Kaldığımız yerden devam ediyoruz…
İstihdam Kooperatifleriyle Yapabileceklerimiz…
Yoksulluğu azaltma, istihdamı artırma, kayıt dışı istihdamı kayıt altına alma ve nihayet kalkınmayı sağlama konularında, merkezi ve yerel yönetimlere elbette önemli görevler düşüyor. Ancak bugüne kadar işçi ve memur alımı ya da rica minnet “birer kişi istihdam edin” tarzının haricinde denemediğimiz bir yol kaldı: İstihdam Kooperatifleri...
Ülkemiz uygulamasını şimdilik ve kısmen kadın kooperatifleri ile gördüğümüz bu model, toplumun istihdama katılmak ve çalışmak isteyen tüm kesimleri için, kendi kaynaklarımızla büyüyebilmemiz için büyük fırsatlar sunmaktadır.
Dünyada örneklerini “işçi kooperatifleri” ya da “emek kooperatifleri” tipi olarak Mondragon Kooperatifleri de denilen bu model, daha çok İskandinav ülkeleri ile İspanya’nın Mondragon isimli kasabasından hareketle İspanya’da çok popüler olmuş durumda. Yalnızca İspanya’daki bu Mondragon sisteminin yıllık cirosu 17 milyar dolar.
Bu modeli ülkemizde de pekâlâ uygulayabiliriz. Öyle ki, halkımızın gerçek anlamda ilgisi, ufak yasal düzenlemeler ve özellikle belediyelerimizin konuyu sahiplenmesiyle; öncelikle üzerinde durulacak alanları şöyle sıralayabiliriz:
* Evlere temizliğe giden ancak sigortasız olan işgücünü kolaylıkla sigortalı hale getirmek,
* Evde çocuk bakımı yapan ve sigortasız olarak çalışan işgücünü kayıt altına almak,
* Evde hasta bakımı yapan ve sigortasız olarak çalışan işgücünü kayıt altına almak,
* Herhangi bir işte sigortalı olarak çalışsa dahi kısmi zamanlı olarak (part-time) bu ve benzeri işleri yapmak isteyenleri işgücü arzını düzenlemek ve kayıt altına almak,
* Çok yaygın yukarıdaki işgücünü talep edenlere, bu konuda güvence sağlamak,
* Hâlihazırda sigortasız çalışan niteliksiz işgücünü kayıt altına almak,
* Sokakta kâğıt ve hurda toplayan yerli ve mülteci işgücünü kayıt altına almak,
* Sigortasız tarım işçilerini, müzisyenleri, hamalları vs…
Basitçe sıralayabileceğimiz bu alanlar ve daha onlarca alanda, kayıt altına alındığında, sosyal ve ekonomik alanda bir çığır açmak istiyorsak, milyonları kayıt altına almak istiyorsak, bunu istihdam kooperatifleri ile başarabiliriz.
Bu konuda ülkemizin nüfus yapısı bize çok ciddi avantajlar vermektedir.
(Gelecek konumuz: İstihdam Kooperatiflerini Ülkemizde Nasıl Uygulayabiliriz?)
