ÜMRANİYE A.D.de İŞLETME SEMİNERLERİ - 12     Cuma, 09.05.2008

MARKET/BAKKAL İŞLETMESİ ÖRNEĞİ

1- İnsanlar gelirlerini normal olarak beşe bölerek harcarlar.

% 10 yiyecek

% 10 giyecek

% 10 su, elektrik, yakıt

% 10 kira

% 10 taşıt ve diğerleri.

Yüzde birin beş mislini alırsak ve bakkala bırakırsak bakkal yaşar demektir.

2- Bakkalı/market yerini satın alacağız, bir evi de satın alacağız. Bakkalı işleten evde kirasız oturacak, bakkal binası için de kira vermeyecektir. Ev kirasını ödemeyeceği için cirodan alacağı % 4 yetecektir. Ev ile dükkanın değeri normal muhitlerde 120.000 YTL edecektir. % 2 kira payı ayırsak, beş senede kendisini amorti edecektir.

3- Mallar üreticilerden toptancılara ulaşır, toptancılardan tüketicilere ulaşır. Yüzde 10 üreticiden toptancıya ulaşsın. Yüzde 10 da üreticiden tüketiciye ulaşsın. Demek ki üretici ile tüketici arasında % 20’lere ulaşmış olacaktır. Buna neden olan faiz ve vergidir. % 20 de vergi koyacak olursak, % 40’a ulaşacaktır. Şimdi % 400’lere ulaşmaktadır.

4- Şimdi işletmemizde % 10 toptancıdan müşteriye ulaşma farkının nasıl bölüşüleceğini görelim. Bu % 10 ortalama değer olup tüccar ortaklarla bakkallar arasında pazarlıkla tesbit edilecektir. Fark pazarlıkla tesbit edilecek. Fark sözleşmeye göre aşağıdaki şekilde bölüşülecektir. Tüccar satış fiyatını belirleyecektir.

% 40 Bakkala tezgahtarlık karşılığı verilecektir.

% 10 Dükkan kirası

% 10 Daire kirası

% 10 Depolama kirası

% 10 Arabaların amortismanı

% 10 Şoförler

% 10 Kooperatif ortak giderleri

5- Gerekli Sermaye:

Bir bakkalın iş yapabilmesi için;

Dükkan                         50 000 YTL

Ev                                 70 000 YTL

Depo                              5 000 YTL

Taşıt                               5 000 YTL

Donanım                        5 000 YTL

Bakkaldaki sermaye   10 000 YTL

Depodaki sermaye      5 000 YTL

Toplam               150 000 YTL

6- Senelik ciro 100*250*12 = 300 000 YTL’dir. % 4 kira payı vardır. 24 000 YTL etmektedir. 25 alabiliriz.

150/25 bölersek, altı senede kendisini amorti edecektir demektir.

İstersek % 10’u %12’ye çıkarabiliriz. Bu takdirde 24 36’ya çıkar. Dört senede amorti etmiş oluruz.

1. Hisse senedi çıkarıyoruz. Hisse senedini halka satıyoruz. Yüzde 25’e yakın yıllık kâr olacağı için halk bizim senetleri satın alıyor ve biz kredimizi çok daha önce yani beş-altı seneyi beklemeden ödüyoruz. Eğer devlet istemiyorsa o zaman biz bu senetleri halka satarak tüm İstanbul’un bakkallarını organize etmiş oluruz.
2. Her bakkal için 150 000 YTL faizsiz kredi istiyoruz. 15 000 000 YTL etmektedir. Böylece bunu devlet en geç dört sene içinde geri alacaktır. Ama hisse senetleri daha da yakın zamanda tahsil edilmiş olacaktır.
3. Hisse senetlerinin satışı çok kolay başlayacaktır. Biner liralık hisse senedi çıkarılacaktır. Demek ki 15 000 hisse senedimiz olacaktır. Halk istediği kadar alacaktır. Ne kadar satarsak kârımızı onlara şarj edeceğiz. Devletten faizsiz aldığımız için satılmayan senetlerin payları ise satılanlara yüklenecektir. Böylece çok kârlı olacakları için satın almaya başlayacaklar, satılan çoğaldıkça kira payı düşecektir. Sonunda kendiliğinden resmi faizin üstünde kâr sağlayıncaya kadar düşecektir. 
4. Yüz bakkal ortak hisse senedi çıkarmış olacaktır. Yani bir bakkalın senetleri satılmayacak, tüm bakkalların senetleri satılacaktır. Dolayısıyla satılan senetler tüm taksitleri kapatacaktır. Yetmezse yüz bakkal kendi satış paylarından katkıda bulunarak kapatacaklar ve hisse senetleri onların olacak, onlar kira payına iştirak edeceklerdir.
5. Yüz bakkal da iyi çalışmadığı için kooperatif kapanırsa ve bakkallar da artık bağımsız hâle gelirlerse, dükkan ve daireler satılır. Borç ödenir. Kâr varsa ortaklar bölüşür, zarar varsa ortaklar bölüşür. Satılmayan hisse senetlerini bakkallar almış olur. Kâr-zararına o şekilde katılmış olurlar.
6. Akevler İstanbul Tüketim Kooperatifi, bir mahallede yüz bakkalı kooperatife ortan eder. Bunlardan bir şey istemez, sadece kooperatife ortak olmalarını ister. Toplanan yüzer YTL ile kuruluş masraflarını yapar ve mahalledeki yüz bakkalı ortak eder. Ortaklık sözleşmesini hazırlar. Projeyi hazırlar. Bakanlığa başvurur ve kredisini çıkarır. Ayrı kooperatif kurar. Bakkalları o kooperatife aktarır. Yaptığı masrafların iki misli ile o kooperatifin hisse senetlerini almış olur. Onun kira payı geliri olur.

SÜLEYMAN KARAGÜLLE

Yay. Haz.: REŞAT NURİ EROL

www.akevler.org      (0532) 246 68 92