KUR’ÂN MATEMATİĞİ
44. Seminer / 22 OCAK 2000
ONLU VE İKİLİ SİSTEMİN UYGULANIŞI
Topluluk “onluk sistem”e göre teşkilatlanır:
Kişi, Aile(3 ile 10 kişi arasında), Ocak (10 aile), Köy (10 ocak), Bucak (10 köy), İlçe (10 bucak), İl (10 ilçe), Bölge (10 il), Ülke (10 bölge), Kıta (10 ülke), İnsanlık (10 kıta).
Kamu hizmeti 1/5’tir. Kamu hizmet çeşidi 25’tir. Kamu hizmet payı 1/5 olmalıdır. Her hizmete 1/25 pay düşer. Sağlık bir kamu hizmetidir. Milli hasılanın 25 de biri kamu hizmetinde harcanmalıdır.
Nüfusun 1/3’üne temel, 1/10’una ilk, 1/100’una orta, 1/1000’ine yüksek, 1/10000’ine üstün ehliyet verilir. İlk ehliyetliler köylerde, orta ehliyetliler ilçelerde, yüksek ehliyetliler bölge merkezlerinde, üstün ehliyetliler kıta merkezlerinde hizmet görürler.
Sağlık görevlileri köylerde, pratisyenler ilçelerde, mütehassıslar bölge merkezlerinde ve üstün ehliyetliler kıta merkezlerinde hizmet görürler.
Her ocakta bir revir bulunur. Her ilçede klinik bulunur. Bölge merkezlerinde hastahaneler bulunur. Kıta merkezlerinde ihtisas hastahaneleri olur.
1/1000 kişi yatakta olur. Bunun yarısı ilçe hastahanelerinde bulunur. İlçenin ortalama nüfusu 50 000 olduğuna göre, her ilçede 25 yataklı hastahane olacaktır. Halihazır ocak revirleri yoktur. Bölge hastahaneleri oluşmamıştır. Tamamını ilçe hastahanesi yüklenecektir. 50 yataklı olması gerekir. En büyüğü 100 yataklı olmalıdır.
İlçe hastahanelerinde pratisyenler çalışır. Ancak şimdilik sağlık teşkilatı oluşmadığı için mütehassısları çalıştırmak zorundayız. Türkiye’de zaten her mütehassıs aynı zamanda pratisyendir. Dolayısıyla mütehassısları hastahanelerde iki şekilde çalıştıracağız. Bir taraftan pratisyen olarak çalışılacak, diğer taraftan bütün hastalıklar için mütehassıs olarak çalışacaklardır. İlçe nüfusunun 100’de biri 1000 kişi eder. Bunun 25’de biri 40 eder. Demek ki 100 yataklı hastahanede 40 hekim çalıştırılacaktır.
Yukarıda verilen rakamlar, tamamen “ikili onluk sistem”in uygulanması ile oluşan rakamlardır. Pratikteki istatistikler bu rakamlarla karşılaştırılacaktır. Küsürler yuvarlatılacak, büyük farklar yarılama veya iki katı almak suretiyle denkleştirilecektir.
Bir inşaatın maliyetini de ikili sisteme göre yapabiliriz: 1m2’lik beton .2 metreküp etmektedir. Bir kat işçilik koyarız. .4 metreküp eder. Duvarlar için de .4 metreküp koyarız. Müteahhit giderlerini de 1/5 olarak alırsak, 1 metrekarelik kaba inşaat 1 metreküp çimentoya mal olmaktadır. İnce kısmı için de 1 metreküp koyarsak, 2 metreküp eder. Buna ortak yerler için harcananları da eklersek, 4 metreküp eder. Altyapıyı da eklersek, 5 metreküp edecektir.
Şimdi bir hastahanede neler olmalıdır? Onu ele alalım. Bizim genel işletme şemasını takip edelim.
GİRİŞ
1000 dolar sermaye ile katılan ortak, 1000 doları sermaye içinde durması halinde hastahanenin sağlık bakımından parasız yararlanır. Bunun için aşağıdaki dönemlerde ortak olmak gerekir.
Ortak olanlar ayrılmak isterlerse paralarını geri isteyemezler. Ölümleri halinde en zayıf varise intikal eder. Hasta iken kaydolanların o hastalık için ilaç paraları kendilerine ayrıca ödetilir.
Her ortak kendisine hastahane içinden bir doktor seçer. Sağlık sorumlusu o doktordur. Sağlık sorumlusu tek taraflı olarak değiştirilir. Hiçbir doktorun sağlık sorumluluğunu yüklenmediği kimsenin parası iade edilir ve ortaklıktan çıkarılır. Hasta olan kimse tedavi edilmeden çıkarılamaz.
Her doktor hastahanede hem pratisyen hem de mütehassıs olarak çalışır. Pratisyen olarak ücretini sağlık sorumlusu olduğu ortak sayısı ile orantılı olarak alır. Mütehassıs olarak ücretini tedavi ettiği hasta adedince alır. Diğer tabiplerin havalesi gerekir. Kendi hastasını kendisine kendisi havale edemez.
EVRAK
) Vakfa gelen bütün evrakları kaydeder. Bilgisayarda saklar. İlgili yerlere ulaştırır. Onların imzasını alır. Zimmete bildirir.
) Vakıftan çıkan tüm yazıların birer benzerlerini bilgisayarlarda korur. Yerlerine gönderir. Envantere bildirir.
) Ortaklar arasında ve vakıf içi tüm yazılaşmaları kaydeder. Saklar ve zimmete bildirir.
)Ortakların özel sicillerini bilhassa sağlık sicillerini tutar ve ortak hastahaneye baş vurduğunda bir kopyasını teşhise gönderir.
DEMİRBAŞ
) Muhasebe belgelerine dayanarak demirbaşların maliyetlerini hesaplar ve maliyet değerleri ile kaydeder.
) Muhasebeden aldığı değerlerle demirbaşların bakım giderlerini tesbit eder ve maliyete ekler.
) Muhasebeden aldığı bilgilere dayanarak demirbaşların gelirlerini belirler ve onları demirbaşların maliyet değerinden düşürür.
) Demirbaşların emanet edildiği yedieminlerin hareketini takip eder ve kimlerin zimmetinde olduğunu kayıtta tutar.
ZİMMET
) Ortakların ve ortaklıkların alışverişle veya sözleşmelerle yüklendikleri borçlarla alacaklarını vadeleri ile kaydeder. Hacim hesaplarını yaparak borç-alacak durumlarının bilinmesini sağlar.
) Yapılan sözleşmeleri yorumlayarak muhasebeleştirir. Mukaveleden doğan borçların ifalarını hesaplarda takip eder.
) Ortakların aldıklarını ve verdiklerini haftalık icmallerini yaparak ortaklara bildirir. Hata varsa düzeltir.
) Doğan artık değerleri özel ve genel sözleşmelere dayanarak bölüştürür ve hesaplarlar.
ENVANTER
) Satın alınan, satılan, üretilen, tüketilen, yerleri değiştirilen bütün malların harekatını ve stoklarını kayıtlarda bulundurur.
) Siparişlerin kayıtlarını yapar ve imalat safhalarını takip eder.
) Stok seviyelerine göre değerlerini hesaplayıp her gün yayınlar.
) Tüketim istatistiklerini tutarak gelecek devre ihtiyaçlarının tahmini miktarlarını açıklar.
MÜRACAAT
Müracaatta tabipler pratisyen olarak ve nöbetleşerek çalışırlar. Her ortak kendi sorumlu tabibin gününü bilir, isterse o gün müracaat eder, isterse başka gün müracaat eder. Müracaat nöbetçisi doktor müracaattaki hastaları sıra ile alır ve
a) Taburcu eder,
b) Sorumlu doktoruna bekletir,
c) Acile gönderir veya
d) Teşhise gönderir.
Bunun dışında gözlemcilerden gelen müracaatları değerlendirir, teşhise gönderir veya bekletir. Sonraki nöbetçiler değerlendirir. Acil olanı varsa acile gönderir.
BEKLEME
) Hastaların müracaata alınmadan önce beklemeleri için bekleme salonuna alınırlar. Bekleme salonu geniştir. Hasta ve refakatçıların oturmaları için yerler vardır. Ağır olanların yatmaları için yerler vardır. Acil müdahalelerin yapılabilmesi için de araçlar vardır.
) Her bekleme salonunda bir nöbetçi doktor pratisyen olarak bulunur. Bu doktor gelenleri karşılar. Dolaşarak ilk muayeneleri yapar.
) Acil durumda salonda hemen müdahale eder.
) Müracaat sıra numarasını verir. Acil olanlar için ayrı sıra yapar. Önce aciller sıra ile alınır. Acillik üç veya dört kademe olabilir..
KAYIT
) Hastalar beklemede iken; acil olanlar müracaattan önce, acil olmayanlar müracaattan sonra kayda alınırlar. Kendilerine tedavi kartı verilir.
) Hastanın tedavi safhaları kayda alınır.
) Hastanın durumundan ilgilileri haberdar eder.
) Hastanın tedavisinde aksama olmuşsa sorumlusuna haber verir. Tedaviden sonra dosyanın özetini evraka gönderir. Dosyayı saklar.
ACİL
Acilde doktorlar pratisyen olarak nöbet tutarlar.
) Hastayı muayene edip teşhisini yaparlar.
) Tedavi reçetesini tanzim ederler.
) Bizzat tedaviyi yaparlar.
) Yatağa yatırılır, sonra gerekirse yeniden kendi doktoru teşhisten işe başlatır.
GÖZLEMCİ
Vakfın sorumlu olduğu sağlık durumunu vakfı haberdar etmeleri için gözlemciler vardır. Onlar kişilerin ve çevrenin sağlığı ile ilgili olduğu hususlarda rapor tanzim ederler.
) Halkın şikayetlerini sınıflar ve şikayet edenlerin sayısını belirler.
) Halkın şikayetçi olmadığı ama kendisinin gözlemlediği sağlık aksaklıklarını tesbit eder.
) Yapılması gerekenleri tesbit eder ve bunları müracaata bildirir.
) Yönetimce alınan sağlık tedbirlerini halka duyurur, ulaştırır.
TEŞHİS
Teşhiste tabipler pratisyen olarak çalışırlar. Sorumlu oldukları hastalarının hastalığını teşhis ederler.
) Hastanın kayıttan aldığı sağlık sicilini inceler. Hastayı dinler, gerekli ölçmelerin listesini hazırlar.
) Ölçmelerden gelen sonuçları değerlendirir. İlk teşhisini yayar.
) Diğer doktorlarla istişare edilir. Ek ölçmeler yapılır.
) Mütehassıs teşhisi koyar.
) Teşhis konduktan sonra dosya araştırmaya gider.
ARAŞTIRMA
Araştırmayı ilgili mütehassıs yapar.
) Teşhşis edilen hastalığın tedavi yöntemleri sıralanır.
) Hastaların durumuna göre uygulanacak yöntem tercih edilir.
) Değerlendirmeden gelen bilgilerle yöntemler kritik edilir ve revizyon yapılır.
) Tüm çözüm varyantlarla reçeteye gider.
REÇETE
) Mütehassıs tabip yöntemlerden birini seçer. Projeye gönderir.
) Gelen projeyi prospektüse gönderir.
) Hazırlanan proje prospektüsle birlikte plana gider.
) Hastaları aciliyetlerine göre tedavi sırasına koyar.
PROJE
) Her hastalığın tedavisi için örnek tedavi projelerini hazırlar
) Değerlendirmelerden gelen raporlarla bu projeleri devamlı revize eder.
) Hastanın durumuna göre raporu güncelleştirir.
) Hastahaneyi ve çevre sağlığı ile ilgili bütün projeler buralarda hazırlanır.
PROSPEKTÜS
) Projenin uygulanmasında gerekli tüm bilgileri içeren prospektüsleri hazırlar.
) Prospektüsleri güncelleştirir.
) Prospektüsü hastanın durumuna göre ayarlar.
) Vakıf kütüphanesini yönetir.
PLAN
Proje zamanlamayı içermez. Plan projenin zamanlanmasıdır.
) Değerlendirmeden gelen sonuçlara göre projelerin uygulama safhasındaki zamanlamasını devamlı olarak ayarlar.
) Projede kullanılacak personel ve araçları nazarı itibara alarak reçetede verilen sıraya göre tedavinin başlama zamanını belirtir ve tabibine bildirir.
) Akışta bir aksaklık olursa yeniden müddetlendirir.
) Tedavi seyri tamamen aksarsa durdurma projesi için reçeteye başvurur.
TEDAVİ
) Hazırlanmış plana göre kullanılacak araçları tahsis eder.
) Hazırlanmış plana göre servis ve yatakhanedeki yeri tahsis eder.
) Hazırlanmış plana göre eczanede mevcut olan ilaç ve diğer malzemeyi tahsis eder.
) Kullanacak kişileri belirler.
BAKIM
) Vakıftaki tüm araçların bakımını yapar.
) Vakıftaki tedavi araçlarının çalışmasını sağlar.
) Araçları kullanma sürelerini muhasebeye bildirir.
) Araçların yenilenmesi veya alınması için önerilerde bulunur.
YATAKHANE
Yatakhane hastalara göre ayrılmaz. Bakıcılara göre ayrılır. Doktor boş bulduğu yere hastasını yatırır. Anlaştığı bakıcıya baktırır. Hasta doktorunu seçmekle onu da seçmiş olur.
) Yatakları hastalara hazır bulundurur. Temizliğini yapar.
) Hastalara bakım hizmetini verir.
) Hasta servis arabalarını işletir.
) Refakatçilerin da kalabilecekleri yerleri bulundurur. Aynı odada ikinci yatak konabilir.
ECZANE
) Gelen tüm ilaçları tasnif eder, depolar ve muhafaza eder.
) Reçetelere göre miktarları ile ilaçları ilgililere verir.
) Gerekli müstehziratı hazırlar.
) Stok seviyesine göre ilaç, gıda ve diğer malların fiyatlarını tesbit ederek ilan eder. İlk taahhüt eden ortak tüccarlardan satın alır.
KASA
) Vakıf içindeki tüm değerlendirmeler vakıf kuponu ile yapılır. Vakıf kuponunu çıkarıp ilgililere kredi olarak verir. Fiyat, ücret, bedel veya kira olarak alacaklı olanlara vakıf kuponu verilir.
) Vakıf kuponları kasada nakde çevrilir. Fiyat kupon stoklarına göre belirlenir.
) Vakıfta hak sahibi olanlara da nakit karşılığı kupon verilir.
) Vergiye esas olacak tüm kasa defterleri tutulur ve zimmet muhasebesine bildirilir.
GÜVENLİK
) Vakıf içinde çıkacak her türlü nizaların soruşturmasını yapar.
) Saldırana karşı koyar.
) Tabii afetlere karşı koyar.
) Cinayetlerin soruşturmasını yapar.
YÖNETİM
) Vakfı dışarıda temsil eder.
) Güvenliğin sağlanmasını gözetler.
) Çıkacak ihtilafları hakemlere çözdürür.
) Genel sağlık tedbirlerinin alınmasını sağlar.
DEĞERLENDİRME
) Plandan planları alır.
) Kayıttan tedavinin akışını alır.
) Planla uygulama arasındaki farkları çıkarır.
) Sonuçları ilgiller gönderir.
KAYIT
YÖNETİM
MÜRACAAT REÇETE
TEDAVİ
DEMİRBAŞ