Suriye sorunu nasıl çözülür? - 2
Suriye ile çok yakından ilgili olan Türkiye ve İran vardır. Önceki yazıda bunu hatırlatıp yazdık. Bu iki devlet uzlaşırsa Suriye bunlara uymak zorunda kalır. Suriye’nin uymasını sağlamak için de iki devletin daha devreye girmesi gerekir; bunlardan biri ABD, diğeri ise Rusya’dır. Bu dört devlet Suriye sorununu bir hafta içinde çözer.
Bu dört devleti bir araya getirecek devlet Türkiye olmalıdır. Abdullah Gül bu üç devletin başkanlarını İstanbul’a davet etmelidir. Suriye devlet başkanı da bu toplantıya katılmalıdır. Yapılacak görüşmelerde Suriye sorunu çözülmelidir.
Suriye devletinin katılmadığı bir görüşme baskıdır, zulümdür. Bir devletin işlerine başka devletler karışamazlar, ancak onunla müzakereler yapabilirler, sorunların çözümünde ona yardımcı olabilirler. Bugün yapılan uygulamaya bakalım.
Birleşmiş Milletler (BM) toplanıp karar alacak...
Neye göre? -Ekseriyete göre!
Sonra ne olacak? -Fransa veto edecek!
Neye göre? -Kendi çıkarına göre veto edecek!
Peki, bu uygulama nasıl olacak da çözüm getirecek?!.
O zaman çözümsüzlüğe devam…
Çözüme ancak Suriye devlet başkanının katılması ile ulaşılabilir. Suriye Devlet Başkanı Esed ile pazarlık yapılacak, neler yapması gerektiği üzerinde anlaşmaya varılacak. Kendisine çözümler götürülecek. O sorunlarını anlatacak. Çözümler birlikte üretilecek. Halkın hukukunu dört devlet koruyacak. Suriye’nin hukukunu da Beşşar Esed koruyacak. Uzlaşmada sınır bulunacak.
Halkın hukuku önemlidir, çok önemlidir. Devlet halkın hukuku için vardır. Ne var ki halkın hukuku devletsiz korunamaz. Devlet de halkın hukuku kadar önemlidir. Bizim bir devletin iktidarını değiştirme hakkımız yoktur. Kaldı ki Mısır için bir çözüm vardır. Seçilmiş başkan hapistedir. Suriye için ise bir çözümümüz yoktur. Beşşar Esed gitse, yerine gelip oranın düzenini sağlayacak kimse yoktur. Kaldı ki biz başka ülkenin yönetimine karışamayız. Mısır’la da aynı şekilde hareket ederiz, bugün devlet başkanı olan veya yönetimi elinde tutan kimse ile müzakere yapabiliriz. Onların katılmadığı bir görüşme hiçbir zaman sorunu çözmez.
Beşşar Esed ile neler müzakere edilecek?
- Birinci teklifimiz ‘yerinden yönetim sistemini’ olacaktır. Ülke yüze yakın ile ayrılacak, merkez bu illerin iç işlerine karışmayacaktır. Ayrıca ona yakın merkez il olacak, buralar devlet tarafından yönetilecek, Suriye orduları oralarda yerleştirilecektir.
- Her türlü nizalar için ‘hakemlik sistemi’ getirilecek ve hakemlerin kararlarına taraflar uyacak, hakem kararlarına uymayanlara karşı acımasız silahlı güç kullanılacaktır.
- Halk Suriye’ye dönecek ve genel af ilan edilecektir. İsteyenler merkez illerde, isteyenler taşra illerde yerleşecek, daha sonra da ilden ile göç serbest olacaktır.
- Bu hususun icrası için gerekli finans ihtiyacı varsa, bunu bu devletler faizsiz olarak kredi şeklinde vereceklerdir. Suriye bunu malları ile ödeyecektir.
Bu daveti Sayın Abdullah Gül’ün yapması gerekmektedir. Toplantı İstanbul’da olacaktır. Dört devletin bu daveti kabul edeceklerini sanıyoruz. Sonda dört devlet bir deklarasyonla Esed’in şartlara uyması şartı ile destekleyeceklerini, bu uygulamaya engel çıkarılması hâlinde Suriye’yi silah vererek destekleyeceklerini ilân etmelidirler.
Suriye’deki halklardan mağdur olanlar ‘hakemlerden oluşacak yargıya’ her zaman başvurabilirler. Hakemlerin kararlarına Suriye devlet başkanı da uymak zorundadır. Halkın hukuku da böylece korunmuş olacaktır. Bu uygulama insanlıkta örnek uygulama olacaktır.
ABD bugün dünyaya hükmetmek istiyor. Devletlerle uzlaşarak etkisini bu şekilde kullanabilir. O takdirde tüm dünya devletleri ile iyi geçinmiş olur. ABD Ortadoğu’da ve Suriye sorunu konusunda bu üç devlet (Türkiye, İran, Rusya) ile işbirliği yapmak zorundadır.
İşte, Suriye sorunu başta olmak üzere sorunlar böyle çözülmelidir. Ve’s-selâm…