
REŞAT NURİ EROL
Seek00:00Current time00:00Volume
MAKALEYİ DİNLEPazar günleri, ‘Pazar Yazısı’ niyetine KUR’AN VE İLİM haftalık çalışmalarımızdan sunduğum demetlere bugün ara veriyorum. Sebebi, önceki ‘‘İslamcılık Maturidilik Hanefilik’ ve Adil Düzen’ başlıklı yazımın sonunda. Demiştim ki: ‘Muhterem Ercan Yıldırım kardeşim; ‘İslamcılık… Cumhuriyet’te akim kalmadı’, “ADİL DÜZEN, ADİL EKONOMİK DÜZEN, ADİL DÜNYA DÜZENİ” çalışmaları olarak yarım yüzyıldan beri devam ediyor… Ve’s-SELAM mea’d-DUA… (Devam ederiz…)’
Öyleyse, mezkûr yazıdan örneklerle devam edelim…
‘İslamcılık düşüncesi siyasi tezlerin, kaygıların, hedeflerin ötesinde başta fikri ve toplumsal olmak üzere çok yönlü bir eleştiri, yenilenme, arınma çabasıdır. İslamcılık, birtakım yazarların kastında olduğu gibi sadece modern bir düşünce, ideoloji, hareket değil aynı zamanda İslam düşüncesinin yenilenmesi, güncellenmesi ve elbette Batı medeniyetinin karşısında Müslümanların tekrar galip gelmesine dayanır. Bu nedenle de İslamcılar bir taraftan tarihsel İslam düşüncesini, Müslümanların yapıp ettiklerini eleştirirken, onun yerine yeni bir anlayış teklifinde de bulunurlar... / Osmanlı devlet adamının da bir biçimde dahlinin olduğu yeni İslami düşünce güçlü bir entelektüel zemine sahipti...
İslamcılık aynı zamanda itikat, ibadet, muamelat konularında zihni değişimler, çağın gereklerine uygun dönüşümler teklif etti...
İslamcılar en başta bilginin kaynaklarını tartışmaya açtı; geleneksel düşünme biçimlerine sert muhalefet ederek pasif, tümel, kaderci yaklaşımları, inançları, yöntemleri açıkça reddetti.
İslamcılık bir bakıma Maturidiliğin, Hanefiliğin dinamik, eyleme dayalı, iradeyi, hürriyeti, aklı öne çıkaran söyleminin gerilerden alınıp öne çıkarılması, Batı›nın ataklarına, devlet aklına, millet hayatına getirilmesi çabasıydı... Allah insana seçme özgürlüğü vermiştir; çünkü insan sorumluluk sahibidir, iyi ile kötüyü, doğru ile yanlışı, güzel ile çirkini görme, öğrenme, tercih etme sorumluluğu bulunur. Eylem yapabilme kudreti ve niyeti Allah’ın yaratmasıyla gerçekleşir, akıl burada en önemli araçlardan biridir. Külli ve cüzi iradenin varlığına bağlı olarak insan her şeye güç yetiremez, gücü yettiği kadarıyla sorumludur.
İslamcılık düşüncesi dünya hayatının oyun ve eğlenceden ibaret olması bir yana insanın dünya hayatında Allah’ın halifesi olarak bulunmasının getirdiği sorumluluklarını hatırlatarak kişinin kendini ahirete odaklayıp dünyadan el etek çekmesinin İslami olmadığını savunur. Kaderine razı yani Batı emperyalizmini kabul etmiş, pasif, eylemsiz, teslimiyet içindeki düşünceyi, Müslüman portresini hareketlendirmek ister İslamcılar. Bu amaçla cari kavramlara yüklenir. Tevekkül bunlardan biridir. Akif’in şiirlerinde hurafelerden bidatlara, sa’y’dan, kadere teslimiyete, tevekküle, taklide karşı pek çok mısra bulmak mümkündür: “Allah’a dayandım’ diye sen çıkma yataktan/ Manayı tevekkül bu mudur? Hey nadan!/ Âlemde ‘tevekkül’ demek olsaydı ‘atalet’,/ Miras-ı diyanetle yaşar mıydı bu millet?/ Çoktan kürenin meş’al-i tevhidi sönerdi;/ Kur’an duramaz, nezd-i ilahiye dönerdi.”
İslamcılık düşüncesi bu anlamda sadece siyasi olarak Batı’ya cevap vermenin, İslam’ı modernize etme gayreti manasında reformist ya da İslam modernizmi teklifi getirip sıradan bir ideoloji şeklinde tanımlamanın ötesinde, İslam düşüncesini yenilemek biraz da Maturidi-Hanefi temele oturtmak demektir. Zira akıl, hürriyet, irade, bilinç gibi kavramlar burada devreye girer.
İslamcılığı selefilik biçiminde kategorize etmek ise kesinlikle hatalıdır. / Said Halim Paşa’nın da bahsettiği gibi “Türk Sünniliği Arap, Acem, Hint Sünniliği”nden farklıdır, bu toprakların dinamikleri kendine özgü olduğu için İslam âleminin zeval vaktinde kıta Avrupa’sını sahasına hapsedip, kapitalizmi yaklaşık dört yüz yıl eylemsiz bırakan bir İslami nizam kurulmuştur... (…) Bu manada İslamcılık düşüncesi bir taraftan Kur’an ve sünnete dönüş tezlerini savunsa da aynı zamanda aklı kullanmayı, iradeyi, içtihat kapısının açılmasını da kuvvetle sahiplenir...’ Evet, ‘İslamİnİzam’ yani ADİL DÜZEN…
KUR’AN VE İLİM haftalık çalışmalarımızdan aktaracaklarımla devam ederiz…
‘İslamcılık, Maturidilik, Hanefilik’ ve Adil Düzen
10.02.18 - Türkiye ne yapmalı? Türkiye bu durumdan nasıl kurtulur? Bu gibi sorulardan oluşan ara başlıklar ve bunların cevap...
Afrin, Balkanlar, Türkiye ne yapmalı ve ‘çözüm’ Afrin…
07.02.18 - Afrin yazıları yazıyordum… KUR’AN VE İLİM yazıları (üç yazı) ile Afrin yazılarına ar...
Firavun Musa’yı büyütürken; çalışmalara devam...
06.02.18 - Önceki yazımın sonunda (devamı var) demiştim, kaldığım yerden devam edeceğim… Ama önce küçük bir hatırlatma yapmama müsa...
Çocuk, Kur’an, Kureyş Arapçası ve tebliğ görevi
05.02.18 - KUR’AN VE İLİM 950’inci hafta seminer çalışmamızdan notlar aktarmaya devam… Çocuk d...
Kur'an ve ilim 950'inci seminerinden
04.02.18 - KUR’AN VE İLİM çalışmalarımızın 950’inci haftasına da ulaştık, elhamdülillah… PAZAR YAZISI niyetine, bu haftaki seminer...
Bir bilen olarak, ‘askerin çığlığına dikkat’ derim
03.02.18 - Askeri, askerliği, asker psikolojisini ve daha ötesini kendimce bir miktar bilirim… Nasıl ve neden? Babam, kendi ifadesiyle, be...
“Afrin’den önce - Afrin’den sonra”ya devam…
01.02.18 - Ne diyorduk? Bir tarafta “Millî Medya Gecesi” ve o gece yaşadıklarımız… Diğer tarafta “Afrin’den önce - Afrin’den sonra”...
Millî Medya Gecesi; nerden nereye, düşünelim…
31.01.18 - Muhteşem “Millî Medya Gecesi” yaşandı ve geçti ama bendenizin derin düşüncelere dalmasına vesile oldu; nasıl başladık, şu anda...
“Afrin'e farklı bir bakış”a devam…
30.01.18 - Bu yazı, “Suriye-Türkiye; Afrin’den önce - Afrin’den sonra” başlıklı yazımın devamı mahiyetinde okunabileceği gibi, mezkûr yazı...
Adil Düzen Denemelerine Dünyadan Örnekler-2
29.01.18 - “Başka bir örnek. / Ülke: İngiltere / Şehir: Bristol. / Şehrin belediye başkanı, yeni fikirleri ve alternati...
12345678910