Adil Düzende Bütçe Gelirleri ve Bütçe Giderler Paylaşım Tablosu- 1.
Bucak Bütçe Gelirleri:
Bin hane civarında olan yani 3000- 10000 arası nüfusa sahip, 10 tane 300- 1000 nüfuslu köyden veya 10 tane il merkezi 300-1000 nüfuslu sitelerden oluşan bucak birimlerinde yerinden yönetim esasına göre organize olan bucak meclisinde hazırlanan bucak bütçe gelirleri, bucakta üretilen tarım ürünlerinden, on işçiye kadar işçi çalıştıran küçük işletme ürünlerinden devletin genel hizmet payı olarak ürün cinsinden aldığı vergiden yani paydan oluşur.
Bu pay tükenmeyen toprak, güneş, su, jeotermal, rüzgar gibi kaynaklardan elde ediliyorsa 1/10 dur. Bu pay kaynakları tükenmemekle beraber herkese açık olan, özel mülkiyeti olmayan yerlerden ede edilen üründen alınacak ise 1/20 kadardır. Mahsulden değil de merada yayılan hayvanlar gibi üretim araçlarından alınacak ise bir daha yarılanmaktadır ve 1/40 kadar olmaktadır. Sadece yılda bir defa alınmaktadır.
Ticaret malı olmayan yapılar ile taşıma araçlarından vergi alınmaz. Dolayısı ile mera hayvanlarının 1/40’ı, ticari sermayenin 1/40’ı ve ambarlarda depo edilen malların 1/40’ı bucak gelirlerindendir.
Devlet herkesin servetinin muhafazasını yapmaktadır. Çalışmayan servetin de bu sebeple 1/40’ı alınacaktır. Yani zekatı alınacaktır. Dolayısı ile bucak bütçesine bu servetin güvenliğini sağlama hakkı olarak dahil edilmiş olacaktır.
Kısa Bir Not:
10 kişiden daha az kişinin çalıştığı işletmeler küçük işletmelerdir. Köylerde ve il merkez sitelerinde kurulur. 100’den daha az kişinin çalıştığı işletmeler orta işletmelerdir. İlçe merkezlerinde faaliyet gösterirler. 1000’den daha az kişinin çalıştığı işletmeler büyük işletmelerdir. Bölge merkezlerinde faaliyet gösterirler. 1000’den daha fazla kişinin çalıştığı işletmeler üstün işletmelerdir. Kıta merkezlerinde faaliyet gösterirler.
Kısa Bir Not:
Madenler, doğalgaz, petrol, kömür gibi, tükenen sınırlı kaynaklardan elde edilen üretimin beşte biri kamu payıdır. En büyük normal gelir beşte birdir. Eğer toprak gibi kaynaklar tükenmiyorsa yarılama usulüne göre onda bir alınır. Kaynaklar herkese açıksa (özel mülkiyet yoksa) yarılanarak yirmide bir alınır. Mahsulden değil de merada yayılan hayvanlar gibi üretim araçlarından alınıyorsa bir daha yarılanır ve kırkta bir alınır.
Genel Hizmet payları küçük işletmelerin bucak, orta işletmelerin il, büyük işletmelerin ülke ve üst işletmelerin insanlık merkezlerinde bir hesapta toplanır.
Bucak Bütçe Giderleri:
Alacaklı olanlar için ayrılan pay, mülteciler, iltica edenler için ayrılan pay, genel hizmet vakıf giderleri için ayrılan pay, vakıf personeli için ayrılan pay, genel hizmet sorumluları için ayrılan pay, fakirler, miskinler ve kamu görevlilerine ayrılan pay şeklindedir.
Akevler.org site kaynaklarından istifade ederek hazırlamış olduğum adil düzen bütçe giderler tablosu şu şekildedir.
Alacaklı Olanlar İçin Bütçeden Ayrılan Pay (Garimin):
Adil düzende bucak bütçesinin 2/12 oranındaki payı borçların kapanması için alacaklılara ödenen paydır. Bu paydan alacaklı olan kişilere hemen mağduriyetlerinin giderilmesi için verilmektedir. Bu borcu borçlu olan kişiye, borcunu kapatması hususunda ahlaken kefil olmuş olan ahlaki dayanışma ortaklığı üyeleri üstlenmiş olur. Borcunu ödeyemeyen kişi borçlanma ehliyetini yitirmiş olur, bankada parası da olsa, mal varlığı da olsa, bunlara el konulamaz. Ama borçlu kişiye kredi verilmez ve kimse ona borç veremez. Verirse mahkemeye gidip dava açamaz. Adil düzende bir kimsenin malı rızası olmadan alınmaz, bir alacaklı alacağını icra yoluyla tahsil edemez.
Dayanışma ortaklığı sözleşmelerinde, ortaklardan birinin vermiş oldukları zararın diğer dayanışma ortakları tarafından ne şekilde tazmin edileceği, ödenebilecek miktarın en üst sınırı da belirlenmiştir. Bu sebeple dayanışma ortaklığı tarafından, ortağının borç yükünü kapatmak üzere bütçenin borçlular için ayrılan bölümüne aktarılacak miktar, sözleşmede belirtilen üst sınırı aşmayacak şekilde olacaktır. Yani dayanışma ortaklığı tarafından ödenemeyen borç, borçlar için ayrılan bütçe payından alacaklıya ödenmiş olacaktır. Bucak gelirinden alacaklılara verilecek pay, en az alacaklı olandan başlamak üzere ödenir. Borç hususunda sosyal güvenlik hususunda kişinin itibarına ve borçlanma ehliyetine kavuşabilmesi için borcu en az olandan başlamak üzere borçluların borçları kapatılır. Kasti olarak bir borç vermeme durumunun soruşturma sonucunda ortaya çıkması halinde borçlu olan kişilere, bu borç rücu edilir. Eğer borcu ödeyemezlerse zorunlu çalışma yerlerine alınırlar. Buralarda çalıştırılırlar ve borçlarını öderler. Toplamda alacaklılar için ödenen pay, bütün bütçenin 2/12 sini geçemeyeceği için, adil düzende alacaklıların alacaklarını tahsil edebilmelerine yönelik hayır vakıfları kurulur ve vakıf gelirleri ile alacaklılar alacaklarını almış olurlar.
Mülteciler, İltica Edenler İçin Bütçeden Ayrılan Pay (Rıkab);
Bu pay, bucak bütçesinin 2/12’si kadardır. Bu pay bucaktaki mültecilere eşit olarak paylaştırılır. Bucak yönetimi 2/12’lik bütçe payı ile bu kişilere destek olmak zorundadır. Onların çalışabilmeleri için işletmelere emek kredisi vermek zorundadır. Bu kişiler çalışmaya başladıkları andan itibaren borçlandırılırlar. Borçlarını ödedikleri zaman vatandaş statüsüne alınmış olurlar. Sadece bucak ve il bütçesinden faydalandırılırlar. Dolayısı ile mülteciler sadece 10 kişiye kadar çalışanı olan ve bucak bütçesi ile kredilendirilen küçük işletmelerde ve 100 kişiye kadar çalışanı olan ve il bütçesi tarafından kredilendirilen orta işletmelerde çalışabilirler.
Genel Hizmet Vakfı Personel Harici Giderleri İçin Bütçeden Ayrılan Pay (Sebilullah)
Adil Düzende bucak bütçesinden sağlık, eğitim, ulaşım gibi 25 genel hizmet vakfının personel harici giderleri için 2/12 oranında ayrılan paydır. Bu pay vakıf olarak hizmet gören genel hizmet kurum giderleri içindir. Mesela hastaneler, adil düzende şifahane olarak hizmet veren kurumların personel harici, yapım, bakım ve diğer giderleri bu paydan olmaktadır.
Adil düzende genel hizmetlerin neler olduğunu hatırlayacak olursak:
Güvenlik, yargı, enerji temini, su, yol, altyapı hizmetleri, sağlık, eğitim hizmetleri, ulaşım, iletişim hizmetleri v.s gibi hizmetlerdir. Toplamda başkan ile birlikte 25 genel hizmet vardır. Devlet ayrıca tıpkı noterler gibi ve yeminli muhasipler ve yeminli mimari bürolar gibi muhasebe ve ambar vs. gibi hizmetlerin yürütülmesini de temin eder.
Genel Hizmetler ile ilgili 8 yüzlü kristalimiz şu şekildedir.
- Kayıt Hizmetleri: Evrak, Kayıt, Envanter, Demirbaş Hizmetleri
- İletişim Hizmetleri: Yayın, Ulaşım, Haberleşme, Basın Hizmetleri
- Eğitim Hizmetleri: İnanç ve Ahlaki Eğitim, İlmi Eğitim, Mesleki Eğitim, Siyasi ve Hukuki Eğitim Hizmetleri (Her biri özerk olarak oluşturulan halka ve işletmelere ücretsiz olarak hizmet veren kurumlardır)
- Koruma Hizmetleri: Sağlık, Bakım, Güvenlik, Planlama Hizmetleri
- Depolama Hizmetleri: Takip, Ambar, Kasa, Araştırma Hizmetleri
- Uzlaşma- Hakemlik Hizmetleri: Tahkik-Soruşturma, Tespit-Kontrol, Tescil-Sözleşmeler Düzenini Oluşturma, Tahkim-Hakemlik-Danışmanlık Hizmetleri
Bu hizmetlerin görülebilmesi için adil düzende bucak bütçesinden 2/12 oranında pay ayrılmış olur. Genel Hizmet Vakıfları arasında gider durumuna göre paylaştırılır. Bucak bütçesindeki bu payın yeterli olmadığı durumlarda sosyal organizasyon gibi yöntemler ile oluşturulan vakıf gelirlerinin ortak havuzda toplanması sonucunda giderler karşılanmış olur.
Saydığımız bu genel hizmetlerin tamamı halka ve işletmelere ücretsiz olarak verilir. Devlet işletmelere vermiş olduğu saydığımız bu genel hizmetler ile ortak olduğu için sadece ürün cinsinden vergi olarak ortaklık payını alır. İşletmelerin özelliğine göre, 1/5, 1/10 ve 1/20 şeklinde payını alır. Başka vergi alamaz. Sadece güvenlik hizmetini sunduğu ticari mal sahiplerinden de 1/40 oranında vergiyi alır. Devlet işletmeden bir ürün için sadece bir yerden vergi alır, tekrar tekrar başka adlar ile hem işletmelerden hem de halktan vergi alamaz.
Genel Hizmet Vakıf Personeline Ayrılan Pay (İbnussebil) :
Adil düzen bucak bütçesinden hastane, okul gibi genel hizmet vakıflarında hizmet veren personele ödenmek üzere ayrılmış olan paydır.
Genel Hizmet Personel Ücreti: Resmi Ücret* Resmi ücret katsayısı *vakıf işletmesinde harcadığı zaman
Resmi ücret değeri sabit bir değer değildir. Resmi ücret, bütçeden genel hizmet personellerine ayrılan payın, her bir personel için (genel hizmet resmi ücret katsayısı * vakıf işletmesindeki harcadığı zamanlar) olarak hesaplanan değerlerin toplamına bölünmesi ile elde edilir.
Resmi ücret katsayısı 25 Genel Hizmet için ayrı ayrı belirlenen katsayıdır.
Genel hizmet sorumluluk ve ağırlık puanlarına göre resmi ücret katsayısı yani mesleki derece katsayısı belirlenir. Bir hizmete daha çok istihdam isteniyorsa o mesleğin kadro ağırlık ve sorumluluk puanları yükseltilir. Ayrıca belli mesleklere meslekî derece verilirken o mesleğe rağbet kazandırılmak istenebilir. Bu yıl sağlık personelinin ilk mesleki derece katsayısı 100, önümüzdeki sene 80 olabilir.
Bütçeyi yapan siyasi ve hukuki şûra, gelirlerin hizmetler arasında nasıl bölüşüleceğini belirler. Bir sektörde daha fazla hizmet verilmesi gerekiyorsa bütçede ona göre denkleştirmeler yapar. Mesela barışta hakemlik, savaşta ise güvenlik önemlidir. Salgın hastalıkların olduğu yıllarda sağlık bütçesi arttırılmalıdır. Buna karşılık bakım hizmeti azaltılabilir. Bu şekilde düzenlemeler ile hizmetlere yön verilmiş olur.
Halkın Sevip Bağlandığı Öğretmen, Doktor Gibi Genel Hizmet Sorumlularının Payı (Müellef):
Bu pay resmi ücretli vakıf personeli harici olarak, kendilerini tercih edenlerin sayısına ve resmi ücret katsayısına bağlı olarak ücretlendirilen sorumlulara ayrılan paydır. Bucak bütçesinin 1/12’ si kadardır. Bu Pay bucaktaki bütün genel hizmet sorumlularının her biri için ( resmi ücret katsayıları* tercih edenlerin sayı) olarak hesaplanan değerler toplamına bölündüğünde birim genel hizmet sorumlusu ücreti belirlenmiş olacaktır.
Genel Hizmet Sorumlusu Ücreti= Birim Genel Hizmet Sorumlusu Ücreti* Resmi Ücret Katsayısı *Tercih Eden Sayısı
Dolayısı ile genel hizmette çalışanlar ikiye ayrılmaktadır. Biri vakfın içinde işler yapanlardır. Bunların sorumlulukları yoktur. Bunlar vakıf personelidir. Diğeri ise genel hizmet sorumlularıdır. Bunlar yirmi beş adet genel hizmet sorumlusudur.
Erbakan Hocamızın dediği gibi bugünkü faizci kapitalist düzende, mevcut düzenin temel esasları gereği doktorlar ile hasta arasında çıkar çatışması bulunmaktadır. İnsanların ahlâklı davranması konusu bir tarafa bırakılarak düzenin yapısı incelendiğinde durum şudur. Doktor, hasta ne kadar çok ağır hasta ise, ne kadar çok sıklıkta hastalanırsa ve hastalığı ne kadar uzun sürerse o kadar çok para almaktadır. Sistem olarak bu yapı doktorla hastanın çıkar çatışması içinde olması demektir. Hâlbuki Adil Düzende sağlık alanında genel hizmet sorumlusu olan doktor, ne kadar çok vatandaş kendisini tercih etmiş ise o kadar çok para kazanır. Görevi sadece hastayı tedavi değildir. Asıl görevi, sorumlu olduğu kimselerin sağlığını korumaktır. Sorumlu olduğu kişiler hasta olursa da, olmaz ise de, bu bakımdan aynı parayı aldığı için, hatta sorumlu olduğu kişilerin sağlığını korumakta dikkatli ve itinalı olduğu nispette hem bu yüzden hem de daha çok kişi sağlığını korumak için onu tercih edeceği için daha çok kazanacaktır. Bu yapı ise Adil Düzende doktor ile hastanın “Çıkar Paralelliği” içinde bulunması demektir.
Yine düzen itibariyle Faizci Kapitalist Düzende avukatla müvekkil arasında çıkar çatışması bulunmaktadır. Adil Düzende ise avukat ile müvekkili arasında “Çıkar Paralelliği” bulunmaktadır. Çünkü Adil Düzende tahkim genel hizmet sorumlusu kişiler müvekkilinin haklarını korumakla görevlidir. Bir niza çıksa da çıkmasa da aynı parayı alacaktır. Hele niza çıkmazsa daha çok para alacaktır. Çünkü daha çok vatandaş, hukukunu koruması için o tahkim hizmet sorumlusunu, hukuk danışmanını, hakemi seçecektir. Bunun için hukuk danışmanının görevi, müvekkilin hukuk bilgisini artırarak ihtilaflara yol açacak söylem ve eylemde sakınmasına ortam hazırlamaktır. Dolayısı ile müvekkilinin haksızlıklarla ve hukuki anlaşmazlıklarla karşılaşması değil, karşılaşmamasına gayret eder. Yani adil düzende hukuk danışmanları ile müvekkil de çıkar paralelliği içindedirler.
Bugünkü sunumumuz bu kadar. Beni dinlediğiniz için teşekkür ederim. Önümüzdeki seminerimizde bucak giderler tablosunu anlatmaya devam edeceğiz İnşAllah. Rabbim sunumlarımızı adil düzenin tesisine vesile kılsın. Amin.
Konuya ilişkin kaynaklarımız Erbakan Hocamızın adil düzen konferansları ve kitapları, Akevler.org sitesinde yer alan Süleyman Karagülle, Prof. Dr. Arif Ersoy, Doç. Dr. Süleyman Akdemir, Reşat Nuri Erol ve diğer hocaların çalışmalarıdır.
İnş. Müh. Hilal Çekmen, 05.03.2023