ALTINCI BÖLÜM
TEŞKİLATLA İLGİLİ DİĞER HÜKÜMLER
Kongrelerle ilgili genel hükümler:
Madde-29) Her kademedeki parti kongreleri parti tarafından çıkarılacak dergi ile ilan edilir.
Toplantı yeter sayısının sağlanamadığı durumlarda ikinci toplantı tarihi bir haftadan az iki aydan fazla olmayan bir sürede yapılır.
Her kademedeki kongre salonlarına Parti amblemi ve Türk Bayrağı dışında hiçbir resim veya şekil konamaz. “İstiklal Marşı” şiiri ile Mustafa Kemal’in “Büyük Nutuk”undaki “Gençliğe Hitabe”si büyük puntolarla asılır. Başka yazıların asılması için, metnin program veya tüzükte bulunması veya her kademedeki karar kurullarının oybirliği ile asılmasına karar verilmesi gerekir. Bunun dışında hareket edenler partiden çıkarılırlar.
Her kademedeki kongre üyeleri temenni önerilerini yazılı olarak divan başkanlarına arz edebilirler. Kendilerine savunma konuşması hakkı verilir.
Kongreye bağlayıcı karar önerisi, ancak karar, yönetim, yürütme veya disiplin kurullarından biri tarafından verilebilir. Diğer öneriler açık oya tartışılmadan sunulur, çoğunluk kabul ederse görüşmeye alınır.
Tüzük değişiklikleri, partinin kapanması, başka parti ile birleşmesi ile ilgili öneriler Merkez Karar Kurulu’nun oybirliği kararı ile önerilebilir.
Her kademedeki parti olağan kongreleri iki yılda bir yapılır, bu süre en fazla bir yıl uzatılabilir.
Olağan kongrelerde gelecek olağan kongrelerin günleri tespit edilerek duyurulur ve üyelerin ona göre hazırlanması sağlanır. Ayrıca başkan bu günleri tüm üyelere istişare yöntemi ile duyurur. Kongre televizyonla yayınlanabilir. Kapalı oturumlar yapılamaz.
Parti tüzüğü değişiklik önerileri, kongreye ancak Merkez Karar Kurulu üyelerinin oybirliği kararı ile teklif edilebilir. Parti Programı ve politikaları ile ilgili değişiklikler, genel başkanın Merkez Karar Kurulu’nda istişare sonunda aldığı kararla Büyük Kongre’ye önerilebilir.
Kurulların çalışma şekli:
Madde-30) Partinin karar kurulları hakkında kanun hükümlerine uyulur. Karar kurulları, her hafta toplanarak, kanunun cevaz verdiği tüm hususlarda oybirliği ile genel kurul adına kararlar alabilir ve hemen uygulamaya başlayabilir. Bu kararlar ilk kongrede genel kurulun onayına sunulur ve bu onayla karar kurulu ibra edilmiş olur. İbra edilmezse hakemlere gidilir. Hakemler tüm kurul üyeleri hakkında, o seçimde parti yönetimine katılmama, partiden süreli veya süresiz olarak çıkarma, maddi tazminata mahkum etme veya ADA derecelerini düşürme cezalarını verebilir.
Karar kurulu kararları, başkana karar alma yetkisi verilen hususlarda başkanın istişaresi sonucunda başkan tarafından alınır. Bunun dışında çoğunluk kararı ancak başkanın katılması halinde alınabilir ve bu da başkanlık kararlarındandır. Diğer karar kurulu üyeleri her zaman hakemlere giderek başkanın aldığı kararı iptal ettirebilirler.
Parti başkanı her gün öğleden önce yürütme kurulu üyeleri ile, öğleden sonra karar kurulu üyeleri ile toplantı yapar. Kararlar toplantı sırasında deftere yazılır. Toplantılar açık yapılır, kararlar açık alınır. Bağlayıcı kararlar haftada bir gün alınabilir. Üye olmayanların söz hakları yoktur, sadece dinleyici olabilirler, teyp veya banda alabilirler, not tutabilirler.
Günlük toplantılara yönetim ve karar kurulu üyelerinin katılma zorunluluğu yoktur. Haftada bir gün ise zorunlu toplantılar yapılır. Bu toplantılara gelmeyenlerin üyelikleri hakemler kararı ile düşürülebilir. Düşürülenlerin yerine en çok devam eden üyelerden birini karar kurulu üyeleri sıralama yöntemiyle geçici olarak atarlar.
Kurulların yönetimden el çektirilmesi, yetkililerden yetkilerin alınması hakemler kararı ile olur. Karar, yürütme ve yönetim kurulu üyelerinden her biri, bu hususlarda hakemlere başvurma yetkisine sahiptir. Kurul üyeleri yılda on ikiden fazla hakemlere başvuramazlar.
Danışma grupları:
Madde-31) Başkanın gerekli gördüğü durumlarda, beşten az ve yirmiden fazla olmamak üzere danışma grupları oluşturulabilirler. Bunlar halka danışarak öneriler hazırlarlar. Danışma grubu üyeleri aracılığı ile ilçe karar kurulu üyelerine sunarlar. Öneriler ilçe başkanlığı haftalık toplantısında dile getirilir. Her karar kurulu üyesi önerileri ayrı ayrı il temsilcilerine iletirler, il temsilcileri bu önerileri il başkanlarına götürebilecekleri gibi merkezdeki temsilcilerine de iletirler. Merkez karar kurulu üyeleri haftalık toplantılarda kurula getirirler.
Genel Başkan danışmak (istişarede bulunmak) istediği hususları yürütme kurulu üyelerine arz eder, onlar da il başkanlarına ulaştırırlar. İl başkanları da ilçe başkanlarına, ilçe başkanları danışma üyelerine ulaştırırlar. Arzedilen hususlara cevaplar, temsilciler aracılığı ile ilçe karar kurulu üyelerine ulaştırılır. Onlar da il karar kurulu üyelerine, onlar da merkez karar kurulu üyelerine ulaştırırlar. Genel başkan görüşleri bunlardan alır. Merkez Karar Kurulu üyeleri halkı ve üyeleri merkezde temsil ederler; yürütme kurulu üyeleri, merkezi halkın ve üyelerin nezdinde temsil ederler.
Sorumluluk:
Madde-32) Partide parti başlığı taşıyan kağıt üzerinde yazılıp yetkililer tarafından imzalanmayan ve mühürlenmeyen hiçbir yazı ve beyan partiyi bağlamaz, sadece yazanları ve beyan verenleri bağlar. Partinin il, ilçe ve belde kararları kendilerini bağlar. Tüzüğe veya kanunlara aykırı hareket etmeleri halinde üyeler parti hakemlerine başvururlar, kanunlara ve tüzük ve yönetmeliklere aykırı davranışları hakemlere tespit ettirebilirler. Hakemler, mevzuat çerçevesinde işlem yaparlar. Bu tespit belgeleri ile savcılıklara duyuruda bulunulabilirler. Savcıların taleplerini hakemler değerlendirirler. Parti hakemleri gerekli kararları alır.
Partiyi protokolde, her kademedeki başkanlar veya başkanların görevli kıldığı kimseler temsil ederler. Parti temsilcilerinin protokoldeki davranışları partiyi ilzam etmez. Parti, kendi tüzük ve anlayışına aykırı protokol kurallarına ancak yasal zorunluluk varsa iştirak eder.
Partiyi Büyük Kongre kararları, Merkez Karar Kurulu kararları ile parti genel başkanının başlıklı kağıtlardaki imzalı yazıları bağlar. Şifahi beyanlar kişisel olup, parti içinde ancak hakemler nezdinde dava edilebilir.
Başkanlık yazıları başkan ve bir yürütme kurulu üyesinin imzası ile geçerli olur. Sorumluluk ikinci imzaya aittir, birinci imza sorumluluğun kime ait olduğunu göstermesi içindir. Başkan ikinci imza taşımayan bir yazıyı parti adına yazamaz. Çift imza taşıyan yazılardan başkan sorumlu olmaz. Tek imzalı yazılarından ise şahsen sorumlu olur.
Yürütme kurulu üyelerinden kalkınma sorumlusu olmayanlar başkan yardımcısı olarak görev yaparlar. Vekâlet ise karar kurulu defterinde yazılmak şartıyla geçerli olur.
Yönetmelik çıkarma yetkisi:
Madde-33) Parti, çalışmalarını, hazırlayacağı yönetmeliklerle yapar. Merkez Karar Kurulu partiyi ilgilendiren her türlü yönetmeliği hazırlayıp yürürlüğe koyar. Değişik karar alma ve oy kullanma şekilleri de merkez karar kurulunun hazırlayacağı yönetmelikle belirlenir.
Yönetmelik çıkarılacak konu, istişareden sonra başkan tarafından tespit edilir. Üyeler, ya kendileri bir taslak hazırlarlar veya başkalarına hazırlatırlar. Taslaklar katılanlar tarafından sıralanır. Telifte birinci olanla, takdirde birinci olan kendilerine bir başsorumlu seçerler. Yönetmelik bunlar tarafından hazırlanır. Karar kurulunda görüşülür. Başkanın katıldığı çoğunlukla kabul edilmesi halinde yürürlüğe girer.
Taslakları hazırlayanlara derecelerine göre ödül verilebilir; yönetmeliği hazırlayanlara götürü olarak ücret verilebilir.
Tahkim:
Madde-34) Parti içinde çıkan her türlü anlaşmazlıklar, HMUK çerçevesinde tahkim yoluyla çözülür. Taraflar birer hakem seçerler, hakemler de bir başhakem seçerler. Heyet çoğunlukla karar alır. Hakemini seçmeyenin hakemini temsilcisi seçer. Onlar da seçmezse her kademedeki başkan karşı tarafın hakemini seçer. Seçilen hakemler bir başhakem seçerler ve hakem heyeti oluşmuş olur. Hakemlik yönetmeliğini Merkez Karar Kurulu hazırlar.
Diğer partilerle işbirliği:
Madde-35) Hazırlanan bölge, çevre ve ada kalkınma planları diğer partilerin de istişare ve işbirliğine sunularak ortak projelerin oluşmasına imkan tanınır. Partinin iktidara ortak olup kamu yetkilerini kullanmaya başlaması halinde, tüm kamuya ait yetkiler partilere aldıkları oy oranında bölüştürülür ve onların tavsiye ve teminatına dayanarak yürütülür. Bu planların hazırlanmasında emekleri geçenlere özel sertifikalar verilir. Partililer, yetkilerini bu sertifikalara dayanarak kullanırlar ve buna göre görev alırlar.