Nurten Atıcı
LÜTFEN ÖPME BENİ
7.10.2015
6562 Okunma, 1 Yorum

Geleneklerimiz ve göreneklerimizden olan el öpme geleneği mektuplarda bile yapılırdı 'Büyüklerimin ellerinden küçüklerimin gözlerinden öperim.' Hep böyle başlar ve biterdi mektuplar… Şimdi ise bu sözler telefonlara taşındı.

  - Çocuklar nasıl

- iyiler çok şükür ellerinden öperler

- iyi sevindim sende benim için onların gözlerinden öp.

Acaba çocuklar senin tarafından öpülmek istiyorlar mı öpülmeyi seviyorlar mı? Bunu onlara ne yazık ki soran olmuyor. Fikrimce hiçbir çocuk öpülmeyi sevmiyordur. Empati yaptığımızda çocuklarımıza, hem büyüklerine karşı saygılı olmayı öğütlüyoruz hem de kucağımıza aldığımız çocuğu garip sesler çıkararak vahşice sevip hırpalayıp deli gibi saldırarak öpüyoruz. Allah aşkına hangi çocuk bu davranışa saygı duyar ve bu durumu sevmesi beklenir ki? Ama bizler bekliyoruz.

El öpmek, ülkemizde saygı göstergesidir. Peki, sınırları var mı bu geleneğin? Sınır mı? El öpmenin de sınırı mı olurmuş! Şimdi nerden çıktı bu? Evet, her şeyin bir sınırı olduğu gibi bunun da olmalı. Türklerin büyüklerine karşı bir saygı göstergesi olan el öpmesi İslam’ın kurallarıyla uyuşuyor mu? Helal dairesinde olduğunda evet! Ama etrafımıza şöyle bir bakarsak bu gelenek pek de helal dairesinde dolaşmıyor. Kendimizden örnek verelim. Evimize bir misafir gelse ve ona uzaktan hoş geldin demekle yetinsek adımız kibirliye kendini beğenmişe çıkmıyor mu? Bir arkadaşım sırf bu yüzden akrabasıyla tartışmış ve küsmüşlerdi adı kibirli, misafir sevmiyor’a çıkmıştı zavallının. Acaba diyorum Türkler İslamiyeti kabul ettikten sonra neden bu geleneklerine bir çözüm üretmemişler? Neden hala devam ediyor? Neden yıkamıyoruz bu geleneği? Hala öğretmenimizin elini öpüyoruz bize verdiği emeğe saygı olarak, yaşlı amcaların, teyzelerin elini öperiz Yaşının getirdiği tecrübe ve olgunluğa saygıdan yakınlarımızın hatta komşularımızın elini öperiz bayramlarını kutlarken veya misafirliğe gittiğimizde ya da geldiklerinde. Birçok örneği ve birçok nedenleri vardır el öpmelerin. Bir de elini öptüğümüz kişiler de bize sarılıp öpmez mi Buna ne demeli!

Hatırlıyorum bir yaz günüydü annemle, anneannemin köyüne gitmiştik anneannem çok sevinmişti(İkisini de Rahmetle anıyorum).Tüm akrabalarda gelişimize sevinmiş olacak ki ertesi gün akşam anneannemin evine doluştular. Koskoca salonda abartmıyorum elli belkide daha fazla insan oturuyordu..Ben başladım en baştan 'hoş geldiniz' diyerek el öpmeye..Küçüğüm ya geleneklerimize göre el öpmem lazımdı.Bu el öpme faslını oldukça sevdiler ki sanırım çünkü her elini öptüğüm insan birde sarılıp adeta emer gibi oldukça samimi bir şekilde yanağımdan öptüler.. El öpme faslı bitince mutfağa geldim ve onca öpülme sonrasında insanların ağız kokusu yanağımda ve temiz olup olmadığını bilmediğim hatta akşam saatine kadar nereleri gezdiğini, ellediğini bilmediğim eller sayesinde ağzımda zengin bir bakteri koleksiyonu oluşmuştu...Birkaç saat sonra kalkıp giden misafirlere yine aynı öpüşme sarılma vedalaşma faslı ile hayatımda hiç olmadığım kadar öpülmüş oldum. Anneannem ertesi gün beni yanına alıp köyü gezdirmeye çıkarttı. Köyü dolaştırırken yolda gördüğü köylüsüne, arkadaşına gururla 'Bu benim torunum' diye tanıttıktan sonra 'Öp kızım teyzenin elini, öp kızım amcanın elini L hadi teyzeler neyse amcalara ne oluyorsa onlarda keyifle ellerini uzatıyorlardı! El öpmenin yanında illaki olmazsa olmazlardan olan sarılıp yanaktan öpülmek birde üstüne yanaklarımın sıkılması deli ediyordu beni.

Millet olarak ne kadar cana yakın sevgi dolu insanlarız biz. Her ne kadar el öpme saygı gösterisi olarak kabul edilse de bunu menfaati uğruna yalakalıkla karışık yapıldığını ve bu insanların sayısının da arttığını dehşetle izlerken bu saygı gösterisinden bir kez daha soğuyorum.

Allah aşkına saygı göstermenin, bayram kutlamanın başka yolu yok mu? İslâm'da el öpme diye umumi bir kaidenin var olduğunu bilmiyorum duymadım okumadım. Bununla birlikte, umumi teamül (yani saygı)gereği, küçük büyüğün, talebe hocasının, öğrenci öğretmenin elini öpebilir. Yalnız, burada mühim olan, herkesin üzerine düşeni yapmasıdır. Büyük, elini öptürmek istemeyecek, küçük ise, saygıda kusur etmeyecektir. Saygı illaki el öpünce mi oluyor bunuda anlamış değilim. Yeri gelmişken Allah Rasûlü'nün "Acemlerin büyükleri gelince ayağa kalktıkları gibi bana da ayağa kalkmayın" Sözünü hatırlatmak istiyorum. El öpmeyi hemen ortadan kaldıralım demiyorum. Nitekim bu mümkün de değil zaten! Ancak diyorum ki İslamiyet kabul edildiğinde İslamiyet’te yeri olmayan bu gelenekten neden vazgeçilmemiş ve hala devam ediyor? Neden yerine başka bir usul getirilmemiş? Açıkçası bayanların erkeklerin elini öpmeye zorlanması ya da aynı şekilde erkeklerin bayanların elini öpmesi için ısrar edilmesini doğru bulmuyorum. Birde el öpmenin başka boyutu var. Sadece ‘güya’ kibar beylerin bayanların elini alnına koymadan öpmeleri vardır. Peki, bu neden kaynaklanıyor? Bayandan yaş olarak daha büyük olduğundan mı elini öpüyorlar? Saygıdan mı? Yoksa bu öpmenin altında başka niyetlerimi var? Bir yerde okumuştum çok gülmüştüm onu yazmak istiyorum bu konu ile alakalı. Ülkelere göre kadının elinin öpülme nedenleri;

Fransız erkeğine sormuşlar.’’Kadının elini neden öpersiniz?’’ diye.

Fransız cevaplamış ’’Kadına saygı duyarım. Erkek ile bir bütünü tamamlar.’’

Alman erkeğine sormuşlar. ‘’Kadının elini neden öpersiniz?’’ Alman cevaplamış ‘’Kadın kutsaldır. Hayatın devamını sağlar kadının eli neden öpülür… Çünkü doğurur.’’

Türk erkeğine sormuşlar. ‘’Kadının elini neden öpersiniz?’’ Türk erkeği cevaplamış… - Bir yerden başlamak lâzım. : )))

Selam ve dua ile :)

 


YorumcuYorum
Hüseyin Kayahan
08.10.2015
15:36

Kırgızistan'da da el öpme yoktur. Küçükler anne baba dahil hiç kimsenin elini öpmez.

Erkekler erkeklere bizdekine benzer şekilde  "esselamü aleyküm" derler; kadınlara ise, yöresel bir söylenişle, temas olmaksızın "salametsız bı? (selamette misiniz manasındadır)? salamatsınar (esenlikler dilerim manasında)" gibi bir selamlama ile ile selam verirler, erkeklere söylediklerini kadınlara söylemezler. Kadınlar da benzer cevabı verirler.

Kazaklarda da bu böyledir. Özbekistan'da biraz farklılık olabilir.

Cengiz beyin de dediği gibi el öpme Türk adeti değildir, Anadolu'da kazanılan bir davranıştır. Çünkü bu, Araplarda da yoktur, bu coğrafyaya mahsustur.

Saygılarımla.

H.Kayahan






Çok Okunan Makaleler
Nurten Atıcı
LÜTFEN ÖPME BENİ
7.10.2015 6562 Okunma
1 Yorum 08.10.2015 15:36
Nurten Atıcı
GÖRELİM MEVLAM NEYLER
31.10.2015 4935 Okunma
Nurten Atıcı
ŞEKİL DEĞİŞTİREN DÖNEKLER
31.10.2015 4791 Okunma
Nurten Atıcı
DAVA İÇİNDE DAVA
22.10.2015 4599 Okunma
Nurten Atıcı
KELEPÇELENİYORUZ
3.04.2016 4461 Okunma


© 2024 - Akevler