Erbakan ve fecr-i sadık; Adil Ekonomik Düzen-5

Reşat Nuri EROL

24.7.2011

“Adil (Ekonomik) Düzen”in açıklanan 4 temel ilkesine ilaveten “PARA” ile ilgili olarak diğer 3 temel ilkesi de şunlardır: 5- İstenilen anda değiştirme ilkesi. 6- Herkese eşit muamele ilkesi. 7- Fiyatlar “arz-talebe dayalı kriterlere göre tespit edilir” ilkesi:

“Adil (Ekonomik) Düzen”de herkes istediği anda malını paraya, parasını da mala çevirebilir. Bu esnada ülkenin her yerinde herkese aynı fiyat uygulanır ve eşit muamele yapılır. Fiyatlar arz-talep kaidesine dayalı olarak adil ve uygun kriterlere göre tespit edilirler.

Bu kriterlerin ne mânâ taşıdıklarını açıklamak için aşağıdaki bir misalden yararlanalım. / Temel ihtiyaç maddelerinin başında gelen buğdayı ele alalım. Bir ülkenin nüfusuna, ihtiyacına ve muhtelif şartlarına göre depolarında ne miktar buğday stoku bulundurması gerektiğinin tespiti hiç şüphesiz bir uzmanlık konusudur. / Diyelim ki, mesela, Türkiye gibi 75 milyonluk bir ülkenin depolarında en az 1 milyon ton buğday stokunu bulundurması gerekli olsun. Bu takdirde ülkede 85 Vilayet 895 İlçe ve 1200 beldede çeşitli büyüklüklerde silo ve depoların bulundurulması ve bu depolarda toplam olarak, en az 1 milyon ton buğdayın bulundurulması gerekecektir. Depoların hepsinin bir bilgisayar sistemiyle birbirine bağlı olduklarını ve herhangi bir depodaki alım satım görevlisinin istediği anda bir düğmeye basarak kendi deposunda, civar depolarda ve bütün Türkiye’de toplam olarak ne kadar buğday stokunun bulunduğunu bilmesi mümkün olsun. / Uzmanlarca bir tablo temel kriterlere göre belirli bir süre için tanzim edilmiş olsun ve bu tablo depolardaki toplam buğday stokuna göre, buğdayın fiyatının ne olması icab ettiğini göstersin. Tabi bu fiyat depolarda toplam buğday çoksa düşük olacak, azsa yüksek olacaktır. Bir buğday üreticisi buğdayını “Buğday Vakfı”na getirip satacak. / Depo alım satım görevlisi düğmeye bastı, depolarda toplam 1 milyon ton buğday olduğunu gördü, duvardaki tabelaya baktı buna göre mesela buğday fiyatının kilosunun 1 TL’sı olduğunu okudu. Müşteriye söyledi. Müşteri fiyatı uygun gördü, buğdayını sattı. Bir müddet sonra tekrar buğday satmak için geldi. Görevli düğmeye bastığı sırada depolardaki toplam buğday stokunun mesela 1 milyon 200 bin ton olduğunu gördü, duvardaki tabelaya baktı bu stoka göre buğdayın kilosunun fiyatının 80 kuruş olduğunu okudu. / Müşteriye söyledi, müşteri buğdayın fiyatı düşmüş, bu fiyatla ben buğday satmam, bilakis kendim buğday alırım dedi ve bir miktar buğday alıp götürdü. Bir müddet sonra tekrar buğday almak için geldiğinde görevli düğmeye bastı, bu arada herkes buğday almış depolarda buğday azalmış ve mesela o anda toplam buğday stoku 800 bin tona inmiş. Bunu tespit ettikten sonra duvardaki tabelaya baktı, 800 bin ton stok hâlinde buğday fiyatının 1 kilosunun 1,2 TL’sı olduğunu okudu, müşteriye söyledi. Müşteri, fiyatlar yükselmiş, o halde ben bu fiyattan buğday almıyorum ve buğdayımı satıyorum dedi ve sattı.

İşte “Adil (Ekonomik) Düzen”de malların fiyatları, arz-talep kaidesine göre, adil kriterlere göre bu misalde olduğu gibi teşekkül etmektedir. Böylece yurdun her yerinde herkese eşit muamele yapılarak alım-satım işleri yürümektedir ve herkes istediği anda parasını mala, malını da paraya çevirebilmektedir. / Burada çok kısaca sadece bir ilkeyi açıklıyoruz. Yoksa “Adil (Ekonomik) Düzen”de, fiyat alçakken bolca alıp, fiyat yüksekken satarak ihtikâr yapmak isteyenlere karşı gereken her türlü tedbir alınmıştır. Konuyu dağıtmamak için bu teferruata girmiyoruz. / Görüldüğü gibi “Adil (Ekonomik) Düzen”de, fiyatların teşekkülü bakımından, arz-talep kaidesi esas alınmakta ve “Serbest Piyasa Ekonomisi”nin bu faydalı mekanizması “Adil (Ekonomik) Düzen”in içinde aynen mevcut bulunmaktadır ve bunun faydalarından yararlanılmaktadır. / “Komünizm”de fiyatlar merkezi planlamayla masa başında tespit edildiği için bu tespitler ekonomiyi tahrip etmektedir. Halbuki arz-talep kaidesinden yararlanıldığı zaman talebe göre arz ayarlanmakta, böylece üretim rasyonel olmakta, ihtiyaç neye varsa ve ne kadarsa ekonominin üretimi buna göre ayarlanması temin olunmakta ve böylece kıtlık olmadan ve israf olmadan ihtiyaçlar maksada en uygun şekilde karşılanmaktadır. / Ama buna mukabil “kapitalizm”de bu imkan suiistimal edilmekte, düzenin yapısı dolayısıyla tekeller ve karteller oluşarak fiyatlar suni olarak arttırılmakta, büyük kitleler bu yoldan sömürülmektedir.

Hâlbuki “Adil (Ekonomik) Düzen”de tekelleşme ve kartelleşmeye imkan ve zemin bulunmamaktadır. Çünkü “Adil (Ekonomik) Düzen”de üretim için yeteri kadar kredi bulunabildiği halde ihtikâr, mal depolama ve tekel tesisi için kredi bulunamamaktadır. Böylece kapitalizmin bu mahzurlu tarafı “Adil (Ekonomik) Düzen”de yer almamaktadır. (Gelecek Yazı: “Adil Ekonomik Düzen”in Krediyle İlgili Esasları…)