Ekonomik problemler ve İslami çözümler… - 5
Profesör bir gazete yazarı, bu dizi yazımın yazılış vesilesinin başka boyutlarını yazmış, ikinci yazımda bunları alıntılamıştım; o bölümü tekrar hatırlamamız gerekiyor…
Prof. Dr. Erdal Tanas Sarıgöl, Aralık ayı başında (03.12.2020), Yeni Şafak’taki “Ekonomik büyümenin sürdürülebilirliği” başlıklı yazısının sonunda, bu önemli makaleden söz etmişti; o bölüm şöyle: “ADİL DÜZENİN EKONOMİK MODELİ YAYIMLANDI / İslam ekonomisi alanında çalışan iki akademisyen Adİl Ekonomİk Düzen’in makro ekonomik modelini yaptı. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi’nden Prof. Dr. İbrahim Güran Yumuşak ve Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesinden Prof. Dr. Hakan Sarıbaş “Adİl Ekonomİk Düzen: Bİr Model ve Sİmülasyonları” adlı makaleyi “International Journal of Islamic and Middle Eastern Finance and Management” dergisinde yayımladılar. / Açıkçası, bu çalışmada hem Adİl Ekonomİk Düzen ile ilgili söylemlerin ve özgün unsurların iktisat biliminin nosyonuyla ilk defa modellenmiş hem de bu sistemin makro ekonomide nasıl bir bakışla açıklanacağı konusunda önemli hususlar açıklığa kavuşturulmuş. / Analizde Adİl Ekonomİk Düzenİ temsil eden denklemlerde yer alan üretim fonksiyonu, emek arz ve talebi, para arz ve talebi, tasarruflar, yatırımlar gibi temel değişkenler eşanlı analize tabi tutulmuş. / Bu çalışmanın, İslam ekonomİsİ alanında yapılacak çalışmalar için önemli bir yol gösterici ve yeni çalışmalar için bir motivasyon kaynağı olacağını söyleyebiliriz.”
Bu çalışmanın özü, amacı ve diğer bazı detayları, bizzat kendileri yani iki akademisyen profesör tarafından, çalışmalarının en başında yazılmış; okuyalım…
Öz / Amaç / İslam İktİsat literatüründe makro modeller geliştirilmektedir. Bu modeller, genel olarak, bİlgİnİn İslamİleştİrİlmesİ programını takip eder ve İslam ekonomİsİnİn gerçek özelliklerini ana akım ekonominin araçlarıyla birleştirir. Mİllî Görüş hareketİ’nin Türkiye'deki kurucu lideri Necmettİn Erbakan ve bir grup İslam aydını, adalet sİstemİ olarak bilinen bir ekonomik program geliştirmişlerdi. Bu makale, adİl ekonomİk sİstemİ (AES) uygun ekonometrik tekniklerle modellemeyi amaçlamaktadır. (Bazı kelime ve kavramların büyük harfle yazılması bana aittir. RNE)
Tasarım / metodolojİ / yaklaşım Bu makale, AES'in (Adil Ekonomik Sistem’in) makroekonomisini doğrusal denklemlerle modeller ve çıktılarını belirlemek için bir dizi simülasyon gerçekleştirir. Kapalı ekonomi varsayımına dayanan bu makale, bir devlet payı ile üretim fonksiyonunu tanımlıyor, bir hayır kurumu sektörünü tanımlıyor, para talebindeki spekülasyon güdüsünü hariç tutuyor. Tasarruflar faizsiz yatırımlara aktarılır. Bu makale aynı zamanda AES'in ekonometrik eşzamanlı denklem modelini geliştirmektedir.
Bulgular / Seçilen simülasyon senaryolarından elde edilen sonuçlara göre, bu makale makroekonomik AES'in (Adil Ekonomik Sistem’in) iyi çalıştığı ve orijinal programda belirtildiği gibi istenen çıktıları ürettiği sonucuna varmaktadır.
Araştırma sınırlamaları / etkİlerİ / Gelecekteki çalışmalarda, AES'in ekonometrik tahminleri yapılabilir. Basit modele daha fazla denklem ekleyerek, orta veya büyük ölçekli bir AES (Adil Ekonomik Sistem) makroekonomik modeli geliştirilebilir.
Pratik çıkarımlar / AES artık ekonomik politika tasarımlarının kaynağı olabilir.
Sosyal çıkarımlar / Model, sosyoekonomik hedefleri ele almak için kullanılabilir.
Özgünlük / değer / Türkiye’de şimdiye kadar geliştirilmiş tek İslamİ ekonomİk modeldİr. AES (Adil Ekonomik Sistem) kavramı yeterince ekonomik analize tabi tutulmamış ve bilindiği kadarıyla henüz modellenmemiş ve simüle edilmemiştir.
Teşekkür / Yazarlar, Prof. Dr. Arif Ersoy, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi'ndeki çalıştay sırasında değerli ve yapıcı önerilerinden dolayı teşekkür etti. Yorumları bizi bu araştırmada daha da ilerlemeye teşvik etti. Zamanını bu kadar cömertçe vermeye istekli olması çok takdir edildi. Yazarlar, Adİl Ekonomİk Sİstem ile ilgili kaynakların sağlanmasındaki yardımlarından dolayı Sayın Reşat Nuri Erol'a da teşekkürlerini sunarlar.
(Devamı var)