Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1130
En'âm Suresi Tefsiri 77-79. Ayetler
21.08.2021
2766 Okunma, 0 Yorum

EN’AM SÛRESİ - 16. Hafta

أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

فَلَمَّا رَأَى الْقَمَرَ بَازِغًا قَالَ هَذَا رَبِّي فَلَمَّا أَفَلَ قَالَ لَئِنْ لَمْ يَهْدِنِي رَبِّي لَأَكُونَنَّ مِنَ الْقَوْمِ الضَّالِّينَ (77)

FaLanMAvRaEay aLQaMaRa BAvZiĞan QAvLa HAvÜAv RabBIy FaLamMAv EaFaLa LaEiN LaM YaHDiNIy RabBIy LaEaKuNanNa MiNa elWAvlLIyNa

“Kameri baziğ olarak rey ettiğinde ‘Bu, Rabbimdir’ diye kavl etti. Uful ettiğinde ‘Rabbim bana hidayet etmezse, dallin kavimden olurum.’ diye kavl etti.”

  1. فَلَمَّا ve رَأَى kelimeleri tekrar etmektedir, neden?

Farklı zamanlarda görüldüğü için tekrar edilmektedir. Buradaki فَ den sonra جَنَّ عَلَيْهِ اللَّيْلُ cümlesi hazf olmuştur. Ertesi gece mi görmüştür yoksa aradan başka geceler geçmiş midir? Hazf edilmesini ertesi geceyi işaret olarak kabul edebiliriz.

 

  1. Kamer/ الْقَمَرَkelimesini inceleyiniz, neden marife gelmiştir?

Kamer gökteki ayın kütlesi demektir.

Kur’an’da قمر 27, قمل 1 defa geçmektedir. Toplam 28 (22*7) eder.

Kamer kelimesi marife gelmiştir. Rab olmaya iki bakımdan daha layıktır. Birincisi daha büyüktür. İkincisi ise tektir. Yıldızlar ise çoktur.

İbrahim basitten mürekkebe gitmektedir. Yıldızı ortaya sürdükten sonra sıra Ay’a gelmiştir. Babasına ve kavmine Rabbin özelliğini anlatmaktadır. Birincisi var olma özelliğidir. İkincisi tek olma özelliğidir.

 

  1. بَازِغًا kelimesini inceleyiniz.

بزغ neşter demektir. Güneşin ve ayın doğup aydınlatması anlamında kullanılmaktadır.

ب geçidi, ز zamanda diziyi, غ değişmeyi ifade eder.

Yıldız görünüyordu. Bize bir etkisi ve yararı yoktu. Ay ise görünmekte ve çevremizi aydınlatmaktadır. Rab olmaya daha çok layıktır.

 

  1. بزغ kökü Kur’an’da kaç yerde geçer?

Kur’an’da iki defa, bu surede ve bu iki ayette geçer. Bu surenin özelliğini ortaya koyar. Müspet ilmin özelliği basitten, sadeden başlamaktır.

Newton’un “kuvvet cismi hızlandırır” cümlesi herkesin bildiği bir şeydir. Ama fizik onun bu cümlesinde kurulur.  

“Para mal çarpımı fiyata eşittir” cümlesini çocuklar bile bilmektedir. Ama ekonomi onun üzerine kurulur.

 

  1. هَذَا رَبِّي kelimesi neden tekrar edilmiştir?

Gösterdiği Ay, yıldızdan farklı olduğu için هَذَا kelimesi tekrar edilmiştir.

 

  1. فَلَمَّا أَفَلَ ikinci defa tekrar edilmiştir, neden?

“Uful” ikinci defa olmuştur ve başka cisimde olmuştur. Zamir isme gönderilir, fiile gönderilmez.

 

  1. أَفَلَ den sonra kavl eden kim, kime kavl ediyor?

İbrahim babasına ve kavmine kavl ediyor. İbrahim de Musa gibi şanslı imiş ki onları dinleyen kavmi varmış. Bir dönem Kur’an’ın dinlenilmesi bile yasaklanmıştı.

 

  1. “Rabbim bana hidayet etmezse” diyor. Rab ona nasıl hidayet edecektir?

Rab önce hidayeti arayana hidayet eder. Ben zaten hidayetteyim deyip hidayeti aramayana hidayet etmez. Hidayeti aramak karşına çıkan her şeyi değerlendirmekle olur. Baştan peşin fikirli olmamakla olur. “Atalarımız böyle düşünmüş. Biz onlardan daha iyi mi bileceğiz?” deyip taşlara tahtalara tapmakla olmaz.

 

  1. Bize şimdi Rabbimiz nasıl hidayet eder?

Her söze kulak vereceğiz, kendi içtihadımızla en iyisini bulup ona uyacağız. Dr. Mete Firidin gibi Muğla’lara kaçmayacağız.

 

  1. Neden hidayeti Rahman’dan, Allah’tan değil de Rab’dan istiyor? Neden tekrar ediyor?

Allah’ın yaptıklarını ifade eden değişik sistemleri vardır. Onları genel olarak yapar sadece Rab sıfatı ile eğitir. Biz onun isminden hidayet dileriz. وَإِلَهُنَا وَإِلَهُكُمْ وَاحِدٌ (Ankebut, 29/46) ayetine izafet vardır ama vahid olduğu söyleniyor. Ayrı ayrı ilahımız değildir.

 

  1. لَأَكُونَنَّ deki لَ ne “Lam”ıdır?

لَ ismin başına gelir, tekid eder. إِنَّ de ismin başına gelir, tahkik eder. Mütereddit olanlara hitap edilirken getirilir. Başka dillerde sesli vurgularla yapılır. Kur’an dili yazı dili olduğu için ayrı manalar oluşmaz.

 

  1. Sonundaki ن ne “Nun”udur?

İsimlerdeki إِنَّ yerine muzari fiillerde sona eklenir. Tahkik Nun’udur.

 

  1.  مِنَ الْقَوْمِ deki مِنْ ne “Min”idir

Teb’iz “Min”idir. Yani “Onların bir cüz’ü olurum” diyor.

Putlara tapamam ama benzer bir şeye taparım.

Sosyalistlerden olmazsın ama karmacılardan olursun.

Allah hidayet etmezse kredileşmeli ortaklık sistemine gelemezsiniz.

 

  1. Kavim/ الْقَوْمِmarife gelmiştir, hangi kavim kastediliyor?

ل istiğrak için olabilir. Bütün dalaletteki kavimler kastedilmiş olabilir ya da ahd için olabilir o zaman da İbrahim’in kavmi kastedilmiş olur.

 

  1. İbrahim kavmini dalalette görünce ne yaptı?

“Ben sizi dalalette görüyorum.” dedi. Onların yanlış yaptıklarını söyledi.

 

  1. Bizim ne yapmamız gerekir?

Kavmin veya iktidarın yanlışını gördüğümüzde söylemeliyiz, doğru yaptıklarını da tasvip etmeliyiz.

Bunlar inkılâpçılığı tutuculuk olarak anladılar, ateist kalmayı inkılâpçılık kabul ettiler.

 

  1. Aşağıdaki kavramları inceleyiniz
  1. QAvLa- RaEay/ قَالَ-رَأَى

قول, reyin toplulukla paylaşılmasıdır. Rey kavli içtima eder.

  1. EaFaLa –YaHDiNIy/ أَفَلَ-يَهْدِنِي

Matematikte ‘olmayana ergi metodu’ diye bir metot vardır. Sonuç yanlış çıkarsa ilk varsayımın menfii doğrudur. “Uful”de bize uful edenin tanrı olmayacağını göstermektedir. Ölen insan tanrı olamaz. Onun heykelleri hiç olamaz. Bu kişi Peygamber İsa da olsa olamaz.

  1. EaKuNanNa- BAvZiĞan/ أَكُونَنَّ - بَازِغًا

بزغ Neşter demektir. Güneş’in ve Ay’ın doğup aydınlatması anlamında kullanılmaktadır.

ب geçidi, ز zamanda diziyi, غdeğişmeyi ifade eder.

كَوْن ise oluştur.

Bir şeyin var olması çevresine etkili olması ile bilinir. Ay veya Güneş ortalığı aydınlatmaktadır. Yıldız ise kendisi görünür, ortalığı aydınlatmaz. Aydınlatan Rab olmaya daha layıktır.

  1. RabBIy - elWAvlLIyNa/ رَبِّي - الضَّالِّينَ

İnsan dalalette olanları görürse eğitilmiş olur. İmtihanda bir doğrunun yanında dört beş yanlışı yazarsınız. Öğrenci doğruyu seçerse imtihanı kazanmış olur. Dalalet olmasa biz eğitilmiş olmayız.

  1. aLQaMaRa – RabBIy / الْقَمَرَ- رَبِّي

Kamer aydınlığı temsil eder. Ay aydınlığında işler yapılır. Ekranı seyrederken ışıkları kısarız. Düşük aydınlık insanın dikkatini yoğunlaştırır.

  1. HAvÜAv –MiNa/ هَذَا- مِنَ

هَذَا âmı tahsis eder. Çoklar arasından bir kısmını ayırır. مِنْ ise teb’iz içindir.

  1. LaM- EiN/ لَـمْ-إِنْ

لَـمْ nefy edatıdır. إِنْ ise kısmı nefydir. Olup olmama eşit durumdadır.

  1. La –La/ لَ-لَ
  2. LanMAv –LanMAv/ لَمَّا - لَمَّا
  3. Fa- Fa / فَ-فَ

 

فَلَمَّا رَأَى الْقَمَرَ بَازِغًا قَالَ هَذَا رَبِّي فَلَمَّا أَفَلَ قَالَ لَئِنْ لَمْ يَهْدِنِي رَبِّي لَأَكُونَنَّ مِنَ الْقَوْمِ الضَّالِّينَ (77)

 

***

 

فَلَمَّا رَأَى الشَّمْسَ بَازِغَةً قَالَ هَذَا رَبِّي هَذَا أَكْبَرُ فَلَمَّا أَفَلَتْ قَالَ يَاقَوْمِ إِنِّي بَرِيءٌ مِمَّا تُشْرِكُونَ (78)

FaLanMAv RaEay elŞaMSa BAvZiĞatanQAvLa HAvÜAv RabBIy HavÜAv EaKBaRu FaLanMAv EaFaLaT QAvLa YAv QaVMıy EinNIy BaRIyEun MinMAv TuŞRiKUvNa

“Şemsi baziğa olarak rey edince ‘Bu, Rabbimdir. Bu ekberdir.’ diye kavl etti. Uful edince ‘Ey kavmim ben işrak ettiğinizden beriyim.’ diye kavl etti.”

1- فَلَمَّا رَأَىüçüncü defa tekrar edilmiştir. بَازِغَةً de ikinci defa tekrar edilmiştir, neden?

فَ harfleri peş peşe oluşan olayları ifade eder. Yıldızdan sonra Ay ve Güneş’i zikretmiştir. Yani yıldızdan sonra, Ay’dan sonra Güneş’i değil. Bunu belirtmek için de önce جَنَّ عَلَيْهِ اللَّيْلُ cümlesini hazf etmiştir. Ayrıca her ikisinde de بَازِغَةً kelimesini tekrar etmiştir. Bununla beraber onları sıra ile zikr etmelidir. Yani çift parantezle kapatmıştır. Son ikisinin Rab olmaya diğerinden daha fazla yakınlığı vardır. Son ikisinde sadece ekber olma farkı vardır. Diğer hususlarda birbirine benzemektedir.

 

2- هَذَا diyor, هَذِهِ demiyor, neden?

Güneş müennestir. Ona işaret ettiğine göre هَذِهِ denmesi gerekirdi. Müennes olan kelimedir. Kendisi ne müennes ne de müzekkerdir. Rab olmada dişi-erkek olamadığını ifade etmek için هَذَا diyor. Tanrı’nın cinsiyetinin olmaması gerekir.

 

3- Ekber/ أَكْبَرُne demektir?

أَعْظَمُ demiyor da أَكْبَرُ diyor. Ekber yaşlı demektir. Yaşlılar saygın olurlar.

Burada Güneş’in cesamette büyüklüğünü değil de değerde, fonksiyonda büyüklüğünü gösterdiği için “ekber” diyor.

 

4- هَذَا tekrar edilmiştir, neden?

Gösterilen varlık farklıdır onun için tekrar edilmiştir.

 

5- أَكْبَر kelimesini inceleyiniz.

أَكْبَر ismi tafdildir. Daha büyük veya en büyük demek olur. Güneş Ay’dan büyüktür anlamı çıkabildiği gibi yıldız ve Ay’dan daha büyüktür anlamı çıkar. Buradaki karşılaştırma sadece Ay ile Güneş arasındadır. Yıldızlar bu karşılaştırmada ayrı tutulmuştur. Bazı olaylardan daha büyüğüdür anlamı çıkar. Gerçekte yıldızların çoğu Güneş’ten daha büyüktür. Kur’an’da bilgi hatası yoktur.

 

6- أَكْبَر ile أَصْغَر kelimelerini karşılaştırınız.

En büyük kastediliyorsa أَكْبَر en küçük kastediliyorsa أَصْغَر  gelir. Ekber ve esgar tek başına gelmez. “Allahuekber” ifadesi bundan istisnadır. Çünkü burada kastedilen sonsuz büyük ve sonsuz küçüktür. Kur’an’da bu anlamda geçmemektedir. Ancak namazda “Allahuekber” demede icma vardır. Ayrıca Kur’an’da tekbir babından emirler vardır. “Allahuekber” ifadesi Kur’an’la teyit edilmektedir. Biz buna dayanarak sonsuz küçük ve sonsuz büyüğe أَكْبَر ve أَصْغَر diyoruz.

 

7- أَفَلَتْ kelimesi üçüncü defa tekrar edilmiştir, neden?

Yıldızlar uful etmiştir, Ay uful etmiştir, Güneş uful etmiştir. Uful edenler ayrı ayrı varlıklar olduğu için uful fiili tekrar etmiştir.

 

8- Kavme neden hitap ediyor?

İnsan sosyal bir varlıktır. Bir topluluk içinde yaşamak zorundadır.

Topluluğun dalalette olduğunu görünce onlardan kendisine arkadaş aramak için hitap etmektedir. Onları düzeltmek için değil, onlardan arkadaş bulmak için.

Erbakan ve Gülen’e bunları anlattım ama duyuramadım. Onlar topluluğu değiştirmeye kalkıştılar. Akevler ise yeni topluluk kurmaya çalışıyor.

 

9- Neden يَاقَوْمِ kelimesi getirilmiştir?

İbrahim daha önce de onlar duyacak şekilde babasına anlatıyordu. Şimdi ise hitabı doğrudan kavme yapmaktadır. Artık babasını kavmi içinde muhatap alıyor.

Demek ki önce kişilere hitap edeceğiz. Onlar birleşip bize cephe alınca artık ayrı ayrı kişileri değil topluluğu muhatap alacağız.

Birinci Kur’an düzenini oluştururken kişilere hitap ettik. Artık topluluğa hitap etme durumundayız. Basın-yayın merkezlerimiz olacak, üniversitelerimiz olacak. Her türlü duyuru araçlarımızla tüm insanlığa hitap etme durumundayız.

 

10- بَرِيءٌ kelimesini inceleyiniz. Neden nekre gelmiştir?

بَرّ kara parçası demektir. Sonraları بَرَأَ fiil olarak sudan karaya çıkma, hastalıktan kurtulma, borçtan veya suçtan kurtulma anlamlarında kullanılmaya başlanmıştır.

Kur’an’da برء 31, برج 7 defa geçer. Toplam 38 (2*19) eder.

ب geçidi, ر tekrarı, ء gücü gösterir.

 

11- مِمَّا daki مَا neyi temsil ediyor? Neden الَّذِيyahut مَنْ gelmemiştir?

مَا ve مَنْ istiğrakı içerir. مَا bütün eşyaları, مَنْ ise bütün akıllı varlıkları içerir. الَّذِي ise maruf olanları içerir. Bunun için الَّذِي gelmemiştir. مَا kelimesi akıllı varlıklarla akılsız olanları da içerir, müşterek kelimedir. Karine-i maniaya gerek olmadan karine-i daiye ile onlardan biri verilir. مَنْ in böyle bir özelliği yoktur. Burada مَا “men”leri de içermektedir.

 

12- “İşrak etmek” ne demektir, neden fiili muzari gelmiştir?

شِرْك nalındaki kayıştır. İki nalını birbirine bağlar.

Şirkette işbölümü vardır. Huleta da (الْخُلَطَاء) ise ortaklar eşit görevler ve eşit haklara sahiptirler. Allah’ın şeriki yoktur. Mutlak maliktir. İnsanı kendisine halife yapmıştır. “Sizden beriyim.” demiyor, “İşrak ettiğinizden beriyim.” diyor.

Biz de insanlardan beri değiliz, işrak ettiklerinden beriyiz. Ondan dolayıdır ki kimseye karşı değiliz, kötülüğe karşıyız.

Kur’an’ın bütün ayetleri dayanışma içindedir, birbirlerini beyan eder, kanıtlar.

 

13- Aşağıdaki kavramları inceleyiniz

  1. QAvLa – QAvLa / قَالَ-قَالَ
  2. RaEay – EaFaLaT / رَأَى - أَفَلَتْ

Gözle ve beyinle görünür durumda olup sonradan görünmez duruma geçmek uful etmektir. Bu surede yıldızın, Ay’ın ve Güneş’in ufulünden bahsetmektedir. Kur’an’da başka bir yerde ufulden söz etmemektedir.

Biz uful kelimesini yorumlarken astronomiden yararlanmalıyız. Gündüz olunca yıldızlar görünmez olurlar. Bunu da uful olarak zikretmektedir. Ay’ın durumu da böyledir. Güneş ise batınca uful etmektedir.  

 

  1. TuŞRiKUvNa – Yav/ تُشْرِكُونَ - يَا

Batı mantığında kölelerin kişilikleri yoktur. Yahudi mantığında İsrailoğulları dışındakilerin kişilikleri yoktur. Kur’an mantığında insan geni taşıyan herkesin kişiliği vardır. Müşriklerin de kişilikleri vardır. Muhatap olurlar. Hakemliği kabul etmediklerinden bazı haklardan mahrum olurlar. Bugün resmen İslam’ın kabul ettiği kişilik kavramını uygulamadaki aksaklıkla beraber insanlık kabul etmektedir.

 

  1. BaRIyEun – BavZiĞatan / بَرِيءٌ- بَازِغَةً

“Beraat etmek” demek etkisinden uzak olmak demektir. بَازِغَةً kelimesi ise etkileyen anlamındadır. Biri beşeri etkidir, diğeri fiziki etkidir. Beşeri kurallar ile fıtri kurallar analogdur. Beşeri kurallarda cüzi iradeler yer alır, fıtri kurallarda rastlantılar yer alır. Cüzi iradeler serbest bırakılırsa fıtri oluşların yasalarına tabi olur. Tekellerin baskısı oluşur da cüzi iradeler etkisiz kalınca kuralsızlık makroya ulaşır. Kişinin cüzi iradesi topluluğun iradesi olmuş olur. Bu da şirktir. Herkesin kendi içtihadı ile hareket etmesi topluluğun fıtri kanunlara tabi olması demektir.

 

  1. EaKBaRu - QaVMıy / أَكْبَرُ - قَوْمِ

Kavim siyasi silahlanmada en güçlüdür. İnsanlığın ortak ordusu yoktur. Devletlerin orduları savaşırlar. İslam orduları bir cephe, İslam olmayan, hakemliği kabul etmeyen uluslar bir cephe olurlar. İslam orduları birbiriyle savaşmazlar. Diğerleri ise aralarında da savaştadırlar. İslam orduları savaşta birleşebilirler.

 

  1. elŞaMSa - RabBIy / الشَّمْسَ - رَبِّي

“Şems” güneşi, hayat kaynağını ifade eder. “Rab” şemsin saldığı ışıkla ona yön vererek terbiye eder. Tüm canlılarda irsi eğitim vardır. Canlılık da Güneş enerjisi ile var olmaktadır. Güneş Rab değil, Rabbin var ettiği araçtır.

Bizimle dehriler arasındaki fark, olanların kendiliğinden olduğunu söyleyip öylece inceleme yapmalarıdır. Biz ise olayları mutlak Halik’ın eseri olarak inceleriz. Onlar rastlantılarla açıklıyor, cüzi iradeleri inkâr ediyorlar. Biz ise rastlantıların yanında cüzi iradeler vardır diyoruz. Onlar insanı yok saymış oluyorlar. Çelişkileri burada. İnsan yoksa nasıl konuşuyorlar, bize nasıl muhalefet edebiliyorlar?

 

  1. EinNIy- MinMAv/ إِنِّي- مِمَّا

Ben مِمَّا lardan oluşmuşum, onlardan bir parçayım ama ben bitki değilim, benim benliğim var. Onların dışında varlığım var. Cüzlerimden farklı varlığım var.

Ruhu inkâr edenler bu varlığı kabul etmiyorlar. Çelişki içindedirler. Sermaye yüzyıldır insanları zorla bunlara inandırır. Yirminci yüzyıl zulüm yüzyılıdır.

 

  1. HAvÜAv – HavÜAv / هَذَا - هَذَا
  2. Fa- Fa / فَ-فَ

 

فَلَمَّا رَأَى الشَّمْسَ بَازِغَةً قَالَ هَذَا رَبِّي هَذَا أَكْبَرُ فَلَمَّا أَفَلَتْ قَالَ يَاقَوْمِ إِنِّي بَرِيءٌ مِمَّا تُشْرِكُونَ (78)

 

***

 

إِنِّي وَجَّهْتُ وَجْهِيَ لِلَّذِي فَطَرَ السَّمَوَاتِ وَالْأَرْضَ حَنِيفًا وَمَا أَنَا مِنَ الْمُشْرِكِينَ (79)

EinNIy VacCaHTu VaCHiYa LieLaÜIy FaOaRa elSaMAvVATı Va eLEaRWa XaNIyFan Va MAv EaNa LiNa eLMuŞRiKIyNa (79)

“Ben vechimi semavat ve arzı fatr edene hanif olarak tevcih ettim.

Müşriklerden de değilim.”

 

  1.  إِنِّي وَجَّهْتُ neden ayrı ayet olmuştur?

Bu ayet “Ben işrak ettiklerinizden beriyim” dendikten sonra harfi atıf getirilmeden bunun anlamını açıklamıştır.  Beri olma demek işrak olunmayana ibadet etmek demektir. Ayrı ayet olması tek başına da ifade edilmiştir. Sadece işrak ettiklerinden beri olmak için değil, hak olduğu için bu öyle denmektedir.

 

2- Neden mazi gelmiştir?

Meful fiile takdim olunur. Fail fiile takdim olunmaz, takdim edilen fail mübteda olur. Ondan sonra gelen fiil cümlesi haber olur. Fiili mazi de olabilir muzari de olabilir. Mazide bir defa tevcih edilir. O durum öyle alınır. Muzaride tevcihler tekrarlanabilir.

 

3- وَجْه kelimesini inceleyiniz.

وَجْه yüz demektir.

و beraberliği, ج cazibeyi,   هiçtenliği ifade eder.

Yüz insanın önden görünen kısmıdır. Duyu organlarından dördü başkadır ve ön taraftadır. İnsan ilerisini görmesi için var edilmiştir. Ayrıca konuşma aracı da yüzdedir. Yüz yüze görüşülür.

 

4- Tevcih tefil babından gelmiştir, neden?

Burada tefil babı tadiye için gelmiştir.

Teksir için gelmemiştir. İfal babı ile gelmemiştir.

 

5- Kur’an’da tevcih fiil olarak kaç defa geçer?

Kur’an’da tevcih fiili iki defa geçer. Biri Musa’nın Medyen’e teveccüh etmesinde geçer, diğeri ise bu ayette geçer. Vechi tevcih yalnız bu ayette geçer. Vechin inkılabından bahsedilir. Yalnız bu surede tevcih olarak beyan edilir.

 

6- “Tevelli”nin “teveccüh”ten farkı nedir?

“Tevelli”de yalnız yön söz konusudur. Orada olanla görüşme söz konusu değildir.

“Teveccüh”te ise onunla görüşme, konuşma kastedilir.

“İnkılap” ise bir şeyi talep etmek için ona doğru dönme demektir.

 

7 -إِلَى gelmemiş de لِ gelmiş, neden?

Kendisi altı yönden münezzeh olduğu için O’na vechinizi çeviremezsiniz. Ancak O’nun istediği yöne kendinizi çevirebilirsiniz O’nun emrine uyarak.

O’nun gösterdiği tarafa tevcih ettim. O yön de insanlık yönüdür, topluluk yönüdür.

Rabbimiz kendi alacaklarını O’na vermemizi, borçlarımızı da O’ndan tahsil etmemizi emretmiştir.  لِ nin ne büyük anlamı vardır.

 

8- فَطَرَ kelimesini inceleyiniz.

“Futr” mantar, “Fetire” mayalanmış ekmek demektir. “Fetr” ise yarık demektir. “Fıtrat” yaratılmış anlamına gelir.

Başlangıçta kâinat bir tek madde olarak sıkı bir şekilde küçücük iken 13.7 milyar yıl evvel çatlamış ve oluşan parçacıklar birbirinden uzaklaşmaya başlamış, sonra da birbirlerini çekerek bugünkü düzen oluşmuştur.

Halen canlılar yarılarak çoğalmaktadır. Kıyamet günü semanın infitar edeceği bildiriliyor. Bu, kara delikte bütün kâinat toplandıktan sonra yeniden ilk yaratılışa benzeyen bir şekilde yeniden patlaması olarak anlaşılabilir.

ف ayrılmadan kopmaktır, ط uyumluluktur, ر tekrardır.

 

9- “Hilkat, Melekût, Fıtrat” kelimelerini karşılaştırınız.

Surenin başında semavat ve arzın hilkatini zikr etti. İbrahim kıssasına geldiğinde semavat ve arzın melekûtunu, şimdi de fıtratını beyan ediyor.

 

10- Bu surede başka bununla ilgili fiil var mı?

Bu surede bir de بَدِيعُ السَّمَوَاتِ وَالْأَرْضِ geçmektedir.

“Hilkat, melekût, fıtrat ve bidat” ile kâinatın varlığı anlatılmaktadır.

“Hilkat” planlı bir şekilde yaratıldığı, “melekût” sebep-sonuç ilişkileri içinde düzenlendiği, “fıtrat” atomlardan, ayrılmaz cüzden oluştuğu, “bidat” ise başka bir şeyden değil ilk olarak yaratıldığını anlatmaktadır.

Bugünkü müspet ilimler bunları kanıtlamıştır.

 

11 - حَنِيفًاkelimesini inceleyiniz. Kur’an’da kaç defa geçer?

“Hanif” eğildiği zaman kırılmayan yaş çalıdır. Esnek çubuk demektir.

İnsanlar şeytan onlara musallat olmadan önce hidayet üzerindedirler. Şeytan idlal edince ikiye ayrıldılar, hidayette olanlar ve dalalette olanlar diye. İnsan nefsi kötülüğü emreder. Eğitilmiş olsalar bile tekrar hakka dönmelidirler.

حَنِيفًا kelimesi asla dönmek, fıtrata dönmek demektir.

Savaşı bırakıp hakemlerin kararı ile hareket etmeye “İslam” diyoruz.

İnsanlığı İslam’a götürmek Peygamber İbrahim’e verilmiş olan görevdir.

Kur’an’da “hanif” kelimesi 12 defa geçer. Birinde Kur’an ehline hitap eder, diğerinde ise kendilerine kitap verilenlerin hepsini içerir. Yalnızca iki yerde son nebiye hitap eder, sekiz defa da İbrahim’den hanif olarak zikreder.

 

12- وَمَا أَنَا deki وَ ne “Vav”ıdır?

Hal vav’ıdır. “Hanif olarak ona teveccüh ettim ve şimdiki durumum sizden olmamak, müşriklerden olmamaktır.” diyor.

 

13- Buradaki أَنَا kimdir?

Buradaki أَنَا İbrahim’dir. Ayeti müstakil olarak okursan her mümindir.

 

14- الْمُشْرِكِينَkurallı erkek çoğul gelmiştir, kimler kastediliyor?

ل istiğrak için olabilir, o zaman bütün müşrik topluluklardan uzağım demektir yahut önceki ayetle beraber okunduğunda İbrahim’in kavmi ifade edilmektedir.

 

15- Aşağıdaki kavramları inceleyiniz

  1. XaNIyFan –eLMuŞRiKIyNa/ حَنِيفًا- الْمُشْرِكِينَ
  2. FaOaRa - VacCaHTu/ فَطَرَ - وَجَّهْتُ
  3. VaCHiYa- EaNa/ وَجْهِيَ - أَنَا
  4. elSaMAvVATı- eLEaRWa/ السَّمَوَاتِ- الْأَرْضَ
  5. EinNIy- elLaÜIy/ إِنِّي- أَلَّلذِي
  6. Va- Va /وَ-وَ
  7. Li -MAv/لِ-مَا

 

GENEL YORUM

  1. Bugünkü müşrikler, dolara tapmaktadırlar, ekseriyet oyuna tapmaktadırlar, ölülere tapmaktadırlar, heykel ve nesnelere tapmaktadırlar… Bunların bu yaptıklarının hükmü nedir?

İbrahim Peygamber zamanında mevcut olan şirk Kur’an’a kadar devam etmiştir. İbrahim’in milletinden olanlar ile olmayanlar arasındaki çatışma bugüne kadar gelmiştir. İbrahim’in milletine katılanlar içinde münafıklar yer almış, inanmadıkları halde inandık diyerek İbrahim’in İslam dinini bozmuşlardır.

Bugün aramızda peygamber yoktur, yeni kitap gelmeyecektir. Kur’an kıyamete kadar bütün insanların kitabı olacaktır. Diğer ilahi kitaplar da Kur’an’a ve müspet ilme göre yorumlanarak varlıklarını sürdüreceklerdir.

Bugünün sorunu içtihat ve icma sorunudur. Aramızda peygamber olmadığına göre Kur’an’ı nasıl anlayacak ve nasıl uygulayacağız? Bunun tek yolu vardır.  Bağımsız bucaklar oluşturup her bucağın kendi şir’asını kendisinin oluşturup uygulamasıdır. Böylece bucaklar arası yarış başlayacak. Kimin bucağı başarılı olursa o bucağın şir’ası şeriat/hukuk olacaktır.

Dünyada 10 milyara yakın nüfus var. Bir bucak 10 bin nüfuslu olacağına göre bir milyon bucak olacaktır. Demek ki bir milyon kadar deneme yapmış olacağız. Sonunda hangi bucaklar başarılı olursa onlar hidayette olacaklardır.

 

Şir’aların başarıları;

  1. Bucaklar çoğalınca büyürler ve ikiye bölünürler. Hangi bucak daha kısa zamanda büyür sonra bölünürse o bucağın şir’ası başarılı olur.
  2. Hangi bucakta yılda ölenlerin sayısı nüfusa oranla azsa o bucak başarılı şir’aya sahip olur, bu ortalama yaşı gösterir.
  3. Hangi bucakta gün/saat büyükse o bucak başarılı bucaktır.
  4. Hangi bucakta suç oranı azsa o bucak iyi şir’aya sahiptir demektir. Bunu da ödenen diyetlerle ölçebiliriz.

Demek ki başarılar ilmi kriterlerle tespit edilecek, bu da bağımsız ilim adamları ile mümkün olacaktır.

 

 

 

Elveda

 

Yolculuk var

Hicret yolculuğu

Bir bir gelecekler

Burada kalanlar

 

Ayrılık var

Ebedi ayrılık

Cennete gidenler

Cehenneme gidenler

 

Sevme yok özlem yok

Bir daha görmeyecek

Vedasız ayrılanlar

Cennette yeni dünya

Yeni dost

Cehennemde yeni azap

Yeni kavga

Yolculuk var

Hicret yolculuğu

 

Kim bilir belki de

Bulacaksınız beni

Sevinçler içinde

Size katılmışım

Dostlarım

Artık kızma yok

Darılma yok

Bana sabredenler

Kavgalar sayesinde

Belki de cennetteyiz

Hep birlikte

Dostlarım

 

Bu günlerde ayrı düştüm

Bir bir o sevdiklerimden

Kader sizi buluşturur

Dost olmuşsunuz birden

Siz onu seversiniz içten

O sizi sevmez

Beraber olalım dersiniz

İstemez

Böyle geçer ömrünüz

Hep hicran hep hasret

Yalnız kalmazsınız cennette

Yeni dostlar bulursunuz elbette

 

Süleyman Karagülle

 

 

 

Yalova, Teşvikiye; 21 AĞUSTOS 2021

SÜLEYMAN KARAGÜLLE

Yayına Hazırlayan Adil Düzen Çalışanları:

AYŞE AYDIN

TAYİBET ERZEN

REŞAT NURİ EROL

 






Son Eklenen Seminerler
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1130
En'âm Suresi Tefsiri 77-79. Ayetler
21.08.2021 2766 Okunma
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1129
En'âm Suresi Tefsiri 74-76. Ayetler
14.08.2021 2089 Okunma
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1128
En'âm Suresi Tefsiri 72-73. Ayetler
7.08.2021 2060 Okunma
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1127
En'âm Suresi Tefsiri 71. Ayet
31.07.2021 1647 Okunma
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1126
En'âm Suresi Tefsiri 66-70. Ayetler
24.07.2021 1907 Okunma
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1125
En'âm Suresi Tefsiri 61-65. Ayetler
17.07.2021 1936 Okunma
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1124
En'âm Suresi Tefsiri 52-55. Ayetler
10.07.2021 1707 Okunma
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1123
En'âm Suresi Tefsiri 45-51. Ayetler
3.07.2021 1549 Okunma
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1122
En'âm Suresi Tefsiri 40-44. Ayetler
26.06.2021 1621 Okunma
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1121
En'âm Suresi Tefsiri 35-39. Ayetler
19.06.2021 1948 Okunma
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1120
En'âm Suresi Tefsiri 31-34. Ayetler
12.06.2021 1899 Okunma
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1119
En'âm Suresi Tefsiri 26-30. Ayetler
5.06.2021 1540 Okunma
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1118
En'âm Suresi Tefsiri 20-25. Ayetler
29.05.2021 1855 Okunma
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1117
En'âm Suresi Tefsiri 13-19. Ayetler
22.05.2021 1678 Okunma
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1116
En'âm Suresi Tefsiri 7-12. Ayetler
15.05.2021 1837 Okunma
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1115
En'âm Suresi Tefsiri 1-6. Ayetler
8.05.2021 1815 Okunma
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1114
Kasas Suresi Tefsiri 86-88. Ayetler
1.05.2021 1714 Okunma
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1113
Kasas Suresi Tefsiri 83-85. Ayetler
24.04.2021 1929 Okunma
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1112
Kasas Suresi Tefsiri 79-82. Ayetler
17.04.2021 1871 Okunma
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1111
Kasas Suresi Tefsiri 76-78. Ayetler
10.04.2021 2132 Okunma
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1110
Kasas Suresi Tefsiri 72-75. Ayetler
3.04.2021 1948 Okunma
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1109
Kasas Suresi Tefsiri 68-71. Ayetler
27.03.2021 2511 Okunma
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1108
Kasas Suresi Tefsiri 61-67. Ayetler
20.03.2021 2134 Okunma
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1107
Kasas Suresi Tefsiri 57-60. Ayetler
13.03.2021 2305 Okunma
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1106
Kasas Suresi Tefsiri 52-56. Ayetler
6.03.2021 2172 Okunma
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1105
Kasas Suresi Tefsiri 47-51. Ayetler
27.02.2021 2214 Okunma
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1104
Kasas Suresi Tefsiri 43-46. Ayetler
20.02.2021 2377 Okunma
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1103
Kasas Suresi Tefsiri 38-42. Ayetler
13.02.2021 2481 Okunma
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1102
Kasas Suresi Tefsiri 33-37. Ayetler
6.02.2021 2423 Okunma
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1101
Kasas Suresi Tefsiri 29-32. Ayetler
30.01.2021 2611 Okunma
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1100
Kasas Suresi Tefsiri 26-28. Ayetler
23.01.2021 4522 Okunma
4 Yorum 28.02.2021 11:05
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1099
Kasas Suresi Tefsiri 21-25. Ayetler
16.01.2021 2804 Okunma
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1098
Kasas Suresi Tefsiri 16-20. Ayetler
9.01.2021 2466 Okunma
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1097
Kasas Suresi Tefsiri 12-15. Ayetler
2.01.2021 3003 Okunma
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1096
Kasas Suresi Tefsiri 7-11. Ayetler
26.12.2020 2925 Okunma
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1095
Kasas Suresi Tefsiri 1-6. Ayetler
19.12.2020 2619 Okunma
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1094
Neml Suresi Tefsiri 89-93. Ayetler
12.12.2020 3162 Okunma
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1093
Neml Suresi Tefsiri 83-88. Ayetler
5.12.2020 3111 Okunma
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1092
Neml Suresi Tefsiri 76-82. Ayetler
28.11.2020 3400 Okunma
1 Yorum 29.11.2020 17:15
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1091
Neml Suresi Tefsiri 67-75. Ayetler
21.11.2020 3798 Okunma
1 Yorum 26.11.2020 17:07
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1090
Neml Suresi Tefsiri 63-66. Ayetler
14.11.2020 2481 Okunma
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1089
Neml Suresi Tefsiri 59-62. Ayetler
7.11.2020 2530 Okunma
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1088
Neml Suresi Tefsiri 54-58. Ayetler
31.10.2020 3223 Okunma
1 Yorum 03.11.2020 17:20
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1087
Neml Suresi Tefsiri 45-53. Ayetler
24.10.2020 3104 Okunma
1 Yorum 24.10.2020 22:54
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1086
Neml Suresi Tefsiri 41-44. Ayetler
17.10.2020 2262 Okunma
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1085
Neml Suresi Tefsiri 36-40. Ayetler
10.10.2020 2425 Okunma
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1084
Neml Suresi Tefsiri 27-35. Ayetler
3.10.2020 3238 Okunma
2 Yorum 11.10.2020 20:33
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1083
Neml Suresi Tefsiri 20-26. Ayetler
26.09.2020 6077 Okunma
5 Yorum 03.10.2020 19:37
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1082
Neml Suresi Tefsiri 15-19. Ayetler
19.09.2020 4571 Okunma
3 Yorum 03.10.2020 18:51
Süleyman Karagülle
Kuran Seminerleri 1081
Neml Suresi Tefsiri 12-14. Ayetler
12.09.2020 3495 Okunma
2 Yorum 13.09.2020 15:00