Harun Özdemir
Anayasaların öncüsü Hz.Muhammed'dir
23.01.2017
7909 Okunma, 1 Yorum

 

İlk anayasa, 622’de Medine’de Hz. Muhammed’in öncülüğünde hazırlandı. Hz. Muhammed, uzunca bir süredir çatışan Medineli Evs ve Hazreç kabilelerini uzlaştırarak 4 maddeden oluşan bir “Mukavele”ye öncülük etti.  

Tarihe “Medine Mukavelesi” olarak geçen bu metin, gerçek anlamda bir “toplum sözleşmesi”dir.

Şöyle ki;

-Evs ve Hazreç kabileleri arasında az sayıda Müslüman vardı. Medinelilerin beklentisi, bir an önce barışın sağlanmasıydı.

-İki kabilenin müzakere ettiği ve uzlaştığı madde sayısı dörttü. Sonradan diğer kabileler de mukaveleyi bir bir onayladılar. Ancak katılımlardan dolayı maddelerin sayısı değişmedi.

-Mukavele/toplum sözleşmesi her yönüyle laik bir metindi. Çünkü metinde dini terimlere yer verilmedi.

-Yedi Müşrik kabile zamanla Müslüman oldular. Üç Yahudi kabile ise savaş ortamında “mukaveleye” aykırı davranarak Mekkeli Müşriklerle işbirliği yaptılar. Cezası Tevrat’a göre verildi ve sürgün edildiler.

-Hz. Muhammed’in mukaveleye göre statüsü “Hakem Başkan”lıktı. Kral da değildi, diktatör de!  

-Hakem başkanın yetkisi; zilyetlik (geçici karar verme), kabileler arasındaki ihtilaflarda hakemlik ve davalarda temyiz makamıydı.

-Kuvvetler dengesi vardı. Yetkilerin çoğu, yerinden yönetilen kabilelere bırakılmıştı.

***

Hz. Muhammed, ikinci önemli antlaşmayı Hudeybiye’de imzaladı. Hudeybiye, Mekkeli Müşrikler ile Medineli Müslümanlar arasında yapıldı.

-10 maddelik antlaşmanın hiçbir maddesinde İslâm’a ve Hz. Muhammed’in peygamberliğine vurgu yapılmadı.

-Hudeybiye Antlaşması da Medine Mukavelesi gibi teknik ve laik bir metindi.

-Antlaşmada sadece uzlaşılan maddelere yer verildi.

-Peygambere uzlaşırken taviz verme gibi endişeye de kapılmadı.

-Hz. Muhammed hiçbir uzlaşmada “kurnazlığa” başvurmadı. Maddeler, karşı tarafın endişelerini giderecek şekilde yazıldı. Sonradan kimse “bizi kandırdı!” demedi.

-Medine Mukavelesi’ni Yahudiler, Hudeybiye Antlaşması’nı da Mekke yönetimi bozdu.

***

Müslümanlar 1250 yıl sonra, 1876’da tekrar anayasa yazmaya karar verdiler:

-Anayasayı hazırlama sözü veren II. Abdülhamit, Masonların saray darbesi ile iktidara gelebildi. Abdülhamid’in Padişah oluşunda mutabakat olmadığı gibi toplumsal bir uzlaşma da yoktu!

-Anayasa’nın önemini ve gerekliliğini savunan Namık Kemal ve Ziya Paşa gibi İslâmcıların dayanağı, Kur’an ve Hz. Muhammed’in uygulamalarıydı. Sıra Kânûn-ı Esâsî’nin yazılmasına gelince Belçika Anayasası esas alındı, onun üzerinde bazı değişiklikler yapılarak padişaha sunuldu.  

-Namık Kemal, Kânûn-ı Esâsî’de bireysel haklar ve özgürlüklerin garantiye alınmasından yanaydı. Mithat Paşa ise padişahın yetkilerinin azaltılması ve meclisin yetkilerinin artırılmasını istiyordu.

-II. Abdülhamit, tipik bir şark kurnazıydı. 93 Harbi’nin kötü gidişatını gerekçe göstererek anayasayı askıya aldı, meclisi de kapattı. 30 yıllık iktidarı hep olağanüstü koşullarda geçti.

***

1921 “Teşkilâtı Esâsîye Kanunu” uzlaşma ile hazırlanan anayasalara mükemmel bir örnektir. 23+1=24 maddedir. I. Meclisi’nin, uzlaşma ile bir anayasa hazırlaması ve savaşı başarı ile yönetmesi dünyaya örnektir.

-Bu anayasada, mahalli idarelere verilen yetkiler, İsviçre Kantonal Sistemi’nden daha ileridir.

***

-1924 Anayasası, Lozan Antlaşması’ndan sonra yürürlüğe girdi. Bunun en yalın açıklaması şudur: Milli irade ile devleti kurmak mümkün olmadı; uluslararası güçlerle uzlaşılarak ancak bu kadarı başarılabildi.

-1924 Anayasası’na göre demokrasiye geçiş ancak ikinci denemede, 1946’da başarılabildi. Mayıs 1950’de de iktidar el değiştirdi.

-Demokrat Parti 10 yıl boyunca, CHP ile uzlaşma yerine, Türkiye’yi akla zarar kaprislerle idare etti; bedeli de ağır oldu!

-1960’da oluşturulan Anayasa Hazırlama Komitesi[i] üyelerinin akademik birikimleri, bireysel hak ve özgürlüklere gösterdikleri özen mükemmeldi. Anayasa, darbe ortamında hazırlanmıştı ama Meclis’te ve Anayasa Komitesi’ndeki tartışmalar içerik ve nezaket açısından örnek nitelikteydi.  

-Türkiye, demokrasinin olgunluk yıllarını rahmetli Süleyman Demirel ile yaşadı. Demirel altı kez gitmeyi göze aldığı için yedi kez gelebildi. Giderken de gelirken de kazanan önce Türkiye oldu.

*** 

-1980 darbesi sonrasında Prof. Dr. Orhan Aldıkaçtı başkanlığındaki 15 üyeli Anayasa Hazırlama Komisyonu, her maddeyi tartışan Danışma Meclisi üyeleri, bugün geriye baktığımda, bayağı birikimli, müzakereci ve tartışmacıydılar. En azından anayasadan ve hukuktan haberdarlardı ve sistematik düşünebiliyorlardı.  

-1995’de DYP-SHP koalisyonu günlerinde çok önemli konuları kapsayan kısmi anayasa değişikliği yapıldı. Komisyon başkanı da Doç. Dr. Coşkun Kırca’ydı. Rahmetli Kırca, maddeleri açıklarken kürsüde adeta Jean Jacques Rousseau’ydu. Sistematik düşünme, birikim, Türkçeye hakimiyeti mükemmeldi. Refah Partisi adına kıla tüye itiraz eden Salih Kapusuz da anayasadan hiç anlamayan bir makine mühendisiydi.

-En medeni kısmî anayasa değişikliği çalışmalarından biri 1999 Temmuzunda yaşandı. Parti grupları oldukça uzlaşmacıydı.

-2001 ve 2002’deki kısmî değişiklikler de geride kötü örnekler bırakmadan yapılabildi.

-2004, 2005, 2006 ve 2007’de de kısmî anayasa değişiklikleri yapıldı. Ak Parti, CHP ile uzlaştığı için referanduma gerek duyulmadı.

-2010 Anayasa değişikliğinde uzlaşma yerine referandum hedeflendi. FETÖ denen “paralel yapı” 2010 değişiklerinde elde ettiği imkânları kullanarak devletin köklerine kadar inebildi.

-2017’nin ilk günlerinde başlayan kısmî anayasa değişikliğinde hedef yine referandum. Umarım 2010’daki pişmanlık verici durum tekerrür etmez.

***

Türkiye Cumhuriyeti; ciddi bir anayasal tecrübe ve birikimine sahip. Bugünlere gelişimiz cahillikle ve tesadüflerle açıklanamaz.

1876, 1921, 1961, 1982 Anayasalarının hazırlanış usulleri, müzakereler ve hazırlamasına katkıda bulunan bilim ve siyaset insanları, hakikaten hayranlık uyandırıcı birikime ve olgunluğa sahiplerdi.

TBMM’nin gösterdiği kısmi değişiklik performansları da küçümsenemez. Fakat; 2010 ve 2017 kısmi anayasa değişiklik performansımız, bir Afrika veya Güney Asya ülkesi düzeyinde.

Bu noktaya nasıl geldik?

Hani; esas ve usul, ehliyet ve liyakat vardı!

Hani; 1960’ın 20, 1980’in 15 kişilik komisyon üyelerinden daha adil ve imanlı hukukçular vardı!

2017’nin ilk günlerinde “1924-46 yılları özlemine” nasıl geldik; bu günleri rüyamda görsem inanmazdım!

 

[i] 1961 Anayasası hazırlık komitesinde çalışanlar: Sıddık Sami Onar, Hıfzı Veldet VelidedeoğluNaci ŞensoyRagıp SarıcaTarık Zafer TunayaHüseyin Nail Kubalı, İsmet Giritli, Muammer Aksoyİlhan ArselBahri Savcı, Enver Ziya Karal, Turhan FeyzioğluEmin PaksütTuran GüneşCoşkun KırcaAmil ArtusDoğan AvcıoğluMünci KapaniMümin KüleyCelal Sait SirenMümtaz SoysalCafer TüzelAbdülhak Kemal YörükSadık AldoğanNurettin ArdıçoğluHazım Dağlı.  

 

 


YorumcuYorum
Harun Özdemir
26.01.2017
10:28

Sayın Demirci, 

Son mesajınıza kadarki açıklamalarınızı anladığımı düşünüyorum, bir nokta hariç "... aslında benzer sorunları Mekkeli Müslümanlar da yaşıyordu..." gibi bir açıklamanız var.  

Son mesajınızı anladığımı söyleyememe. 

Yaptığınız açıklamalar için çok teşekkür ederim.

Selamlarımla.





Son Eklenen Makaleler
Harun Özdemir
Eleştirileri klavuz edinmek
8.11.2017 2709 Okunma
Harun Özdemir
Tarihselci İslam
8.11.2017 3052 Okunma
Harun Özdemir
Edebiyatta İslamcılar
6.11.2017 2306 Okunma
Harun Özdemir
Hangi Müslümanlık
6.11.2017 2292 Okunma
Harun Özdemir
Müslüman terörist
18.10.2017 2327 Okunma
Harun Özdemir
İzmir İslamı
18.10.2017 3689 Okunma
Harun Özdemir
Kürt İslamı
18.08.2017 2910 Okunma
Harun Özdemir
Kürt sosyolojisi
18.08.2017 2921 Okunma
Harun Özdemir
İslam'ın İstanbul ve Ankara yorumu
16.08.2017 2773 Okunma
Harun Özdemir
Bizans'tan Osmanlı'ya çöküş belirtileri
16.08.2017 2813 Okunma
Harun Özdemir
İslamofobinin kaynağı
9.08.2017 5301 Okunma
1 Yorum 09.08.2017 13:09
Harun Özdemir
Müslümanın adı ne olmalı
9.08.2017 5483 Okunma
1 Yorum 09.08.2017 12:53
Harun Özdemir
İslamcılık üzerine
9.07.2017 5864 Okunma
1 Yorum 09.07.2017 09:20
Harun Özdemir
Ortadoğu'nun düzeni
21.06.2017 2838 Okunma
Harun Özdemir
İncire ve zeytine yemin olsun mu?!
14.06.2017 6461 Okunma
1 Yorum 14.06.2017 18:49
Harun Özdemir
Çember daralıyor; ne yapmalı?
11.06.2017 2513 Okunma
Harun Özdemir
Kur'an ve bedeni cezalar üzerine
6.06.2017 6342 Okunma
2 Yorum 08.06.2017 11:10
Harun Özdemir
Atatürk'e annesi üzerinden saldırmak
31.05.2017 2748 Okunma
Harun Özdemir
Milli Bayramların konsepti değişebilir mi
26.05.2017 2768 Okunma
Harun Özdemir
Zor günlerdeyiz...
16.05.2017 6219 Okunma
1 Yorum 16.05.2017 10:26
Harun Özdemir
Osmanlı'dan T.C.'ye Batılılaşma lüksümüz
10.05.2017 2294 Okunma
Harun Özdemir
Ak Parti kaybeder mi?
4.05.2017 2570 Okunma
Harun Özdemir
Bahçeli'nin referandumda hissedilen etkisi
27.04.2017 2338 Okunma
Harun Özdemir
Fatih kaç yaşında cumhurbaşkanı oldu
12.04.2017 5548 Okunma
2 Yorum 12.04.2017 19:25
Harun Özdemir
Askerlik neden önemsiz olsun ki
10.04.2017 3338 Okunma
Harun Özdemir
Anayasa değişikliğinde neler var
3.04.2017 5465 Okunma
1 Yorum 03.04.2017 23:10
Harun Özdemir
1'e karşı 27
27.03.2017 3291 Okunma
Harun Özdemir
Avrupa'dan vazgeçebilir miyiz?!
20.03.2017 5822 Okunma
1 Yorum 20.03.2017 20:37
Harun Özdemir
Terörle bağlantılı seçmen sayısı
15.03.2017 3578 Okunma
Harun Özdemir
Kılıçdaroğlu gıybeti ile sonuç almak
13.03.2017 6015 Okunma
2 Yorum 13.03.2017 21:07
Harun Özdemir
Milli Mücadelede Yahudiler
7.03.2017 4679 Okunma
Harun Özdemir
Darbeler önlenebilir mi?
3.03.2017 4479 Okunma
Harun Özdemir
Milli uzlaşma uluslararası kararlarla çelişirse
28.02.2017 4114 Okunma
Harun Özdemir
Egemenlik kimin
21.02.2017 6616 Okunma
5 Yorum 23.02.2017 00:29
Harun Özdemir
Cumhuriyet'in kuruluş felsefesi
14.02.2017 6019 Okunma
1 Yorum 15.02.2017 17:05
Harun Özdemir
Kim daha akıllı?!
10.02.2017 4249 Okunma
Harun Özdemir
Müslümanın Darwin'le imtihanı
6.02.2017 5139 Okunma
Harun Özdemir
Kur'an neden tahrif olmadı
31.01.2017 6202 Okunma
1 Yorum 31.01.2017 22:47
Harun Özdemir
Anayasaların öncüsü Hz.Muhammed'dir
23.01.2017 7909 Okunma
1 Yorum 26.01.2017 10:28
Harun Özdemir
Sayın Cengiz DEMİRCİ -2-
22.01.2017 5829 Okunma
1 Yorum 23.01.2017 21:39
Harun Özdemir
Müslümanın özgürleşmesi mümkün mü?
16.01.2017 4274 Okunma
Harun Özdemir
Sayın Cengiz DEMİRCİ
8.01.2017 5592 Okunma
Harun Özdemir
Bu terör değil; başka bir şey!
7.01.2017 6311 Okunma
1 Yorum 08.01.2017 01:12
Harun Özdemir
Türkiye neden demokratikleşemez?!
7.01.2017 4452 Okunma
Harun Özdemir
Bir ülkenin barış üretebilme kabiliyeti
2.01.2017 7135 Okunma
8 Yorum 07.01.2017 00:10
Harun Özdemir
Türkiye'nin Adil Düzen İhtimali-3- Son şansa zaman yok
27.12.2016 4337 Okunma
Harun Özdemir
Türkiye'nin Adil Düzen İhtimali-2-
21.12.2016 5079 Okunma
Harun Özdemir
Türkiye'nin Adil Düzen İhtimali -1-
19.12.2016 4835 Okunma
Harun Özdemir
Karanlık çağa doğru
9.08.2016 5144 Okunma
Harun Özdemir
Neden böyleyiz?!
9.08.2016 5501 Okunma
Harun Özdemir
Adalet yönetimin temelidir.
25.07.2016 4722 Okunma
Harun Özdemir
Darbenin devamı var mı?
24.07.2016 5434 Okunma
Harun Özdemir
Yaşar Nuri İslâmcılığı
17.07.2016 4751 Okunma
Harun Özdemir
Kur’an’ı anlama çabaları
8.07.2016 4717 Okunma
Harun Özdemir
İsyan günlerinde zekât!
8.07.2016 4679 Okunma
Harun Özdemir
Direnç eğitimi nedir?
27.06.2016 4820 Okunma
Harun Özdemir
Doğu gerçeği!
23.06.2016 5619 Okunma
Harun Özdemir
Batı gerçeği!
20.06.2016 5031 Okunma
Harun Özdemir
Savruluyoruz!
14.06.2016 6753 Okunma
1 Yorum 15.06.2016 01:50
Harun Özdemir
Bu ne yaman çelişki!
8.06.2016 4453 Okunma
Harun Özdemir
Devlet neden açık hedef?
5.06.2016 5142 Okunma
Harun Özdemir
Köylü İslâm marjinal İslâm'a karşı
3.06.2016 4353 Okunma
Harun Özdemir
Marjinal İslâmcıların özgürlük arayışı
30.05.2016 4554 Okunma
Harun Özdemir
Alem-i İslâm'da özgürlük sorunu
28.05.2016 4558 Okunma
Harun Özdemir
İslâmcı şehir olabilir mi?!
20.05.2016 4547 Okunma
Harun Özdemir
Cumhuriyet ne kadar kalıcı?!
16.05.2016 6049 Okunma
Harun Özdemir
Modernleşmeye Müslümanların etkisi oldu mu?
8.05.2016 6367 Okunma
Harun Özdemir
Laiklik mi demokrasi mi?!
3.05.2016 5960 Okunma
Harun Özdemir
Ahlâk-ı Hamîde mi dedin?!
29.04.2016 8132 Okunma
1 Yorum 30.04.2016 00:58
Harun Özdemir
Bilim bizim neyimize!
25.04.2016 5915 Okunma
Harun Özdemir
Beytü'l Hikme ve Nizamiye Medreselerinin etkileri
21.04.2016 9013 Okunma
1 Yorum 22.04.2016 09:08
Harun Özdemir
Müslümandan Burjuva olur mu?!
19.04.2016 7622 Okunma
1 Yorum 19.04.2016 22:36
Harun Özdemir
İslâmcıların sanata bakışı üzerine
13.04.2016 7113 Okunma
Harun Özdemir
Kur'an'ın şaşırttıkları!
8.04.2016 5595 Okunma
Harun Özdemir
İki kadını şahit yapmak!
4.04.2016 5805 Okunma
Harun Özdemir
Kıskançlık öldürücüdür!
28.03.2016 7081 Okunma
Harun Özdemir
Kadına eziyet dini bir vecibe midir?!
23.03.2016 6174 Okunma
Harun Özdemir
ÖSYM Başkanı Sayın Prof.Dr. Ömer DEMİR'e açık mektup
21.03.2016 6820 Okunma
Harun Özdemir
Ya yenilik ya da çürüme!
14.03.2016 7872 Okunma
5 Yorum 17.03.2016 17:56
Harun Özdemir
Dinimiz işleri; dinleri işimiz mi olmuş?!
13.03.2016 6211 Okunma
Harun Özdemir
Seçim sizin; hangi İslâm?!
9.03.2016 6223 Okunma
Harun Özdemir
Fıkıh Ekonomilerinin Teorisi
5.03.2016 6582 Okunma
Harun Özdemir
Fetva ekonomisi
29.02.2016 7744 Okunma
1 Yorum 29.02.2016 20:58
Harun Özdemir
İslâmcıların ekonomiden ne anladıkladıklarına dair
26.02.2016 6097 Okunma
Harun Özdemir
Karagülle İslâmcı mı?
22.02.2016 8109 Okunma
1 Yorum 22.02.2016 22:17
Harun Özdemir
Parlamento Dışı İslâmcı anayasa çalışmaları
18.02.2016 7897 Okunma
6 Yorum 20.02.2016 23:32
Harun Özdemir
Atatürk Anayasası, ABD Anayasasına nasıl yenildi?!
16.02.2016 5952 Okunma
Harun Özdemir
1921 Anayasasına İslâmcıların katkısı
13.02.2016 6046 Okunma
Harun Özdemir
İslâmcıların Anayasa rüyası!
9.02.2016 6495 Okunma
Harun Özdemir
Fransız kadın Müslüman olur mu?
7.02.2016 5555 Okunma
Harun Özdemir
Modern Kadın Müslüman mı?!
2.02.2016 6009 Okunma
Harun Özdemir
Ulemanın "İlm-i siyaset" ile imtihanı
25.01.2016 6183 Okunma
Harun Özdemir
Diyanet İşleri Başkanı Sayın Prof.Dr.Mehmet GÖRMEZ'e...
21.01.2016 6025 Okunma
Harun Özdemir
Her şey çok farklı olabilirdi
16.01.2016 7491 Okunma
2 Yorum 21.01.2016 14:57
Harun Özdemir
Gizli Servis İslâmı Loca İslamını Yendi mi?!
11.01.2016 6652 Okunma
Harun Özdemir
İslâmcıların gelecek beklentisi
8.01.2016 6447 Okunma
Harun Özdemir
Mason olmanın dayanılmaz faydaları?!!!
1.01.2016 7626 Okunma
Harun Özdemir
Masonluk ve İslâmcılar
28.12.2015 6570 Okunma
Harun Özdemir
Alevî İslâmcılık mümkün mü?
22.12.2015 6992 Okunma
Harun Özdemir
İslâmcılığın Sezai Karakoç aşaması
18.12.2015 7646 Okunma


© 2025 - Akevler