Üç Kollu Gölge
Mürselat Suresi 29-33. Ayetler:
انْطَلِقُوا إِلَى مَا كُنْتُمْ بِهِ تُكَذِّبُونَ (29) انْطَلِقُوا إِلَى ظِلٍّ ذِي ثَلَاثِ شُعَبٍ (30) لَا ظَلِيلٍ وَلَا يُغْنِي مِنَ اللَّهَبِ (31) إِنَّهَا تَرْمِي بِشَرَرٍ كَالْقَصْرِ (32) كَأَنَّهُ جِمَالَةٌ صُفْرٌ (33)
O gün vay haline yalanlayanların. Kendisini yalanladığınız şeye gidiniz.[28-9] Üç kola ayrılmış olan bir gölgeye gidiniz. Ne gölgelendiricidir ve ne de alevden koruyabilir.[30-1] Şüphe yok ki, o köşk gibi kıvılcımlar atar. Sanki o bir mancınıktır..[32-3]
Ayetinde bahsedilen “üç kola ayrılmış gölge” ne olabilir?
Benim anlayabildiğim kadarı ile burada geçen “yalanlanan şey” ahret günüdür. Yani dünyanın sonundan bahsedilmektedir. Dolayısı ile göksel bir olaydır. Bu ayette 2 kez “entaliqu” kelimesi geçmektedir. Entaliqu kelimesi Arapça: boşanmak, gitmek anlamına gelir; kontrol ve etkileşimden yani yörüngeden çıkmaktır.
Ayette yalanladığınız şeye doğru gidiniz (yörüngeden çıkıp fırlamak) denmekte. Ardından üç kısımlı gölgeye gidiniz denmektedir.
Bu üç kısımlı gölge ne olabilir? Günümüzde bu gölge veya benzeri mevcut mudur?
Bunu anlayabilmek için bu günkü astronomi bilgilerine göz atmak gerekir.
Astronomik terimler içinde nebula terimi Latincedir: bulutsu, sis, karanlık, gölge anlamına gelir. Uzayda bulunan ve içinde birçok yıldızlar barındıran gaz ve tozlardan oluşmuş. Çok büyük (binlerce ışık yılı boyutunda olabilen) gök cisimleridir. Ölüm ve yeniden diriliş bölgeleridir. Yıldızların patlayarak yok oldukları ardından yeni yıldızların oluştukları bölgelerdir. Yoğun patlama ve dev kıvılcımların meydana geldiği bir gölgedir.
Galaksimizde nebulalar içinde “üç kola ayrılmış” bir nebula vardır. Bu nebulanın adı Latince Trifid Nebula dır. Trifid üç boğumlu, üç kısımlı, üç ana kola ayrılmış demektir.
Aşağıda Trifid Nebula fotoğrafı verilmiştir.
Trifid nebula galaksimizde güneşimizin bulunduğu yerin hemen önünde bulunur. Aşağıda Samanyolu galaksimiz ve diğer resimde Trifid nebula’nın galaksimizde ki yeri gösterilmiştir.
Ayettlerde “üç kollu nebulaya doğru boşalın” yani yörüngeden çıkarak gidin deniyor.
Buradan bir sebep ile Güneş sistemi normal rotasından fırlayarak çıkacak ve Trifid nebula içine savrulacak demektir. Bunun sebebi de muhtemelen bir supernova patlaması olacaktır.
Supernova patlaması çok büyük yıldızların patlamasıdır. Ve çok güçlü şok dalgaları ve rüzgarlar oluşturur. Bizim güneşimize en yakın olan ve bir supernova patlaması yapacak Betelgeuse yıldızı vardır. Ne zaman bir supernova patlaması oluşturacağını Allah bilir.
Bazıları illada bu surenin 33. Ayetinde geçen “cimaletün sufrun” kelimesini sarı develer olarak anlamak istiyor. Belki de haklı olabilir. Aşağıda Trifid nebulanın fotoğrafı tekrar verilmiştir. Nebulanın ortasındaki yarığın şeklinin ileri doğru fırlayan bir deveye (Cimaletün sufrun) benzediğine dikkat ediniz.
Bir önceki makalede “cimaletün sufrun” tamlamasını mancınık olarak tanımlamıştım.
Fakat bunun mancınık dışında yine fırlatma işlevi ile ilgili daha geniş bilgile içerdiğini düşünüyorum. Çünkü Asurca ve Akkadça camlu (gamlu), Sümerlerce MUL.GAM denen yıldız topluluğu Trifid nebulanın bize göre simetriğinde bulunmaktadır. Camlu fırlatma çubuğu demektir. Günümüzde Auriga (Arabacı takım yıldızı) ismi ile bilinmektedir. Türkler bu takım yıldızı “katır takımyıldızı” olarak isimlendirmişlerdir. Bedeviler ise yine her bir yıldıza hayvan isimleri vermişlerdir. Aşağıda “Camlu” “Arabacı” takımyıldızının çeşitli milletlerce yapılmış çizimleri verilmektedir. Türk ve Bedevi çizimlerini bulamadığımdan veremiyorum. İlki Sümerlerce yapılan tanıma göre yapılmıştır. Diğerleri Eski Yunanlılar tarafından tanımlanmıştır. Eski Yunanlılar bu bilgileri Sümerler veya Akkadlar’dan almışlardır.
Arabacı takımyıldızının Avrupalılarca tasfiri aşağıdadır. Yukarıdaki Sümer tasfirinde elde bir “fırlatma çubuğu”, Camlu varken, aşağıda elinde bir sapan tutmaktadır.
Daha önce “sufrun” kelimesinin Akkadça toynak, pençe anlamına geldiğini belirtmiştim.
Dahası İngilizce spur kelimesi 8. Yüzyılda Arapların İspanyanı fethi sırasında Avrupa’ya geçmiş bir kelimedir. Çıkıntı, at binicisi mahmuzu anlamına gelmektedir. Ayrıca bir şeyi uyararak onun ani hareket etmesini yani fırlamasını sağlamak demektir.
İlginç olan bir şey daha Güneş sistemimizin içinde bulunduğu yerin ismi de Orion spur dur.
Bu nedenlerden dolayı “Cimaletün Sufrun” tamlamasının çok daha fazla bilgiler içerdiğini düşünüyorum.
Mutlaka doğrusunu Allah bilir.