Takdim

Akevler’den önce

İnsanlık Nuh Aleyhisselam’a kadar kişi yönetimiyle yönetilmiştir. Nuh Aleyhisselam’dan sonra kişilerin yazılı emirleri ile yönetilmeye başlandı. Tevrat ile yöneticilerin yasaları değiştirme yetkileri kaldırıldı,  daha önce hazırlanmış metinlerle yönetilmeye başlandı. Tevrat’ın getirdiği düzen kavmi idi. İsrailoğulları’na hitap ediyordu. Romalılar bunu laikleştirdiler, Roma hukuku doğdu.

Kuran yasaların nasıl yapılacağı ilkelerini getirdi. Yasaların toplulukları ve çağları değiştirmesi esası içinde bir düzenleme yaptı.  Serbest sözleşme, içtihat ve icma sistemini getirdi. Batılılar serbest sözleşme sistemini kısmen aldılar, icma yerine temsili ekseriyet sistemini benimsediler, bugünkü batı mevzuatı buna dayanmaktadır.

Kuran’ın getirdiği içtihat ve icma sistemi fıkıhçılar tarafından olgunlaştırıldı ve usulü fıkıh ilmi ile hukuk ilmileştirildi. Batılıların daha bundan haberleri yoktur. Ömrünü dolduran birinci fıkıh uygulaması çağın ihtiyaçlarına cevap vermemektedir. Bunu hisseden birçok siyasetçi ve araştırmacı önerilerde bulunmuştur. Bunlardan biri de Cevdet Paşa’nın Mecelle’sidir.

Mecelle şu dört noktadan dolayı İslam fıkıh anlayışına uymaz:

1. Mecelle, İslam fıkhının batı kanun sistemine uyarlanmasıdır. Bu, sistemi kökünden değiştirmedir. Serbest sözleşme sisteminden dayatmalı kanun sistemine geçilmiştir.
2. İslam düzeninde hükümdarların özel hukuka dair hükümler koyma yetkileri olmadığı halde Mecelle buna dayanmaktadır.
3. Mecelle’de birçok taviz verilmiştir. Faiz yasağından bahsedilmemiştir.
4. Mecelle çok eskidir. Mesela usul-ü muhakemat yoktur.  İslam fıkhını batı yargılama sistemi içine oturma çabasıdır.

Cumhuriyetle bu yama fıkıh sisteminden, batının serbest sözleşmeli kanun sistemine geçilmiştir.

İbn-i Teymiyye’den başlayan bir görüş vardır. Fıkıh yeniden düzenlenmiştir.  Bediüzzaman, İkbal, Akif gibi pek çok âlim bunları savunmuştur. Ne var ki örnek denemelere girilmemiştir.

Akevler

1967’de İzmir’de kurulan Akevler ise tamamen farklı bir yöntem kabul etmiştir.

1. Amaç, makro yeni düzen getirme yerine mikroda içtihatlar yaparak uygulamalar yapmak ve yeni anayasa düzenini ilmi olarak burada incelemektir.
2. Bu yeni düzen Kuran’a dayanmalıdır ama Kuran bugünkü müspet ilimlerle anlaşılmalıdır.
3. Yeni düzen kuvvete dayandırılmamalıdır. Halk kendi istekleri ile bu yeni düzeni benimsemeli ve bu yeni düzene katılmalıdır. İsteyen de istediği zaman yararlanmalıdır.
4. Bu çalışmada ırklar, dinler, rejimler arasında fark gözetilmemeli. Yeni düzen içinde yer almak isteyen herkes yer alabilir.

Akevler gaye maddesini şöyle yazdı: Çalışmada ve yaşamada birbirleri ile anlaşabilecek kimseleri bir araya getirerek aralarında iktisadi ve içtimai dayanışma ve yardımlaşmayı sağlamaktır. Bunun için bloklar inşa edilebilir, arzu edenleri aynı blokta yerleştirir, isteyenlere blok değiştirme imkânı sağlar.

Akevler’in kurucuları şunlardır:

Ömer Faruk Yeğin (İzmir Sanayi Bölge Müdürü)

Saffet Solak (Tıp doktoru, Profesör)

Ahmet Tahir Satoğlu (Tıp doktoru Doçent,  Şimdi profesör)

İhsan Ekinci (İslam enstitüsü öğrencisi, Allah’ın rahmetine kavuşmuştur)

Osman Eskicioğlu (İslam enstitüsü öğrencisi, şimdi profesör)

Mehmet Nazif Satoğlu (İktisatçı)

Ahmet Bülbül (Esnaf)

Avni Yürek (Esnaf)

Eşref Akhan (Esnaf)

Süleyman Karagülle (Yüksek Mühendis)

Bu çalışmalara Prof. Sebahattin Zaim ile Prof. Hayrettin Karaman da katılmışlardır.

Bu çalışmalarda Prof. Dr. Necmettin Erbakan işbirliği yapmıştır.

Bu çalışmaları başlangıçta Risale-i Nur Cemaati ve Tunahan Cemaati desteklemiştir.  Fethullah Gülen’le birlikte çalışmalar yapılmıştır.

Bugün Milli Görüş’ten gelen veya ANAP’tan gelen ve yüksek yerlerde görev alan pek çok kimse Akevler içinde ve bu çalışmalarda yer almıştır.

Halen İzmir’de Hira Karagülle’nin başkanlığında Harun Özdemir, Hilmi Altın, Kazım Erten uygulamalı bu anayasa çalışmalarına devam etmektedirler. Hüseyin Kayahan ve Osman Eskicioğlu oradalar ve çalışmalara katılmaktadırlar.

İzmir Akevler Kooperatifinin de Başkanı olan Avukat Yrd. Doç. Dr. Süleyman Akdemir, İstanbul’da Yeni Yüzyıl Üniversitesinde çalışmalara devam ettiği gibi Süleyman Karagülle ile bu anayasalarla ilgili kitaplar da hazırlamaktadır.

Prof. Dr. Arif Ersoy doçentlik çalışmalarını bu anayasa üzerinde yapmıştır.  İleride Akevler üzerinde doktora çalışmasını yapacaklar, kimlerin katkıları olduğunu tespit edecekler. Bugün

Ankara’da Prof. Dr. Ali Erişen’in başkanlığında anayasa çalışmaları devam etmektedir.   İstanbul’da Medhal’de Dr. Hasan Özket’in de katıldığı ve Dr. Bünyamin Demir’in başkanlığında yürütülen çalışmalar bu anayasa çalışmasıdır.

Ayrıca internet sitemizin ilmi seminerler bölümünde Zafer Kafkas, Cengiz Demirci, Hüseyin Kayahan, Mete Firidin bu çalışmalara katılmaktadırlar. Ümraniye’de Reşat Nuri Erol yazıları redakte ederek günlük olarak aktarmaktadır.

Bu anayasanın metin çalışmalarına Akevler’in kuruluşu ile başlanmıştır. Metin İzmir’de hazırlanmıştır. Medhal de üzerinde çalışmıştır.

Anayasa’yı Kuran ile delillendirenler

Her cümlesi Kuran’dan delillendirilerek şerh edilmiş bu çalışma yıllar içinde aşağıdaki ekip tarafından yapılmıştır.  Ekip Arapça’yı ve bugünkü ilimleri bilen bir ekiptir. Hemen hepsinin ikna olmadığı bir delil burada yer almamıştır. Çözümler Süleyman Karagülle tarafından önerilmiştir. Ancak açıklama metninin ifadesi Dr. Lütfi Hocaoğlu’na aittir. Yazılar; Tayibet Erzen, Emine Hocaoğlu ve Leyla Okta tarafından yazılmıştır. Son şeklini Tayibet Erzen vermiştir.

Süleyman Karagülle