Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1165
Ankebut Suresi Tefsiri 37. Ayet
30.04.2022
2762 Okunma, 0 Yorum

ANKEBÛT SÛRESİ - 35. Hafta

 

أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

فَكَذَّبُوهُ فَأَخَذَتْهُمُ الرَّجْفَةُ فَأَصْبَحُوا فِي دَارِهِمْ جَاثِمِينَ (37)

Onu yalanladılar da onları sarsıntı aldı da yurtlarında çökenler oldular. (37)

 

فَكَذَّبُوهُ

Onu yalanladılar.

فَ: Atıf harfidir. Bir önceki ayetteki قَالَ يَاقَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَارْجُوا الْيَوْمَ الْآخِرَ وَلَا تَعْثَوْا فِي الْأَرْضِ مُفْسِدِينَ cümlesine كَذَّبُوهُ cümlesini atfetmiştir.

كَذَّبُوا: “Yalanladılar, yanlışladılar” demektir. Tef’îl bâbından mazi üçüncü şahıs çoğul fiildir. Sülasi ikinci bâbdan fiili (كَذَبَ - يَكْذِبُ) “yalan, yanlış söylemek” demektir. Bir şeyi onda olmayan bir şeyle vasıflandırmak veya isimlendirmek manasındadır. Tef’îl bâbına gelince birisinin, birilerinin sözlerinin yalan veya yanlış olduğunu, yaptığı işlerin yanlış olduğunu iddia etmektir. Kasıtlı olarak yapılırsa yalan, kasıtsız olarak yapılırsa yanlış olur. Arapçada ikisi de aynı fiille ifade edilir. Burada fiilin fâili merfu muttasıl zamir olan و dır. Onlar demektir. Şuayb’ın kavmine racidir.

هُ: “O” demektir. Mensub muttasıl zamirdir. Fiilin mef’ûlüdür, yalanlanılandır. Bir önceki ayetteki Şuayb’a racidir.

كَذَّبُوهُ: “Onu yalanladılar” demektir. Şuayb’ı yalanlamışlardır. Yalanlayanlar Şuayb’ın kavmidir.

 

فَأَخَذَتْهُمُ الرَّجْفَةُ

Onları sarsıntı aldı.

فَ: Atıf harfidir. أَخَذَتْهُمُ الرَّجْفَةُ cümlesini كَذَّبُوهُ cümlesine atfetmektedir.

أَخَذَتْ: “Aldı” demektir. ءخذ kökünden gelmektedir. Bu kök sülasi olarak bir şeyi, birisini tutup almak manasındadır.

هُمْ: “Onlar” demektir. Mensub muttasıl zamirdir. Fiilin mef’ûlüdür. Alınandır. Şuayb’ın kavmine racidir.

الرَّجْفَةُ: “Sarsıntı, titreşim” demektir. رجف kökünden birinci bâbdan gelmiştir. Birisinin, bir şeyin mekânından veya konumundan az bir miktar uzaklaşması sonra aynı yere dönmesi ve bunun tekrar etmesi ile bir yerde sabit duramaması manasındadır.

أَخَذَتْهُمُ الرَّجْفَةُ: “Onları sarsıntı aldı” demektir.

 

فَأَصْبَحُوا فِي دَارِهِمْ جَاثِمِينَ

Yurtlarında çökenler oldular.

فَ: Atıf harfidir. أَصْبَحُوا فِي دَارِهِمْ جَاثِمِينَ cümlesini أَخَذَتْهُمُ الرَّجْفَةُ cümlesine atfetmektedir.

أَصْبَحُوا: “Oldular” demektir. Hâl değişimini bildiren fiildir. Bunlara sâre ve benzerleri denir.

صَارَ ve benzerleri

صَارَ

أَصْبَحَ

أَضْحَى

أَمْسَى

ظَلَّ

بَاتَ

صَارَ ve benzerleri kâne ve benzerlerinin alt grubudur. Oldu, olur, oluyor anlamlarındadır. Tam fiil olarak kullanılabilirler. Kuran’da أَصْبَحَ ve ظَلَّ geçmektedir. أَصْبَحَ sabahladı demektir. Tam fiil olarak kullanıldığında bu anlamda kullanılır.

أَصْبَحَ nın isminin haberi olan kelimenin haline girdiğini, isminin bu hale dönüştüğünü gösterir. İsmi cem vâvıdır ve Şuayb’ın kavmine racidir.

فِي: “İçinde” demektir. Harf-i cerdir.

دَارِ: “Yurt” demektir. دور kökünden gelmiştir. Birinci bâbdan دَوْرٌ mastarı bir şeyin çevresinde bir noktadan başlayarak ve sonunda başladığı noktaya gelerek dönmek manasındadır. Bu mastar manasından dönülen mekân manasında دَارٌ ıstılahi olarak “yurt” anlamında isimdir. Çoğulu دِيَارٌ dur.

هِمْ: “Onlar” demektir. Mecrur muttasıl zamirdir. Şuayb’ın kavmine racidir.

دَارِهِمْ: “Onların yurdu” demektir.

فِي دَارِهِمْ: “Onların yurdunda” demektir.

جَاثِمِينَ: “Çökenler” demektir. Cem-i müzekker salim (kurallı erkek çoğul) ism-i fâildir. Bir mekâna yapışıp kalmak ve hareket etmemek manasındaki fiilden gelmiştir.

أَصْبَحُوا فِي دَارِهِمْ جَاثِمِينَ: “Yurtlarında çökenler oldular” demektir.

فَأَخَذَتْهُمُ الرَّجْفَةُ فَأَصْبَحُوا فِي دَارِهِمْ جَاثِمِينَ şeklinde Araf sûresi 78. ayette Semud için, yine aynı şekilde Araf sûresi 91. ayette Medyen halkı için gelmektedir.

 

كَذَّبَ أَصْحَابُ الْأَيْكَةِ الْمُرْسَلِينَ (176) إِذْ قَالَ لَهُمْ شُعَيْبٌ أَلَا تَتَّقُونَ (177) إِنِّي لَكُمْ رَسُولٌ أَمِينٌ (178) فَاتَّقُوا اللَّهَ وَأَطِيعُونِ (179) وَمَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ إِنْ أَجْرِيَ إِلَّا عَلَى رَبِّ الْعَالَمِينَ (180) أَوْفُوا الْكَيْلَ وَلَا تَكُونُوا مِنَ الْمُخْسِرِينَ (181) وَزِنُوا بِالْقِسْطَاسِ الْمُسْتَقِيمِ (182) وَلَا تَبْخَسُوا النَّاسَ أَشْيَاءَهُمْ وَلَا تَعْثَوْا فِي الْأَرْضِ مُفْسِدِينَ (183) وَاتَّقُوا الَّذِي خَلَقَكُمْ وَالْجِبِلَّةَ الْأَوَّلِينَ (184) قَالُوا إِنَّمَا أَنْتَ مِنَ الْمُسَحَّرِينَ (185) وَمَا أَنْتَ إِلَّا بَشَرٌ مِثْلُنَا وَإِنْ نَظُنُّكَ لَمِنَ الْكَاذِبِينَ (186) فَأَسْقِطْ عَلَيْنَا كِسَفًا مِنَ السَّمَاءِ إِنْ كُنْتَ مِنَ الصَّادِقِينَ (187) قَالَ رَبِّي أَعْلَمُ بِمَا تَعْمَلُونَ (188) فَكَذَّبُوهُ فَأَخَذَهُمْ عَذَابُ يَوْمِ الظُّلَّةِ إِنَّهُ كَانَ عَذَابَ يَوْمٍ عَظِيمٍ (189)

Eshabı Eyke mürselleri yalanladı. Şuayb onlara “İttika etmez misiniz? Kesinlikle ben sizin için emin bir elçiyim. Öyleyse Allah’a ittika edin ve bana itaat edin. Onun üzerine sizden hiçbir ecir istemiyorum, benim ecrim ancak alemlerin rabbinin üzerinedir. Ölçeğe vefa gösterin ve zarara sokanlardan olmayın ve doğru ölçütle ölçeklendirin. İnsanların eşyasının değerini eksiltmeyin ve yerde bozucular halinde işleyişi bozmayın ve sizi ve önceki cibilleti yaratana ittika edin.” demişti. “Sen yalnızca sihirlenenlerdensin ve sen yalnızca bizim mislimiz bir beşersin ve biz seni yalancılardan/yanlış yapanlardan zannediyoruz. Öyleyse üzerimize gökten parçalar düşür doğru söyleyenlerden isen” dediler. “Rabbim sizin amel ettiklerinizi daha iyi bilendir” dedi. Sonunda onu yalanladılar da o gölgelik gününün azâbı onları aldı. Kesinlikle o büyük bir günün azabıydı. (Şuara 176-189)

 

وَإِلَى مَدْيَنَ أَخَاهُمْ شُعَيْبًا قَالَ يَاقَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ مَا لَكُمْ مِنْ إِلَهٍ غَيْرُهُ قَدْ جَاءَتْكُمْ بَيِّنَةٌ مِنْ رَبِّكُمْ فَأَوْفُوا الْكَيْلَ وَالْمِيزَانَ وَلَا تَبْخَسُوا النَّاسَ أَشْيَاءَهُمْ وَلَا تُفْسِدُوا فِي الْأَرْضِ بَعْدَ إِصْلَاحِهَا ذَلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ (85) وَلَا تَقْعُدُوا بِكُلِّ صِرَاطٍ تُوعِدُونَ وَتَصُدُّونَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ مَنْ آمَنَ بِهِ وَتَبْغُونَهَا عِوَجًا وَاذْكُرُوا إِذْ كُنْتُمْ قَلِيلًا فَكَثَّرَكُمْ وَانْظُرُوا كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُفْسِدِينَ (86) وَإِنْ كَانَ طَائِفَةٌ مِنْكُمْ آمَنُوا بِالَّذِي أُرْسِلْتُ بِهِ وَطَائِفَةٌ لَمْ يُؤْمِنُوا فَاصْبِرُوا حَتَّى يَحْكُمَ اللَّهُ بَيْنَنَا وَهُوَ خَيْرُ الْحَاكِمِينَ (87) قَالَ الْمَلَأُ الَّذِينَ اسْتَكْبَرُوا مِنْ قَوْمِهِ لَنُخْرِجَنَّكَ يَاشُعَيْبُ وَالَّذِينَ آمَنُوا مَعَكَ مِنْ قَرْيَتِنَا أَوْ لَتَعُودُنَّ فِي مِلَّتِنَا قَالَ أَوَلَوْ كُنَّا كَارِهِينَ (88) قَدِ افْتَرَيْنَا عَلَى اللَّهِ كَذِبًا إِنْ عُدْنَا فِي مِلَّتِكُمْ بَعْدَ إِذْ نَجَّانَا اللَّهُ مِنْهَا وَمَا يَكُونُ لَنَا أَنْ نَعُودَ فِيهَا إِلَّا أَنْ يَشَاءَ اللَّهُ رَبُّنَا وَسِعَ رَبُّنَا كُلَّ شَيْءٍ عِلْمًا عَلَى اللَّهِ تَوَكَّلْنَا رَبَّنَا افْتَحْ بَيْنَنَا وَبَيْنَ قَوْمِنَا بِالْحَقِّ وَأَنْتَ خَيْرُ الْفَاتِحِينَ (89) وَقَالَ الْمَلَأُ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ قَوْمِهِ لَئِنِ اتَّبَعْتُمْ شُعَيْبًا إِنَّكُمْ إِذًا لَخَاسِرُونَ (90) فَأَخَذَتْهُمُ الرَّجْفَةُ فَأَصْبَحُوا فِي دَارِهِمْ جَاثِمِينَ (91) الَّذِينَ كَذَّبُوا شُعَيْبًا كَأَنْ لَمْ يَغْنَوْا فِيهَا الَّذِينَ كَذَّبُوا شُعَيْبًا كَانُوا هُمُ الْخَاسِرِينَ (92) فَتَوَلَّى عَنْهُمْ وَقَالَ يَاقَوْمِ لَقَدْ أَبْلَغْتُكُمْ رِسَالَاتِ رَبِّي وَنَصَحْتُ لَكُمْ فَكَيْفَ آسَى عَلَى قَوْمٍ كَافِرِينَ (93)

Medyen’e kardeşleri Şuayb’ı. “Ey kavmim, O’nun dışında sizin için hiçbir ilahın olmadığı Allah’a ibadet edin. Rabbinizden size bir kanıt gelmiştir. Öyleyse ölçüye ve ölçeklere vefa gösterin. İnsanların eşyasının değerini eksiltmeyin ve ıslahından sonra yerde fesat çıkarmayın. Bu sizin için daha hayırlıdır, eğer müminlerseniz ve tehdit ederek ve O’na iman edeni Allah’ın yolundan alıkoyarak ve onda eğriliği arayarak her yola oturmayın ve hatırlayın ki siz azdınız da sizi çoğalttı ve bakın fesatçıların akıbeti nasıldır ve eğer sizden bir taife bana gönderilene iman etti ve bir taife de iman etmediyse hüküm verenlerin en hayırlısı olan Allah aramızda hüküm verene kadar sabredin.” dedi. Kavminden kibirlenen ileri gelenler “kesinlikle seni ve seninle beraber iman edenleri kasabamızdan çıkaracağız veya milletimizin içine döneceksiniz” dediler. “Hoşlanmasak bile mi? Allah’a yalan uydurmuş oluruz, Allah bizi ondan kurtardıktan sonra milletinizin içine dönersek. Onun içine dönmemiz bizim için yalnızca rabbimiz Allah’ın dilemesiyle olur. Rabbimiz her şeyi ilim olarak kuşatmıştır. Allah’ı vekil kıldık. Rabbimiz, bizimle kavmimizin arasını hak olarak aç. Sen açanların en hayırlısısın.” dedi. Kavminden küfreden ileri gelenler “Eğer Şuayb’a uyarsanız kesinlikle siz o zaman zarar edenlersiniz” dediler. Bunun üzerine onları sarsıntı aldı da yurtlarında çökenler oldular. Şuayb’ı yalanlayanlar orada hiç gani olmamış gibiydiler. Şuayb’ı yalanlayanlar, onlar, zararda olanlar oldular. Bunun üzerine onlara “Ey kavmim, size rabbimin mesajlarını ulaştırdım ve size öğüt verdim, öyleyse kâfirler kavmine nasıl acırım” diyerek onlara arkasını döndü. (Araf 85-93)

 

وَإِلَى مَدْيَنَ أَخَاهُمْ شُعَيْبًا قَالَ يَاقَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ مَا لَكُمْ مِنْ إِلَهٍ غَيْرُهُ وَلَا تَنْقُصُوا الْمِكْيَالَ وَالْمِيزَانَ إِنِّي أَرَاكُمْ بِخَيْرٍ وَإِنِّي أَخَافُ عَلَيْكُمْ عَذَابَ يَوْمٍ مُحِيطٍ (84) وَيَاقَوْمِ أَوْفُوا الْمِكْيَالَ وَالْمِيزَانَ بِالْقِسْطِ وَلَا تَبْخَسُوا النَّاسَ أَشْيَاءَهُمْ وَلَا تَعْثَوْا فِي الْأَرْضِ مُفْسِدِينَ (85) بَقِيَّةُ اللَّهِ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ وَمَا أَنَا عَلَيْكُمْ بِحَفِيظٍ (86) قَالُوا يَاشُعَيْبُ أَصَلَاتُكَ تَأْمُرُكَ أَنْ نَتْرُكَ مَا يَعْبُدُ آبَاؤُنَا أَوْ أَنْ نَفْعَلَ فِي أَمْوَالِنَا مَا نَشَاءُ إِنَّكَ لَأَنْتَ الْحَلِيمُ الرَّشِيدُ (87) قَالَ يَاقَوْمِ أَرَأَيْتُمْ إِنْ كُنْتُ عَلَى بَيِّنَةٍ مِنْ رَبِّي وَرَزَقَنِي مِنْهُ رِزْقًا حَسَنًا وَمَا أُرِيدُ أَنْ أُخَالِفَكُمْ إِلَى مَا أَنْهَاكُمْ عَنْهُ إِنْ أُرِيدُ إِلَّا الْإِصْلَاحَ مَا اسْتَطَعْتُ وَمَا تَوْفِيقِي إِلَّا بِاللَّهِ عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ وَإِلَيْهِ أُنِيبُ (88) وَيَاقَوْمِ لَا يَجْرِمَنَّكُمْ شِقَاقِي أَنْ يُصِيبَكُمْ مِثْلُ مَا أَصَابَ قَوْمَ نُوحٍ أَوْ قَوْمَ هُودٍ أَوْ قَوْمَ صَالِحٍ وَمَا قَوْمُ لُوطٍ مِنْكُمْ بِبَعِيدٍ (89) وَاسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ ثُمَّ تُوبُوا إِلَيْهِ إِنَّ رَبِّي رَحِيمٌ وَدُودٌ (90) قَالُوا يَاشُعَيْبُ مَا نَفْقَهُ كَثِيرًا مِمَّا تَقُولُ وَإِنَّا لَنَرَاكَ فِينَا ضَعِيفًا وَلَوْلَا رَهْطُكَ لَرَجَمْنَاكَ وَمَا أَنْتَ عَلَيْنَا بِعَزِيزٍ (91) قَالَ يَاقَوْمِ أَرَهْطِي أَعَزُّ عَلَيْكُمْ مِنَ اللَّهِ وَاتَّخَذْتُمُوهُ وَرَاءَكُمْ ظِهْرِيًّا إِنَّ رَبِّي بِمَا تَعْمَلُونَ مُحِيطٌ (92) وَيَاقَوْمِ اعْمَلُوا عَلَى مَكَانَتِكُمْ إِنِّي عَامِلٌ سَوْفَ تَعْلَمُونَ مَنْ يَأْتِيهِ عَذَابٌ يُخْزِيهِ وَمَنْ هُوَ كَاذِبٌ وَارْتَقِبُوا إِنِّي مَعَكُمْ رَقِيبٌ (93) وَلَمَّا جَاءَ أَمْرُنَا نَجَّيْنَا شُعَيْبًا وَالَّذِينَ آمَنُوا مَعَهُ بِرَحْمَةٍ مِنَّا وَأَخَذَتِ الَّذِينَ ظَلَمُوا الصَّيْحَةُ فَأَصْبَحُوا فِي دِيَارِهِمْ جَاثِمِينَ (94) كَأَنْ لَمْ يَغْنَوْا فِيهَا أَلَا بُعْدًا لِمَدْيَنَ كَمَا بَعِدَتْ ثَمُودُ (95)

Medyen’e kardeşleri Şu’ayb’ı. “Ey kavmim, sizin O’ndan başka ilahınız olmayan Allah’a ibadet edin ve ölçüyü ve ölçeği eksiltmeyin. Kesinlikle ben sizi hayırla görüyorum ve kesinlikle ben sizin üzerinize kuşatan bir günün azabından korkuyorum ve ey kavmim ölçüye ve ölçeğe ölçütle vefa gösterin ve insanların eşyasının değerini eksiltmeyin ve yerde bozucular halinde işleyişi bozmayın. Allah’ın bakiyyesi sizin için daha hayırlıdır eğer müminler iseniz ve ben sizin üzerinize koruyucu değilim.” dedi. “Ey Şuayb, atalarımızın ibadet ettiklerini terk etmemizi veya mallarımızda dilediğimizi yapmamızı sana salatın mı emrediyor? Kesinlikle sen yumuşak huylu ve olgunsun.” dediler. “Ey kavmim, gördünüz mü, eğer ben rabbimden kanıt üzerinde isem ve beni O’ndan iyi bir rızık ile rızıklandırdıysa? Ben size yasakladığıma doğru yönelerek size muhalefet etmek istemiyorum. Ben yalnızca gücümün yettiği kadar ıslahı irade ediyorum. Benim başarım yalnızca Allah’ladır.  O’nu vekil kıldım ve ona yönelirim. Ey kavmim, benimle ayrılığınız size Nuh kavmi veya Hud kavmi veya Salih kavmine isabet edenin mislinin size isabet edecek olmasına cürm etmesin ve Lût kavmi sizden uzak değildir ve rabbinizden mağfiret isteyin sonra O’na tevbe edin. Kesinlikle rabbim rahimdir, sevendir. “Ey Şuayb, söylediklerinden çok şeyi anlamlandıramıyoruz ve kesinlikle seni içimizde zayıf olarak görüyoruz ve eğer korumaların olmasaydı seni taşlardık ve sen bize aziz değilsin.” dediler. “Ey kavmim, benim korumalarım mı size Allah’tan daha aziz? O’nu sırtınızın görünmeyen tarafında edindiniz. Kesinlikle rabbim amel ettiklerinizi kuşatandır. Ey kavmim, imkânlarınız üzerine amel edin. Kesinlikle ben amel edenim. Küçük düşüren azabın kime geleceğini ve kimin yalancı/yanlış olduğunu ileride bileceksiniz ve bekleyin. Kesinlikle ben sizinle beraber bekleyenim.” dedi. Emrimiz gelince Şuayb’ı ve onunla beraber iman edenleri bizden bir rahmetle kurtardık ve zulmedenleri bir çığlık aldı da yurtlarında çökenler oldular. Sanki orada hiç gani olmadılar. Dikkat edin, Medyen’in uzaklaşması Semud’un uzaklaşması gibidir. (Hud 84-95)

 

Bu ayetlerden Medyen bölgesinin bir depremle ve depremle beraber olan bir sesle azaba uğradıklarını anlıyoruz. Semud halkı ile aynı şekilde azaba uğradıkları da anlaşılmaktadır. Onlar depremin oluşturduğu titreşim ve yıkım ile mal varlıklarını kaybetmişlerdir. Hepsi ölmemiştir, muhtemelen çoğu ölmemiştir. Çünkü azab sonrası Şuayb onlarla konuşmuştur. Azab sırasında ve sonrasında o kadar kötü duruma düşmüşlerdir ki yerlerinden kıpırdayamaz hale gelmişlerdir. Bu durum ekonomik güçlerinin artık olmaması nedeniyle olabileceği gibi artçıl sarsıntılar nedeniyle Medyen içinde bir bölgede toplanıp oradan kıpırdayamamaları sebebiyle olabilir.

Medyen halkıyla ve Şuayb’la ilgili bilgileri özetlersek:

  • Şuayb resuldür. Ona iman eden ve onun liderliğinde hareket eden organize bir topluluğun başkanıdır. Korumaları vardır. Medyen halkı onun korumalarından çekinmektedirler.
  • Medyen halkında ticari hileler rutin hale gelmiştir. Ödenen miktarda, teslim edilen malda azaltmalar yapmak doğru olarak görülmektedir. Şuayb ve topluluğu ise bu hileleri yapmadan ticaret yapıyorlardı. Bunu da iyi bir rızıkla rızıklandırıldığını ifade etmesinden anlıyoruz. Kavmi ise onun yanlış olduğunu söylerken Şuayb da kavminin yanlış olduğunu söylemektedir. Şuayb’ın salatı toplantılarıdır. Toplantılarda alınan kararlar ticari hileleri yapmayı yasaklamakta ve Şuayb’a gönderilene iman edenler bu yasaklara uymaktadırlar. Ayetlerde Şuayb onların amelleri ile kendi amelini ayırarak onların hilelerini yapmadığını ifade etmektedir.
  • Kavmi Şuayb’ın milletleri içine dönmesini istemektedir. Millet demek bugünkü ulus demek değildir. Birinci bâbdan مَلٌّ mastarı yazılı olarak kaydetmesi için sözü birisine nakletmek, kitaptan onun okuması veya hatırlatması için hazırlamak, başkasına işittirmek için yüksek sesle söylemek, sözü açık ve net bir şekilde iletip kitaba yazılmasını sağlamak manasındadır. Bu mastar manasından iletilen söz manasında مِلَّةٌ ıstılahi olarak murad edilen bir iş için dikte edilen yazılı kelam, şeriat ve kurallar ve kuralların uygulanış şekli ve öncekilerden miras kalan düzen manasında “inanç ve kurallar” anlamında isimdir. Kavmin istediği şey Şuayb’ın geçmişten beri uyguladıkları kurallara uyması, onun da ticari hileleri yapmasıdır. Şuayb ise kavim içinde çok yaygın olan bu durumu önleyememekte, kendisinin gücü yettiğince ıslah etmeye çalıştığını söylemektedir.
  • Kavmin ileri gelenleri halka seslenmekte, Şuayb’a uyarsa zarar edeceklerini söylemektedirler. Ticari hilelerle kârlarına kâr kattıklarını düşünmekte, Şuayb’ın dürüst ticaretinin zarara neden olacağını söylemektedirler. Sonuçta deprem ile mal varlıklarını kaybetmiş ve zarara uğrayanlar olmuşlardır. Sanki orada hiç zengin olmamış gibi olmuşlardır.
  • Allah’ın bakiyyesi kavramı önemlidir. Dürüst ticaretle elde edilen kâr bu şekilde isimlendirilmiştir. Şuayb ve ona uyanlar Allah’ın bakiyyesi ile ticaret yapmaktadırlar ve bununla rızıklanmaktadırlar.
  • Kavmi Şuayb’ı kişilik olarak takdir etmektedir. Olgun ve yumuşak huylu olduğunu söylemektedirler. Ancak bu vasfının onlara etki etmediğini söylemiş olmaktadırlar. Despot ve güç sahibi birisi olsaydı onun korkusuyla dediklerini yapacaklardı. Şuayb’ı zayıf olarak görmektedirler. Bugünkü durumu da çok güzel ifade etmektedir. Akevler hep zayıf görülmektedir. Arkasında güçlü oy potansiyeli olmadığı ve çoğunluk demokrasisini benimseyip buna ibadet etmediği için Akevler ciddiye alınmamaktadır. Akevler’deki kişilerin iyi huylu insanlar olmalarına rağmen nasıl böyle akılsızca işler yaptığını söylemektedirler. Mevcut cari sistem içinde başarıları başarı olarak görmekte, Akevler’in akılsızca, saçma sapan işlerle uğraştığını söylemektedirler. Oysa mevcut sistem çökmektedir ve bu sistem içinde başarılı olduklarını düşünenler, malları biriktirenler zararlara uğrayacaklardır.

 

Yalova, Teşvikiye

30 Nisan 2022

M. Lütfi Hocaoğlu

 






Çok Yorumlanan Seminerler
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1197
Rum Suresi Tefsiri 9. Ayet
31.12.2022 942 Okunma
2 Yorum 01.01.2023 00:23
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1181
Ankebut Suresi Tefsiri 54-55. Ayetler
3.09.2022 1922 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1180
Ankebut Suresi Tefsiri 53. Ayet
27.08.2022 2015 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1179
Ankebut Suresi Tefsiri 52. Ayet
20.08.2022 2450 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1178
Ankebut Suresi Tefsiri 51. Ayet
13.08.2022 1630 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1177
Ankebut Suresi Tefsiri 50. Ayet
6.08.2022 2082 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1176
Ankebut Suresi Tefsiri 48-49. Ayetler
30.07.2022 2564 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1175
Ankebut Suresi Tefsiri 47. Ayet
23.07.2022 2250 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1174
Ankebut Suresi Tefsiri 46. Ayet
16.07.2022 2719 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1173
Ankebut Suresi Tefsiri 45. Ayet
2.07.2022 2970 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1172
Ankebut Suresi Tefsiri 44. Ayet
25.06.2022 7885 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1171
Ankebut Suresi Tefsiri 43. Ayet
18.06.2022 2399 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1170
Ankebut Suresi Tefsiri 42. Ayet
11.06.2022 2489 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1169
Ankebut Suresi Tefsiri 41. Ayet
4.06.2022 2309 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1168
Ankebut Suresi Tefsiri 40. Ayet
28.05.2022 2889 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1167
Ankebut Suresi Tefsiri 39. Ayet
14.05.2022 2318 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1166
Ankebut Suresi Tefsiri 38. Ayet
7.05.2022 2565 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1165
Ankebut Suresi Tefsiri 37. Ayet
30.04.2022 2762 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1164
Ankebut Suresi Tefsiri 36. Ayet
23.04.2022 3270 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1163
Ankebut Suresi Tefsiri 35. Ayet
16.04.2022 11990 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1162
Ankebut Suresi Tefsiri 34. Ayet
9.04.2022 2960 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1161
Ankebut Suresi Tefsiri 33. Ayet
2.04.2022 2740 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1160
Ankebut Suresi Tefsiri 32. Ayet
26.03.2022 2407 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1159
Ankebut Suresi Tefsiri 30-31. Ayetler
19.03.2022 2821 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1158
Ankebut Suresi Tefsiri 29. Ayet
12.03.2022 2952 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1157
Ankebut Suresi Tefsiri 28. Ayet
5.03.2022 2554 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1156
Ankebut Suresi Tefsiri 27. Ayet
26.02.2022 4065 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1155
Ankebut Suresi Tefsiri 26. Ayet
19.02.2022 2632 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1154
Ankebut Suresi Tefsiri 25. Ayet
12.02.2022 3900 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1153
Ankebut Suresi Tefsiri 24. Ayet
5.02.2022 3278 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1152
Ankebut Suresi Tefsiri 23. Ayet
29.01.2022 2833 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1151
Ankebut Suresi Tefsiri 22. Ayet
22.01.2022 10504 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1150
Ankebut Suresi Tefsiri 21. Ayet
15.01.2022 2991 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1149
Ankebut Suresi Tefsiri 20. Ayet
1.01.2022 3277 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1148
Ankebut Suresi Tefsiri 19. Ayet
25.12.2021 3111 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1147
Ankebut Suresi Tefsiri 18. Ayet
18.12.2021 3149 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1143
Ankebut Suresi Tefsiri 14. Ayet
20.11.2021 3043 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1146
Ankebut Suresi Tefsiri 17. Ayet
11.12.2021 2800 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1145
Ankebut Suresi Tefsiri 16. Ayet
4.12.2021 2873 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1144
Ankebut Suresi Tefsiri 15. Ayet
27.11.2021 3109 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1142
Ankebut Suresi Tefsiri 13. Ayet
13.11.2021 3109 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1141
Ankebut Suresi Tefsiri 12. Ayet
6.11.2021 3333 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1140
Ankebut Suresi Tefsiri 11. Ayet
30.10.2021 3370 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1139
Ankebut Suresi Tefsiri 10. Ayet
23.10.2021 3181 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1138
Ankebut Suresi Tefsiri 9. Ayet
16.10.2021 2979 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1137
Ankebut Suresi Tefsiri 8. Ayet
9.10.2021 3993 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1136
Ankebut Suresi Tefsiri 7. Ayet
2.10.2021 3328 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1135
Ankebut Suresi Tefsiri 6. Ayet
25.09.2021 3460 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1134
Ankebut Suresi Tefsiri 5. Ayet
18.09.2021 2766 Okunma
Lütfi Hocaoğlu
Kuran Seminerleri II 1133
Ankebut Suresi Tefsiri 4. Ayet
11.09.2021 3578 Okunma