Anayasa değişikliği
1228 Okunma, 0 Yorum
Ali Bulaç - Zaman
Ahmet Yasir Erol

 

Yeni bir anayasaya ihtiyaç olduğu kesin. Bu konuda toplumda bir görüş birliğinin olduğunu söyleyebiliriz.

Elimizdeki metin, askerî darbeler dönemine aittir; askerler anayasayı ve parlamentoyu lağvettikten sonra bir araya getirdikleri birkaç bilim adamına kendi arzuları doğrultusunda metin hazırlatıp anayasa diye önümüze koymuşlardır.

Kanunların yüzde 80'i de darbe döneminden kalma. Ne bu anayasa ne bu kanunlarla ülkeyi yönetmek mümkün.

Mevcut anayasa devletin temeli olan kurumları ve organları birbirleriyle rekabet ettirirken diğer yandan sivil siyasetin önüne bariyerler çekmektedir. Bugün Anayasa Mahkemesi'nin mi yoksa Meclis'in mi, Danıştay'ın mı yoksa Yürütme'nin mi ülkeyi yönettiği sorulur hale gelmiştir.

Yeni ve sivil karakterde bir anayasaya ihtiyaç var. Bu anayasa a) Bürokratik merkeze karşı toplumu güçlendirip inisiyatif sahibi kılmalı, b) Siyasi ve sosyal sorunların çözümünde bize yöntem ve yol tespit etmeli, c) Ekonomik gelişmeye paralel refahı tabana yayacak, gelir adaletini sağlayacak, gerçek üretici güçlerin önünü açacak düzenlemeler ihtiva etmelidir.

AK Parti, 2003-2005 yılları arasında yeni ve sivil bir anayasa yapabilirdi. 1) Uluslararası konjonktür müsaitti, 2) Toplumsal desteği yüksekti, 3) AB üyelik süreci işliyordu, 4) Askerin başında Hilmi Özkök vardı, 5) CHP ve Deniz Baykal Meclis'e gelen bütün reform paketlerine tam destek veriyordu. AK Parti, yeni bir anayasayı ne telaffuz etti ne yapılan tavsiyelere kulak astı.

"Yeni bir anayasa" yapmaya kalkıştığında ise tümüyle yanlış bir yol takip ederek 5 bilim adamına metin hazırlatmakla işe başladı. Metin Meclis AK Parti grubuna gidecek; Meclis Komisyonu'nda görüşülecek; sonra Genel Kurul'da oylanacaktı. Bir toplum sözleşmesi için bundan daha akla ziyan yol düşünülemezdi.

Bugün AK Parti 8 seneden sonra bu metinle ülkeyi yönetemeyeceğini nihayet anlamış durumda. Kürt sorunundan gelir dağılımına, Alevi meselesinden din ve vicdan özgürlüğü sorununa kadar, her konu gelip anayasa değişikliğine dayanıyor. Kurumlar ve özellikle Yargı, Yasama ve Yürütme'ye iş yaptırmıyor. Yani bir anayasa şart.

AK Parti, yine iki yanlış yaparak işe başlıyor; ikisi de usulle ilgili.

1) Bugüne kadar 16 defa yama atılan bu metne yeni yamalar atmanın faydası olmayacak. Ama AK Parti yine de kısmi değişiklikler yapmak istiyor. Yargıyla ilgili değişiklik talepleri yerden göğe kadar haklı. Ama eğer acil olarak "kısmi değişiklik" yapmak isteniyorsa, söz konusu değişiklik sadece "AK Parti mutfağı"nda ve birkaç kişinin bilgisi ve görüşü olarak teşekkül edemez. Kısmi değişiklik için "siyasi mutabakat" aramak gerekir. Denilecek ki, CHP ve MHP mutabakata yanaşmıyor. Doğru, ama önce AK Parti mutabakatı gündeme getirmeli, sivil toplum kuruluşlarını sürece katmalı, sonra değişiklikleri ilan etmeliydi. O zaman partileri ilzam edebilirdi.

2) Kısmi değişiklik sorunları çözmeye yetmeyecek. Yeni ve sivil bir metne ihtiyacımız var. Bu metin mutlaka "toplumsal sözleşme" olarak teşekkül etmelidir ki, bunun da yegane meşru yolu müzakereci siyasete dayalı "toplumsal mutabakat"tır. Benim kanaatime göre siyasi partiler yeni bir anayasa hazırlayamaz. Anayasa toplum tarafından hazırlanmalı. Denilecek ki mevcut anayasa kısmi veya yeni bir anayasanın nasıl yapılacağını gösteriyor. Ama bizim sorunumuz "mevcut anayasa" değil mi? Darbe anayasanın tanıdığı imkânları kullanıp değişiklik yapmak veya bilim adamlarına yeni bir metin yazdırmak ne kadar sağlıklı?

Partilerin hazırlayacağı anayasa ile askerlerin hazırlattığı anayasa usul yönünden aynıdır. Partiler liderlerden ve sayıları bir elin beş parmağını geçmeyen "başkanın adamları"ndan oluşuyor. Parti içi demokrasinin olmadığı bir ülkede kimse milletvekillerinin iradesinden söz etmesin.

Hülasa, bu teşebbüsten pek bir şey çıkacağı yok. AK Parti hükümeti de bunu bir seçim stratejisi olarak kullanmaya hazırlanıyor. Yapılması gereken şey, toplumun bizzat kendisinin bu işe el koymasıdır. a.bulac@zaman.com.tr

 

 

Ahmet Yasir Erol






Sayı: 42 | Tarih: 28.03.2010
Reşat Nuri Erol
Ölçme, tartma ve para
2650 Okunma
Ilker Ardic
Ahmet Hakan
Postmodern vaizler dönemi başlamıştır
1818 Okunma
9 Yorum
Lütfi Hocaoğlu
Mehmet Niyazi
İlim ve ideoloji
1346 Okunma
Abdurrahman Erol
Mümtazer Türköne
Yar-Par
1335 Okunma
Arif Ersoy
Hayrettin Karaman
Fetva kaldırılamaz
1323 Okunma
Hilmi Altın
Dücane Cündioğlu
Kindî'den Freud'a hüzne dair notlar
1318 Okunma
Abdülkadir Altınhan
Ebubekir Sifil
Büyük Resmi Görmek
1289 Okunma
3 Yorum
Zafer Kafkas
Mahir Kaynak
İktisat stratejisi
1286 Okunma
Süleyman Karagülle
Ruşen Çakır
Nevruz’un ortaya çıkardığı, yüzleşmemiz gereken ge
1274 Okunma
1 Yorum
Tayibet Erzen
Mehmet Şevket Eygi
Deli Dumrul gibi
1267 Okunma
Emine Hocaoğlu
Fikret Bila
Süreç sıkıntılı geçecek
1253 Okunma
Harun Özdemir
Fehmi Koru
Anayasayı değiştirirken
1237 Okunma
Ahmet Kirtekin
Nazlı Ilıcak
Anayasa değişikliği ve beklentiler
1236 Okunma
Fatma Karuç
Ali Bulaç
Anayasa değişikliği
1228 Okunma
Ahmet Yasir Erol
Mehmet Altan
İran Anayasası’nda 12 Eylül
1213 Okunma
Mehmet Hikmetumut
Rahmi Turan
Önce uyanmak lazım!
1212 Okunma
Serdar Turan
Toktamış Ateş
Anayasa değişikliği
1164 Okunma
Osman Eskicioğlu
Zülfü Livaneli
İslam ülkeleri için ideal hükümet modeli
1158 Okunma
Ali Bülent Dilek
Can Ataklı
CHP Tarihi Bir Hata Yapıyor
1148 Okunma
Mesut Karaaytu
Oktay Ekşi
Önce Maksadı Konuşalım
1135 Okunma
Vahap Alma