D.HAKLAR

Madde-17a) Ücretler

Ücretler serbest anlaşmalarla tespit edilir.(53-39,40,41 Ayetlerinde insan için emeğinden başka bir şey olmadığı beyan edilmektedir. Demek ki çalışanın başka bir hakkı yoktur. 40. ayette "görülür" demektedir. Yani işçiye avans verilmektedir. 41. ayette de "tam tamına ödenir” denmektedir. Allah'tan başkasına ibadet edilmeyeceğine göre kimsenin kimseyi zorlamaya yetkisi yoktur. Dolayısıyla iş anlaşmaları akitlerin ifası ilkesine göre yapılır.) Anlaşma yapılmamış veya anlaşmada belirtilmemişse resmi ücrete göre paylaştırılır.(53-40 ayetinde "görülür" dediğinden dolayı emeğin hakkı vardır. Her emeğe ücret ödenir. Emek hakkın kaynağıdır. Aksi belirtilmemişse emek veren hakkını alır.) Her işin ağırlık(53-39 ayetinde insana emeğinden başka bir şey yoktur demektedir. Bu da emeğin derece derece olduğunu göstermektedir.) ve sorumluluğuna göre bir karşılığı belirlenmiştir.(Yetki ve Sorumluluk Kuralı 2a) Ücret belirlenmemişse hakemler belirlerler.(Hakemlik Kuralı 47) Ortaklıkta başka bir anlaşma yok ise o işi yapanlar o karşılığı pay olarak istihkak ederler.(11-3 Ayetinde “Her fazl sahibine fazlını verir” demektedir. Bu da resmi ücreti göstermektedir.) Payları karşılığı belge verilir, belge sahipleri onu istedikleri gibi değerlendirirler.(2-282 Ayetinde topluluğa yazma emredilmiştir. Sonra Allah’ın öğrettiği gibi kâtibin yazması öğretilmiştir. Bu nedenle her pay belgelendirilir.)

Herkesin ilmi derecesi ve mesleki kabiliyetine göre resmi ücreti vardır. Başka türlü bir anlaşma yoksa ortak iş yapanlar bu resmi ücrete göre emek karşılığını aralarında paylaşırlar.(53-39 Ayetinde “İnsana emeğinden başka bir şey yoktur” demektedir. Bu da emeğin derece derece olduğunu göstermektedir.)

Herkesin bir çalışma kredisi vardır.(107-3 Ayetinde miskinin doyurulması dememekte, miskinin doyması demektedir. 57-11 Ayetinde de Allah'a borç vermekten bahsetmektedir. Allah'a borç vermek topluluğa borç vermektir. 53-39 Ayetinde de “İnsana emeğinden başka bir şey yoktur” demektedir. Miskin için de emeğinden başka karşılık yoktur. Miskinin doyması için de çalışması gerekir. Miskine çalışma kredisi vermek de Allah'a verilen borçladır.) Bu krediler resmi ücrete göre bölüştürülür.(Çoklukta Denge Kuralı 31b)

Herkes istediği zaman çalışma kredisini alır, istediği zaman da emeklilik payını alır.(70-24,25 Ayetlerinde “Sail ve mahrum için mallarında malum bir hak var” demektedir. السَّائِلِ ve الْمَحْرُومِ marife gelmiştir. Malum hak ise nekre gelmiştir. Malum hak değişkendir. Ancak السَّائِلِ ve الْمَحْرُومِ belirli kimselerdir.) Hastalık benzeri sebeplerden dolayı işe gelmediği günlerde emeklilik payını alır, krediden yararlanamaz.(Çoklukta Denge Kuralı 31b) Bir kimsenin emeklilik payı resmi ücret ile yaşı göz önüne alınıp belirlenerek verilir. Çalışmadığı günlerde mesleki derecesinin artması durur.(Ücret Kuralı 57, Hizmet ve Görev Yerleri Kuralı 23a)

Kamu ve genel hizmetlerde çalışanlar resmi ücretle çalışırlar.(İçtihat Kuralı 38c)

İnşaat işlerinde ücretler, resmi ücret üzerinden ödenip yapıya şarj edilir.(Ücret Kuralı 57)

Bir işyerinde çalışan başlangıç ehliyetliler gelirlerinin beşte birini onlara nezaret edenlere verirler. Bir işte çalışan temel ehliyetliler gelirlerinin beşte birini onlara işveren ilk ehliyetlilere verirler. İlk ehliyetliler kendilerine işveren orta ehliyetlilerle beşte birini bölüşürler, orta ehliyetliler gelirlerinin beşte birini beş ile on arasında olan danışmanlar ile bölüşürler, Danışmanlar gelirlerinin beşte birlerini araştırmacıları ile bölüşürler.(Kamu Giderleri Kuralı 7a ve Hizmet ve Görev Yerleri Kuralı 23c)

Başkanların dışında herkes birden fazla iş yapabilir.(Başkanlık Kuralı 25d) Gerek hizmetliler, gerek görevliler başka işler yaparak gelir temin edebilir. Genel hizmetler ek gelir getirir.(Yetki ve Sorumluluk Kuralı 2b)

İşletmelerden alınan genel hizmet paylarının yarısı orada çalışanlara bölüştürülür, diğer yarısı ise küçük işletmelerin bucak, orta işletmelerin il, büyük işletmelerin ülke ve üstün işletmelerin insanlık merkezlerinde bir hesapta toplanır. Ortak hesapta toplanan genel hizmet payları ilçelerdeki görevlilere hizmet verdikleri kimselerin sayısınca bölüştürülür.(Yetki ve Sorumluluk Kuralı 2b) Genel hizmet halka karşılıksız yapılır. İlçe görevlileri halka hizmet paylarının beşte birini semt temsilcileri ile, kalanın beşte birini danışmanları ile bölüşürler.(Kamu Giderleri Kuralı 7a, Hizmet ve Görev Yerleri Kuralı 23c)

Madde-17b) Birlikte yaşama hakları

Bir yerde beraber yaşayanların eşit şartlar içinde yaşama hakları vardır. İşyerlerinde yemek çıkıyorsa herkes aynı yemeği yeme hakkına sahiptir. Aile içinde de geçimle yükümlü olan erkek kendi yediğini yedirmek, giydiğini giydirmek ve barındığı yerde barındırmakla yükümlüdür. İşle ilgili geziler dışında aile fertlerini de gezdirmekle yükümlüdür

Genel hizmetlerden herkes eşit şartlar altında yararlanır.

Ortak yerlerden herkes eşit şartlarda yararlanır.(Ailede İşbölümü Kuralı 45b, Eşitlik Kuralı 58)

Pahalı ve ucuz mahalleler kurulabilir, pahalı ve ucuz taşıma araçları olabilir. Bir araç içinde pahalı ve ucuz yerler olabilir. Ancak bir yerde sınıflaşmalara müsaade edilemez. Aynı yerde yaşayanlar sınıfsız olarak yaşarlar. İlim sahipleri saygı görürler.(Eşitlik Kuralı 58b, 48-9 )