***

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

وَإِذَا بُشِّرَ أَحَدُهُمْ بِمَا ضَرَبَ لِلرَّحْمَانِ مَثَلًا ظَلَّ وَجْهُهُ مُسْوَدًّا وَهُوَ كَظِيمٌ(17) أَوَمَنْ يُنَشَّأُ فِي الْحِلْيَةِ وَهُوَ فِي الْخِصَامِ غَيْرُ مُبِينٍ(18) وَجَعَلُوا الْمَلَائِكَةَ الَّذِينَ هُمْ عِبَادُ الرَّحْمَانِ إِنَاثًا أَشَهِدُوا خَلْقَهُمْ سَتُكْتَبُ شَهَادَتُهُمْ وَيُسْأَلُونَ(19) وَقَالُوا لَوْ شَاءَ الرَّحْمَانُ مَا عَبَدْنَاهُمْ مَا لَهُمْ بِذَلِكَ مِنْ عِلْمٍ إِنْ هُمْ إِلَّا يَخْرُصُونَ(20) أَمْ آتَيْنَاهُمْ كِتَابًا مِنْ قَبْلِهِ فَهُمْ بِهِ مُسْتَمْسِكُونَ(21) بَلْ قَالُوا إِنَّا وَجَدْنَا آبَاءَنَا عَلَى أُمَّةٍ وَإِنَّا عَلَى آثَارِهِمْ مُهْتَدُونَ(22)

(وَإِذَا بُشِّرَ أَحَدُهُمْ)    (Va EiÜAv BuşŞıRa EaXaDuHuM) 

“Onların birine tebşir edildiğinde.”

Burada “İn” değil de “İzâ” gelmiş, yani böyle bir tebşir her zaman olacaktır demektir. Yani onun kız çocuğu olacak ve kendisine “kızın oldu” denecektir. “Ehzduhum” gelmiş, “Min Ehaduhum” gelmemiştir. Yani onlardan herhangi birine değil de, malum olan birine  böyle bir haber verildiğinde, “ahad” nekre olursa tamimi ifade eder, marife olunca tamimi ifade etmez. Bu ifade ile onların hepsi böyle düşünür böyle olur denmiyor, belli biridir.

Kur’an bize şimdi nâzil olduğuna göre bizim topluluğumuz için de öyle biri vardır, bizden olmayan biri vardır ki ona “kız çocuğun oldu” diye müjdelenecek ve onun yüzü simsiyah olacaktır. Kimdir o acaba? O öyle bir kimsedir ki, kadın haklarını savunmaktadır, kadın hakkı olarak zinanın meşruiyetini iddia etmektedir. Oysa o kimse kendisinin kızı değil de oğlu olmasını istemektedir.

بِمَا ضَرَبَ لِلرَّحْمَانِ مَثَلًا(Bi MAv WaRaBa Lı elRaXMAvNı MaÇaLan)  

“Rahman için mesel darbettiği kimse ona tebşir edilince.”

“Rahman” karşılıksız iyilik eden kimse demektir. “Rahim” kelimesinden gelmektedir. Bir anne çocuğuna nasıl ondan karşılık beklemeden iyilik etmekteyse, Allah da rahman sıfatıyla karşılıksız olmak üzere âleme rahmet etmektedir. Karşılık rahmete de “rahim” denmektedir.

Tarihte yazı icat edilmeden önce Tanrı velud bir ana gibi tasvir edilmiş, kadın resmi Allah kelimesinin yazısı olmuştur. Heykeli de O’nu tasvir etmekte idi. Bizim camilerimizde asılan ‘Allah’ kelimesi neyse, onlar için de ‘kibela’nın heykeli o idi. ‘Rahman’ ve ‘rahim’ kelimeleri de oradan gelmektedir. ‘Rauf’ ise babanın oğluna duyduğu hislerdir. Allah raufun rahimdir. Allah insanlara hiçbir yönüyle benzememektedir.

Sadece O’nun yaptıklarını açıklamak için teşbih yapılmıştır. Misali onlar için darbetmek, onlara meseli anlatmak demektir. Kadın haklarını savunan bu insanların bizzat kendileri kadın haklarına riayet etmezler.

ظَلَّ وَجْهُهُ مُسْوَدًّا(JalLa VaCHUvHu MuSVadDan)  “Yüzü müsvedde olur.”

Kadın haklarına saygı duyan bu insanlar, kadın haklarına kendileri riayet etmezler. Bilhassa evlilik dışı ilişkiler kurmaktadırlar. Kadın çocuk doğurduğu zaman yüzleri simsiyah olur. Cinsi ilişki kuracaklar, zevk alacaklar ama doğan çocukları olmayacaktır. Hele kız çocukları olursa daha çok üzülürler, çünkü kız çocuklarının hayatta korunması daha zordur. Ayrıca kız da olsa kendi çocuklarıdır, sevgileri olacaktır ama topluluk içinde onu kendilerinin çocuğu olarak gösteremeyeceklerdir.

Allah bunların rahatça kendi çocukları olarak tanınması için çok evliliği meşru hâle getirmiştir. İslâmiyet çok evliliği erkek hakkı olarak değil, kadın hakkı olarak tanımış, kocasız kadın bırakmamak için teşri etmiştir.

Onlar kadın haklarını savunurlar ama kadına İslâmiyet’te tanınan haklardan hiç bahsetmezler.

1. İslâmiyet kadını askerlik yapmakla, yani savunma ve güvenlik nöbetleri tutmakla mükellef kılmamıştır.
2. İslâmiyet evli kadının nafakasını kocasına tahmil etmiş ve onu çalışmak zorunda bırakmamıştır. İsterse çalışır ve kazancından -kocası muhtaç olsa da- aile masraflarına katkıda bulunmaz, ihtiyaç varsa kocanın vârisleri katkıda bulunurlar.
3. İslâmiyet’te kadın boşanma tazminatını baştan almakta, erkeğin ise böyle bir hakkı bulunmamaktadır.
4. İslâm düzeninde, uygunsuz davranışları olması hâlinde erkek bucaktan sürülmekte, buna karşılık kadın ev hapsine alınmaktadır.

Pozitif ayrımcılık işte bunlardır. Diğer sahalarda ise kadın ile erkek eşit hâle getirilmektedir. Sadece evlenemeyen kadınlara koca bulmak için erkeklere çok eşlilik tanınmaktadır. Bu sayede toplulukta evlenemeyen erkekler bulunmakta, oysa evlenemeyen kadın kalmamaktadır. Burada kadına değil erkeğe haksızlık yapılmaktadır. Çünkü kadın eğer tek eşli koca bulabiliyorsa mihrini de alarak  kocasından boşanmaktadır. Bu durum da pozitif bir ayrımcılıktır.

وَهُوَ كَظِيمٌ(VaHuVa KaJIYMun)  “O kazim olarak.”

“Kazim” “ketim” kelimesine, o da “ketif” yani avuç kelimesine akrabadır. Avuca bir şeyi alıp kapatmak saklamaktır, gizlemektir, göstermemektir. Yüzü simsiyah olduğu halde sanki üzülmemiştir, sanki erkek çocuğu da kız çocuğu gibi görmektedir. İçinde saklamak demektir. Zahiren göstermemektir. Bilhassa evlilik dışı doğan çocuklarda bu durum çok açık görülmekte, hatta çoğu zaman cinayetler işlenmektedir.

Kocasız çocuk doğuran anne sadece toplulukta dışlanmış olmanın sıkıntısını çekmez, aynı zamanda onu büyütmenin sıkıntısını da çeker. Bunun için kreşler icat edilmiştir. Çocuk anasız büyümekte, sonra toplulukta kötülüklerin aracı olmaktadır. Kadın da annelik hayatı yaşayamamaktadır. Aile müessesesini yıkmak isteyen sömürü sermayesi zinayı sadece meşrulaştırmakla kalmamakta, adeta kutsallaştırmakta, diğer taraftan boşanmaları zorlaştırmaktadır ki evlilikler olmasın. Tam zulüm içinde bu yürümektedir.

Âyetin başında zikredilen bu “ahaduhum” yani “onlardan biri” kimdir?

Bilinen kimsedir. Kadın düşmanı olan kimsedir. Yani bir taraftan zahiren kadın hakları diye zinayı serbest yapan, diğer taraftan kadına tanınan bütün pozitif ayrımcılığı kökünden yok eden bu insan, sermayeyi yöneten ve bu planları yapan kimsedir. Demek ki işte onun kızı olursa yüzü simsiyah olmaktadır.

Bu âyet daha önceki derste yorumlanmıştı, şimdi tekrar edildi; çünkü bundan sonraki âyet bu âyetin yorumu ile daha iyi anlaşılacaktır.

أَوَمَنْ يُنَشَّأُ فِي الْحِلْيَةِ(Ea Va MaN YuNaşŞaEu FIy eLXıLYaTi)  

“Hılye içinde inşa edilen de mi?”

“Başsavcı Tayyip Erdoğan’ı, Bülent Arınç’ı ve Abdullah Gül’ü Anayasa Mahkemesi’ne vermiş, siyasi haklarından  mahrumiyetlerini istiyor” diye söylenen kimse, “Gül de mi?!” diye cevap verse; onun manâsı da, “Gül’ü de mi mahkemeye vermiş? Nasıl olur, o sorumsuzdur.” anlamı çıkar.

Burada da kadınları erkeklere eşit kılan, onları erkeklerin sahip olduğu yetkilerle ve görevlerle techiz eden anlayışı anlattıktan sonra, Allah mu’teriz cümle ile “Hılye içinde inşa edilen kimse de mi?” diyerek onların bu anlayışlarını reddetmektedir.

Bir kıssa anlatılırken anlatan kimse kıssayı keser, kendi görüşünü açıklar. Buna “mu’teriz açıklama” denir. Türkçede iki virgül arasında yazılmaktadır.

Bundan önce kâfirlerin kadınlar hakkında ve kadınların topluluk içindeki yerleri hakkında görüşlerine ait bilgi verilirken, bundan sonra da bu konu üzerinde açıklamalara devam ederken, arada kadınların durumu ara cümle ile açıklanmakta ve soru sorarak bırakmakta. Ancak bu sorunun cevabı inkar hemzesi ile verilmekte, öyle değil denmekte, soru da tamamlanmaktadır. Allah, bunları ittihaz edip kamu görevini onlara mı verdi, topluluğun savunması işini onlara mı bıraktı denmektedir.

“Hılye” takı demektir. Takı kollara, boyuna, hattâ ayaklara takılmaktadır. Kadınların takı takmaları tarihin her devrinde olmuştur. Kur’an da bunu normal kabul etmektedir.

Kız çocuklarına tarla ve işyeri gibi üretim araçları yerine altın, gümüş veya yakut, zümrüt gibi mücevherat verilmekte, kadınlar onları üzerlerinde taşıyarak korumaktadırlar. Bunlar kadınların bir tür sigortaları ve güvenceleridir. Evliliklerde takılar kadınlara takılmakta, hiçbir zaman erkeklere takılmamaktadır. Bu her toplulukta böyledir. Kadınlar daima korunmaktadırlar. Erkekler onların kavvamıdırlar. Onlara verilen görev ana olmaktır, çocuk yetiştirmektir. Savaşmak veya ülkeyi imar etmek görevi onlara verilmemiştir. Onlar üretmekle değil, tüketmekle ve onunla çocuk üretmekle görevlidirler. Erkekler çalışır ve üretirler, kadınlar bu ürünleri tüketerek çocukları yetiştirirler.

Jeneratör vardır, motor vardır. Jeneratör üretir, motor tüketir ve iş yapar. Erkekler jeneratördür, kadınlar motordur, çocuk üretirler.

Kur’an daima misallerle anlatıyor. Hılyeyi yani takıyı kullanarak diğer kadınların nafaka haklarını da ifade etmiş olmaktadır. Evlenmemiş kızlara bakma mükellefiyeti fıkıhta anne babaya verilmemiş olmakla beraber, teamüle göre evlenmemiş kızlar babanın evinde kalırlar. Bu husus emeklilikte de görülmektedir. 18 yaşını dolduran kız babasının emekli maaşını almaya devam ettiği halde, evlenmemiş erkek 18 yaşına geldiğinde artık babasının emekli maaşını almamaktadır.

Bize göre de evlenmemiş kadınlar babalarının veya kardeşlerinin yanında kalırlar ve yakınlık payını alırlar. Topluluk kadına koca bulmak zorundadır.

وَهُوَ فِي الْخِصَامِ غَيْرُ مُبِينٍ(Va HUVa FIy eLPıÖAvMı ĞaYRu MuBIyNIn) 

“O hısamda mübinsizdir.”

Yukarıda “Tuneşşeu” demiyor, “Yüneşşeu” diyor; burada da “Hiye” değil “Hüve” diyor. Kuralı genel koyuyor. Toplulukta iki çeşit insan vardır. Biri nafaka kazanmakla ve güvenliği sağlamak için savaşmakla yükümlüdür. Savaşa katılmasa bile cizye vermektedir. Bunlara “rical” denmektedir. Diğeri ise savaşmayan, cizye vermeyen ve geçimi için de çalışmak zorunda kalmayan kimselerdir. Bunar kimlerdir?

a) Bütün kadınlar istisnasız savaşmaz ve çalışmak zorunda değildir.

b) Çocuklar; bunlar da nisadandır, savaşmak ve çalışmak zorunda değildir.

c) Yaşlılar; belli yaşa geldikten sonra çalışmak ve savaşmak zorunda değildir. Bu yaşı kendileri belirlerler. Bu yaştan sonra kredi almaz ve emekli olurlar.

d) Hastalar ve sakatlar da savaşmak ve nafaka temin etmek zorunda değildirler. Bu sebepledir ki erkek sigasını getirmiştir.

وَجَعَلُوا الْمَلَائِكَةَ الَّذِينَ هُمْ عِبَادُ الرَّحْمَانِ إِنَاثًا(Va CaGaLUv eLMaLAEıKaTa  elLaÜIyNa HuM GıBaDu elRaXMANı EıNAvÇAn)  “Rahmanın ibadı olan melekleri inas ca’lettiler.”

“Rahmanın ibadını O’na cüz ca’lettier” âyetine atfedilmektedir. Kamu görevlilerini kamunun parçası yaptılar, onlara imtiyaz verdiler. Kamu görevlilerine ayrıcalık tanıdılar. Onlara dokunmazlıklar izafe ettiler. Onların sözlerini ispatsız doğru saydılar, vatandaşın sözlerini ispat etmedikçe yanlış saydılar. Kamu görevlilerini kamu olarak gördüler, kişileri kamu olarak kabul ettiler. Oysa kişiler -devlet başkanı dahil- görevlidir. Herkes kanunlara uymak zorundadır. Yargı önünde eşittirler.

Bugün maliye size vergi tahakkuk ettiriyor. Siz onu ödemek zorundasınız. Haksız olduğunu siz ispat etmekle yükümlüsünüz. Oysa iddia eden ispatlar. İddia eden kamu görevlisidir, o ispat etmelidir.

Yargıtay Başkanı Öktem, tanrısız Öktem, “Tanrı’yı insanlar yarattı” diyen Öktem içtihat yapmıştır. Kamu mallarında ispat külfeti vatandaşa aittir. Ona göre her şey kamunundur. Devlet memuru da kamunun tam temsilcisidir. Dolayısıyla onun dediğinde ispata gerek yoktur. Bu hukukta en büyük zulümdür, cinayettir.

Kur’an işte buna işaret ederek “Rahmanın ibadını O’na cüz yaptılar” demektedir. Burada da melekleri yani görevlileri inas yaptılar. Yani, nasıl kadınlar çalışmak zorunda değil, savaşmak zorunda değilseler; kamu görevlilerini de böyle korunmuş imtiyazlı yaptılar. Ama kendileri ise onları mutlak surette ezme yetkisine sahiptirler. Devlet memurlarına çalışmayı yasaklamışlardır, çünkü memurlar fazla kazanırlarsa onlara itaat etmezler. Oysa İslâmiyet’te üste itaat yoktur. Herkes yargıya karşı, kendi seçtiği hakemlere karşı sorumludur. Devletten de böyle sabit maaş almamaktadır. Gördüğü kamu görevine karşı ona pay verilmektedir. Bütçedeki gelirler paylaşılmaktadır. Ne gelirse o dağıtılmaktadır.

Burada işaret edilen bürokrasidir, bürokrasinin statüsüdür.

İslâmiyet’te bürokrat yoktur, sadece mükellef vardır. Kişi görevlerini eşitlik içinde yapar, yargıya karşı eşitlik içinde sorumludur. Mahkemede savcı hakimin yanında oturamaz. Devleti bürokratlar değil, tüm halk temsil eder. Gerçek demokrasi işte budur. Ekseriyetin atadıkları değil, temsilcilerin görevlendirdikleri kimseler kamu işlerini yaparlar.

أَشَهِدُوا خَلْقَهُمْ(Ea ŞaHIDUv PaLQaHuM)  “Onların hılkatine şahit mi oldular?”

Yani kamuyu temsil eden kimselerin imtiyazlı olduklarına şahid mi oldular? Bunu bir yerde mi buldular? Bunlara dair bir dayanakları ve kaynakları var mıdır? Böyle mi iddia ediyorlar? Bu suretle mi şehadette bulunuyorlar? Kararları buna göre mi alıyorlar?

Hakimler; bu kamu görevlisidir, onun dediği doğrudur, devleti korumam lazım anlayışındadır. Yöneticiler; bunlar benim memurlarımdır zihniyetindedirler.

Burada bu vesileyle sizlere tarihi bir olayı nakletmekle bu zihniyeti anlatmağa çalışacağım. 1973’e kadar İzmir’de birlikte siyaset yaptığımız Hasan Afacan diye esnaf bir arkadaşımız vardı. Bize gelen iki genç vardı, onlara bizden gizli maaş veriyor, onları Millî Selâmet Partisi’nde çalıştırıyor. O zaman iplik kota ile getiriliyordu. Hasan Afacan müracaat ediyor ve dokuma tezgahına 12 numaralı iplik istiyor ama 14 numaralı iplik veriyorlar. Dışarıya kârlı olarak satabilirdi. Ama haramdır diye satmıyor, iade ediyor ve karaborsadan aldığı iplikle dokumasını yapıyor. Sonra bir makine ithal ediyor. Sen aldığın tahsisatları iade ediyorsun diye girişine izin verilmiyor ve gümrüklerde bekliyor. Başvurular yapıyor, Sümerbank’a soruyorlar. Sümerbank da; evet, istediği iplik 12 numara idi, biz ise 14 verdik, aide etti diyor. Bakanlıktaki görevli yine vermiyor. Bu esnada Fehim Adak Ticaret Bakanı oluyor; kendisi üniversiteden sınıf arkadaşımdır. Bakanlığa gidiyor ve konuyu anlatıyoruz. Memuru çağırıyor, memur da bütün olanları aynen tasdik ediyor ama diyor ki; “ben bir daha soracağım”; yani Sümerbank’a bir daha soracakmış. Fehim Adak ne dedi bilir misiniz: “Ben memurumu dinlerim!” İşte, çağın bu çarpık zihniyeti en iyi insanların beyinlerine bile böylesine yerleşmiş bulunmaktadır; memurunu dinlemek! Sömürü düzeninin sömürüsü işte böyle işlemektedir.

“Adil Düzen” bu çarpık zihniyeti ortadan kaldıracak, hükmedenler akraba da olsalar birbirlerini kayırmayacak ve adaletle hükmedeceklerdir. 

سَتُكْتَبُ شَهَادَتُهُمْ  (Sa TuKTaBu ŞaHADaTuHuM) 

“Şehadetlerini yakında ketbedeceğiz.”

“Se” ile geldiğinde dünyada yazacağız demektir. Onların bu ayrıcalıklı davranışları sona erdirilecektir. Böyle yapanlara hesap sorulacaktır. Adil Düzen mahkemelerinde bu türlü davrananlar sorumlu tutulacaklardır.

Devlet ile kişilerin kişilikleri eşittir. Herkes yargı nezdinde ve yöneticilerin yanında eşittir. Kamunun mallarını çarpmak ve yolsuzluk yapmak ne kadar suçsa, bir kamu görevlisinin kişiye ait malları gasp edip devlet mallarına katmak da o kadar suçtur. Onun da kolu kesilir. Bu yalnız Adil Düzen mahkemelerinde sorulmayacak, doğacak fitnenin sonucu anarşi ve terör olur, böylece sorulur. Devlet adaleti korumak için vardır. Devletin kendisi zulme başlarsa kanser oluşmuş demektir. Tedavisi çok zordur. Yaşaması da zordur. Sovyet halkları devlet zulmüne yetmiş sene dayanabildiler ve sonunda rejim yıkılıp gitti. 

وَيُسْأَلُونَ(Va YuSEaLUvNa)  “Ve soruluyorlar.”

Bir kamu görevini yapmak farzı kifayedir. Yüklenmedikçe farz değildir. Ama yüklendikten sonra görevi geciktirilmeden yerine getireceksiniz. Görevli görevi yapmak zorundadır ve geciktiremez. Beyanda doğruluk asıldır.

Vatandaş, yukarıda verdiğim örnekte ‘iplik 14 numara idi onun için almadım’ dediği zaman, bu beyanı doğru kabul edersin. Makinanın girmesine izin verirsin. Şüpheleniyorsan, Sümerbank’a ondan sonra sorarsın. Bakan Fehim Adak memura; ‘sen ne niye sordun, evvela verecektin, sonra soracaktın’ diyeceği yerde; ‘ben memurumu dinlerim’ diyor! Vatandaştan alınan cevaba razı olmuyor. Bir daha soracakmış! Eğer aksi cevap gelirse zaten onun şehadeti kabul edilmez. Baştaki beyanlar da boştur. Eğer kamu görevlileri yaptıkları işlerden sorumlu olmazlarsa, o zaman o devlet olmaz, eşkıya teşkilatı olur. İspat külfetini vatandaşa yüklemek demek, onu sorumlu yapmamak demektir.

Kur’an’ın hükümleri yeryüzüne er veya geç hükümran olacak, insanlık bu zulüm ve işkenceden kurtulacaktır.

وَقَالُوا لَوْ شَاءَ الرَّحْمَانُ مَا عَبَدْنَاهُمْ

(Va QAvLUv LaV ŞAvEa elRaXMAvNu MAv GaBaDNAvHuM)

“Allah’ın meşieti olmasaydı biz onlara ibadet etmezdik dediler.”

Burada diyenler kimlerdir. Meleklerin inas/dişi olduğunu söyleyenlerdir. Meleklerin dişi olduklarını söylüyorlar. “Melaike” kelimesi dişidir. Ama onlar zamiri “hum” olarak gönderiyorlar. Yani onların da dişilikten kasıtları erkek olmadıklarını ifade etmek değildir. Onların dişi statüsünde olduklarını ifade etmektedirler. Sonra onlara ibadet ettiklerini söylüyorlar. Yani onların dediklerini yapıyorlar.

‘Demokrasi’ diyorlar, halk seçiyor ve iktidar ediyor; ondan sonra da ülkeyi bürokratlar idare ediyor, o birilerinin dediklerini yapıyorlar! Bunu da ‘Millet böyle istediği için yapıyoruz’ diyorlar; ‘millet madem ki bize oy verdi, demek ki bizim yaptıklarımızı tasvip etti’ diyorlar, ‘milletimiz istemeseydi biz bunları yapmazdık’ diyorlar!..

Bu durumda Ak Parti için ne neler söyleyebiliriz?

a) Ekonomide IMF’den bıkan millet, onlardan ayrılacak diye oy verdi; onlar ise IMF’ye başkalarından daha güçlü olarak sarıldılar!

b) Batının sömürüsü son bulsun diye millet onlara oy verdi; onlar ise Avrupa Birliği’ni ilk hedef diye aldılar ve hâlâ o hedef peşinde koşuyorlar!

c) Millet onlara faiz sömürüsü son bulsun, faizsiz sistem gelebilsin diye oy verdi; onlar ise bırakınız başka şeyleri, KİT’leri bile ‘özelleştirme’ adı altında onlara devrettiler!

d) Millet onlara aile düşmanlığı son bulsun, milletin iffeti korunsun diye oy verdi; onlar ise zinayı kutsallaştırdılar!

Bütün bunlara rağmen halk da ne yaptı; yine onlara oy verdi!

‘Halk istemeseydi bize oy vermezdi’ diyorlar. AK Partililere ‘bunları yapmayın’ dediğimizde; ‘biz hep başarıyoruz, halk hâlâ bizimle beraberdir, biz doğru işler yapıyoruz’ diyorlar! Madem ki Allah oyları bize verdirdi, o halde yaptıklarımız doğrudur.

Oysa Allah insanlara güç verir; iyi mi yapacaklar, kötü mü yapacaklar diye imtihan etmek için güç verir. Yoksa eğer Allah kötülük yapmaya imkan vermeseydi o zaman herkes mü’min olur, cihada gerek kalmazdı, cehennem de olmazdı.

Burada şunu belirtmeliyiz ki, olanların hepsi Allah’ın iradesiyle olmaktadır. O istemedikçe asla bir şey olamaz. İnsanlar yaptıklarından sorulmayacaklardır, niyetlerinden sorulacaklardır, çünkü ameller niyetlere göredir. İnsanlar içtihatlarındaki hatalarından sorulmayacaklardır.

Biz bu tenkitleri yaparken onlara karşı olduğumuz için değil, onların yanında olduğumuz için yapıyoruz. Onları sevdiğimiz ve düzelmelerini istediğimiz için yapıyoruz.

Kulak vermiyorlar, bizimle görüşmüyorlar. Bizim adeta çöl şartlarında dikip sulayarak oluşturduğumuz ağacın meyvelerini devşiriyorlar ama o ağaç şimdi zehirli meyveler vermeye başladı. Çünkü o ağacın dallarına zehirli kalemler aşılandı. Biz diyoruz ki; gelin şu dalları keselim, ağaç biraz küçülsün ama o zehirli dallar gitsin, o zaman dallar daha gür ve daha iyi biter. Yoksa bu ağacı kökten kesmek zorunluluğu doğar.

مَا لَهُمْ بِذَلِكَ مِنْ عِلْمٍ(MAv LaHUM BiÜAvLıKa MiN GıLMın) 

“Bunda onların bir ilmi yok.”

İnsanlar söylentilere ve modalara değil, ilme uymalıdırlar. Biz Akevler çalışmalarımızda daima ilmi esas aldık. İlmin kaynağı da ikidir; biri akıl, diğeri nakildir.

Ebu Hanife’nin bir metodu vardır. Önce içtihadını dört delile dayanarak yapar, illetleri ile hükmü ortaya çıkarır. Sonra müsbet ilimle ve hikmetle onu kontrol eder. Eğer aralarında bir çelişki yoksa, ona göre içtihat eder, hükmeder veya amel ederdi.

Akevler ekolünün temel düsturu budur. Kur’an’ın verileri ile müsbet ilmin verileri birbirine uymalıdır. Uymuyorsa, ya müsbet ilmi bilemiyoruz, ya da Kur’an’ı anlayamıyoruz.

İnsanları sınıflara ayırdığınız ve birilerini diğerlerinin emrine verdiğiniz zaman, artık o sorumluluktan kurtulur. Memur suçlu olmaz. Oysa Allah bütün insanları dünyada imtihan olmaları için göndermiştir, kendileri sorumlu olacaklardır. Kadın erkek birbirlerinden ayrı olarak herkes kendi başına olmak üzere sorumludurlar. Koca karısının yaptığından, karısı da kocasının yaptığından sorumlu değildir. Öyleyse kadının yetkileri de erkekler kadardır. Bunun gibi halkın yaptığından memurlar, memurların yaptığından halk sorumlu değildir. O halde herkes kendi işini kendi içtihadı ile yapacaktır.

AK Parti kendi içtihadı ile hareket edecektir. Biz de içtihadımızla hareket edeceğiz. Biz onları uyarırız, onlar da bizi uyarırlar. Söylediklerimizi cevaplandırırlar. Böylece biz de yanlışlarımızı öğrenir, bunları söylememiş oluruz. Biz zaten onlar duysunlar diye söylemiyoruz; onlar nasılsa parmaklarını kulaklarına koymuş, işitmiyorlar. Bizim söylediklerimiz gelecekte “Adil Düzen” iktidar olduğu zaman onların benzer hataları yapmamaları içindir. Yani bürokrasiyi halkın üstünde tutmaktan vazgeçmeleridir. Bunu anlatmak için bunları anlatıyoruz. Yoksa ne AK Parti’ye bir garazımız var, ne de onlar bu cümleleri duyacak durumdadırlar. Onların kulak verdikleri profesörleri, liberalleri, solcuları v.s. vardır. Halkımız da bugün bizi duyacak durumda değildir ama yakında bizim sözlerimizi duyacak ve tartışacaklardır; sabah yakındır.

إِنْ هُمْ إِلَّا يَخْرُصُونَ(EiN HuM ElLAv YaPRuSUvNa) 

“Onlar hırs etmektedirler.”

“Hars” ekin demektir. “Ha” “Hı”ya, “Se” de “Sa”ya dönüşmüş, çiğnenmiş ekin demektir. Buğdayı ektiğiniz zaman çimlenir. Eğer üstünden geçerseniz o ekin artık büyüyemez. Dökülmüş taze betona ayak basmak gibidir.

“HaReSa” sağına soluna bakmadan çiğneyip geçti  demektir. Türkçede “hırs” kelimesi vardır. Hedefine ulaşmak için yakıp yıkmayı, kırıp dökmeyi de göze alan kimse demektir. Hırslıyı öfkeli anlamında kullanırız. Bilgiye dayanmadan, düşünüp taşınmadan bir iş yapmaya kalkışmak için kullanılan bir kelimedir.

Bir konuda karar vermeden önce yapılacak iş önce o husustaki görüşleri almak, proje hazırlamak, ne yapacağını bilmektir.

Örtünme hukukunu ortaya koyarsınız: “Kıyafet, insanların kendilerini tanıtma aracıdır. İnsanın istediği kıyafeti giymesi temel hak ve hürriyetlerdendir. Her topluluğun kendine özgü kıyafeti vardır. Başkaları o kıyafeti giyemez. Cinsi tahrik, tanınamama, başkalarının kıyafeti olma, belli görevleri ifa etme nedenleri ile kıyafet sınırlaması getirilebilir. Bu hususta sınırlar koyma yerel yönetimlere ve toplantıları yönetenlere ait yetkidir. Bir kıyafet sınırlaması getirilecekse, katılanların inançlarına aykırı kıyafet sınırlaması yapılamaz. Yapılması sözkonusu ise tercih ekseriyetin oyuna bakar.”

İşte bu bilgidir. Varmak istediğimiz hedef budur. Önce bu tesbit edilir. Sonra buraya ulaşmak için ilk yapılacak iş ise kıyafetin yerel yönetimlerce tesbit edilmesidir. Belediyeler, il özel idareleri, okullar, kurumların yerel yöneticileri bunu sağlarlar. Kanunla yasak getirilmez, yerel yönetimlerin neyi yasaklayamayacaklarını kanun tesbit eder. İşte böyle yapmayıp başörtüsü yasağını dayatmak veya başörtüyü serbest bırakma dayatması yanlıştır. Halk kendisi nasıl yaşamak istiyorsa öyle yaşayabilmelidir.

İşte, hedefe varacağım diye kanun ve şeriat dinlemezlik hırs etmedir, haris olmadır.

İnsanlar hür olmak isterler, istediklerini yapmak isterler. Ne var ki şartlar onların yapma gücünü kısıtlamaktadır. İşte insanların özgürlükleri ile şartlar arasında uyum sağlamak düzendir, şeriattır. Kurallar bunun için vardır, yetkiler de bunun için vardır.

Şartlar iki bakımdan kısıtlanmaktadır.

Biri, doğanın imkanları sebebiyle kısıtlanmaktadır. Ben aya gitmek isterim ama bunu başarma imkanına sahip değilim. İşte bu doğa kısıtlamalarına karşı insanlar birleşmekte ve birlikte bu zorlukları yenmektedirler. Böylece bugün aya gidemiyoruz ama Amerika’da olanlarla konuşuyoruz, istediğimiz zaman bedelini ödeyerek kendimiz de gidebiliyoruz. Demek ki birlikte olmamız sayesinde doğanın sınırlamasını büyük ölçüde yenmiş bulunuyoruz. Zaten uygarlık da budur. İnsanın iradesini çevreye hakim kılmak uygarlıktır.

Hürriyetin ikinci sınırlaması, birlikte yaşadığımız insanların haklarına saygı göstermemizden ileri gelmektedir. Bir evde yaşıyorsak, o evde yaşayan diğer insanları da kendimiz gibi düşünmek zorundayız. Birlikte iş yapıyorsak, kendi kazancımız gibi başkalarının kazançlarını da düşünmek zorundayız. Yoksa birlikte yaşama imkanı olmaz. Doğal hakları kullanmak için sosyal hukuku daha da genişletmek ve kesinleştirmek gerekmektedir. İşte bu sebepledir ki topluluklar hukuk üzerinde oluşurlar, yani kurallar üzerinde oluşurlar.

Bu hususta şu sonuçlara varırız.

İnsanlık birlikte hareket ederek bize doğal engelleri ortadan kaldırır ama bize en az müdahale eder, yani insanlık en az kurallar koyar. Sosyal sınırlamalar en azdır. Devlet, il, bucak ve ocağa doğru geldikçe sosyal sınırlamalar o nisbette artar, doğaya karşı hürriyet genişlemesi o nisbette daralır.

İnsan böylece gerek sosyal gerekse doğal kurallar içinde hareket etmek zorundadır. Bu da ancak ilimle yapılabilir, plan ve proje ile yapılabilir. El yordamı ile hareket etmek daima başarısızlığın kaynağı olur. Uygarlaşma demek, planlı projeli, hesaplı kitaplı iş yapma demektir, ilimle iş yapma demektir. İlim edinmenin yolu da her söze kulak vermedir. Ben bilirim, istediğimi yaparım, ekini çiğnerim geçerim ve hedefime varırım deseniz, sonra ekin sahipleri hesaplarını isterler. 

أَمْ آتَيْنَاهُمْ كِتَابًا مِنْ قَبْلِهِ(EaM EaTaYNAvHuM KıTABan MıN QaBLıHIy)  

“Min kabl onlara bir kitab mı ita ettik?”

İnsanlar şeriat içinde yani kurallar içinde yaşarlar.

Hayvanların da kuralları vardır. Onlar da o kurallar içinde yaşarlar. Hayvanların tabi oldukları kurallar değişmez. Bir karınca yuvasında nasıl yaşıyorsa, diğer bütün karıncalar da yuvalarında aynı şekilde yaşıyorlar. Bugün arılar nasıl bal yapıyorsalar, bundan milyon yıl önce de aynı şekilde bal yapıyorlardı. Kurallar türden türe değişir ama aynı türde değişmez.

Hazreti Adem’den önce gelen insana yakın maymunlar vardı. Bunlar da taşı ve sopayı alet olarak kullanıyorlardı, bunlar da kaba taştan alet yapıyorlardı; hattâ bunlar ateş yakmayı bile biliyorlardı. Ama bunlar da tıpkı diğer hayvanlarda olduğu gibi hep benzer araçlar kullanıyor, on binlerce sene içinde bir ilerleme ve değişme kaydedemiyorlardı. Kimi bilginler bunları da insan sayarak insan ömrünü yüz binlere, beşyüz binlere çıkarmaktadırlar. Oysa bunların diğer maymunlardan farkları yoktu. Hazreti Adem’den sonra insanlarda hem araçlar çeşitlenmeye başlamış, değişik topluluklar değişik araçlar kullanmaya başlamış, hattâ aileler arasında bile farklar görülmeye başlamış, hem de zaman geçince araçlarda evrim olmuştur.

İşte insanın diğer canlılardan farkı budur.

İnsan genetiğinde evrim olmamaktadır. Hazreti Adem’in genleri ile bizim genlerimiz arasında fark bulunmamakta ama insanların beyni devamlı olarak evrimleşmektedir. Bilgisayar modeli değişmiyor ama bilgisayar programı her gün evrimleşiyor.

İnsanlar kendi şeriatlarını yani düzenlerini kendileri yapmakta ve bunlar da dört temele dayanmaktadır; içtihatlar, sözleşmeler, ortak vekilin istişarî kararları ve hakemlerden oluşan mahkemelerin yargı kararları. Böylece her topluluğun farklı şeraitleri oluşmaktadır.

İnsan sosyal evrime tabi olduğu için her gün yeni kuralların ortaya gelmesi ve evrimleşmesi gerekmektedir. Eskiden bu evrimi yapmak için yeni peygamberler gelir, yeni kitaplar getirir, o sayede insanlık evrim yapardı. Her topluluğa ayrı peygamber gelirdi. Oysa Kur’an ile bu sona erdi. Artık yeni peygamber gelmeyecek, yeni kitap getirmeyecektir. Kitap olarak Kur’an yetmektedir. Diğer kitaplar ile müsbet ilmin verilerinden yararlanılacaktır. Peygamberlerin yerini de alimler almıştır. Bunu ben söylemiyorum. Bu hususlar kitap ve sünnete dayanılarak icma ile sabit olan hükümlerdir.

Şimdi sömürücü sözcüleri çıkıyor, yeni bir şey söylediğiniz zaman, yeni ihtiyaçların yeni hükümlerini önerdiğiniz zaman ayağa kalkıp ‘Bu Atatürk ilkelerine aykırıdır, bu değişmez maddelerdendir’ diyor; ‘Bunlar anayasa mahkemesi kararlarıdır’ diyor. Oysa işlerine geldiği zaman Atatürk falan yoktur. Türkiye Cumhuriyeti Devleti için değişmez ilkeler, olması gereken maddeler payimal edilmektedir. Mustafa Kemal’in hakimiyeti milliye, kuvvayı milliye, vahdeti kuvva ve müsbet ilim ilkeleri payimal edilmiş, ona bir şey dedikleri yok, 1937’de anayasaya idhal edilen zurnanın son deliği bir ilke put haline getiriliyor. Her şeye dokunuluyor ama ona dokunulamıyor. Mustafa Kemal’e bir kitap mı nazil oldu, Allah’tan ona vahiy mi geldi? O, o zamanın gereği olarak bir karar aldı. Bu karar o zaman için doğru olabilir, bugün için doğru olmaz; şartlar değişmiştir, aldığı karar da değişmiştir. Sonra Mustafa Kemal yanlış karar alamaz mı, o hata yapamaz mı? Onun hatasız masum bir kimse olduğunu nerden biliyorsunuz. Siz zaten onun devletçilik ilkesini yok etmediniz mi? Tek partili sistemi siz kaldırmadınız mı? O caiz de çok mezhepli din neden caiz olmasın? Devletçilik terk ediliyor da laiklik neden terk edilmesin. Anayasa Mahkemesi kararları varmış. Aynı şeyler onlar için söylenemez mi? Onlar hata etmez mi? Onların kararları değişmez mi? Nitekim içtihadı değiştirdik demiyorlar mı? Daha önce Mustafa Kemal karar alırken, Anayasa Mahkemesi karar verirken kendilerine Tanrı’dan vahiy geldi de öyle mi karar verdiler? Mustafa Kemal nesli veya askeri darbeler nesli nasıl daha önceki kararları değiştirdilerse, yeni kuralları kafadan attılarsa, biz de şimdi onların kararlarını değiştirirken kafadan atarız. Sizin mantığınıza göre değiştirmek için ille de askeri güce gerek vardır, askeri zorlama olmadan kanun değiştirilemez. Bir gün sizin bu ilkenizi size hatırlatacağız. Siz bu kafa ile gider direnirseniz, gerçekleri fitne yoluyla saklarsanız, yine bir asker gelir ve “Adil Düzen”i o getirir. Onu mu istiyor ve bekliyorsunuz? Sizin bu aklınızla o da olacaktır.

Askerler değişmez maddeler koydular. Sivil anayasa mı istiyorsunuz? Tüm değişmez maddeleri önce silelim. Yeniden biz kendimiz bizim çağımızın maddelerini getirelim. Kaldı ki bize göre değişmez maddelerdeki müphemiyet kalksın yeter. Biz değiştirmek istemiyoruz. Çünkü onların değişmesi gerekmiyor.

Bir örnek verelim: “Atatürk milliyetçiliği” diyorlar ama onun ne olduğunu söylemiyorlar. Kendilerinin milliyet anlayışını ona yükleyip bize dayatıyorlar.

Ben sizlere tanımlayayım, tarihin verileri içinde tanımlayayım: Mustafa Kemal’e göre millet olmanın özellikleri nelerdir? Birincisi; Türk vatandaşı olacaktır. Türk vatandaşı olmayan Türk değildir. İkincisi; Türkçe konuşacaktır. Türkçe bilmeyen Türk olamaz. Üçüncüsü; “ben Türküm” diyecek. “Ben Türk değilim” diyen Türk olamaz. Başka dil bilmek Türk olmaya mani olmadığı gibi Kürt olan Kürdüm derse de Türk olmak için mani sebep teşkil etmez. Mustafa Kemal’in dördüncü ilkesi vardır, Lozan anlaşması bunun üzerinde oturmuştur, Türkiye Cumhuriyeti de bunun üzerinde gelmiştir; o da Müslüman olmaktır. Türkiye’deki halkların Müslüman olanları ayırım yapılmadan Türk sayılmış, Müslüman olmayanlar da azınlık kabul edilmiştir. Ülkeye gelen sığınmacılara ırkı değil dini sorulmuş ve kabul edilmiştir. Alevilik bile ayrımcılık sayılmamış, onlar asimile edilmek istenmiştir.

Bakınız, şimdi siz Türk milletinin tanımında dini çıkarıp atıyorsunuz. O halde sizin milliyet tanımınız Mustafa Kemal’in milliyet tanımına uymuyor. Çünkü şartlar değişmiştir. Biz de Türk vatandaşı olma şartını getiriyoruz. Türkçe bilmesini şart koşuyoruz, “Türküm” demesi de bizim için şarttır. Din olarak da İslâm olmasını şart koşuyoruz. Biz nasıl İncil’i ve Tevrat’ı Allah’ın sözü olarak kabul ediyorsak, onların da Kur’an’ı Allah’ın sözü olarak kabul etmelerini istiyoruz. İbadetlerini ise kendi kitapları ile yapsınlar. Ama hiçbir dini kabul etmeyen ve dinlere karşı çıkan dinsizleri de cemaat olarak Türk kabul etmemiz gerekir. Bunlar da Türk vatandaşı olmalı ve medeni haklardan eşit şekilde yararlanmalıdırlar.

فَهُمْ بِهِ مُسْتَمْسِكُونَ(FaHuM BiHYy MuSTaMSıKUvNa) 

“Onlar ona mı istimsak ediyorlar?”

“Misk” zamkın adıdır. Güzel kokulu yapışana da misk denir. Tutmak, bırakmamak demektir. “İstimsak emek” yapışıp bırakmamak, ona tutunmak anlamındadır. Tutunmak demektir. Onlara da Allah’tan bir kitap geldi de ona tutunuyor, onu bırakmıyorlar.

Şimdi tekrar başa dönelim.

Bizim tabi olacağımız kurallar nelerdir?

Önce doğa kanunlarıdır. Ateş eli yakar. İstersen elini ateşe sok ve dene. Bunlar Allah’ın kitabıdır. Doğa kanunlarının ifadesi Allah’ın kitaplarıdır, âyetleridir. Onlara istimsak etmeliyiz. Bize getireceğiniz delil doğa kanunları olmalıdır. Astronomi, coğrafya, biyoloji, kanunları doğa kanunlarıdır. Biz de canlı olduğumuz için onlara tabiyiz.

İkincisi ise sosyal kanunlar vardır. Bunlar psikolojik ve sosyolojik kanunlardır. İçtihat yapmak, sözleşme yapmak, başkasını tevkil etmek, hakemlerin kararlarına tabi olmak sosyal ve psikal kanunlardır. İnsanlar böyle yaratılmıştır. İnsanlarda akrabalık, insanlarda mülkiyet, insanlarda inanma, insanlarda dayanışma vardır. Bunlara dayanmayan sosyal yapı olmaz. Ondan sonra herkes kendi yaşayış kurallarını kendisi koyacak ama değiştirebilecek, ancak kural yürürlükte iken kurala uyacak. Çünkü başkaları onunla o kurallar içinde ilişki kuracaklardır. Onunla ilişki kurarken ne ile karşılaşacaklarını bilmeleri gerekir. Sonra sözleşmeleri yapma ve sona erdirme yetkisine sahip olacaklar ama sözleşmeye uyacaklar; taraflar uyacaklar. Sonra topluluk içinde yaşıyorlarsa kendilerine bir başkan seçeceklerdir. Bu onların ortak vekilidir.  Ya onun kararlarına uyacaklar veya o topluluğu terk edecekler. Nihayet hakem kararlarına kesin olarak teslim olacaklardır. İnsanların bunlar dışında tutunacakları bir şey yoktur.

Biz Kur’an’ın Allah sözü olduğuna inanıyoruz ama kimseyi buna inanmaya çağırmıyoruz. Biz herkesi yukarıdaki ilke içinde birlikte yaşamaya davet ediyoruz. Biz Kur’an’ın Allah’ın sözü olduğuna inandığımız halde sizleri zorlamıyoruz da, siz hangi hakla Mustafa Kemal’in söylediklerini bize dayatıyorsunuz? Hangi hakla Anayasa Mahkemesi kararlarını bize dayatıyorsunuz? Yanlış anlaşılmasın; biz bu kararlara uymayacağız demiyoruz. Biz bu kararlara yürürlükte oldukları müddetçe uyacağız. Buna bir itirazımız yoktur. Ama bunları değiştirme hakkımız vardır. Sizlerle uzlaşarak değiştirmek istiyoruz. Uzlaşmada kriterimiz anlaşmadır. Anlaşamazsak hakemlere gidebiliriz. Ortak hakem seçebiliriz. Ama; ‘Sizin bunları değiştirme hakkınız yoktur, biz değiştirebiliriz, hem de biz bir delile dayanmadan değiştirebiliriz. Ama siz delillerle de değiştiremezsiniz!’ diyorsanız; o zaman siz sizin yolunuza, biz de bizim yolumuza ve bekleyelim bakalım, sonunda kimin dediği olacak, kim galip gelecektir? Biz sabrederiz. Ama sonunda galip geliriz. 

بَلْ قَالُوا إِنَّا وَجَدْنَا آبَاءَنَا عَلَى أُمَّةٍ  

(BaL QAvLUv EinNA VaCaDBNAv EAvBAEaNa GaLAy EumMaTin) 

“Evet onlar abaımızı bir ümmet üzerinde bulduk diye kavlettiler.”

Bir şey söylediğiniz zaman size hemen ‘başka bir yerde uygulandı mı’ derler.

İlk insanlar çardaklar içinde yapraklarla örtünerek yaşıyorlardı. Topladıkları meyveleri çardaklarına götürmek için yapraklı dalları kırıyor, meyveleri onların üzerinde sürüklüyorlardı. Bugün nereye gelmişiz. Uzaya gidiyoruz. Amerika ile telefonla konuşuyoruz. Yiyeceklerimizi buzdolaplarında saklıyoruz. Eğer bize ‘başka bir yerde var mı’ sorusunu atalarımız sorsaydı, şimdi burada olur mu idik? Allah bize akıl verdi. Evrim kanunu koydu. Atalarımız bizi buraya kadar getirdiler. Biz de daha ileri götüreceğiz.

Yaptıkları başka bir şey de, iddia ettikleri zaman hemen başka ülkelerde, Avrupa ülkelerinde benzerinin yapıldığını iddia edip ‘bak onlar öyle yaptı’ diyorlar. Yani onlar insan da biz hayvan mıyız? Ne olur biz de bir şey yapsak da sonra Avrupalılar deseler ki; Türkler de böyle yapıyor. Bir şey söylediğinizde; ‘geçmişte böyle yapıldı, Atatürk böyle yaptı, Anayasa Mahkemesi böyle karar aldı’ diyorlar. Onlar insan da biz aklı olmayan süs müyüz?

İşte Kur’an’ın en çok karşı çıktığı budur.

Biz geçmişte yapılanları öğreneceğiz, biz dünyanın neresinde ne yapılırsa onu öğreneceğiz ama sonuçları ile öğreneceğiz. Filanlar böyle yaptı ve başarıya ulaştı diyeceğiz. Filanlar böyle yaptı ve başarıya ulaşamadı diyeceğiz.

Mesela, Mustafa Kemal tevhidi tedrisatı getirdi. Ne oldu? Türkiye’nin ilmi seviyesi yükseldi mi? Dünyanın 500 üniversitesinin içine bile giremedik, bir üniversitemiz bile giremedi. Oysa dünyada 1000 kadar üniversite vardır. Bizde de etkin 10 tane üniversite vardır; en az 5 tanesinin bu üniversiteler içinde yer alması gerekirdi. O halde tevhidi tedrisat başarılı olamamış, Türk ilmini ileri götürememiştir. Elimizde tuttuğumuz meş’ale müsbet ilim olamamıştır. Hâlâ YÖK’te direnmek ilkelliktir. Yanlışlığı seksen yıldır denenmiş bir şeyi hâlâ yaşatmak hangi akıl kârıdır. İlim demek sonuçlardan yararlanmak demektir. Bir plan yaparsın, uygularsın, hedef gösterirsin, hedefe ulaşırsan demek ki plan doğrudur, devam edersin. Mesela, ‘ben Ankara’ya beş saatte gideceğim’ dersin, araba alırsın, eğer vardınsa yaptığın doğrudur. Varamazsan oturup düşünürsün. Engeli bulur ve çözmeye çalışırsın. Tevhidi tedrisat sonuç vermemiştir. Ülkemizde ne demokrasinin gelmesine ne de ekonominin gelişmesine katkıda bulunmuş; kendisi de çökmüştür. Oturup düşünmeliyiz.

وَإِنَّا عَلَى آثَارِهِمْ مُهْتَدُونَ(22)(Va EinNAv GaLAy EaÇARıHıM MuHTaDUvNa) 

“Biz onların asarı üzerinde muhtediyiz.”

Biz onların izlerini takip ediyoruz.

Türkiye’de bütün görüşler bu çıkmazın içindedirler.

1. Osmanlılardan gelen bir gelenek vardır, devleti yaşatmak. Devletin dışında hiçbir değer kabul etmek zordur. CHP’nin temsil ettiği bu görüş sonuç vermiyor. Devletimizi yaşatacak durumda değildir. Türkiye’nin % 50’si işsizdir, çalışmıyor. Türkiye’de borç gırtlağa dayandı. Bu gelenek imparatorluğu yıktığı gibi cumhuriyet de yıkılmak üzeredir. Türkiye’de yargı çalışmıyor. Yıllar süren davalar bir sonuca vardırmıyor. Türkiye’de milli medya oluşmamıştır, hâlâ körler gibi başkasının medyası ile dolaşıyoruz. O halde hâlâ oturup cumhuriyeti kuranlar  ne yaptıysa onu yapalım, din düşmanlığına devam edelimin manâsı anlaşılır bir şey değildir. Ama öyle yapıyorlar.
2. Türkiye’de milliyetçiler vardır. Türklerin tarihte asker millet olduğunu savunarak hâlâ bozkırın göçebe devlet anlayışı içinde Türkiye’yi askeri disiplin içinde yaşatmak istiyorlar. Oysa bugün dünya değişti Bugün artık silahla devlet kurulmuyor. Devlet ilimle kuruluyor. Silah kurulan devleti koruyor. Silah devleti kurmuyor, koruyor; yaşatmıyor ve uygarlaştırmıyor, koruyor.
3. Türkiye’de batıcılar vardır. Avrupa’da ne oluyorsa alalım ve getirelim diyorlar. Türkiye 200 yıldır Batı’yı getiriyor; getirmesine getiriyor ama bu getirmeler Osmanlı İmparatorluğu’nu yıkılmaktan kurtaramadı. Bu arada Avrupa kendisi yıkıldı. Şimdi yeniden birleşerek düzene girme peşindedir. Avrupa’nın kendisi muhtacı himmet bir dede, nerde kaldı  başkalarına himmet ede.
4. Türkiye’deki gelenekçi Müslümanlar vardır. Bunlar da bundan 1000 sene evvelki içtihatlarla İslâmiyet’i ve Türkiye’yi yaşatmak istiyorlar. Onlar o zaman çözümdü. Şimdi yeni çözümlere, yeni içtihat ve icmalara gerek vardır. Bugün İslâm âlemi onun için geridir.

Görülüyor ki Türkiye’de Osmanlılardan gelme dört ana grubun hiç biri bir şey yapamıyor. Başkalarını ve geçmişi taklit ederek onların izlerinden gidiyor, onların izlerinde hidayet arıyor, kurtuluş arıyor.

Adil Düzen işte bu gidişe dur deyip yeni çözümler üretmeye başlamıştır.

1. Evet, devlet yaşatılacak ama devlet yeni devlet olacak ve yeni imkanlarla yaşayacaktır. Geçmişte yapılanlar değerlendirilecek, sonuçlar iyiyse devam edilip geliştirilecektir. İyi değilse değiştirilecektir.
2. Biz Türk milletiyiz. Ancak millî varlığımızı siyasi güce değil, uygarlığa dayandırmalıyız. Hedefimiz dünyaya barışı getirmek olmalı, yani bizim ideolojimiz İslâm olmalıdır. Tüm insanlığın Hazreti Adem’den beri gelen barış hedefi bizim de hedefimiz olmalıdır. Bizim kültürümüz olacak; dilimiz, sanatımız, tekniğimiz ve örfümüz olacak ama bunlar insanlığın barışı için olacaktır.
3. Biz Batılı olmayacağız; biz Batı’nın uygarlığını alıp İslâm uygarlığı ile sentez ederek III. bin yıl uygarlığının gelmesi için çalışacağız. 
4. Biz bin yıl önceki içtihatlarla değil, onların bize öğrettiği usulle dört delile dayanarak III. bin yıl uygarlığını kuracağız; kitap, sünnet, icma ve kıyasa dayanarak kuracağız. Bu dört delili fıkıhçılardan öğrendik ama biz onları kullanacak ve günümüzün ihtiyaçlarına cevap veren, müsbet ilme dayanan, tüm insanlıkla uzlaşmış bir yeni düzenin gelmesi için çalışmalıyız.

Bütün bunları bize Kur’an öğretmekte ve yapmamızı Kur’an emretmektedir.