Hz. Musa ne zaman yaşadığı her zaman büyük merak konusu olmuştur.
Kuran’i ve tarihi bilgilerimizi bir araya getirdiğimizde belli bir tarih saptayabiliyoruz.
Firavun ve kavmi imana gelmeyince Allah onlara birçok musibetler gönderir. Tevrat’ ta ve kuran’da bununla ilgili bölümler vardır. Kuran’ dan bir örnek Araf suresi 133.ayettir.
Araf suresi 133.ayet: Biz de, her biri ayrı ayrı birer mucize olmak üzere başlarına tufan, çekirge, ürün güvesi (haşarat), kurbağalar ve kan gönderdik. (Hiçbirinden ders almadılar.) Büyüklük tasladılar ve suçlu bir kavim oldular.
Tarihte eski Mısırda böyle bir olay mevcut mudur?
İpuwer papirusu denen ve şimdi Hollanda da müzede bulunan eski Mısıra ait bir papirus da bu bilgiler mevcuttur. Hatta burada bir kutsal kişiden de bahsedilmektedir. Yazıdan bu papirusu yazanın olaya şahit olduğu anlaşılmaktadır. Tarihlendirme çalışması sonunda bu papirusun M.Ö 1850-1600 yıllarına ait olduğu saptanmıştır.
Tarihte ki diğer bir bilgide Hiksoslardır. Hiksoslar M.Ö 1650-1530 yılları arasında Mısır deltasını elegeçiren ve orada feodal krallıklar kuran sami ırkına ait toplumlardır. Bu insanlar daha önce Mısırlı firavunların emrinde çalışan işciler olmasına rağmen firavun iktidarı zayıflayınca kendi kırallıklarını kurmuşlar ve delta da 130 yıl boyunca hükümranlık kurmuşlardır.
Kuran da bu hükümranlıklardan bahsedilmektedir.
A'RAF 137.Ezilip itilmekte olan topluluğu da içine bereketler doldurduğumuz
toprağın doğularına ve batılarına mirasçı kıldık. Rabbinin, İsrailoğullarına
verdiği güzel söz, sabretmeleri yüzünden hedefine vardı. Firavun ve toplumunun
sanayi olarak meydana getirdiklerini de dikip yükselttikleri sarayları da yere
geçirdik.
A'RAF 138: İsrailoğulları’nın denizden geçmelerini sağladık. Puta gönülden tapan bir millete rastladılar. «Ey Musa! Onların tanrıları gibi bize de bir tanrı yap» dediler, Musa: « Doğrusu siz bilgisiz bir milletsiniz, bunlar yok olacaklar ve işledikleri boşa gidecektir» dedi.[138-9]
Yukarıda ki ayetlerden ezilen halkın O memleketin doğularına ve batılarına mirascı olduklarını fakat İsrailoğulları’ nın denizden geçirilip başka bir memlekete geldiklerini anlıyoruz. Memlekete mirascı olanlar Hiksoslardır.
Bakara suresi 59.ayet: Derken, onların içindeki zalimler, sözü kendilerine söylenenden başka şekle soktular. Biz de haktan ayrılmaları sebebiyle, o zalimlere gökten bir pislik indirdik.
Bu ayet İsrailoğullarının Musa zamanında Kadeş şehri civarında yaşadıkları dönem hakkındadır.
Ayetin orjinalinde geçen” riçzen” kelimesi pislik,kır,toz anlamlarına gelmektedir. Yani başlarına toz yağmıştır.( Daha sonraki Yahudi geleneklerine baktığımızda Yahudiler yaslı olduklarında başlarına kül serptiklerini görmekteyiz. Bu geleneksel davranış muhtemelen bu dönemden kalmadır.)
Bundan sonra Çöllerde kırk yıl dolaşmışlardır.
Tarihte ki büyük volkanik patlamalardan biri de Girit’ deki Minos uygarlığını yok eden Thera patlamasıdır. Bu patlamanın tarihi M.Ö 1600-1645 muhtemelen 1628’ dir.
Yani bu tarih de İsrailoğulları Girit adasının doğusunda bulunduklarından ve rüzgar yönünün önünde bulunduklarından volkanik patlamanın tozu tepelerine yağmıştır.
Tevrat’a göre Hz. Musa 120 yıl yaşamıştır.
Bu bilgilerden sonra Hz. Musa’ nın kabaca M.Ö 1700 ve 1580 yılları arasında yaşadığını söyleyebiliriz.