DEPREM (6): Sistemi, düzeni sağlamlaştırmak

Reşat Nuri EROL

Kur’an yani Allah diyor ki: “... Kimisinin üzerine taş yağdıran bir kasırga gönderdik. Kimisini korkunç bir patlama, bir çığlık bastırıverdi. Kimisini yerin dibine geçirdik. Kimisini de suda boğduk. Ama gerçek olan şu ki, bütün bunları Allah onlara zulüm olsun diye yapmadı; bilakis onlar, kendi öz canlarına zulmediyorlardı.” (Ankebût, 29/40) Onlar kendi öz canlarına nasıl zulmediyor ve bu sonuçları nasıl hazırlıyorlardı? Ali Ünal hadis-i şeriflerden şu “zalim düzen” sonuçlarını çıkarmış: 1) Şehirlerin büyük olması; 2) Yüksek binalar yapılması ve özellikle çölden ve taşradan gelen insanların yüksek binalar yapmada birbirleriyle yarışması; 3) Zinanın, çalgıcılığın çoğalması ve farklı isimler altında çok alkol alınması, hattâ bunların meşru addedilmesi; 4) Önü alınamaz hastalıkların ortaya çıkması; 5) Bilginin ve bilgisizce şahitliğin artması, fakat ilmin azalması; 6) Devlet veya kamu malının ganimet bilinmesi ve servetin belli ellerde yığılması; 7) Oburluğun ve neticede yağlanıp semirmenin artması; 8) Ölçü ve tartıda hilenin, aldatmanın, emanete riayetsizliğin artması ve güvenin kaybolması; 9) İnsan öldürme, kargaşa ve karışıklık, patlama ve savaşların çok olması; 10) Yere batma ve zelzelelerin çok fazla görülmesi. (Zaman, 31 Ekim 2011)

Hakan Kandal (Adil Düzen Çalışanı) arkadaşımız, bu haftaki çalışmasında İSTANBUL DEPREMİ merkezli bir değerlendirme yapmış; mutlaka dikkate alınmalı: “Van Depremi aslında Türkiye’de hiçbir şeyin değişmediği her şeyin daha da kötüye gittiğinin resmidir. 1999 Depremi’nde afişe edilen müteahhidin yerine bu sefer başka bir günah keçisi bulunmuştur. Yarın İstanbul depreminde kimler günah keçisi olacaktır? Her şeyin daha iyiye gittiğini iddia edenlerin iflas ettiği noktadır deprem. Van Depremi’yle medyada ve sosyal medyada deprem sonrası bölgeye gönderilen yardımlar ve deprem hakkında yazılanlar Türk halkının röntgeninin çekilmesine imkan verdi. Türk halkı zor durumda kalan insanlara karşı 1999 depreminin de verdiği hassasiyetle daha bir empatikken, siyasi iradenin ve belediyelerin deprem olgusuna karşı aslında hiçbir şey yapmadıklarının bilincinde olmalarına rağmen, bir o kadar da duyarsız ve vurdumduymaz. 1999 Depremi ülkeye bu anlamda hiçbir şey kazandırmamış. İstanbul depremi cumhuriyetin yıkılmasına bile varabilecek sonuçlara yol açabilir. Van Depremi’nin yol açtığı tartışmalardan sonra bu kanı bir komplo teorisi değil. Irkçı siyasi parti BDP, AB destekli fonlarıyla İstanbul Depremi sonrası ülkenin bölünmesi için daha iyi motive olmuş bir taşeron olur. Krizden zıbaran Yunanistan 1. Dünya Savaşı sonrası olduğu gibi, Türkiye’ye İstanbul Depremi sonrası saldırabilir. Bunlar komplo teorisi değil. İstanbul Depremi yakında gerçekleşirse vay Türkiye’nin haline…” (www.akevler.org sitemizin “dergi” bölümünde benzer değerlendirmeleri her hafta okuyabilirsiniz.)

Murat Yülek ise “Binalardan önce sistemi sağlamlaştıralım” başlığı altında, “Adil (Ekonomik) Düzen” ile paralel tesbit ve öneriler yapmış: “Depremi özeleştiri için bir fırsat kabul edelim. Önceki depremlerde olduğu gibi Van’daki depremde de binalarla birlikte özel sektör ve kamu sektörümüzün de bir kez daha yıkıldığını gördük. Önce binaları değil sistemimizi/medeniyetimizi sağlamlaştıralım. Bu köşede daha önce “Cumhuriyet döneminde neden güzel kentler geliştiremedik?” diye sorulmuştu. ‘Güzel’ kelimesi yerine ‘sağlam’ kelimesini de koyabilirsiniz. Amacım cumhuriyeti ya da şu ya da bu hükümeti sorgulamak değil; sistemin/medeniyetin kalitesinin öneminin altını çizmek.../ Çöküntülerin kamu binalarında yoğunlaşması münferit bir hadise değil... Başka hangi sorun mu var? Fonksiyonelliğinden başlayın, mimarilerine kadar çok sayıda sorunu sayabiliriz. Okullarımız dünyanın en çirkin okulları arasında sayılabilir. Hastanelerimiz ve sağlık ocaklarımız da öyle. Toplu konutlarımızın da pek estetik görünüme sahip olduğunu söyleyemeyiz. Kaldırımlar ve şehir içi yollarımızın kalitesini de tartışmaya gerek yok. Daha sağlam kamu binaları ya da daha iyi yollar yapacak mühendislik ve inşaatçılık kapasitesine, daha güzel binalar tasarlayacak mimarlara sahibiz. Mesele bunların gerçekleşmesini sağlayacak sistemin (düzenin) geliştirilmesinde.../ Türkiye’nin inşaat şirketleri, Amerika’daki bankacılar (faizciler) gibi, daha çok ve daha ucuza inşaat yapıp daha yüksek fiyata satmak isteyecek. Kamu otoritesinin görevi de bunu engelleyecek sistemi kurmak ve uygulanmasını sağlamak. Medeniyet böyle bir şey. Deprem arada sırada oluyor ve durumun vahametini bize anlatıyor. Oysa sistemin eksiklikleri, esasında her gün milyonlarca insanımızın hayatına değiyor;…/ Sistemi (düzeni) sağlamlaştırmamız gerekiyor. O zaman daha sağlam binalarımız, daha güçlü bir eğitim sistemimiz, daha iyi hastanelerimiz, daha yaşanabilir kentlerimiz ve çok sayıda olimpiyat madalyamız olacak. Kısacası, unsurlarına değil sistemin bütününe odaklanmamız gerekiyor.” Yani “Adil (Ekonomik) Düzen”e odaklanmak…