KUR’AN İŞLETMELERİ(23); 163. SEMİNER               Üsküdar, İstanbul, 07 Haziran 2002 Cuma

A D İ L   D Ü Z E N E   G Ö R E

İNSANLIK ANAYASASI

-          8 –

IIC DAYANIŞMA 

Dayanışma Ortaklıklarının Kurulması

İlmî Dayanışma

Madde- 8 a) 1- Bucaklarda 7 yaşını dolduran kadın ve erkek kendisine bir ilmî danışman seçer. En az 150 kişinin ilmî danışmanı olan kimse bucakta ilmî dayanışma ortaklığını kurmuş olur. Bir ilin içinde en az 10 bucakta ilmî danışman olan kimse yüksek danışmandır. Bir ilde, en az beş, en çok yirmi yüksek danışman bir sorumlunun başkanlığında birleşerek il ilmî dayanışma ortaklığını kurmuş olur. Ülke içinde on yüksek danışmanın danışmanı olan üstün danışmandır. Ülkede en az 50 ve en çok 200 üstün danışman, bir sorumlunun başkanlığında birleşerek bir ülke ilmî dayanışma ortaklığını kurmuş olur. Ülke ilmî dayanışma sorumluları İnsanlık Merkezine birer ilmî temsilci atarlar. En az 50, en çok 200 ilmî temsilci bir sorumlunun başkanlığında birleşerek İnsanlık ilmî dayanışma ortaklığını kurmuş olur. İlmî danışmanlar her zaman değiştirilebilirler. Sorumlular ortaklarını haberdar ederek aktarabilirler. Nisabı dolduramayanlar aktarma yaparlar, aktarma alarak doldurabilirler. Ortaklık sorumluluğu nisabın doldurulması ile başlar ve nisabın kaybedilmesi ile sona erer. Değiştirmeler her Ramazan Bayramında başlar ve Kurban Bayramında yürürlüğe girer.

Siyasî Dayanışma

2- Bucak, il, ülke ve insanlıkta ilmî dayanışma ortaklık sorumluları birleşerek sıralama usûlü ile kendilerine birer başkan seçerler. İnsanlık başkanları kıta merkezlerine, ülke başkanları bölge merkezlerine, il başkanları ilçe merkezlerine ve bucak başkanları semt merkezlerine birer yönetici atarlar. 15 yaşını doldurmuş ve siyasi hak ve yükümlülükleri yüklenmek isteyen kişileri bucağında kendi semti dışında bir semtin yöneticisine bucakta, ilin kendi ilçesi dışındaki ilçelerden birinin yöneticisine, ülkede kendi bölgesi dışındaki bir bölge yöneticisine siyasî dayanışma ortağı olurlar. Tüm ortakların en az yirmide birini ortak eden yönetici siyasî dayanışma ortaklığını kurmuş olur ve yöneticiliği kesinleşir. Yüzde yirmiden fazlasını ortak alamaz. İnsanlık siyasî dayanışma ortakları ülke siyasî dayanışma sorumlularından en az 50, en çok 200 sorumlunun siyasî temsilcileri kurarlar. Altı ay içinde ortak bulamayan yöneticilerin yöneticilikleri düşer. Başkan başka birini yönetici adayı olarak atar. Aktarmalar yapılır.

Dinî Dayanışma

3- Bucakta ilmî dayanışma ortaklığı aynı zamanda dinî dayanışma ortaklığıdır. Bir ortak ilimde bir ortaklığa, dinde başka bir ortaklığa ortak olabilir. En az 50, en çok 200 dinî dayanışma sorumlusu birleşerek ildekiler ilde, ülkedekiler ülkede, insanlıkta insanlık dinî dayanışma ortaklığını kurmuş olurlar. Aktarmalar geçerlidir.

Meslekî Dayanışma

4- Bucakta siyasî dayanışma ortaklığı aynı zamanda meslekî dayanışma ortaklığıdır. Kişiler meslek bakımından bir, siyaset bakımından diğer dayanışma ortaklığına ortak olabilirler. Bucak meslekî dayanışma sorumluları ilde, il meslekî dayanışma sorumluları ülkede, ülke meslekî dayanışma sorumluları insanlıkta meslekî dayanışma ortaklığını kurmuş olur. Çalışanların en az yirmide birini ortak etme zorunluğu vardır. En çok beşte biri ortak edilebilir Çalışma yaşı on yaşında başlar. Aktarmalar geçerlidir.

Dinî ve meslekî dayanışma ortaklıklarına katılma zorunlu değildir. Dinî dayanışması olmayanların dinî dayanışması ilmî dayanışmasıdır. Meslekî dayanışması olmayanların meslekî dayanışması siyasî dayanışmasıdır. Dayanışma ortaklıklarının değiştirilmesi hâlinde tüm hak ve vecibeler yeni dayanışmaya geçer. Eski dayanışma yeni dayanışmaya muhatap olur ve hitap eder.

Dayanışmanın Hükümleri 

Egemenlik

Madde 8- b) Egemenlik halklarındır. Halk egemenliğini ocak ve bucaklarda bizzat katıldığı meclislerde kullanır. İl ve ülkelerde danışmanlarından oluşan meclislerin ve insanlıkta temsilcilerden oluşan ilmî meclisler aracılığı ile ve dayanışma sorumlularının oluşturduğu ilmî, meslekî ve siyasî şûralar aracılığı ile kullanır.

Erklerin Kullanılması

1- Dinî dayanışma ortaklıkları yaşama (ihtiyaçları belirleme), ilmî dayanışma ortaklıkları yasama (çözüm yollarını belirleme), meslekî dayanışma ortaklıkları çalışma (işbölümü yapma), siyasî dayanışma ortaklıkları paylaşama (ürünleri bölüşme) erklerini kullanırlar.

Erklerin Dayanağı

2- Din iyiyi kötüden ayırır ve sevgi üzerine kurulur. İlim doğruyu yanlıştan ayırır ve tartışma üzerine kurulur. Ekonomi yararlıyı zararlıdan ayırır ve kazanç üzerine kurulur. Yönetim adaleti zulümden ayırır ve güç üzerine kurulur.

Güvence

3- İhmalden doğan zararları dinî, bilgisizlikten doğan zararları ilmî, beceriksizlikten doğan zararları meslekî ve kasden iras edilen zararları siyasî dayanışma ortaklıkları tazmin eder. Kasden iras edilen tazminatlar kendi mal varlıklarından ödenir. Ödeyemezse mevcut malları mirasçılarına bölüştürülür ve kendisi zorunlu çalışma kampına alınır, böylece ödetilir. Dayanışma taksitlerini ödeyemeyenler de çalışarak taksitlerini öderler. Çalışmaktan da kaçınırlarsa dayanışmadan çıkarılırlar.

Hakların Korunması

4- Kişiler fikrî haklarını ilmî, hissî haklarını dinî, fiilî haklarını meslekî ve içtimaî haklarını siyasî dayanışma ortaklıkları içinde kullanırlar. Mağdur olanların mağduriyetleri dayanışma içinde giderilir. Mevzuatça yasaklanmayan veya yetkililerce men edilmeyen her şey haktır. Kişi bunları yapmakta hürdür.

Tazminatın yılda bir ayı geçmeyen kısmını kusurlu öder. Tüm dayanışma ödemeleri yılda bir ayı geçmemelidir. Geçmesi hâlinde bucak dayanışmasından il, il dayanışmasından ülke, ülke dayanışmasından insanlık dayanışmasına genişletilir.

İlmî ve siyasî dayanışma ortaklığı zorunludur. Hiçbir bucak tarafından kabul edilmeyen kimseler için ayrı bucak kurulur, orada askeri yönetim geçerli olur. İnzivaya çekilenlere dokunulmaz. İnziva yeri kişinin evi, ocağı veya bucağı olabilir.

IIC DAYANIŞMA (VELÂYET)

Dayanışma Ortaklıklarının Kurulması (Tevliye)

Şir’ada Velâyet

Madde- 8 a) 1- (Bir kabilede zükür ve ünasdan 7 sinne bâliğ olan herkes kendisine bir ilmî müfti ca’ledip ilimde ona ittiba eder.) (Akallen 150 kimsenin ilmî müftisi olan kimse kabile içinde ilmî velayetini ca’letmiş olur.) (Bir şa’bın içinde akallen 10, ekseren 20 kabile müftisinin müftisi olan kimse fakîh müfti olur.) (Akallen 5, ekseren 20 fakîh müfti aralarından birinin siyadedinde şa’b içinde ilmî velâyeti ca’letmiş olurlar.) (Kavm içinde akallen 10, ekseren 20 fakîhin müftisi olan kimse râsih müftidir.) (Akallen 50, ekseren 200 râsih müfti aralarından birinin siyadetinde kavm içinde ilmî velâyeti ca’letmiş olurlar.) (Râsih velî insanlığın ümmine bir hubr istihlaf eder.) (İnsalığın da ümminde akallen 50, ekseren 200 ahbâr aralarından birinin velâyetinde nâsın ilmî velâyetini ca’letmiş olurlar.) (İlmî müftiler her zaman değiştirilebilir.) (Akalla baliğ olmayanlar küllünü, ekserden zaidin baliğ olanlar zaidini başka müftilere havale ederler.) (Velilik akalle baliğ ile akd olur, akkalın noksanı ile fesholur) (Fesh Ramazan Îdinde, velâyet Hac Îdinde akdedilmiş olur.) (Müftiler aynı zamanda halkın müşavirleridir.) (Veliler nâsın velisi, imamın müşaviridir.)( İlmî şûrayı bunlar oluştururlar.)   

Vichede Velâyet

2- (Kabilenin ilmî velileri kabilede, şa’bın ilmî velileri şa’bde, kavmin ilmî velileri kavmde, nâsın ilmî velileri nâsda azm ederek imamlarına biat ederler.) (Nâsın imamı mısrlara birer râsihi, kavmin imamları medinelere birer râsihi, şa’bın imamları beldelere birer fakîhi, ve kabilenin imamları karyeler âmili emir olarak ba’sederler.) (Sinni 15’e baliğ olmuş mü’min ve mü’mineler kabile içinde karyeleri dışında, şa’b içinde beldeleri dışında, kavm içinde medineleri dışnda mebus emirlerden birine emirde ittiba ederler.) (Bu emirler bunların emirde müftileri ve müşavirleri, cürümlerinde velileri, imamın emirde müşavirleri olurlar.) (Akallen nısfı öşrün, ekseren humusun emirde velisi olan meb’us emir emirde veli olmuş olur ve emirliği de sabit olur) (Nasde ise ülkelerin semirde velilerin akallen 50, ekseren 200 tarafından ittiba edilmesi gerekir.) (Mürsel emirler bir am içinde meb’us emir, emirde veli olmazsa imam tarafından tebdil edilir.) (Tabiyyet başkasına ıkale edrir.) (Emirde ittiba aynı zamanda mübayaadır.)

Minhacda Velâyet

3- (Kabilede şir’ada velâyet, minhacda da velâyettir.) (Bir kimse şir’ada başka, minhacda başka veliye ittiab edebilir.) (En az 50, en çok 200 kabilenin minhac velisi, bir fakîh velinin siyadetinde şa’bde minhac velâyetini ca’letmiş olurlar.) (Akallen 50, ekseren 200 şa’b minhac velisi bir kavm velisini, akallen 50, ekseren 200 kavm minhac velisi bir nasin hac velâyetini ca’letmiş olurlar)

Mensek Velâyeti

4- (Kabilelerde mensek velâyeti viche velâyetidir.) (Vichede bir veliye mensekde başka bir veliye ittiba edilebilir.) (Kabile mensek velileri şa’bde, şa’bin mensek velileri kavmde, kavmin mensek velileri nâsda mensek velâyetlerini dinî velâyetlere kıyasen ca’lederler.) (Kasiblerin akallen nısfı öşr, ekseren humus ittiba etmelidir.) (Yoksa ihaleler yapılır.)

(Mensek ve minhaclara iştirak farz değildir.) (Menseki olmayanın menseki vicha, minhacı olmayanın minhacı vichesidir.) (Velâyetin tebdili hâlinde bütün leh ve aleyhdeki haklar velâyetten velâyete intikal eder.) (Mükellefin mesuliyeti yeni velâyete karşı devam eder)

Velâyetin Hükümleri 

Hilafet

Madde 8- b) (Hilâfet nâsındır.)(Nâs aşiret ve kabilelerde hilafetini bizzat edâ eder.) (Şa’b ve kavmlerde müftilerden oluşan zeimlerince eda edilir.) (Nâsda, kavmde ve şa’bde risaleten eda olunur.) (Şir’a, minhac, mensek ve viche velileri nâsın resulleri olarak imamların nezdinde şûra oluştururlar.) (Umera ise imamların resulleridir.) (Nâsda sadire ve varide atrikı müteğayirdir.)

Hilafetin Edası

1- (Minhac velileri nâsın talebini beyan ile maişetle, şira taharri ederek teşria, nusuk veliler karzlar kesbi viche velileri hakemlikle kısmete ait umurları tedbir ederler.)

Hilafetin Urveleri

2- (Minhac hüsnü kubhdan temyiz eder ve hubb urvesidir.) (İlim hatayı savabdan temyiz eder. Hataları istişareye arz eder. Urvesi müzakeredir.) (Mensek nafı mazarreten temyiz eder, urvesi menfaattır.) (Emir adaleti zulmden temyiz eder ve urvesi silahdır.)

Diyet

3- (Keslden doğan be’s ve derarı minhaci cehlden be’s ve darari şir’a, hatadan doğan be’s dararı mnsk amden oluşmud be’s dararı kendi emvalinden eda olunur.) (Edaya istitaa edemezlerse emvaline varislerin taksim olunup kendisi mücrimler beldesine nefyolunur, orada harb hükümlerine göre isticar olunur.) (Diyetini viche evliyasi tediye eder.) (Ücretleri fey olur.)

.

Eman

4- (Fikrî haklarını ilmî, hissî haklarını imanî,, fiilî haklarını amelî ve ünsî haklarını emrî velilerce zaamet edilir.) (Mazlum olanların mazlumiyeti velâyet içinde ta’dil edilir).(Şeriatça nehy edilmeyen veya ulu’l-emrin nehy etmedikleri halaldır.) (Mükellef bunları fi’l edip etmemekte muhayyerdir.)

(Be’s ve dararın bir şehr ecrinden akallını fail eda eder.) (Bir mü’minin bir sene içinde ödediği diyet taksidi bir şehrlik evset ecrinden ziyade olamaz.) (Ekser olursa kabile velâyetinden şa’b, o da kifayet etmesze şa’b velâytinden kavmi, o da kifayet etmezse kavm velâyetinden nâs velâyetine taaddi eder. Yine kifayet etmezse faksitler taklil edilip adedleri tezdid edilir.)

(İlmî ve emrî velâyet farzdır.) (Hiçbir velinin ittibaını kabul etmediği kimselere mahlus kabile ca’ledilir.) (Orada harb ahkâmı ile hükm olunur.) (Cibala iltica edenler izrar etemzlerse onlar orada kendi  kendilerine vezr olunurlar).

Yazan ve Anlatan: SÜLEYMAN KARAGÜLLE

Yayına Hazırlık ve Yönetim: REŞAT EROL