Reşat Nuri Erol
İslam medeniyeti tarihinde devletlerde Adil Düzen-1
27.09.2019
3145 Okunma, 0 Yorum

İslam medeniyeti tarihinde devletlerde Adil Düzen-1

Ocak Medya yazarı Mehmet Gündoğdu, 22 Eylül yazısında bu konuyu yazmış. (*)

İslam medeniyeti tarihinde kurulan devletlerde Adil Düzen

Adalet Mülkün (Devlet’in) Temelidirözdeyişi ile anılmış ve yönetim biçimi (rejim) kabul edilmiştir. Müslüman devlet adamları ve yargıçları da bu düsturu esas kabul etmişlerdir.

Adil Düzen şu üç temel unsurla gerçekleşir:

  1. Adil Yönetim

Devlet yönetiminde adalet bütün faziletlerin başında gelir. Nitekim tarih boyunca ve bütün toplumlarda devletin işlevleri içinde en önemlilerinin başında adalet olduğu düşünülmüştür. İslâmî kaynaklarda da ve siyasette adalet ve dürüstlük konusu üzerinde önemle durulmuştur.

İslâm dünyasının önde gelen siyaset düşünürlerinden Fârâbî’nin ifadesiyle, “Toplum sevgiyle kaynaşır, adaletle yaşar.”

Mâverdî de; “Herkesi kucaklayan bir adalet uygulaması, fertleri kaynaşmaya ve her bakımdan saygıya sevk eder. Bir ülkeyi zulüm kadar tahrip edebilecek başka hiçbir şey yoktur” diyerek ülkedeki bütün bozukluklarda adaletsizliğin mutlaka bir payının ve etkisinin bulunduğunu ifade ederken evrensel bir gözlemi dile getirmiştir. (Edebü’d-dünyâ ve’d-dîn, s. 141).

Toplumun bekasının teminatı olan adalet öncelikle bir devlet işlevidir. Devlet, her vatandaşına hakkı olan geçim imkânlarını, şeref ve itibarını, sağlığını, eğitimini, huzur ve güvenliğini, özgürlüğünü sağlamakla yükümlüdür. Devlet bunları sağladığı ve bunları koruduğu takdirde adil yönetimi gerçekleştirmiş olur.

Devlet yönetiminin, adalet, hak, hukuk, eşitlik ve dürüstlük esasları üzerinde bina edilmesi toplumun ve bireylerin tümünü memnun edecektir. Çünkü insanlar bu deyimlerin ifade ettiği manalara uygun olarak yaratılmıştır. Bundan dolayı insanların fıtratı/yaratılışı; haksızlığa, hukuksuzluğa, eşitsizliğe, zulme, vicdanları yaralayan her türlü yanlışa karşıdır, kabul etmez.

2- Adil Yöneticiler

Adaletin uygulanması ve toplumda yaygınlaşması için yöneticilere büyük görevler düşmektedir.

Kur’an-ı Kerim’de, Sa’d suresinin 26-28. ayetlerinde, Yüce Rabbimiz, Davud (a.s)’ın şahsında bütün yöneticileri şu şekilde tarif eder: “Muttaki (takva sahibi) bir yönetici, yönetimini adalet ve hakkaniyet ölçülerine göre sürdürür; hüküm ve kararlarında keyfî arzularına uyup Allah’ın tayin ettiği ölçülerden sapmaz.”

Kur’an’da, adaleti emretmeyen ve doğru yoldan sapan kimseler, “dilsiz, yetersiz ve görevini yerine getirmekten âciz” (Nahl, 16/76) bir şahsa benzetilmiştir.

Kur’an’ın ilk muhatabı ve insanlığın rehberi, Hz Muhammed (a.s); “(Herhangi bir konuda) hakemlik yaptığınız zaman âdil olun” (Taberânî, el-Mu’cemü’l-evsat, VI, 40-41.) hadisiyle her hükmün dayanması gereken temel kaidenin adalet ilkesi olduğunu belirtmiştir.

Bundan dolayı Allah Resulü yöneticilere âdil olmaları hususunda sık sık tavsiyelerde bulunurdu. Çünkü yöneticilerin âdil olması bütün toplumu etkilemekte ve yönetenlerle yönetilenler arasında güvene dayalı bir bağ kurulmaktadır.

Âdil bir yönetici, haktan, hukuktan yana ortaya koyduğu adaletli yönetimin olumlu sonuçlarını dünyada fazlasıyla görür. Adaletin egemen olduğu bir idarede, huzur, güven, esenlik, dirlik, birlik olur. Toplum barış içinde yaşar.

Fakat âdil yönetici asıl mükâfatını kıyamette elde eder.

Peygamber Efendimiz; Allah Teâlâ’nın, kendi özel himayesinde tutacağı yedi sınıf insandan ilki olarak Âdil yöneticileri zikretmiştir. (Buhârî, Ezân, 36).

“Zira o, Allah katında en çok sevilen kişidir ve bu sevgi nedeniyle O’nun en yakınında bulunur. O büyük günde Allah’ın en çok kızdığı kişiler ise en şiddetli azaba uğrayacak olan zalim idareciler olacaktır. (İbn Hanbel, III, 23) buyurur.

(DEVAMI VAR)

 






Son Eklenen Makaleler
Reşat Nuri Erol
Erbakan; “İsrail-İran savaşı, asıl hedef Türkiye”-13
3.07.2025 485 Okunma
1 Yorum 03.07.2025 07:29
Reşat Nuri Erol
Erbakan; “İsrail-İran savaşı, asıl hedef Türkiye”-12
2.07.2025 545 Okunma
1 Yorum 02.07.2025 11:32
Reşat Nuri Erol
Erbakan; “İsrail-İran savaşı, asıl hedef Türkiye”-11
1.07.2025 592 Okunma
1 Yorum 01.07.2025 09:28
Reşat Nuri Erol
Erbakan; “İsrail-İran savaşı, asıl hedef Türkiye”-10
29.06.2025 663 Okunma
1 Yorum 29.06.2025 11:37
Reşat Nuri Erol
Erbakan; “İsrail-İran savaşı, asıl hedef Türkiye”-9
28.06.2025 691 Okunma
Özer Ataç
RİSK ve GÜVEN/lik 5
27.06.2025 657 Okunma
Bahaeddin Sağlam
Asıl Beka Sorunumuz Kur'an'ı Anlamamaktır
26.06.2025 55 Okunma
Reşat Nuri Erol
Erbakan; “İsrail-İran savaşı, asıl hedef Türkiye”-8
26.06.2025 705 Okunma
1 Yorum 26.06.2025 09:01
Reşat Nuri Erol
Erbakan; “İsrail-İran savaşı, asıl hedef Türkiye”-7
24.06.2025 711 Okunma
1 Yorum 24.06.2025 05:58
Reşat Nuri Erol
Erbakan; “İsrail-İran savaşı, asıl hedef Türkiye”-6
23.06.2025 727 Okunma
1 Yorum 23.06.2025 06:27
Reşat Nuri Erol
Erbakan; “İsrail-İran savaşı, asıl hedef Türkiye”-5
22.06.2025 696 Okunma
1 Yorum 22.06.2025 08:18
Reşat Nuri Erol
Erbakan; “İsrail-İran savaşı, asıl hedef Türkiye”-4
21.06.2025 734 Okunma
Süleyman Baş
Rum (Roma) Suresindeki Bilinmeyen Mucize
20.06.2025 147 Okunma
Reşat Nuri Erol
Erbakan; “İsrail-İran savaşı, asıl hedef Türkiye”-3
19.06.2025 874 Okunma
1 Yorum 19.06.2025 05:19
Reşat Nuri Erol
Erbakan; “İsrail-İran savaşı, asıl hedef Türkiye”-2
18.06.2025 999 Okunma
1 Yorum 18.06.2025 08:45
Reşat Nuri Erol
Erbakan; “İsrail-İran savaşı, asıl hedef Türkiye”-1
17.06.2025 1077 Okunma
1 Yorum 17.06.2025 09:26
Reşat Nuri Erol
Müslüman Aile İçin Ahlaki Anayasa - 2
16.06.2025 849 Okunma
1 Yorum 16.06.2025 09:57
Reşat Nuri Erol
Müslüman Aile İçin Ahlaki Anayasa - 1
15.06.2025 881 Okunma
1 Yorum 15.06.2025 09:44
Reşat Nuri Erol
Kur’an merkezli anayasa yapmak mümkün…-4
14.06.2025 926 Okunma
1 Yorum 14.06.2025 16:57
Reşat Nuri Erol
Kur’an merkezli anayasa yapmak mümkün…-3
12.06.2025 902 Okunma
1 Yorum 12.06.2025 09:44
Süleyman Baş
İşin İçyüzünü Bilme İlmi: Ledün
10.06.2025 193 Okunma
Reşat Nuri Erol
Kur’an merkezli anayasa yapmak mümkün…-2
10.06.2025 913 Okunma
1 Yorum 10.06.2025 09:24
Özer Ataç
Risk ve Güven/lik - 4
8.06.2025 1664 Okunma
Süleyman Baş
Altın Oran: İlahi Kod Mu, Uydurma Mı?
7.06.2025 191 Okunma
Reşat Nuri Erol
Kur’an merkezli anayasa yapmak mümkün…-1
3.06.2025 803 Okunma
1 Yorum 03.06.2025 09:33
Süleyman Baş
20/07/1969 1.54.01’de Ne Oldu?
2.06.2025 222 Okunma
Reşat Nuri Erol
Sistem arayışı; Süleyman Karagülle-Adil Düzen-14
31.05.2025 852 Okunma
1 Yorum 31.05.2025 07:06
Bahaeddin Sağlam
Müsteşriklerin Kur’an Hakkındaki İthamları
30.05.2025 212 Okunma
Reşat Nuri Erol
Sistem arayışı; Süleyman Karagülle-Adil Düzen-13
30.05.2025 845 Okunma
1 Yorum 30.05.2025 09:30
Süleyman Baş
İbrahim (A.S) Gece Gökyüzüne Bakınca Ne Gördü?
29.05.2025 216 Okunma
Mete Firidin
Kuran'ı Kerim Etimolojik Meal
29.05.2025 295 Okunma
Reşat Nuri Erol
Sistem arayışı; Süleyman Karagülle-Adil Düzen-12
29.05.2025 842 Okunma
1 Yorum 29.05.2025 06:30
Reşat Nuri Erol
Sistem arayışı; Süleyman Karagülle-Adil Düzen-11
28.05.2025 789 Okunma
1 Yorum 28.05.2025 12:02
Reşat Nuri Erol
Sistem arayışı; Süleyman Karagülle-Adil Düzen-10
27.05.2025 926 Okunma
1 Yorum 27.05.2025 06:50
Süleyman Baş
Güneş Ne Kadar Sıcak Demir Ne Zaman Erir, Kuran Biliyor
25.05.2025 264 Okunma
Reşat Nuri Erol
Sistem arayışı; Süleyman Karagülle-Adil Düzen-9
25.05.2025 817 Okunma
1 Yorum 25.05.2025 07:13
Reşat Nuri Erol
Sistem arayışı; Süleyman Karagülle-Adil Düzen-8
24.05.2025 859 Okunma
1 Yorum 24.05.2025 05:35
Reşat Nuri Erol
Sistem arayışı; Süleyman Karagülle-Adil Düzen-7
23.05.2025 873 Okunma
1 Yorum 23.05.2025 07:35
Reşat Nuri Erol
Sistem arayışı; Süleyman Karagülle-Adil Düzen-6
22.05.2025 815 Okunma
1 Yorum 22.05.2025 07:01
Reşat Nuri Erol
Sistem arayışı; Süleyman Karagülle-Adil Düzen-5
21.05.2025 890 Okunma
1 Yorum 21.05.2025 10:24
Reşat Nuri Erol
Sistem arayışı; Süleyman Karagülle-Adil Düzen-4
20.05.2025 936 Okunma
1 Yorum 20.05.2025 11:22
Süleyman Baş
Tıklayıcıda Tıklandığı Zaman…
19.05.2025 391 Okunma
Reşat Nuri Erol
Sistem arayışı; Süleyman Karagülle-Adil Düzen-3
18.05.2025 884 Okunma
1 Yorum 18.05.2025 08:30
Reşat Nuri Erol
Sistem arayışı; Süleyman Karagülle-Adil Düzen-2
17.05.2025 928 Okunma
1 Yorum 17.05.2025 09:25
Süleyman Baş
Allah Gölgeyi Nasıl Uzatıyor?
15.05.2025 466 Okunma
Reşat Nuri Erol
Sistem arayışı; Süleyman Karagülle-Adil Düzen-1
15.05.2025 982 Okunma
1 Yorum 15.05.2025 09:01
Süleyman Baş
Titanic'in Batışı Eyfel'in Boyu: Kuran'la İlgisi Ne?
13.05.2025 300 Okunma
Reşat Nuri Erol
Akevler Kooperatİfİ / İsmail Hakkı Satoğlu-5
13.05.2025 843 Okunma
1 Yorum 13.05.2025 07:16
Süleyman Baş
Kuran Mescid-i Haram-Aksa Arası Mesafeyi Nasıl Biliyor?
12.05.2025 396 Okunma
Reşat Nuri Erol
Akevler Kooperatİfİ / İsmail Hakkı Satoğlu-4
12.05.2025 922 Okunma
1 Yorum 12.05.2025 08:43


© 2025 - Akevler