Hüseyin Kayahan
HİKMET ve UYGULAMA (PRATİK)
9.07.2015
7385 Okunma, 1 Yorum

HİKMET ve UYGULAMA

الْحِكْمَةَ

Hikmet (Ha, Kef, Mim) kelimesi ve türevleri Kur’an’da 210 kere geçmektedir. İsim, fiil ve onları türevleri olarak değişik kalıplarda ve başka isimlerle beraber veya izafetle geçmektedir. İlgilenen arkadaşlar, Ruhul Kuran’dan hangi kalıplarda ve kaç defa geçtiğine bakabilirler. Oradaki dağılımdan da muhtelif manalar elde edilebilir. Ben şimdilik hepsinin ortak olabileceği genel bir mana bulmaya çalışacağım.

İsim olarak bazen hüküm ve hikmet olarak tek başına; bazen ilim ile beraber, bazen kitap ile beraber, bazen de kitap, hüküm ve nübüvvet ile beraber; bunları bazen marife, bazen de nekire olarak kullanmaktadır. Allah kendisi için kullandığında daha çok “azizül hakim”, bazen de alim, habir ile kullanmaktadır. 

Fiil olarak ma’lum, meçhul, emir, sülasi ve mezid vb. olarak kullanmaktadır.

İsra (17) suresinde, 21. Ayetten 38. Ayete kadar bazı emirler ve bazı yasaklamalar söyledikten sonra 39. Ayette “Bunlar; sana, rabbinin Hikmetten vahy ettiklerindendir” diyerek, yukarıdaki ayette sayılan emir/yaptırım ve nehiylerin/yasakların hikmetten olduğunu söylemekte ve hikmeti tarif etmektedir.

 

لَا تَجْعَلْ مَعَ اللَّهِ إِلَهًا آخَرَ فَتَقْعُدَ مَذْمُومًا مَخْذُولًا (22) وَقَضَى رَبُّكَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِيَّاهُ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا إِمَّا يَبْلُغَنَّ عِنْدَكَ الْكِبَرَ أَحَدُهُمَا أَوْ كِلَاهُمَا فَلَا تَقُلْ لَهُمَا أُفٍّ وَلَا تَنْهَرْهُمَا وَقُلْ لَهُمَا قَوْلًا كَرِيمًا (23) وَاخْفِضْ لَهُمَا جَنَاحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ وَقُلْ رَبِّ ارْحَمْهُمَا كَمَا رَبَّيَانِي صَغِيرًا (24) رَبُّكُمْ أَعْلَمُ بِمَا فِي نُفُوسِكُمْ إِنْ تَكُونُوا صَالِحِينَ فَإِنَّهُ كَانَ لِلْأَوَّابِينَ غَفُورًا (25) وَآتِ ذَا الْقُرْبَى حَقَّهُ وَالْمِسْكِينَ وَابْنَ السَّبِيلِ وَلَا تُبَذِّرْ تَبْذِيرًا (26) إِنَّ الْمُبَذِّرِينَ كَانُوا إِخْوَانَ الشَّيَاطِينِ وَكَانَ الشَّيْطَانُ لِرَبِّهِ كَفُورًا (27) وَإِمَّا تُعْرِضَنَّ عَنْهُمُ ابْتِغَاءَ رَحْمَةٍ مِنْ رَبِّكَ تَرْجُوهَا فَقُلْ لَهُمْ قَوْلًا مَيْسُورًا (28) وَلَا تَجْعَلْ يَدَكَ مَغْلُولَةً إِلَى عُنُقِكَ وَلَا تَبْسُطْهَا كُلَّ الْبَسْطِ فَتَقْعُدَ مَلُومًا مَحْسُورًا (29) إِنَّ رَبَّكَ يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ يَشَاءُ وَيَقْدِرُ إِنَّهُ كَانَ بِعِبَادِهِ خَبِيرًا بَصِيرًا (30) وَلَا تَقْتُلُوا أَوْلَادَكُمْ خَشْيَةَ إِمْلَاقٍ نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَإِيَّاكُمْ إِنَّ قَتْلَهُمْ كَانَ خِطْئًا كَبِيرًا (31) وَلَا تَقْرَبُوا الزِّنَى إِنَّهُ كَانَ فَاحِشَةً وَسَاءَ سَبِيلًا (32) وَلَا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللَّهُ إِلَّا بِالْحَقِّ وَمَنْ قُتِلَ مَظْلُومًا فَقَدْ جَعَلْنَا لِوَلِيِّهِ سُلْطَانًا فَلَا يُسْرِفْ فِي الْقَتْلِ إِنَّهُ كَانَ مَنْصُورًا (33) وَلَا تَقْرَبُوا مَالَ الْيَتِيمِ إِلَّا بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ حَتَّى يَبْلُغَ أَشُدَّهُ وَأَوْفُوا بِالْعَهْدِ إِنَّ الْعَهْدَ كَانَ مَسْئُولًا (34) وَأَوْفُوا الْكَيْلَ إِذَا كِلْتُمْ وَزِنُوا بِالْقِسْطَاسِ الْمُسْتَقِيمِ ذَلِكَ خَيْرٌ وَأَحْسَنُ تَأْوِيلًا (35) وَلَا تَقْفُ مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَالْبَصَرَ وَالْفُؤَادَ كُلُّ أُولَئِكَ كَانَ عَنْهُ مَسْئُولًا (36) وَلَا تَمْشِ فِي الْأَرْضِ مَرَحًا إِنَّكَ لَنْ تَخْرِقَ الْأَرْضَ وَلَنْ تَبْلُغَ الْجِبَالَ طُولًا (37) كُلُّ ذَلِكَ كَانَ سَيِّئُهُ عِنْدَ رَبِّكَ مَكْرُوهًا (38) ذَلِكَ مِمَّا أَوْحَى إِلَيْكَ رَبُّكَ مِنَ الْحِكْمَةِ وَلَا تَجْعَلْ مَعَ اللَّهِ إِلَهًا آخَرَ فَتُلْقَى فِي جَهَنَّمَ مَلُومًا مَدْحُورًا (39)

 

Allah’la beraber başka bir tanrı edinme, yoksa yerilmiş ve tek başına kalmış olursun.[22] Rabbin, yalnız Kendisine tapmanızı ve ana babaya iyilik etmeyi buyurmuştur. Eğer ikisinden biri veya her ikisi, senin yanında iken ihtiyarlayacak olursa, onlara karşı «Öf» bile demeyesin, onları azarlamayasın. İkisine de hep tatlı söz söyleyesin.[23] Onlara acıyarak alçak gönüllülük kanatlarını ger ve: «Rabbim! Küçükken beni yetiştirdikleri gibi sen de onlara merhamet et!» de.[24] İçinizde olanı en iyi Rabbiniz bilir. İyi kimselerseniz bilin ki O şüphesiz, Kendine baş vuranları bağışlar.[25] Yakınına, düşküne, yolcuya hakkını ver; elindekileri saçıp savurma.[26] Saçıp savuranlar, şüphesiz şeytanlarla kardeş olmuş olurlar; şeytan ise Rabbine karşı pek nankördür.[27] Rabbin’den umduğun rahmeti elde etmek için, hak sahiplerinden yüz çevirmek zorunda kalırsan, onlara hiç değilse tatlı bir söz söyle.[28] Elini boynuna bağlayıp cimri kesilme, büsbütün de açıp tutumsuz olma, yoksa pişman olur, açıkta kalırsın.[29] Doğrusu senin Rabbin dilediği kimsenin rızkını genişletir ve bir ölçüye göre verir. O kullarını gören ve haberdar olandır.[30] Çocuklarınızı yoksulluk korkusuyla öldürmeyin. Biz onlara da size de rızık veririz. Onları öldürmek, şüphesiz büyük bir günahtır.[31] Sakın zinaya yaklaşmayın; doğrusu bu çirkindir, kötü bir yoldur.[32] Allahın haram kıldığı cana haksız yere kıymayın. Haksız yere öldürülenin velisine bir yetki tanımışızdır. Artık o da öldürmekte aşırı gitmesin. Zira kendisi ne de olsa yardım görmüştür.[33] Yetimin malına ergin çağa ulaşana kadar en güzel şeklin dışında yaklaşmayın. Ahdi de yerine getirin, doğrusu verilen ahidde sorumluluk vardır.[34] Bir şeyi ölçtüğünüz zaman, ölçüyü tam tutun, doğru teraziyle tartın. Böyle yapmak, sonuç itibariyle daha güzel ve daha iyidir.[35] Bilmediğin şeyin ardına düşme; doğrusu kulak, göz ve kalp, bunların hepsi o şeyden sorumlu olur.[36] Yeryüzünde böbürlenerek yürüme, çünkü sen ne yeri delebilir ve ne de boyca dağlara ulaşabilirsin.[37] Rabbinin katında bunların hepsi beğenilmeyen kötü şeylerdir.[38] Bunlar Rabbinin sana bildirdiği hikmetlerdir. Sakın Allah’la beraber başka tanrı edinme. Yoksa yerilmiş ve kovulmuş olarak cehenneme atılırsın.[39]

Ayetlerin tercümesinde günlük hayatta uygulanmasını istediği emir ve yasakları 16 punto ve kalın olarak gösterdim. Bunların hepsi teori değil pratiktir; SOYUT değil, SOMUT uygulamalardır.

Peki, nedir hikmet?

Hayatta önce öğrenmeye çalışırız. Bu öğrenme beşikten mezara kadar devam eder. Sürekli ilmimizi/bilgimiz arttırır, varsa yanlışları onları düzeltiriz. Buna "teori" de denmektedir. Yanlışları nasıl biliriz? Elde ittiğimiz bilgiyi hayatta uygulamaya çalışırız. Hayat ile uyumlu olan bilgi doğru bilgidir. Bu bilgi teknik bir bilgi ise fizik, kimya, biyoloji yasalarına dönüşür, sosyal bir bilgi ise ekonomik ve siyasi toplumsal yasalara dönüşür.

Hikmeti ve bu yönünü kavramak için İKİ ÖRNEK vermeye çalışayım:

Bu kökten türeyen, herkesin bildiği iki isim (biri sıfatı müşebbehe) var; “HAKEM(hâkîm)” ve “HEKÎM”.

Hekim; elde ettiği bilgiyi “UYGULAYARAK”, ortaya çıkan BİYOLOJİK “HASTALIĞI/PROBLEMİ/TIKANIKLIĞI” “tedavisi/UYGULAMASI” ile giderir ve akışı eski haline getirir.

Hâkim; elde ettiği bilgiyi “UYGULAYARAK”, ortaya çıkan SOSYAL VEYA EKONOMİK “NİZAYI/PROBLEMİ/TIKANIKLIĞI” “kararı/UYGULAMASI” ile giderir ve akışı eski haline getirir.

 

Gelişmenin iki ayağı vardır: BİLGİ (TEORİ) ve UYGULAMA (PRATİK). Bu ikisi insanın iki ayakla yürümesine benzer. İkisinin de eşit olması gerekir. Birinin ihmal edilmesi, insanın topallayarak yürümesi gibidir. Topluluklar bu ikisini dengede tutarlar. Elbette bazı insanlar ilme daha yatkın, bazıları da uygulamaya daha yatkındırlar ve başkalarının ürettiği bilgiyi kullanırlar. Her insan bu ikisini birden yapamayabilir. Kabaca gördüğüm; her peygamber uygulama yapmamış, bazıları sadece tebliğ yapmış, bazıları da hem tebliğ hem de kendilerine verilen bilgiyi uygulamışlarıdır. Kimi doktor olmuş, kimi yönetici olmuş, kimi tüccar olmuş, kimi hayvancılık yapmış vs. Açıkça görüldüğü gibi hepsi yönetici/ devlet başkanı olmamıştır, kimine hiç kimse inanmamıştır bile.

Nitekim Kuranda;

Lokman’a (31/12), Süleyman’a (38/20), Yahya’ya (19/12) Elhikmet (marife) verildiğini;

İbrahim’e (26/83) hüküm (nekire) verildiğini;

Yusuf’a (12/22), Lut’a (21/74), Süleyman’a hikmet ve ilim(ikisi de nekire) verildiğini;

Kuranın (13/37) Arapça bir hüküm olduğunu (hükmen Arabiyyen, nekire);

Davud’a (2/254) kitap ve hikmet (ikisi de nekire) verildiğini;

6/89 da; İbrahim, İshak, Yakub, Nuh, Davud, Süleyman, Eyyub, Musa, Harun, Zekeriyya, Yahya, İsa, İlyas, İsmail, Elyesa, Yunus, Lut’a Elkitab + Elhüküm + Ennübüvvet (hepsi marife) verildiğini;

45/16 da Ben-i İsrail ve zürriyyetine Elkitap + elhüküm + Ennübüvvet (marife) verildiğini söylemektedir.

Diğer geçişlere de detaylı bir şekilde bakmak lazımdır.

Bu özet değerlendirmeden sonra; KİTAP, TABİİ VE SOSYAL YASALAR; HÜKÜM bunların sosyal uygulaması, HİKMET ise bunların tabii uygulamasıdır.

 

Bil vesile; “LİME TEKULUNE MA LA TEFALUN”, “NİÇİN YAPMAYACAĞINIZ ŞEYLERİ SÖYLÜYORSUNUZ” ayetine değinmek isterim. Kavl, sözdür ama hukuki bağlayıcılığı olan sözlerdir ve karşılıklıdır. Sıradan bir sohbet değildir. Ayette kastedilen; uygulamasını yapmayacağınız müeyyideleri niçin mukavele haline getiriyorsunuz şeklindeki manadır. Mukavelede yazılı, yasalarda yazılı ama o konu hayatta uygulanmıyorsa buna “belv-i umumi”/genel bela diyoruz. Mesela yolda “girilmez levhası var ama herkes oraya giriyorsa” bu zımnen, devletin yasakları önemli değil, uygulanmasa da olur, demektir ki; topluluğun felaketi demektir. Ya o yazı oraya yazılmayacaktır, ya da yazılı ise karşılığı mutlaka verilecektir. İster özel mukaveleler olsun, ister genel toplumsal mukaveleler olsun, uygulanabilir hallere havi olmalıdır ve muhtevada olanlarında mutlaka karşılığı olmalıdır. Yoksa topluluk yaşamaz.

İlmini yaptığımız her konu mukaveleye dönüşmek zorunda değildir ama mukaveleye yazmışsak onu da uygulama zorunluluğumuz vardır. Uygulama yapmayacaksak niye ilim yapıyoruz demek ayrıca doğru bir yaklaşım değildir. Çünkü bilmek yapmak her insanda aynı şekilde tecelli etmemektedir. Alim, içtihadını test etmelidir. Bu onun isabet edip etmediğini ortaya çıkarır, ama buna zorunlu mudur? Gücü, kabiliyeti ve imkanı varsa uygulaması elbette faydalıdır. Ama “madem ki yapmayacağız öyleyse ilim de yapmayalım” doğru bir yargı değildir.

Saygılarımla.

H.Kayahan

 


YorumcuYorum
Tayibet Erzen
09.07.2015
12:13

Kuran’dan bakıyorum da Allah vermek (ءتي) fiilini hem hüküm hem de hikmet için kullanırken, öğretmek (عَلَّمَ) fiilini sadece hikmet için kullanıyor, hüküm için kullanmıyor. Bu durumda hikmet(fizik, kimya, biyoloji vb.) öğretilebilir ilimler, hüküm(ekonomi ve siyaset) öğretilmeyen, bahşedilen ilimler olmuş oluyor.

Mesela Yusuf Peygamber için de “…Ona hüküm ve ilim verdik…” diyor (Yusuf-22). Yusuf Peygamber’in rüya tabirinde iyi olduğunu biliyoruz, Kuran bu hususta “…Rabbin sana olayların te’vilini öğretecek…” diyor (Yusuf-6). Bu durumda rüya tabiri hikmet olur ama ayette ilim ve hüküm deniyor. İlim hikmeti de kapsamış oluyor. Kısaca şuraya varmaya çalışıyorum sosyal uygulamaların(hüküm) ilim başlığı altına girmemesi bana, bunların uygulamayla öğrenilebilen bilgiler oluğunu düşündürüyor ama oturmayan parçalar var tabii. Ayetleri daha derin ve etraflıca incelemek gerek.

Yaptığınız tasnif gerçekten ayetlerle uyum içerisinde, Allah razı olsun.





Son Eklenen Makaleler
Hüseyin Kayahan
ÂDEM'İN DİLİ-2
9.08.2020 2927 Okunma
1 Yorum 12.08.2020 15:51
Hüseyin Kayahan
ÂDEM'İN DİLİ
27.07.2020 3490 Okunma
6 Yorum 30.07.2020 09:04
Hüseyin Kayahan
AYASOFYA CUMA MESCİDİ OLMALIDIR.
20.07.2020 2944 Okunma
1 Yorum 20.07.2020 16:51
Hüseyin Kayahan
BAĞIMLILIK-TUTKU
31.05.2020 1763 Okunma
Hüseyin Kayahan
ZÜNNÛN – bir muamma
19.05.2020 4409 Okunma
1 Yorum 21.05.2020 18:19
Hüseyin Kayahan
MUTAHHERÛN-“koş abla koş, bir metaforcu geldi!”
1.05.2020 1924 Okunma
Hüseyin Kayahan
MÜŞRİKLER ve STK (sivil toplum kuruluşları)
19.04.2020 3051 Okunma
1 Yorum 19.04.2020 13:16
Hüseyin Kayahan
ABDEST ve TOPLUM SAĞLIĞI
15.04.2020 1817 Okunma
Hüseyin Kayahan
METAFOR ≡ ANALOJİ (sistem benzeşimi) ≡≤ MÜTEŞÂBİHAT
15.04.2020 2011 Okunma
Hüseyin Kayahan
SALGINLAR ve PROJEKSİYONLAR
14.04.2020 4217 Okunma
4 Yorum 14.04.2020 16:25
Hüseyin Kayahan
KURANDA METAFORLAR
13.04.2020 5463 Okunma
3 Yorum 15.04.2020 09:19
Hüseyin Kayahan
YENİ DİJİTAL UYGARLIK (“4'üncü ON BİN YIL UYGARLIĞI”)
12.04.2020 1951 Okunma
Hüseyin Kayahan
KUL HAKKI ve MUHASEBE
8.04.2020 2034 Okunma
Hüseyin Kayahan
MÜZEKKER MÜENNES ve HÜNSA
2.02.2020 2846 Okunma
Hüseyin Kayahan
KUŞ DİLİ ve Hz. SÜLEYMAN
19.12.2019 3546 Okunma
1 Yorum 18.02.2020 16:07
Hüseyin Kayahan
MÜŞRİK ve KAFİR
1.11.2019 3371 Okunma
Hüseyin Kayahan
ISTILAHİ DİLLER, MECAZ ve HAKİKİ MANALAR
20.10.2019 4360 Okunma
3 Yorum 29.10.2019 11:19
Hüseyin Kayahan
MUHKEM ve MÜTEŞABİH
20.10.2019 4494 Okunma
1 Yorum 28.10.2019 14:39
Hüseyin Kayahan
KURAN ve SENARYO
20.10.2019 3835 Okunma
Hüseyin Kayahan
Yeni dünya düzeni
18.07.2019 2523 Okunma
Hüseyin Kayahan
AKIL SATMALAR
11.07.2019 2761 Okunma
Hüseyin Kayahan
HURUF-U MUKATTAA
17.02.2018 4880 Okunma
2 Yorum 21.02.2018 13:02
Hüseyin Kayahan
Hakiki, mecazi, ıstılahi MANALAR
12.02.2018 3905 Okunma
Hüseyin Kayahan
LİSANE SIDKIN sadık lisan ve İBRAHİM PEYGAMBER
11.02.2018 4984 Okunma
3 Yorum 28.10.2019 21:50
Hüseyin Kayahan
ALFABELER
11.02.2018 4231 Okunma
1 Yorum 18.02.2018 01:19
Hüseyin Kayahan
AD SEMUD İREM ve ARAFTAKİLER
11.02.2018 5505 Okunma
2 Yorum 24.02.2018 17:11
Hüseyin Kayahan
ŞURA ve Hz. ALİ'nin YAŞI
5.02.2017 7219 Okunma
Hüseyin Kayahan
PARA VE BONO
5.02.2017 4832 Okunma
1 Yorum 13.02.2017 08:43
Hüseyin Kayahan
SESSİZ ve SESLİ NAMAZLAR
13.11.2016 9540 Okunma
5 Yorum 01.08.2017 18:04
Hüseyin Kayahan
FIKIH ve KELAM
30.10.2016 9312 Okunma
7 Yorum 18.11.2016 04:58
Hüseyin Kayahan
MÜLK ve MAKAM
23.10.2016 6701 Okunma
2 Yorum 24.10.2016 15:38
Hüseyin Kayahan
FİTNE ve KATL
23.10.2016 3850 Okunma
Hüseyin Kayahan
BELKİ DE İSTİHBARAT ZAAFİYETİ YOKTU-2
4.08.2016 4211 Okunma
Hüseyin Kayahan
BELKİ DE İSTİHBARAT ZAAFI YOKTU.!?
24.07.2016 7314 Okunma
3 Yorum 26.07.2016 21:04
Hüseyin Kayahan
İLK (ve TEK) SOSYAL/KOLEKTİF KİTAP: KUR’AN
12.06.2016 7550 Okunma
8 Yorum 15.06.2016 23:36
Hüseyin Kayahan
DİYET TAŞI
30.01.2016 6892 Okunma
4 Yorum 16.02.2016 18:06
Hüseyin Kayahan
HACCIN ZAMANI
23.08.2015 7821 Okunma
4 Yorum 23.08.2015 22:10
Hüseyin Kayahan
FECR / ALACAKARANLIK ve GÜNEŞ TAYFI
16.07.2015 14152 Okunma
11 Yorum 28.07.2015 00:04
Hüseyin Kayahan
HİKMET ve UYGULAMA (PRATİK)
9.07.2015 7385 Okunma
1 Yorum 09.07.2015 12:13
Hüseyin Kayahan
ONA ÜFLEDİ - NEFEHA FİHA, NEFEHA FİHİ
14.06.2015 9945 Okunma
1 Yorum 18.06.2015 09:29
Hüseyin Kayahan
YENİ (TÜRK TİPİ) BAŞKANLIK
18.03.2015 6463 Okunma
1 Yorum 20.03.2015 11:03
Hüseyin Kayahan
SAM ADIAN-ZEKAT BANKASI (ÖZET)
13.09.2014 6778 Okunma
2 Yorum 17.09.2014 15:32
Hüseyin Kayahan
İSLAM EKONOMİ SİSTEM,-ZEKAT BANKASI
12.09.2014 9536 Okunma
3 Yorum 14.09.2014 22:42
Hüseyin Kayahan
SAM ADIAN - DUYURU ve DAVET
7.09.2014 3767 Okunma
Hüseyin Kayahan
SAM ADIAN - XEKAT ve KAVRAMLAR
7.09.2014 3601 Okunma
Hüseyin Kayahan
SAM ADIAN - ZEKAT SADAK ve FONLAR
7.09.2014 4115 Okunma
Hüseyin Kayahan
SAM ADIAN - ZEKAT ve BANKA
7.09.2014 3968 Okunma
Hüseyin Kayahan
SAM ADIAN - RANT ve ÖZEL MÜLKİYET
7.09.2014 3896 Okunma
Hüseyin Kayahan
FATİHA ve YENİ KOMÜNİZM
4.09.2014 7076 Okunma
4 Yorum 24.09.2014 08:17
Hüseyin Kayahan
KUNUT ve HUŞÛ
29.08.2014 4789 Okunma
Hüseyin Kayahan
BAŞKANLIK, YARI BAŞKANLIK YA DA...
27.08.2014 6681 Okunma
5 Yorum 01.09.2014 08:02
Hüseyin Kayahan
ALLAH ve DEVLET
13.07.2014 6623 Okunma
7 Yorum 09.08.2014 20:59
Hüseyin Kayahan
ORUÇ ve RAMAZAN
29.06.2014 9317 Okunma
19 Yorum 20.07.2014 07:59
Hüseyin Kayahan
HUKUK ve TAŞKINLIK; MUSA ve HIZIR
7.05.2014 7103 Okunma
7 Yorum 12.05.2014 20:13
Hüseyin Kayahan
PARALEL OKUMALAR-MUHKEM ve MÜTEŞABİH
17.04.2014 6448 Okunma
1 Yorum 19.04.2014 09:21
Hüseyin Kayahan
PARALELE DAİR
18.03.2014 6768 Okunma
4 Yorum 19.03.2014 13:13
Hüseyin Kayahan
SÖYLEMEK ve YAPMAK
15.11.2013 9562 Okunma
5 Yorum 22.11.2013 21:08
Hüseyin Kayahan
DEVİ YOKETMEK
13.10.2013 4675 Okunma
1 Yorum 14.10.2013 16:22
Hüseyin Kayahan
GECİKMİŞ YORUMLAR: SALSAL VE TUFAN HK.
13.10.2013 12679 Okunma
22 Yorum 18.10.2013 15:10
Hüseyin Kayahan
NUH TUFANI (kısa bir özet)
4.10.2013 14807 Okunma
9 Yorum 18.10.2013 14:55
Hüseyin Kayahan
İZLENİMLER-2
25.09.2013 6395 Okunma
8 Yorum 28.09.2013 07:31
Hüseyin Kayahan
4x4 ve HIZIR
12.09.2013 6416 Okunma
1 Yorum 17.09.2013 17:13
Hüseyin Kayahan
2013-2014 KIŞ DÖNEMİ İLK İZLENİMLER
9.09.2013 6718 Okunma
2 Yorum 09.09.2013 11:39
Hüseyin Kayahan
KEVSER
4.08.2013 6298 Okunma
1 Yorum 05.08.2013 05:12
Hüseyin Kayahan
CEBELLEŞMEK-1
4.08.2013 4887 Okunma
1 Yorum 15.08.2013 12:39
Hüseyin Kayahan
SOSYOLOJİK KURAN MEALİNE BAŞLARKEN-2
31.07.2013 7110 Okunma
6 Yorum 03.03.2018 15:53
Hüseyin Kayahan
SOSYOLOJİK KURAN MEALİNE GİRİŞ-1
30.07.2013 6508 Okunma
1 Yorum 10.08.2013 17:54
Hüseyin Kayahan
ÜSTAD KARAGÜLLEYE AÇIK ARZIMDIR
25.06.2013 6372 Okunma
8 Yorum 02.11.2013 05:43
Hüseyin Kayahan
BAŞBAKANA AÇIK MEKTUP-2
10.06.2013 6775 Okunma
4 Yorum 25.06.2013 14:51
Hüseyin Kayahan
BAŞBAKANA AÇIK MEKTUP
6.06.2013 6953 Okunma
4 Yorum 09.06.2013 18:33
Hüseyin Kayahan
KÖLELİK-1
10.03.2013 6616 Okunma
5 Yorum 14.03.2013 19:54
Hüseyin Kayahan
MÜTEŞEBBİSE DAİR / GELECEĞİN MÜTEŞEBBİSİ
21.02.2013 15232 Okunma
13 Yorum 18.03.2013 21:10
Hüseyin Kayahan
KRAL ÇIPLAK (MI?)
28.01.2013 6135 Okunma
7 Yorum 07.02.2013 17:00
Hüseyin Kayahan
NAMAZI TANIMAK-1
2.11.2012 6349 Okunma
1 Yorum 03.11.2012 09:33
Hüseyin Kayahan
KURAN'I TANIMAK-2, MUCİZELER
29.10.2012 6338 Okunma
3 Yorum 30.10.2012 07:15
Hüseyin Kayahan
BİR AŞK FANTEZİSİ
14.08.2012 3122 Okunma
Hüseyin Kayahan
KURAN'I TANIMAK-1, KURAN'IN MÜŞKÜLLERİ
7.08.2012 6086 Okunma
3 Yorum 09.08.2012 16:49
Hüseyin Kayahan
ALLAH'I TANIMAK-3 KURAN ARKEOLOJİSİ
6.08.2012 5437 Okunma
1 Yorum 07.08.2012 07:50
Hüseyin Kayahan
ALLAH'I TANIMAK-2, TANRININ AÇMAZI
2.08.2012 10629 Okunma
25 Yorum 06.08.2012 22:06
Hüseyin Kayahan
ALLAH'I TANIMAK
27.07.2012 11726 Okunma
32 Yorum 15.08.2012 10:48
Hüseyin Kayahan
YARATILIŞ-DİRİLİŞ ve FELSEFE
6.07.2012 6048 Okunma
4 Yorum 07.07.2012 15:08
Hüseyin Kayahan
RUH-ÜL KUDÜS
15.05.2012 7372 Okunma
8 Yorum 17.05.2012 00:58
Hüseyin Kayahan
TARİF ve BAŞLANGIÇ
12.05.2012 2880 Okunma
Hüseyin Kayahan
DİLLER; NELER ANLATIRLAR, NELER...
6.05.2012 4878 Okunma
1 Yorum 07.05.2012 01:01
Hüseyin Kayahan
RUH, NEFİS ve DİĞERLERİ
4.05.2012 15150 Okunma
58 Yorum 13.05.2012 06:56
Hüseyin Kayahan
KELİME, MUTASYON; TURAB VE TOPRAK
29.04.2012 7009 Okunma
10 Yorum 01.05.2012 11:38
Hüseyin Kayahan
ERGİNLİK TEORİSİ
25.04.2012 2484 Okunma
Hüseyin Kayahan
YENİ BİR PAVLUS ARANIYOR
25.04.2012 6063 Okunma
13 Yorum 04.05.2012 18:47
Hüseyin Kayahan
ÖZGÜR ve ÖZGÜN İNSAN
24.04.2012 2589 Okunma
Hüseyin Kayahan
ALLAH; KENDİSİNİN VAR OLDUĞUNU NASIL BİLİR?
24.04.2012 2686 Okunma
Hüseyin Kayahan
CANLI NEFİS ve RUH bir girizgah
24.04.2012 2324 Okunma
Hüseyin Kayahan
EVREN ve NOKTA
23.04.2012 5117 Okunma
3 Yorum 29.04.2012 18:11
Hüseyin Kayahan
YORUMSUZ ve BİR SEZİ ve BİR SORU
17.04.2012 5830 Okunma
5 Yorum 19.06.2012 11:35
Hüseyin Kayahan
SÖZ KESTİK, SÜT DE KESİLDİ...
13.04.2012 5121 Okunma
2 Yorum 14.04.2012 08:56
Hüseyin Kayahan
ASLAN OĞLUM ve METOD
11.04.2012 6269 Okunma
13 Yorum 13.04.2012 17:42
Hüseyin Kayahan
KARAGÜLLE'YE MUHALEFET NASIL OLMALI?
4.04.2012 5667 Okunma
2 Yorum 05.04.2012 19:58
Hüseyin Kayahan
MUSA, FETASI ve BULUŞMA YERİ
30.03.2012 4746 Okunma
3 Yorum 08.04.2012 18:07
Hüseyin Kayahan
DİLİN CİLVELERİ
27.03.2012 5172 Okunma
6 Yorum 29.03.2012 17:18
Hüseyin Kayahan
ÖZGÜRLÜKÇÜLÜK NASIL ANLAŞILIR?
27.03.2012 6089 Okunma
9 Yorum 29.03.2012 17:53
Hüseyin Kayahan
yorumların çetelesi
26.03.2012 2617 Okunma