Ne diyorduk? Adil Düzen İlmihali yazısı araya girdi, ara verdik, bugün sistem yazımıza dönüyoruz… “Faizli işçilik yerine faizsiz ortaklık sistemi” yazılarımızın devamıdır bu yazılanlar… Evet, ORTAKLIK SİSTEMİNİN BELGELERİ üzerinde duruyoruz…
Önceki yazımızda dört belge üzerinde durduk; Paylaşma Belgesi, İşletme Belgesi, Yapı Belgesi ve Semt Belgesi. Bu yazımızda da Buğday Belgesi, Demir Belgesi, Taşınmaz Belgesi, Altın Belgesi, Mal Belgesi ile Su (ve benzerleri) üzerinde duracağız…
ORTAKLIK SİSTEMİNİN BELGELERİ
5-Buğday Belgesi
On kadar semt birleşerek bir bucak semti kurarlar. Bucak buğday ile tanımlanmış bir senet çıkarır. Bucağın ortakları olan semtler bucak belgesi ile semt senetlerini alıp satarlar. Halk bununla bucak tüccarlarına yıllık sipariş verir, hafta hafta siparişlerini alırlar. Tüccarlar sipariş verenlerin sipariş listesini verir, onlar da işletmelere verirler, böylece dönemin başında tüm anlaşmalar yapılmış, halk üretimi ve tüketimi planlamış olur. Yatırım ve tüketim belgesi de böylece oluşur.
6-Demir Belgesi
Mağazalara mal belgesi verilir. Mağazalar bununla mal alır ve satarlar. Satış değerleri kredi veren tarafından tespit edilir. Alış fiyatı serbesttir. Böylece mağazalardaki mallar kadar piyasalarda para bulunur; ne eksik ne de fazla. İnşaat malzemesi bununla alınır ve satılır.
7-Taşınmaz Belgesi
İnşaat müteahhitlerine bu belgeler verilir. İnşaat bu belgelerle biter. Sonra inşaat bu belgelerle satılır. Kira gelirleri ile yapılar yenilenir. Yapıların kiraları satılmış paylara bölünür. Böylece ortak azaldıkça kira payları artar. Sonunda bütün pay kira payı son ortağa kalmış olur. Genellikle %40 altyapı ve arsa karşılığı kabul edilir. Senetlerin %40’ı iade edilince yapı amorti edilmiş olur ve alt yapı yeni girişimciye bırakılır.
8-Altın Belgesi
Kuyumculara altın belgeleri verilir. Altın belgesini verirken üzerinde yazılı olandan fazla gram alırlar. Belgeyi alırken belgede gösterilen saf altın verilir. Diğer belgeler alınıp satılır. Altın yerine altın senedinin yararları vardır. a) Alış-satış farkından yararlanır. b) Taşınması ve saklanması kolaydır. c) Küçük parçalara ayrılabilir. d) Kredileşmede yararlanılmış olur.
9-Mal Belgesi
Mal belgesi çıkarılır, o malı üretenler o belgeyi vererek ham maddeleri alırlar, o malları kullananlar o belgeyi vererek o malı satın alırlar. Bir mal birkaç malı temsil edebilir. Diğer mallar ana mal ile fiyatlandırılır. Ana mal senedi o grup malların ortak parası olur. İkame mallarda denge böyle kurulmuş olur. Belli hizmetler için bakım ve tamir gibi hizmetler için de belge çıkarılabilir.
Onuncu belgemizde istisnai bir durum söz konusudur, önce onu açıklayalım. Örnek olarak Haziran’da sular azalır ve kıymetlidir, sonbaharda sular hem işe yaramaz hem de boldur, fiyatları çok düşer. Haziran Ayı Su Belgeleri ayrıdır, Eylül Ayı Su Belgeleri ayrıdır. Kasadaki belge miktarı ile Haziran ayı suları fiyatlandırılır. Bir fabrika arz ve talebe tabi tutulmaz ama payları arz ve talebe tabi tutulabilir. Ortaklık Sistemi Belgeleri sayesinde arz-talep kanunlarının çalışmadığı alan olmaz.
10-Su (ve benzerleri)
Su gibi kaynakları kıt olan malların yarısı halka bedava verilir, diğer yarısı ise iki misli fiyatla satılır. Çok kullananlar az kullananlardan satın alarak kullanmış olurlar. Su gibi malların asgari bir harcanma miktarı vardır. Bu miktar halka bedava dağıtılır. Bütün bunları dengeleyen senetler vardır; bunlar Su Belgesi, Yakıt Belgesi, Elektrik Belgesi gibi belgelerdir.
Ortaklık Düzeni ancak kooperatiflerle kurulur. Kooperatifler de bunu ancak senetlerle kurabilir. Kredileşme kitabımızda bu belgeler anlatılmakta ve ilgilenilmeyi beklemekte…