Erbakan Hocamızı bu yıl farklı bir şekilde anıyoruz; detaylar önceki yazılarda… Kaldığımız yerden devam ediyoruz… Kalan ‘swot analizi’ bölümü ile devam edelim…
“Faizin ortaya çıkardığı sorunlardan önemli bir kısmı ortaklıklar ve ticaret yoluyla giderilebilirse de, kredi kurumunun sermaye lehine kullanılması, toplumsal yapıda ciddi sorunları beraberinde getirir. Faizin fiyatları artırması veresiye, taksitli vadeli satışlara neden olması, tasarrufu azaltması, enflasyonu tetiklemesi ve benzeri sonuçları uzun dönemde toplumsal dengeyi bozar. Faize dayalı işçilik sistemi sabit giderlere neden olur, bu uygulamalar beraberinde küçük firmaların elenmesine ve büyük firmaların tekelleşmesine ortam hazırlar. Zarara katılmayan faizin uzun dönemde büyük sayılar kanunu gereği firmaların tekelleşmesini artırır. Tekel üretimin yarıya fiyatların iki katına çıkması demektir.
Önerilen selem sistemi günümüz şartlarında yeniden bir akit şekli olarak geliştirilir, nakit senetler yerine mal senetleri sistemine dönüştürülür ve bu senetlere likidite kazandırılırsa, ekonomi planlandığı gibi, emek sömürüsü sona erer ve hamiline mal senetleri borsası yoluyla serbest piyasa sistemi irade ve rızalarla kurulmuş olur. Selem sistemi ve ortaklık ekonomisi sayesinde emek üretime bir pay olarak katılır ve hakkını tam olarak artık ürünün sahibi haline gelir. T1-T5 arasındaki tehditler yukarıda zayıf yönler kısmında sayılan iyileştirici düzenleme ve uygulamalarla ortadan kalkar.
SONUÇ
Bu çalışmada faizli ekonomilere bağlı ciddi toplumsal sorunların ekonominin sürdürülebilir niteliğine halel getirecek bir yöne gittiği tespit edilmiş, alternatif kurumlardan selem akdi üzerinde durulmuştur. Selem sadece üretici ile tüketici arasında sıradan basit bir anlaşma olmaktan çıkarılmış ve toplumsal sorunlar olan enflasyon, tüketim ekonomisi yerine üretim ekonomisi, veresiye yerine peşin alışverişleri, israf yerine tasarrufu ve benzeri birçok faydayı beraberinde getiren yenilikçi bir yaklaşımla ele alınmıştır.
Bu kapsamda selemin mallarda standardizasyonu getirmesi, sermaye yerine emek ve üreticiyi öne çıkartması, kaliteyi yükseltmesi, ortak ve dayanışmaya dayalı hareket etme bilincinin gelişmesini sağlaması, karşılığı olan mal senedi sistemine dayanması, bu senedin hamiline düzenlenerek likidite kazandırılması, menfi faiz olarak fizibilite analizlerinde kullanılabilmesi yenilikçi düşünceler olarak önerilmiştir.
Selem yöntemiyle ortak çıkarlar doğrultusunda insanların üretimi planlayabilir. Ortak ambarlar oluşturulmasını beraberinde getirir. Ambara teslim edilen mallar ekspertiz kontrolünden geçirilir ve teminat altına alınır. Nakliye bakımından ileri bir adım atılır. Mallar senetlerle tanımlanarak mal senedi sistemi kurulur, bir bakıma karşılıklı senet üretmenin yolu ve yöntemi de açılmış olur. Bu bağlamda; selemin aslında yepyeni sürdürülebilir bir ekonomik yapı oluşturmaya katkı sağladığı söylenebilir. Aslında bu durum en küçük işletmeler için de geçerlidir.
Ekonominin geleceği işletmelerde sabit giderleri minimize etmek ve ortadan kaldırmaktan geçer. Bu çalışmada, sürdürülebilir gelişmeyi sağlayarak yaşanabilirliği arttırmak için, gerekli ekonomik sistemi bir bütün olarak değerlendiren ve uygulanabilir bir kavram olarak “selem senetleri” önerilmektedir. “Selem senetlerinin” temel fonksiyonları halkın ekonomiye doğrudan katılmasının yanında ortaklık ekonomisi, dayanışma (sigorta), toplumsal düzeni koruma ve zararlı kurumlardan arındırma olarak özetlenebilir. Bu anlamda “selem kurumu”nun sürdürülebilir ekonomik gelişme bağlamında şu temel faydaları sağlayabileceği düşünülmektedir.”
(‘Selemin ekonomik ve sosyal bağlamdaki faydaları’ bölümü ile devam edeceğiz.)
HATIRLATMA: Dr. Süleyman Akdemir’in “Faizin Yarattığı Toplumsal Sorunlara Yönelik Alternatif Arayışlar: Para Peşin Mal Vadeli Selem Sözleşmelerine Yenilikçi Bir Yaklaşım” çalışması üzerinde durduk… Ekonomimiz çıkmazda ya; çare ve çözüm niyetine, ilgilileri ve herkesi uyarmaya devam ediyoruz…