rüya gerçek rüyadır. Demek ki rüya tâbirini yaparken görülen iki şey arasında mukayese yapacaksınız. Aralarında analoji varsa o zaman o rüya gerçektir, rüya ona göre değerlendirilmelidir. Rüya çok açıktır. Bununla beraber Mısır’ın tabircileri tabir edememişler, iş Hazreti Yusuf’a düşmüştür. O da takdir-i İlâhidir.
يَاأَيُّهَا الْمَلَأُ
(YA EayYuHa eLMaLaEu)
“Ey mele’”
“Mele’” dolu demektir. Bir kaba konmuş şeyler demektir.
Krallar saray yaparlar. Sarayda seçkin kişileri toplarlar. Onlarla birlikte yaşarlar. Onlarla içli dışlı olurlar. Bunlara “mele’” denir. Kral bunlarla yaşar. Bunlar kralın bütün sırlarını bilirler. Oradaki insanlar imtiyazlı kimselerdir. Saray dışında olanları birlikte sömürürler. Hepsi krala çok bağlıdır. Saraydan sağ çıkmak mümkün değildir. Çünkü sarayın sırları ifşa edilmiş olur. Krala karşı en küçük karşı olma hayatla ödenir. Bununla beraber devleti idare edenler bunlardır. Kral bunların emrindedir, onların güdümündedir.
Melik rüya görmüştür. Rüyasını bu çevredeki insanlara anlatmaktadır.
Sarayda vekil ve vüzera yer almaz. Onlar sarayın içindeki durumdan haberdar edilmezler. Sarayda melikin karıları, çocukları, yakınları yer alır. Bunların dışında sarayın kahinleri, sihirbazları, âlimleri, sanatkârları bulunur. Bunlar hep birlikte zevk ve sefa içinde yaşarlar. Cellatlar bulunur. Dışarıdan biri öldürülecekse saraya davet edilir ve orada öldürülür. Saraya giren sağ çıkarsa şükreder olmuştur.
Sarayın dışında baş vezirin (başbakanın) de kendi melei vardır. Ona ‘bakanlar kurulu’ denmektedir. İnsanlar aşiret hâlinde yaşarlar. Bir aşiret on civarında ailedir. Aşiretin en önemli özelliği, aşiret mensupları birbirlerinin bütün sırlarını çok iyi bilirler. Aralarında utanma duyguları azalmıştır. Bunlar birlik olup karşıda olan taraflara karşı kendilerini birlikte savunurlar. Aralarındaki ayrılıklarını ve çekişmelerini başkalarına duyurmazlar. ‘Kol kırılır yen içinde kalır’ tabiri bunu ifade eder. Sayıları otuz ile yüz kişi civarında olur. Bu sayı iki yüze, üç yüze çıktı mı, hele bini geçti mi artık o eski yakınlık kalmaz.
Melik rüyayı sarayın ileri gelenlerine anlatmakta, onlardan rüyayı tâbir etmelerini istemektedir. “Yâ Eyyühe” ile hitap etmesinden anlıyoruz ki, herkesi bu rüyayı tâbire çağırmaktadır. Yani önemli bir olay var denmektedir.
Burada öğrendiğimiz başka bir şey de, rüyayı yalnız salih amel işleyenler görmez. Tüm insanlar sahih rüya görebilir. Rüyadan herkes yararlanabilir.
Yusuf kıssası anlatılırken hep rüyalar işe karışmaktadır. Hazreti Yusuf’un babasının yanında gördüğü rüya, hapishane arkadaşlarının gördüğü rüyalar ve melikin gördüğü rüya.
Melikin gördüğü rüya iki rüya değildir, tek rüyada iki sahnedir. Çünkü “erâ” kelimesini tekrar etmiyor.
أَفْتُونِي فِي رُؤْيَايَ
(EaFTUvNİy Fİy RuEYAyYa)
“Rüyam hakkında bana fetva veriniz.”
“Fetv” terazinin kefelerinden biridir. “İfta etmek” demek, tartmak demektir, karşılaştırmak demektir, benzetme yoluyla sorunu çözmek demektir.
Burada yedi bolluk yılı, semiz inek ve yeşil başak ile yedi kıtlık yılı, yedi zayıf inek ve kuru başakla karşılaştırılmıştır.
Kur’an’da fetva kıyas hakkında zikredilmektedir. Fetva vermek demek, kıyas yaparak hükmü bildirmek demektir. Kur’an’dan önce gelen kitaplar fer’î hükümleri içermekte idiler. Kur’an ise hüküm için bir misal vermektedir. Kalanlar ona kıyas edilerek hüküm tesbit edilir. Bu kıyası halk yapamayacağı için rasihlerden fetva istenir. Fiilen gerçekleşen bu husus Kur’an’da miras bahsinde örnekle anlatılmaktadır. Nisâ Sûresi’nin son âyetlerinde bu mesele izah edilmiştir.
Melik de meleinden rüya hakkında fetva istemektedir. Fetva veren zorlayamaz, yani fetva veren emredici hüküm koyamaz. Sadece bilgi verir. Fetva alan fetvaya kani olmazsa uymayabilir. Başkasından fetva isteyebilir, yani müftüsünü değiştirebilir. Melik fetva istediğine göre “fetva” kelimesinin mânâsı budur.
“Fî” harfi zarf için gelir. Aynı zamanda ona aidiyeti anlamına gelir. “El-ilmü fî es-semavati” demek, gökler hakkında ilim demektir. Buradaki “Fî” miyar için gelmiş olur.
“Rüya” kelimesi kelime itibariyle masdar ise de, isimleşmiş olarak uykuda görülenlerdir. “Re’y” kelimesi ise düşüncedeki görüş/oy anlamındadır. Arapçada değişik masdarlar değişik mânâları ifade eder. Fiil aynı olur. “Raeytü re’yen” derseniz, görüşüm böyledir anlamı çıkar. “Raeytü rü’yen” derseniz, uykudaki rüya çıkar. Dilin kullanılmasında bazı kurallar ortaya çıkar. Gramerle her zaman zapt etmek mümkün değildir. Bu sebepledir ki Kur’an Arapçası bugünkü halkın kullandığı Arapçadan tamamen farklıdır. Fıkıhçıların ve kelamcıların Arapçasından da farklıdır.
إِنْ كُنتُمْ لِلرُّؤْيَا تَعْبُرُونَ (43)
(EiN KuNTuM Li elRuEYAy TaGBuRuNa)
“Eğer rüyayı tâbir eder kimseler iseniz.”
“Rüya” kelimesi burada tekrar edilmiştir. Çünkü melikin kastettiği rüya kendi rüyası değildir. Genel olarak rüyayı tâbir eden kimseler iseniz demektir. Buradaki “Lam” cins içindir. Dolayısıyla ahd için olan birinci rüyadan farklı olduğu için rüya kelimesi tekrar edilmiştir. “Küntüm” ile de onların hâline veya vasfına işaret edilmektedir. Siz böyle bir mesleğe sahip iseniz demektir.
Yukarıda “fetva verin” denmiştir.
Burada “tâbir edenler iseniz” denmiştir.
Fetva ile itbar birlikte zikredilmiştir. Kur’an’da fetva ile ilgili âyetler olduğu gibi elbab sahibine itbar edin de demektir. Yani fetva ve itbar aynı anlamlarda kullanılmaktadır.
İkisi arasındaki farkı şöyle belirteceğiz. Fetva kıyasta neyin neye tekabül ettiğini bulmaktır. İki şeyi karşılaştırmaktır. İtbarda ise akarsuyun bir yakasından karşı yakasına geçmek anlamında olan kelimeden gelmektedir. Taşlara basa basa karşı tarafa geçersiniz. Buna “ubur” denir. “İbre” kelimesi de buradan gelir. Terazide işarettir.
Yukarıda “Fî” olarak zikredilmiş, burada ise “Li” olarak zikredilmiştir. Burada rüyada görülenlerle gerçekte olacaklar arasında bağlantı kurmak demektir. Yani rüyayı hayata geçirmek anlamındadır. Suyun beri yakasında olanı karşı yakaya götürme demektir.
Rüyayı tâbir edenlerden iseniz demek, yani görülenleri değerlendirip hayatta olacakları açıklayan kimselerden iseniz demektir.
***
قَالُوا
(QAvLUv)
“Dediler”
Buradaki zamir melee gitmektedir. Karşılıklı konuşmada arada atıf harfi koymadan kale kale söylenirse mütekellimler değişmektedir. Burada melik söylemiş, mele’ de ona cevap vermiştir. Bir grup nasıl cevap vermiştir? Hepsi birden aynı cümleleri söylememiştir.
Melik rüyanın tâbirini isteyerek susmuş ve beklemiştir. Orada olanlardan birinin aklına bir şey gelseydi melikten izin ister ve tâbirini yapardı. Kimse yapmayıp susunca, onlardan biri onlar adına söz almış ve “biz bu rüyanın tâbirini bilmeyiz” demiştir. Diğerleri de sükut etmişlerdir. Bu şekilde hepsi birden demiş olurlar.
O halde bir toplulukta biri bir söz söyler, öbürleri de susarsa, söylenene iştirak etmiş olurlar. Onlar da söylemiş olurlar. Biri bir iş yapar; kimse ona niçin yaptın, yapmamalıydın demezse, o kimsenin yaptığını onaylama anlamına gelir ve topluluğun kararı olarak anlaşılır. Ma’şeri kararlar böyle doğar.
Biri bir şey yapar, diğerleri itiraz etmez ve herkes yapmaya başlarsa, fiilen onu topluluk benimsemiş olur. Bu âyet buna delâlet eder. Çünkü onlardan biri söyledi denmiyor, hepsi söyledi deniyor. Demek ki birinin söylediği diğerlerinin de söylediği gibidir.
أَضْغَاثُ أَحْلَامٍ
(EWĞAvÇu EaXLAMın)
“Ehlamın edgası diyorlar.”
Karmakarışık rüya diyorlar. Elektrik devrelerde insanın uyku hâliyle rüya hâli bilinmektedir. Rüya hâli ayıklığa daha yakındır. Herkes uykunun beşte birini rüya ile geçirir. Rüyada da beşte bir daha özel hâl vardır. Bunun hakkında fazla bilgiye sahip değiliz.
Şimdi rüyaları ikiye ayırmalıyız. Tuvalet sıkıntınız olmadan rüyada tuvaletinizin geldiğini görürseniz ve boşanırsanız, bu sahih rüyadır. Çünkü sizin bedenî bir ihtiyacınız olmadan görmüşsünüzdür. Bazen uykuda tuvaletiniz gelir. Onun baskısı ile rüya görürsünüz. Uyandığınızda tuvalete gidersiniz. Burada görülen rüya bedenî ihtiyacın doğurduğu rüyadır.
Freud bütün rüyaları böyle saymaktadır.
Kur’an ise bunları ayırmaktadır.
Mısırlıların da ayırdığı anlaşılmaktadır.
“Hulum” “halba” kelimesi ile akrabadır. Tatlı demektir. Baliğ olanların gördükleri cinsel rüya benzeri rüyalardır. Bunların tâbiri yoktur. Bunların ancak Freud’un tahlilleri benzeri bir değeri vardır.
“Dığs” demet demektir. Koparılmış dalların bir bağla bağlanıp demet hâline getirilmesidir. Yani bu rüyalarda da bir birlik vardır. Ancak bunlarda hayatın değişik sahneleri bir araya getirilmiştir. Başka bir ifade ile rüyaların bir kısmı geçmişle ilgilidir. Değişik etkiler altında şimdi görülenlerdir. Bunların tâbiri kişinin geçmişini bulmakla olur. Bu husus ayrı bir ilimdir. Yani rüyaların birçoğu geçmişte başımızdan geçen olayların etkisi ile bugün onları görmemizdir. Olayların etkisiyle insanda ruhi sıkıntı oluşur. Mesela sizi birisi dövmüşse, sizde ona karşı kin uyanır. Beyninizde devamlı intikam alma arzusu doğar. Rüyada eğer onu döverseniz o intikam hissi ortadan kalkar. İşte bu tür rüyalara “hulum” denmektedir. Bunlar değişik zamanlarda oluşan olayların sonucu olmaktadır. Onun için “edğas” demektedirler.
Mısırlıların bu incelikleri bildikleri anlaşılmaktadır.
Rüya ise gelecekte olacak olaylar hakkında uyarılardır. Sorun, uykuda görülenlerin hangilerinin “ehlâm” hangilerinin “rüya” olduğunu bilmektir.
Melikin gördüğü ehlâm değil rüyadır. Buna delalet eden pek çok şey vardır. İki olayda da 7 sayısının bulunması, iki rüyada da besin ana çeşitlerinin alınması; şişman, zayıf, yeşil, kuru. Tamamen bir olay anlatılmaktadır. Bir sayıklama olmamaktadır. “Hulum”a Türkçede sayıklama denmektedir.
وَمَا نَحْنُ بِتَأْوِيلِ الْأَحْلَامِ بِعَالِمِينَ (44)
(Va MAv NaXNu Bi TaEVIyLı elPLAMı Bi GAvLıMIyNa)
“Biz ehlâmın tevilini ilm eden kimseler değiliz.”
Buradaki “Ve” vavı hâliyedir. Bu rüya değil ehlâmdır. Biz rüyaları tâbir ederiz, hulumları tevil etmeyi bilmiyoruz diyorlar. “Ehlâm” burada tekrar edilmiş, izmar edilmemiştir. Bundan önceki ehlâmın ahdı içindir. Orada kastedilen ehlam ile buradaki ehlam farklı olduğu için izhar edilmiştir. Cins isimde müfret cemden daha şamildir, yani daha katiyet ifade eder.
Rüya için tâbir, ehlâm için tevil zikredilmektedir. Hadiselerin de tevilinden bahsedilmektedir. Tevilde olaylara sebepler bulmaktır. Yani bu olay oldu; neden oldu, sebebi nedir? Onu bulmak tevildir. Geçmişle ilgili rüyaları tahlil etmek tevildir. ‘Ben bu rüyayı niye gördüm’ derseniz, bunu tahlil ederseniz tevil olur. Yani tevilde önce olaylar sonra rüya vardır. Tâbirde ise önce rüya sonra olay vardır.
Ehlâmın tevili de bir ilimdir. Bu hususta birlikte çalışılması gerekmektedir. Ehlâm tevilcileri oluşacaktır. Kişilerin geçmişlerini takip edecek, sonra görülen sayıklamalar tahlil edilecektir. Biz bir rüya sayfasını açacağız. Bu hususla ilgilenenler tevillerini ve tâbirlerini yapacaklardır. Zamanla ilim ortaya çıkacaktır. Herkesten önce kişi kendi rüyalarını yazacak, onları tâbir ettirecektir. Gelecekte insanlık rüya tâbir ve ehlâm tevillerinde fizik ve kimya ilimleri gibi ilimlere sahip olacaktır.
Gerçi bu sözler Mısırlıların sözleridir. Allah bunları bize nefyetmeden nakletmektedir. Kavramları kullanmaktadır. Belki de Mısırlılar bu kadar veciz ifadeleri kullanmamışlardır. Ama Allah onların söylediklerini veciz Arapça ile bize anlatmaktadır.
RÜYA, EHLÂM, TEVİL ve TÂBİR kelimelerini karşılaştırarak sonuçlara varabiliriz.
“İlim” demek “sayı” demektir.
“Matematik” demek “mühendislik” demektir.
Yirminci yüzyıla kadar fen ilimleri ile sosyal ilimler tefrik ediliyor, birinde matematiğin ve deneyin hakim olduğu, diğerinde ise sadece muhakemenin olduğu iddia ediliyordu. Oysa astronomide herhangi bir deney yapamıyoruz ama astronomi ilmi vardır. Bir gazın molekülleri arasındaki ilişkiyi takip edemiyoruz ama gaz kanunları vardır. Yirminci yüzyıl bize birçok yenilik getirmiştir. Bunların başında elde ettiğimiz ilmin kesin olmadığıdır. NİSBÎDİR, İZAFÎDİR, İHTİMALÎDİR, TAKRİBÎDİR.
Şimdi bunu bir misalle izaha çalışalım.
Bir masanın kaç santim eninde ve boyunda olduğu ölçülecektir. İki kişi ölçmektedir. Bu iki ölçü tıpa tıp aynı olamaz.
1- Ayrı ayrı metrelerle ölçülmektedir. Aynı metre ile ölçülse bile metre sıcaktan veya soğuktan dolayı uzayıp kısalmaktadır. İki ölçü hiçbir zaman aynı olmaz.
2- Ölçülen masa ayrı ayrı zamanlarda ölçülmektedir. Oysa masanın boyu her zaman aynı kalmaz. Sıcaktan, soğuktan, rutubetten uzar ve kısalır. O halde iki ölçü arasında fark vardır.
3- Ölçen farklı insandır. Onun gözleri ile diğerinin gözleri arasında fark vardır. Biri sağdan biri soldan bakmıştır. Dolayısıyla farklı büyüklükte ölçüler yapmışlardır.
Sonuç olarak ölçü takribidir ve ihtimalidir. Birkaç ölçü alınır. Onun orta değeri bulunursa en çok muhtemel veya en çok yakın değer bulunabilir.
Demek ki, ister sosyal ilimler olsun, ister doğal ilimler olsun, hepsi aynı kanunlara tâbidir. Zamanla olaylar ölçülüp tartılmaya başlanmaktadır. Müsbet ilmin alanı genişlemektedir. Buna iki buluş imkan sağlamaktadır.
Biri ihtimaliyat hesabıdır. İhtimaliyat hesabı bize birçok olayı matematikleştirmiştir.
Diğeri ise geniş haberleşme imkanı. Bugün internetle rüyamızı her tarafa duyurabilir, onların tâbirlerini veya tevillerini alabiliriz. Oysa eskiden ancak bir iki arkadaşa anlatabilirdik.
Böylece sosyal ilimlerde de müsbet ilim artık gelmektedir.
Yerinden bağımsız yönetimler sayesinde her bir birim bir deney yeri olacaktır.
***
وَقَالَ الَّذِي نَجَا مِنْهُمَا
(Va QAvLa elLaÜIy NaCAv MıNHuMAv)
“İkisinden necata eren kavletti.”
Hapishanede beraat eden veya serbest bırakılan kişi için “zanne ennehu nacin” denmişti; burada “Ellezî Necâ” denmiştir.
“Necat” kelimesi hapishaneden kurtulma şeklinde ifade edilmiştir.
“Ellezî Necâ” denmiş olması yeterli iken, “Necâ Minhumâ” denmiş olması tasrih içindir. O günleri hatırlatmak içindir. Hapishaneden çıkarken Hazreti Yusuf ona “beni rabbinin yanında zikret” demişti. İşte o olayı hatırlatmak için “Necâ Minhumâ” denmiştir.
Burada melein içinde bu kişinin de mevcut olduğu anlaşılıyor. “Kâlû/dediler” atfetmesinden de bunu anlıyoruz. O halde sarayın melei sadece hürler değil, sarayda yaşayan köleler de dahildir. Kölelerin de söz hakkı vardır demektir. Ne var ki onlar ancak söz sahibidir, oy sahibi değildir. Bu sebeple ona sorulmamış, o sadece kulak misafiri olmuştur. Melikin danışmanları vardır. Onlarla istişare eder. Onların oylarını alır ve karar verir. Ancak bu diğer cemaatin huzurunda açık yapılır. Onlar söz isterlerse verilir, yahut verilmez.
“Adil Düzen”de bucak başkanı bucak şûrası ile istişare eder. İstişare açık yapılır. Şûrada olmayan üyeler kendi görüşlerini kendi dayanışma ortakları üyesi olan temsilcilerine bildirirler.
Burada bir şeyle daha karşılaşıyoruz. O da melik etrafına danışmış ama istediği cevap veya çözümü alamamıştır. İstişare sonuçlanmamıştır. O zaman meclis tatil edilir. Topluluk o sorun üzerinde düşünmeye başlar. Başkan çözümü bekler.
“Adil Düzen”de istişare mekanizmasını şu şekilde geliştiriyoruz. Başkan önce şûra üyeleri ile istişare eder. Sorunu çözerse mesele biter. Sorunu çözemezse, o zaman bölgedeki emirlerine emir vererek istişare konusunu ortaya koyar. Onlar da oralardaki nâsa/insanlara duyururlar. Sonunda herkes kendi görüşünü kendi dayanışma ortaklığına bildirir. Ondan sonra başkan ikinci istişaresini yapar.
Vücudumuzda atar damarlar vardır, toplar damarlar vardır. Vücudumuzu haber alan sinirler vardır, hareket sinirleri vardır. Gidiş ve dönüşler ayrı kanallardan yapılır.
Melik meclisi dağıttıktan sonra çözüm gelmektedir. Bizim yaptığımız başkanın danışmasını ayrı kanalla, istişareyi ayrı kanalla almaktadır.
وَاِدَّكَرَ بَعْدَ أُمَّةٍ
(VadDaKaRa BaGDa eUMmaTin)
“Ümmetten sonra hatırladı”
Söyledi ve hatırladı deniyor. Önce hatırladı sonra söyledi demiyor, “Ve” harfinde tertip yoktur. İşte Kur’an böylece aynı zamanda örneklerle usulün hükümlerini katmaktadır. “İddekera ve kâle” diyebilirdi. Ama demedi. Önce söyledi diyor. Sonra hatırladı diyor.
“İddikar” zikrin iftial bâbıdır. “T” “D”ye dönüşmüş, sonra da “zal” idgam edilmiştir. “Zekera” hatırladı denmiyor da, “izdekera” deniyor, iftial bâbını kullanıyor. Yani kendisini zorlayarak hatırladı, zor hatırladı demektir. Melein rüyasını dinledikten sonra; bilinç altında bir şeyler vardır, hatırlamaya çalıştı demektir.
Aradan seneler geçmiştir. Yine hafızanın bir kuralı vardır. Önce hayal meyal hatırlarsınız. Sonra düşünüp olayları sıraladıkça nihayet dosyayı bulur ve hafızanıza getirirsiniz. Biri size bir şeyi hatırlatır, siz de ‘hatırlamıyorum’ dersiniz. O size bazı şeyleri hatırlatıp ip ucu verir, sonra sizin aklınıza da o sahneler gelir.
İşte, kendi kendinize hatırlamaya çalışmak izdikardır.
Ümmetin sonra anması nedir?
“Ümmet” zaman değildir. Hatırlamaya çalışmaktır. Yani düşündükten sonra hatırladı demektir. Bu gibi şeyler olmaktadır.
“Ümmet” imamı olan topluluk demektir.
Olayları peş peşe sıralar ve unutmadığınız olayı hatırlarsanız, o olayın çağrışımı sonucu unuttuğunuzu da hatırlarsınız. Bilgisayarda kaybettiğiniz bir dosya varsa, adını da unutmuşsanız, onu yazdığınız olayları hatırlar, aynı dosyaların olduğu klasörü düşünebilirsiniz. Yahut dosyanın tarihini bulursunuz. Sonunda o klasörde veya tarihteki dosyaları açar, dosyanızı bulursunuz. İşte bu çabaya “ümmet” denmektedir. Yani ilişki kurup bir mantık içinde yolu takip ederek sonunda hedefe ulaşmak demektir.
Demek ki “ümmet” bir muhakeme tarzıdır, bir araştırma tarzıdır. İp uçlarından hareket ederek hedefe ulaşmak demektir.
Soruşturmacılar, tarihçiler, matematikçiler hep bu metodu kullanarak hedefe ulaşırlar. Cebir budur, bilinenlerden bilinmeyenleri bulmaktır. Yani hatırlananlardan yola çıkarak hatırlanamayanlara ulaşmaktır.
Uzun bir muhakemeden sonra peş peşe hatırlamalardan sonra nihayet adama ulaştı. Bilinç altında bir şeyler onu dürter, o da gereken çözüme ulaşır.
Bu dürtü nasıl hâsıl olmaktadır? İnsanın kendisinden başka birisi mi dürtmektedir? Yoksa insanın ruhu mu bu araştırmayı yapmaktadır? Ruh dosyaları karıştırarak ona mı ulaşmaktadır? İnsanın ruhu beyni ile nasıl ilişkiler kurmaktadır? İnsanın ruhunda beynindeki hafızadan başka hafıza var mıdır? Biz bilgisayarı kullanırken bizim hafızamıza dayanmaktayız; acaba ruhun da böyle hafızası var mıdır? Ruh ne zaman insan beyni ile ilişkiye geçer?
İşte bütün bunlar üzerinde daha çok çalışma yapılması gerekir. “Ümmet” kelimesi bize burada yardımcı olabilir. Ne var ki bu iş için bilgisayar teknolojisini çok iyi bilmek, insan beynini çok iyi tanımak ve ruhsal olayları kavramak gerekir.
Bütün bunlar sadece bir kişinin tek başına yapacağı işler değildir...
أَنَا أُنَبِّئُكُمْ
(EaNa EuNabBiEuKuM)
“Ben size tenbi edeyim.”
Hazreti Yusuf’un kurtulan hapishane arkadaşı kendisini zorladıktan sonra Hazreti Yusuf’u hatırlamış ve Hazreti Yusuf’un tâbir ettiği rüyaların gerçekleştiğini hatırlamıştır.
Hazreti Yusuf’un bu arkadaşı Hazreti Yusuf’u kurtarmayı düşünmemektedir. Kendisi gidip öğrenecek, sonra da geri gelip sonucu anlatacaktır. Onun için “ben size anlatacağım” diyor. İf’al bâbını kullanmıyor, tef’il bâbını kullanıyor.
Rüya bir defa tâbir edilip bitmez. Üzerinde düşünülür. Olaylar gerçekleştikçe kalan olaylar daha sağlıklı bir şekilde tespit edilebilir. Bu sebeple rüyanın birden yorumu yerine peyderpey yorumu esas olduğu için if’al bâbı değil de tef’il bâbı kullanılır.
Buradaki “Küm” zamiri melee gidiyor. Melike anlatmayacak, melikin yakınlarına anlatacak, yakınları melike götürecek.
Bizim de Adil Düzen görüşmelerinde kabul ettiğimiz sistem budur. Halk görüşlerini temsilcilerine bildirir, temsilciler de imama bildirirler.
Uzun yılların tecrübesi ile Mısır’da elde edilen bu sonuçları Hazreti Yusuf’a ve Hazreti Musa’ya öğretmek için İsrail Oğulları Mısır’a götürülmüştür
Burada cümle isim cümlesi yapılmıştır, “ben size bunu anlatacak kimseyim” deniyor. Demek ki başkasına yaptıracağın bir şeyi sen taahhüt edebilirsin. Selemde sipariş alanın üretici olması şartı yoktur. Mağaza ve tüccarlar üretmedikleri malları sipariş alabilirler.
بِتَأْوِيلِهِ
(BiTaEVİyLiHİy)
“Onun tevilini.”
Melee uykuda görülenin “rüya” değil “ehlâm” olduğunu söylemişler ve biz ehlâmın tevilini bilmiyoruz demişlerdi. Hazreti Yusuf’un hapishane arkadaşı bu ehlâm değil rüyadır diyor. Tevilini getireceğim diyerek tâbirini değil tevilini getireceğini ifade ediyor.
Buradaki “hi” zamiri melikin gördüğü rüyaya gitmektedir.
Buradan anlaşılıyor ki konuşma aynı mecliste devam ediyor, yani hatırlama meclis dağıldıktan sonra değil, meclis içinde olmuştur. Yoksa başka zaman “hi” zamiri melikin gördüğü rüyaya gitmezdi, yahut rüya o kadar konuşulmaya başlanmış ki adını zikretmeden sadece işaretle de o rüya anlaşılmaktadır.
فَأَرْسِلُونِي (45)
(FaEaRSiLUvNİy)
“Beni irsal edin.”
Beni elçi olarak gönderin, gidip ondan öğreneyim, gelip size anlatayım. Melik rüyanın tevilini istemiş, melikin danışmanları sorusunu cevaplandıramamışlardır. Cevaplandıramamış olmanın sıkıntısı içinde bunu konuşmakta ve tartışmaktadırlar.
Topluluk bir konu üzerinde durmaya başladığı zaman herkes onunla ilgilenir, herkes onu düşünmeye başlar. Birbirlerine etki ederler. Sonunda sorun çözülür.
Sermaye bunu bildiği için topluluğu başka şeylerle meşgul eder. AK Parti’nin kapatılması konusu böyledir. İşsizliği konuşup karınlarını doyuracakları yerde; partililer, ‘senin yüzünden açız’ diyerek günlerini heder ediyorlar.
Firavunun melei böyle yapmıyor, konu üzerinde duruyor, sorunu çözüyor ve Mısır helâk olmaktan kurtuluyor.
Basın AK Parti’ye saldırmak veya onu savunmak gibi şeylerle halkı meşgul edeceğine; işsizlik önerilerini yayınlasa, biri çıkıp bir çözüm yolu getirebilir.
Mesela, medya tarafından teçhiz edilmiş birileri Akevler’den, Akevler Adil Düzen Çalışanlarının çalışmalarından hükümeti veya orduyu haberdar edebilir ve onlar da Türkiye’nin işsizlikten nasıl kurtulacağını öğrenebilir.
Osmanlıların duraklama devrinde sıkıntılara çare arayan padişaha kendi dükkanında basit imalat işleriyle uğraşan seksen yaşlarındaki Köprülü’yü tavsiye ederler. Padişah da onu sadrazam yapar. Sonra çocukları da sadrazam olur ve böylece imparatorluk eski gücüne kavuşur.
Mısır meliklerinin en büyük özellikleri her söze kulak vermeleridir. Bu sayede Mısır imparatorluğu bin yıldan fazla yaşamıştır.
Beni melik göndersin demiyor da siz gönderin diyor.
Buradan anlaşılıyor ki, Mısır’ın günlük işlerini tedvir eden melik değil mele’dir.
Bu da yönetimin temel kuralıdır. Başkan işleri yürütmez, alt kademelerle ilişki kurmaz, yerinde oturur. İşlerde aksama olursa o zaman müdahale eder. Topluluklardaki işler bir makine gibi kendiliğinden yürür, herkes kendi içtihadı ile işlerini yapar. Bir tıkanma olursa o zaman başkan müdahale eder.
SÜLEYMAN KARAGÜLLE
Yay. Haz.: REŞAT NURİ EROL
www.akevler.org (0532) 246 68 92
KUR’AN VE İLİM SEMİNERLERİ-561/ADİL DÜZEN DERSLERİ-391 15 Mayıs 2010
SORUNLARIN
Ç Ö Z Ü M Ü
Topluluk bir sorunu çözmek isterse onu tartışmaya başlar. Birbirlerine onu anlatırlar. Birinin aklına gelen bir şey öbürünün düşüncelerine temel olur. Birinin düşünceleri öbürünün uygulamasına sebep olur. Herkes o sorunu çözmekle meşgul olur ve sonunda sorun çözülür.
Birinci Cihan Savaşı’nda biz yenildik, imparatorluğumuz dağıldı. Sevr ile Anadolu’muz yağmalandı. Ne yaptık? Köylüden kentliye, ümmiden âlime kadar herkes, ‘şimdi biz ne yapalım’ diye düşünmeye başladı. Silahı kapan dağa çıktı. İki çorabı olan birini mücahitlere verdi. Sonunda devletimiz kurtuldu.
Böyle yapmayıp da kadere rıza gösterseydik, stadyumlarda spor seyretmekle vaktimizi geçirseydik, sinemalarda düşmanı kötüleme sahneleri ile vakit geçirseydik; biz İstiklâl Savaşı’mızı ve istiklâlimizi kazanır mı idik?
AK Parti kendi derdine düştü; kapanacağım diye anayasa maddelerini değiştirmekle meşguldür. Muhalefet de ona karşı gelmekle uğraşmaktadır.
AK Parti ne diyor?
Parti kapatma Meclis iradesine tâbi olsun diyor.
Hayır, öyle olmamalı.
Sezer’in atadığı kadro istediği partiyi kapatacak.
Cumhuriyet Halk Parti ile halktan oy istiyor.
AK Parti de kanun değiştirmekle kapanmaktan kurtulacağını sanıyor.
Türkiye’de nice partiler kapatıldı; hiçbirisi hukuki sebeplerle kapatılmadı. Kapatılmak için sebepler bulundu. Maşallah, bizim hakimlerin hukuktan anladıkları yok ama hukuku istedikleri gibi yorumlama hususunda onları geçen bulunmaz.
Biz AK Parti’ye, ‘Gelin size işsizlik meselesini anlatalım, nasıl çözüleceğini anlatalım’ dedik; ‘Biz şimdi anayasa değiştireceğiz’ diyor!
O kendi kapanma derdine düşmüş ama milyonlarca insanın açlığından haberi yoktur; ilgisizdir! Sen önce işsizliği çöz. Sonra yüz defa kapansan, yüz birinci defa yine açılır, yine yeni parti olur ve yine sen iktidar olursun.
AK Parti’nin veya CHP’nin çözüm üretmesine, bu sorunları çözmeye katılmasına gerek yoktur. Türk halkı işsizliği konuşmaya başlasa, sorunları mutlaka kendi kendine de çözer. O zaman bu partiler de adam olur. Ama çözüm olmasın diye dışa bağımlı basın halkı oyalamakta, gereksiz sorun/lar çıkarmaktadır. Anayasayı kabul etmedik mi? Beşte üç ekseriyetle kabul edilen kanun olur, edilmeyen olmaz. Kabul edilmedi diye ağlamanıza gerek yok. AK Parti kapanırmış! Kapansın, ondan daha iyi bir parti kurulur. Bugün yasayı böyle çıkar, yarın başka türlü çıkar. Bunun üzerinde tartışma yapılıp günler kaybediliyor.
Yasayı sonra kimse okumuyor ki. Çünkü yasayı yaparken çıksın-çıkmasın yerine, yasa böyle olsun şöyle olsun demeleri gerekir. Hayır, onu tartışmıyorlar; çünkü iyi fikirler ortaya gelir ve doğru Anayasa çıkar diye korkuyorlar.
AK Parti kapanmak istemiyorsa bize kulak versin. “Yüksek Hakemler Kurulu” oluşturulsun. Bu kurul Meclis’teki milletvekillerinden oluşacaktır. Yüzde 5 oyu olan parti bir milletvekilini hakem yapacaktır. Partilerin kapatılması hakkında karar verecek olan bu kuruldan oluşan hakemler olacaktır. Hakemin birini bir taraf, diğerini diğer taraf seçecektir. Baş hakemi hakemler seçecek. Bu hakemler kapatılmasını isteyeni dinleyecek, partiyi dinleyecek. Parti kapatılmayı hak etmiş olabilir. Muhakeme edilsin der. Bugünkü Anaysa Mahkemesi muhakeme eder. Sonunda karar bu hakemler nezdinde temyiz edilir, tasdik ederse kapanmış olur. Kapanan parti başka hakemlere giderek tazminat alabilir.
Biz bu hususta yazılar yazdık ama AK Parti okumaya bile tenezzül etmiyor!
Muhalefetteki diğerleri, CHP ve MHP de tenezzül etmiyor!
Ne yapıyorlar; Meclis’te itişip kakışıyorlar!..
Hep zaman kaybediyorlar!..
Varsayın ki kanun çıktı veya çıkmadı; ne değişir?
Ülkemiz hukuk devleti değil ki! Sonunda derin güçler müdahale ederek devleti yaşatıyorlar! İyi ki müdahale ediyorlar da bir şekilde yaşıyoruz!
Bizim yapacağımız müdahaleyi önlemek değil, müdahaleye gerek bırakmayacak şekilde sorunları çözmektir. Anayasanın çıkarılması için iktidarla muhalefet arasında keçi inadı sürüp giderse, dış borçlar ve işsizlik artmaya devam ederse, basın/medya memleketi boş işlerle oyalayıp sorunların çözülmesine mâni olursa, mahkemeler kırk sene sürerse; böyle bir devlet yaşar mı?!. O zaman askerler de müdahale etmezse devlet yıkılır gider.
Bundan bin sen önce Anadolu’nun tamamı Rum ve Ermenilerin idi. Bundan yüz sene evvel Türkiye’nin nüfusunun yarısı Rum ve Ermeni iken, bugün yüzde birlere indiler. Bu kendiliğinden olmadı. Yarın Türkiye’de de Türk halkının sayısı yüzde birlere inebilir. Herkes aklını başına toplamalı ve Türkiye’nin sorunlarının çözümlerini konuşmalıdır.
SÜLEYMAN KARAGÜLLE
Yay. Haz.: REŞAT NURİ EROL
www.akevler.org (0532) 246 68 92
KUR’AN VE İLİM SEMİNERLERİ-561/ADİL DÜZEN DERSLERİ-391 15 Mayıs 2010
ANAYASANIN
DEĞİŞTİRİLMESİ
Anayasanın değiştirilmesi ile ilgili hükümler Anayasanın 45’inci maddesinde yer alır.
Maddeyi okuyalım.
“MADDE 175.– (Değişik: 17.5.1987 - 3361/3 md.) Anayasanın değiştirilmesi Türkiye Büyük Millet Meclisi üye tam sayısının en az üçte biri tarafından yazıyla teklif edilebilir. Anayasanın değiştirilmesi hakkındaki teklifler Genel Kurulda iki defa görüşülür. Değiştirme teklifinin kabulü Meclisin üye tamsayısının beşte üç çoğunluğunun gizli oyuyla mümkündür.
Anayasanın değiştirilmesi hakkındaki tekliflerin görüşülmesi ve kabulü, bu maddedeki kayıtlar dışında, kanunların görüşülmesi ve kabulü hakkındaki hükümlere tâbidir.”
Şimdi yorumlayalım.
“Anayasanın değiştirilmesi…”
Burada Anayasanı değiştirilmesi mutlaktır. Bu ifadeye göre Anayasanın ilk üç maddesinin değiştirilmesi de teklif edilebilir. Bu madde Anayasanın dördüncü maddesiyle çatışmaktadır. Bu madde müsbet, dördüncü madde menfi olduğu için dördüncü maddenin hükümleri öne geçer. Bu umum o husus olduğu için o madde öne geçer. Dolayısıyla ilk üç maddenin değiştirilmesi teklif edilemez. Onun dışında kalan tüm maddelerin değiştirilmesi teklif edilebilir.
“…Türkiye Büyük Millet Meclisi üye tam sayısının en az üçte biri tarafından…”
Üye tam sayısı mevcudun üye tam sayısıdır. Ölüm, istifa veya başka sebeplerle ayrılmış olanlar bu sayı içine girmez. 550’nin üçte biri 184’tür. Tam sayının üçte biri olmalıdır. Yuvarlattığımızda 183 tam sayının üçte biri etmediği için yeterli değildir. Ancak iki yazıyla teklif edilebilir. Milletvekili istifa etmişse bu sayı 183’e düşer.
“…yazıyla teklif edilebilir.”
Yazıyla teklif şartı getirilmiştir. Görüşme başladıktan sonra son şekil için de açık oyla üçte birinin yazılı oylaması şarttır. Görüşme sırasındaki öneriler için böyle bir şart yoktur. Ancak değiştirmenin gizli oylamaya geçilmesi için yazılı açık teklif şarttır. Buna riayet edilmemektedir. Anayasanın bu maddesi ihlal edilmektedir.
“Anayasanın değiştirilmesi hakkındaki teklifler Genel Kurulda iki defa görüşülür.”
Burada Anayasanın emrettiği iki defa görüşmedir, iki defa oylama değildir. Ayrı ayrı oylama hatalı oylamadır. Birisinde kabul edilir, diğerinde kabul edilmezse ne olacaktır? Kabul ve rdden reddin hakim olması gibi bir kural konamaz. Görüşme başka oylama başkadır. İki defa görüşmenim mânâsı görüşmenin uzatılması amacını gütmektedir. Birinci görüşmede söylenenler ikinci görüşmede değiştirilmiş olabilir. Milletvekillerinin kanaatlerinin tam olarak anlaşılması için ikinci defa gruplara söz hakkı verilecektir. Bunun iki defa oylamaya çevrilmesi tamamen oyundur. Millî irade ile oluşmuş Meclisi çalıştırmamak için uydurulan yorumlardır. Erdoğan’ın Anayasacılarının çarpık yorumlarıdır.
“Değiştirme teklifinin kabulü Meclisin üye tam sayısının beşte üç çoğunluğunun gizli oyuyla mümkündür.”
Dört defa oylama yapılsa bile burada üçte iki ekseriyet ve gizlilik aranmaz. Aleni olarak mevcudun ekseriyeti ile kabul gerekir. Kabul edilmezse görüşmelere devam edilir. Kanunlaştıktan sonra bir sene içinde görüşülemez maddesi aynasal değildir. Görüşme iki defa yapılamaz demek değildir. Reddedilen kanun tekrar görüşülür veya görüşülmeden oylanır. Kabul görünce bir daha oylanmaz. Gizli oyuyla denmektedir. Gizli oylamalarıyla denmiyor. O halde her seferinde gizli oylamaya gerek yoktur. Yorumcular kanun yorumcusudurlar. Kanun vazıı değildirler. Bizim profesörler kanun yorumlamayı bilmemektedir ki yorumlasınlar. Duygularını ifade etmektedirler.
Anayasanın değiştirilmesi hakkındaki tekliflerin görüşülmesi ve kabulü, bu maddedeki kayıtlar dışında, kanunların görüşülmesi ve kabulü hakkındaki hükümlere tâbidir.”
Görüşülmesi ve kabulü, kanunların görüşülmesi biçimindedir. Anayasa kanunu oylanması hususunda bir sayı getirmektedir. Biz kıyas yoluyla iki defa, üç defa oylamayı koyamayız. Görüşme için konan maddelerde gizlilik yoktur. Görüşmedeki oylamalarda nitelikli çoğunluk maddesi yoktur.
Bu hususta bize muhalif olanlarla her alanda tartışmaya hazırız.
Tayyi beyden istediğimiz, bunlarla bizi tartışmaya zorlamasıdır. Yoksa beklenen akıbet ufukta görülmektedir. Kanunun keyfî yorumu olduktan sonra istediğin kadar yasayı değiştir, ne işe yarar. Bu gidişle Anaysa ancak silah zoru ile değiştirilecektir.
SÜLEYMAN KARAGÜLLE
Yay. Haz.: REŞAT NURİ EROL
www.akevler.org (0532) 246 68 92
Devlet yönetimi ‘İLİM’ işidir
Reşat Nuri EROL
Hep sömürülmekten şikâyet eder dururuz ya; her şeyden önce sömürünün sebeplerini anlayıp kavramak ve “alternatif çözümler” üretmek gerekmekte… Bilgi çağında şunu iyi bilmeliyiz ki; bilenler bilmeyenleri sömürür ve bu sömürülerini “sistem” hâline getirdikten sonra sömürür de sömürür… Bilginiz ve ilminiz yoksa veya bilgi edinip de bildiklerinizi “ilmî bir sistem/düzen” hâline getirmemişseniz, birileri tarafından hep sömürülürsünüz…
Önceki yazımda, yazımın başlığından da anlaşılacağı üzere, “Kayıtlı ekonomi şart” dedim ve son bölümde şöyle bir hükme vardım: O halde sömürüyü sona erdirmenin, işsizliği ortadan kaldırmanın, ekonomiyi gerçek anlamda canlandırmanın ilk şartı, “kayıt dışı ekonomiye son vermek” olmalıdır.
Böyle dedikten sonra, “kayıtlı ekonomiye geçiş” için yapılması gerekenleri sıraladım.
“Kayıtlı ekonomi şart” derken; yapılması gerekenlerin ilmî dayanakları olması gerektiği ve mesela bizim yaptığımız gibi “Adil Ekonomik Düzen” denen ilmî bir sisteme istinat etmesi gerektiği hiçbir zaman akıldan çıkarılmamalıdır.
***
Ekonomi alanında yapılması gerekenleri yapmak ve bütün bunları başarabilmek için her şeyden önce “paranın tanımı” yapılmalıdır. Bugünkü Türk Lirası “faiz parası”dır. Çağımızda faize dayanan her şey tekel sömürü sermayesine bağlı ve bağımlıdır. Bu durumu şimdilik tek taraflı olarak bugün birden bire kaldıramayız. Global/küresel sermaye dedikleri tekel sermaye ile diyalogda olabilmemiz için bugünkü faizli para aynen devam etmelidir.
Ancak, her şeyin bir ilki ve bir başlangıcı vardır. Biz de yeni düzenlemelere ve yeni bir düzene geçişe bir yerden başlayabiliriz. Alternatif bir sistemin ilk adımı her an atılabilir. Mesela, çıkaracağımız bir kanunla, şu anda da var olan ve her an yeniden yükseklere fırlama tehlikesi bulunan enflasyonun etkisini sıfırlayabiliriz.
Şöyle ki:
1. Devlet altın alıp satmalı, kârsız alıp satmalıdır. Bütün arz ve talebe cevap vermelidir. Hazinemizdeki altın stoka göre Türk Lirası altın değeri itibariyle ayarlanmalıdır. Böylece günlük olarak gerçek enflasyon ölçülmüş olur.
2. Her türlü ödemeler “Türk Lirası” üzerinden yapılacak, kimse altın alıp vermeye zorlanmayacaktır. Ancak her türkü borçlanmalar “Altın Değeri” üzerinden olacak, günü gelince Altın Değeri hesaplanarak ödenecektir.
3. Gelir vergisi kalkacak, bunun yerine işletmeler cirodan vergi ödeyeceklerdir. İsterlerse mal senedini, isterlerse parasını vereceklerdir. Yani bütün vergiler KDV üzerinden tahsil edilecek; ancak sadece bir defa ve üreticiden mal olarak tahsil edilecek, sonra kâr veya zarar edenden vergi alınmayacaktır. “Faizsiz Kredi” de yalnız üreticiye verilecek; üretici önceki yıl verdiği “kamu payı” yani ödediği “vergi” kadar krediyi “faizsiz kredi” olarak alma hakkına sahip olacaktır.
4. İşletmelerden çalıştırdıkları kişiler sayısınca bir “sigorta payı” alınacak; bu pay “vergi” gibi alınacak, bunlar bir fonda toplanacak. Bu fon çalışmayan veya çalışamayanlara bölüşülecek. İşletmeler bordro yapmak zorunda olmayacaklardır.
***
Sonuç olarak, bu yazı silsilesindeki en önemli hüküm cümlemiz şudur: Bu çağda devleti yönetmek ‘İLİM’ işidir.
Bir “usta”, herhangi bir şeyin ustası, bilgisi olmadığından nasıl “ilim” sahibi bir “mühendis” gibi uçak yapamazsa, nasıl bir bilgisayarı inşa edemezse; çağımızda ilme dayanılmadan, sistem olmadan yönetim yapılamaz, devlet yönetilemez.
Nitekim gerektiği gibi yönetilemiyor...
Evet; çağımızda devlet yönetmek ‘İLİM’ işidir, ilminiz yoksa sömürülürsünüz…
Nitekim sömürülüyoruz…
Tarım, ‘ET’ ithalatı ve TEHLİKE!
Reşat Nuri EROL
Dikkatli okuyucularım, zaman zaman birbirinin mütemmimi yazılar yazdığımın farkındadır. Geçtiğimiz ay önce ‘iktisat stratejisi, tarım ve toprak’ dedim ve dört yazı yazdım: ‘İktisat stratejisi’ (16.04.2010), ‘Toprak, tarım ve tarım stratejisi’ (18.04), ‘Tarım stratejisi ve Adil Düzen’ (20.04), ‘Tarımda faiz, icra ve iflas’ (23.04.2010)
Yazıların başlıklarından da anlaşılacağı üzere, öncelikle genel iktisat stratejisi üzerinde durdum… Bilahare toprak ve tarım meselesine yoğunlaştıktan sonra, ülkemizin mutlaka bir ‘tarım stratejisi’ olması gereğini hatırlattım… Elbette, her konuda olduğu gibi bu konuda da, bizim olmazsa olmaz şartımız olan ‘Adil (Ekonomik) Düzen’ ile tarım stratejimizi irtibatlandırmayı ihmal etmedim… Bütün bu hatırlatma ve uyarılardan sonra; Ege Bölgemizin önemli şehirlerinden Manisa’da, Manisa’nın Gediz Ovası’nda son yıllarda tarımda yaşanan faiz, icra ve iflasları örnekleriyle yazdım…
Demek ki neymiş, ne oluyormuş? Önerdiğimiz çare ve çözümlerle birlikte alternatif sistem ve düzeni uygulamadığınızda, stratejinizi belirleyip buna göre ülke yönetimini gerçekleştirmediğinizde; mukadder akıbetinizi beklerken yaşanması muhtemel yıkımları yaşıyorsunuz. Ülkemizin en verimli Ege Bölgesi’nin Gediz Ovası’nda bu ‘icra ve iflaslar’ yaşanıyorsa; varın diğer bölgelerimizin ne hallere düştüğün siz düşünün!..
Bugünkü yazımın başlığında ‘Tarım, ‘ET’ ve ithalat’ dedim ve ‘ET’ yani ‘hayvancılık’ meselesine özel vurgu yaptım.
Düşünsenize… bir zamanlar hayvan ihracatçısı olan ülkemiz hayvan ithalatçısı konumuna düşürüldü!.. Bir zamanlar tarım üretimi kendi kendine yeten dünyanın nadir ve sayılı birkaç ülkesinden biriyken, tarım ürünleri ithalatçısı hâline getirildi!..
Çok değil, daha doksanlı yılların başında (1991-92), Gaziantepli Nurettin Aktaş ve bu satırların yazarı bendeniz, Doğu Anadolu’da topladığımız küçük baş hayvanları (koyun ve keçi), dört beş binlik partiler hâlinde Orta Doğu ülkelerine ihraç ediyorduk… Aradan çok uzun zaman geçmeden hayvancılığımızın ne hâle düşürüldüğüne bakar mısınız?!.
‘Et ve hayvancılık’ deyip geçmeyin; hayvancılık demek aynı zamanda ‘tarım’ demektir… Tarım ve hayvancılık demek, özellikle Orta ve Doğu Anadolu’da ‘istihdam ve iktisat/ekonomi’ demektir… Tarım ve hayvancılık demek, ‘işsizliğe çare ve çözüm’ demektir… Tarım demek, gelmiş bulunan ‘sosyal tufan’a ‘DUR’ demektir…
Peki, bu ekonomik ve sosyal tufana hükümet tarafından üretilen çözüm neymiş?
Et, süt, hayvan üreticilerimize vurulabilecek en büyük darbe: İTHALAT!
Kemal Derviş döneminde tarımı batırmak üzere bir gecede çıkarılan kanunları hatırlayalım… Hedef belliydi; Türkiye’deki ana tarım ürünlerinde üretimi düşürmek… Hedeflerine ulaştılar, üretimi düşürdüler, bu günlere yani tarım ve hayvancılık zengini Türkiye’de ‘ithalat’ yapar hâle geldik; ihracatçılıktan ithalatçılığa düşürüldük…
Nasıl geldik, nasıl getirildik, nasıl düşürüldük?
İşte rakamlar: 2005’te 21,5 milyon ton olan buğday üretimi 2009’da 17 milyon tona düştü!.. 2005’te 9,5 milyon ton olan arpa üretimi 2009’da 6 milyon tona düştü!.. 2005’te 2,3 milyon ton olan pamuk üretimi 2009’da 2 milyon tonun altına düştü!.. 2005’teki 520 bin ton kırmızı mercimek üretimi 2009’da 111 bin tona düştü!.. 2005’te 26 bin ton olan susam üretimi 2009’da 20 bin tonun altına düştü!.. Ve sonunda et ithal eder hâle düşürüldük!..
“Deccal Tabakta” kitabının yazarı ve Gıda Güvenliği Hareketi Genel Başkanı Kemal Özer, daha önemli bir ‘TEHLİKE’ye dikkat çekiyor: “Gelen bilgiler doğru ise; bazı çevreler canlı cansız et dolu gemileri limanlara yaklaştırmış bile. Etin fiyatı bu kadar yükselmişken; menşei şaibeli, hastalıklı, yaşlı, niteliksiz, antibiyotik deposuna çevrilmiş hayvan etlerini ‘sözde helâl’ etiketleri ile bize sunarlarsa, şaşıracak değiliz...”
Evet; Deccal tarımda, Deccal ette, Deccal soframızda, ‘Deccal tabakta’!.. Böyle giderse; sadece ekonomimiz ve tarımımız değil, soframız ve sağlığımız da tehlikede!..
Tarımdaki çöküş nedir?
Reşat Nuri EROL
İnsanlar ilk dönemde sadece meyve toplayıcılığı ile geçiniyorlardı.
Nüfus arttı, soğuklar geldi, meyveler yetmez oldu; insan avcılığa başladı.
Nüfus arttı, av hayvanları tükendi, havalar ısındı; insanlar çobanlığa başladı.
Otlaklar azaldı ve tükendi; insanlar tarıma yöneldi ve çiftçilik yapmaya başladı.
Tarım arazileri artan nüfusa yetmedi, insanlar üretimi artırmayı denedi ve başardı.
Önce “pazar mübadelesi”, sonra “tüccar mübadelesi” dönemi doğdu. Yeryüzü tek pazar olmaya başladı, “serbest piyasa” ekonomisine doğru giden adımlar atıldı. Üretimi daha da artırmak için “emek mübadelesi” dönemine geçildi. “Sermaye terakümü/birikimi” ile büyük fabrikalar oluştu, “ağır sanayi” sayesinde sanayi malları ucuzladı. Sanayileşen dünyada halk şehirlere göç etmeye başladı, “TARIM” kesimi zor durumlara girdi. İnsanlık tarihindeki bu gelişmelerin ardından hâlen yaşamakta olduğumuz döneme gelindi.
***
Bilgiyi, teknolojiyi, sanayi ürünlerini elinde bulunduranlar, özellikle “tarım ülkelerini emperyalistçe”, bazen “vahşice” ve acımasıca sömürdüler. Son zamanlarda “Vahşi Kapitalizm” adeta “Vampir Kapitalizm” hâline dönüştü.
Sömüren ülkeler, sömürülen ülkelerin sırtından geçinir oldular, onları sömürdükçe sömürdüler; hâlen de sömürmeye devam ediyorlar...
Ulaşım ve haberleşme alanındaki gelişmeler dünyayı adeta tek bir ülke hâline getirdi. Okullar, üniversiteler, eğitim, basın ve yayın insanların gözünü açtı. İletişim çağı başladı.
Ancak, bu arada insanlık açısından vahim bir gelişme gerçekleşti, “Tarım Sektörü” üretim ve sağlık açısından çöktü. Büyük sermaye sanayi sektöründe olduğu gibi tarım sektörünü geliştiremedi, yönetemedi, insanlığa bu alanda yararlı olamadı.
***
Tarım sektörünün ilmî teknolojiye kavuşturulamamasının dört sebebi vardır.
1. Tarım sektörü canlıdır; insan ona emredemez, insan ona ancak hizmet edebilir. Dolayısıyla merkezi talimatlarla tarım yapılamaz. Tarımı ancak ona özel yakınlık ve akrabalık ilişkisini kurabilen kimseler yapabilir.
2. Tarım sektörü merkezi bir fabrika veya atölyede toplanamaz, onun ayağına gitmek gerekir, tarlaya gitmek gerekir. Oysa sermaye kırlara ve tarlalara açılamaz, oralara kadar uzanamaz. Dolayısıyla tarım sektörü sanayide olduğu gibi işçilik sistemi ile çözülemez.
3. Tarım özel ihtisas istemektedir. Üretilecek tarım ürünleri sayısızdır. Ayrıca her ürünün yetişmesi yere, araziye, tarlaya, mevsime, hava şartlarına göre değişir. Her üretim için özel bilgi ve tecrübe gerekmektedir. Atalardan gelen binlerce yıllık bilgi ve tecrübe sayesinde o tarlada o ürün yetiştirilebilir. Dolayısıyla merkezi projelerle tarımda bir sonuç alınmaz.
4. Tarımın dördüncü zorluğu, ürünün emekle orantılı olmayışıdır. Bizim hesaplayacağımız sebeplerle bir günlük emekle bazen yüzlerce kilo ürün elde edebilirisiniz; bazen yüz gün çalışırsınız ama bir kilo bile tarım ürünü elde edemezsiniz. Dolayısıyla tarım sektörü sanayideki gibi merkezi işletmelerle işletilemez.
***
Tarım işçiliği ve emekçiliği yapmayan ülkeler ancak sömüren ülkelerdir.
Bizim gibi sömürülen ülkeler ancak borçlanarak belki bir zaman varlığımızı sürdürebiliriz ama bu durum çok fazla sürdürülebilir değildir.
Sanayi ve ulaşımın gelişmesi sonucu halkımız köyleri bırakmış, kentlere taşınmıştır. Ürettiğimiz sanayi malları dünya piyasalarında yeterince satılmamaktadır. Tarlalarımız da terk edilmiş ve kırlaşmış bulunduğu için; bir taraftan tarımımız ve tarım üretimimiz çökerken, diğer taraftan ekonomimiz de çökmektedir. Ancak borçlanarak yaşayabiliyoruz.
Demem o ki: Dün sözünü ettiğim ‘ET İTHALATI’ sadece et ithalatı değildir, tarımımızın çökmesi de sadece tarım çöküşü değildir; bir ülkenin topyekün çöküşüdür.
Tarımı canlandırmak ve hep canlı tutmak
Reşat Nuri EROL
Temel prensip olarak sadece eleştirmiyor, sadece tenkit etmiyor; aynı zamanda eleştirdiğimiz konularda tedavi reçetelerini, çare ve çözümleri de hep hatırlatıyoruz…
Neden?
Umulur ki etkisi ve faydası olur da; ele aldığımız konuda uyanması gerekenler bir nebzecik uyanır, yapılması gerekenler yapılır, çözülmesi gereken sorunlar çözülür.
Türkiye’nin, ülkemizin, insanımızın ana gündemi, ana sorunları nelerdir?
-Ekonomi, işsizlik, istihdam, istikrar…
-Tarım, hayvancılık, et; köyden kente göç…
-Açılım, PKK, anarşi, terör, şehitler, cenazeler…
-ANAYASA; yasalar, adaletsizlikler, borçlar, medya…
***
Bugün, daha baştan çare ve çözüm olarak yazacağım sonuç/hüküm cümlesi şöyle: Türkiye’nin işsizliği ortadan kaldırmanın bir yolu da, Türkiye’nin ana problemlerinden biri olan tarım sektörünü canlandırmaktan geçmektedir. Tarım sektörünü canlandırmak, yeniden canlandırmak ve hep canlı tutmak…
Tarım sektörünü canlandırmak için oraların, köylerimizin, köylülerimizin hayat standartlarını ve şartlarını yükseltmemiz, oralarda yaşayanlara daha çok kazandırmamız; hattâ sanayiciden ve şehirliden daha çok kazandırmamız gerekir.
Aksi halde hiç kimse köyde oturmayı istemeyecektir.
O halde, her şeyden önce köylünün yaşama şartlarını yükseltmeliyiz. Köyde yaşayanlar köyde kazandıklarını şehirlerdeymişçesine yemeli; hattâ gerektiğinde kolaylıkla şehirlerimize ulaşabilmelidirler. Ayrıca, köylerdeki tarım sektörünün yanında, küçük kır/köy sanayi işletmeleri sayesinde buralarda yaşayanların sanayi gelirlerinin de olması gerekir.
Tarım ürünlerini ucuzlatmak yerine; halkın eline bol para vererek alım gücünü artırmalı ve tarım ürünlerini pahalılaştırmalıyız. Köylümüz tarımdan kazandığını başka hiçbir şeyden kazanamamalıdır. Kazandıktan sonra da köyde, kasabada veya istediği kentlerde kazancını harcayacak imkanı da bulmalıdır.
***
Bütün bu anlattıklarımı gerçekleştirmek için şunları yapmalıyız.
1. Köye yol, su, elektrik, gaz gibi alt yapıları götürmeliyiz. Köyde elektrik ucuz olmalıdır. Köyde gaz ucuz olmalıdır. Köyde ulaşım ve haberleşme çok ucuz olmalıdır. Köyde oturan telefon ederek istediğini ayağına getirebilmelidir. Köylülerin kasaba veya kentlerde evleri olmalı, istedikleri zaman kente gelip bir müddet masrafsız kalabilmelidir. Hastası ve okul/eğitim ihtiyacı olanlar, bu ihtiyaçlarını kolayca kentlerde giderebilmelidir.
2. Ön ödemeli sipariş sistemi (selem sistemi) getirilmeli ve geliştirilmelidir. Köylü mahsulünü daha üretmeden önce satmalıdır. Bunun için devlet kentli/köylü bütün halka yıl başında “sipariş kredisi” vermekte.. Onlar mağazalara/marketlere gidip yıllık ihtiyaçlarını peşin paraları ile sipariş etmekte.. Onlar da tüccarlara sipariş vermekte.. Tüccarlar peşin ödeyerek köylüye tarım ürünlerini sipariş etmekte.. Böylece daha devre başında herkes tüm ürününü satmış olmakta, parasını da peşin almakta. Bu arada tüccar ihracat ve ithalat bağlantılarını da yapacaktır. Böylece köylünün elinde mallar zebil ziyan olmayacaktır.
3. Köylere küçük sanayi götürülmeli, köylü tarımdan artırdığı zamanlarını küçük sanayi işletmelerinde değerlendirebilmelidir. Yani, köylümüz tarlasının başında üretici olacaktır. Bu tarım ürünlerini ucuza mâl etme imkanını sağlar. Yan geliri de olduğu için tok satıcı olur. Herkes sipariş verdiği için de tarım üretimi tam olarak değerlendirilmiş olur.
4. Bu arada “Genel Hizmet Kooperatifleri” kurularak küçük firmalar büyük firmalar gibi çalışabilmeli, küçük firmalar da büyük firmalar gibi markalaşmalıdır.