4 MEZHEBİN FIKHI VE KARAGÜLLENİN İÇTİHATLARI
Süleyman Karagülle
2223 Okunma
70-KAZANÇ-3-MURABAHA-TİCARET

MURABAHA

(Ticaret)

 

SORU: 1-Bir kimse satın aldığı malı istediği fiyata satabilir mi?

Numan- Malı istediği fiyata satabilir. Ancak henüz parasını ödemediği bir malı daha ucuza satamaz.

Malik, Şafii ve Ahmet- Malı istediği fiyata satabilir.

Süleyman- Bir kimes satın aldığı bir malı istediği fiyata satabilir. Satmak için teslim alması gerekmez.  Parası cari hesapla olabilir. Ancak satın almadan, kesin akit yapmadan satamaz. Alıcı hiyarı ile aldığı malı da satamaz, satarsa günah olur, satıcı hiyarı vardır.

 

SORU: 2-Satıcı, alıp sattığı malın maliyetini ve karını satıcıya bildirerek satması caiz midir?

Numan, Malik, Şafii ve Ahmet- Satıcı alıp sattığı bir malın maliyetini ve karını satıcıya bildirerek satması caizdir.

İbni Abbas, İbni Ömer- Satıcı alıp sattığı bir malın maliyetini ve karını satıcıya bildirerek satması mekruhtur.

İshak İbni Rahviye- Satıcı alıp sattığı bir malın maliyetini ve karını satıcıya bildirerek satması caiz değildir.

Süleyman- Bir üretici malını satıp satmamakta serbesttir. Değişik kimselere değişik fiyatlara satabilir. Bir tüccar ise malını aynı anda değişik fiyatlarla satamaz, istediği zaman düşürür, istediği zaman yükseltir. Ancak müşterilere göre değiştirmez ve satmaktan kaçınamaz. Bunu yapan tüccar ticaretten menedilir. Tüccar maliyet bedelini bildirmekle mükellef değildir. Bildirmesi halinde doğru söylemesi gerekir.

Standart malların vakıf ambarları kurulur. Vakıf bütün arz ve talebi kabul eder. Ambar mevcutlarına göre düşürüp yükseltir. Satış ve alış arasındaki farkı yüzde olarak değiştiremez. Bunu ancak devre başlarında yapabilir.

SORU: 3-Vadesi belli olmayan vadeli satış caiz midir?

Numan, Malik, Şafii ve Ahmet-  Caizdir. Satıcı vadesini beyan edince  alıcı hiyarı doğar.

Evzai- Vadesi belli olmayan vadeli satış caizdir. Satış vadesiz olur.

Süleyman- Vadeli satışlar ancak menkul rehinle caizdir. Yazılı ve vade tarihi olmalıdır. Bunun dışında yapılan satış, fasit satışdır. Bir taşınmazın taksitli satışı caizdir. Taksitli ödeme  caiz değildir. Taksiti gününde ödeyen müşteriye satıcı vadini getirmekle yükümlüdür. Parasını alarak taksit taksit satmak zorundadır. Vadesinde taksitini yatıramadığı takdirde ortaklık mülkiyeti doğar. Kullanma mülkiyetini alıcı kaybeder, yararlanma mülkiyeti korunur.

 

SORU: 4-Babasından veya oğlundan birşey alan onu murabaha ile satabilir mi?

Numan ve Ahmet- Murabaha ile satabilir, kimden aldığını alıcıya bildirmesi gerekir.

Malik ve Şafii- Murabaha ile satabilir.

Süleyman- Bir kimse babasından veya oğlundan birşey alsa onu murabaha ile satabilir.

 

SORU: 5-Başkasını kandırmak için fiyatı yükseltip talip olmak caiz midir?

Numan, Şafii ve Ahmet- Haramdır, sahihtir.

Malik- Haramdır, batıldır.

Süleyman- Başkasını kandırmak için fiyatı yükseltip talip olmak tağrirdir. Rızayı yok eder, satış fasittir ve haramdır.

 

SORU: 6-Köylünün malını konsinye satmak caiz midir?

Numan, Malik, Şafii ve Ahmet- Caiz değildir.

Süleyman- Köylünün malını konsinye satmak caiz değildir. Zekata tabi olan tüccar, zekata tabi olmayan birisinin malını konsinye olarak satamaz. Konsinyede zekat mal sahibine aittir.

 

SORU: 7-Kaparo vererek malı satın almak caiz midir?

Numan, Malik ve Şafii- Caiz değildir.

Ahmet- Caizdir.

Süleyman- Kısmi ödeme yaparak belirlenen müddet içinde alıcı hiyarı ile satış yapmak caizdir. Satış feshedilirse alınan miktarın iadesi gerekir.

 

SORU: 8-Veresiye sattığı malı, aynı kişiden peşin para ile geri alması caiz midir?

Numan, Malik ve Ahmet- Caiz değildir.

Şafii- Mekruhtur.

Süleyman- Veresiye sattığı malı, aynı kişiden peşin para ile geri alması caiz değildir. Farkın ödenmesi gerekir. Veresiye satışlar ancak rehinde caizdir. Malı iare edip faizsiz karz almak caizdir.

 

SORU: 9-Veresiye mal satsa, alan da başkasına satsa, ilk satanın malı geri satın alması caiz midir?

Numan, Malik, Şafii ve Ahmet- Caizdir.

Süleyman- Veresiye malı satıp, satın alan da başkasına satsa ondan geri satın alması caizdir. Muvazaalı ise haramdır.

 

SORU: 10-Satışa satıcı dışında fiyatlar koymak caiz midir?

Numan ve Şafii- Caiz değildir.

Malik- Caiz değildir. Bir çarşıda ticaret yapan kimse o çarşının fiyatlarına uymalıdır. Uymazsa çarşının dışına çıkması istenir.

Ahmet-

Süleyman- Malların bir piyasada belli bir fiyatla satılması caizdir. Bu fiyat piyasada mevcut arza göre kamu tarafından tespit edilerek duyurulur. Vakıf bir ambar tesis edilir. Vakıf ambar ile bütün arz ve talebi karşılayacak satış fiyatı tespit edilir. Tüccar satarken değil, alırken kar etmiş olur.

 

SORU: 11-Hükümetin koyduğu fiyatla rıza dışı yapılan akid sahih midir?

Numan- Hükümetin koyduğu fiyatla rıza dışı yapılan akid sahih değildir. Başkalarının zorlaması ile yapılan satış sahihtir.

Malik, Şafii ve Ahmet- Hükümetin koyduğu fiyatla rıza dışı yapılan akid sahihtir; fakat, mekruhtur.

Süleyman- İkrah rıza şartını ortadan kaldırdığı için akid sahih değildir. Bu nedenle hükümetin koyduğu fiyatla rıza dışı yapılan akid de sahih değildir. Bu tür satışlar haramdır; fakat, sahihtir. Bir memlekette muamelede gayrı meşru hükümler  varsa ve herkes uyuyorsa o hükümlere uyulur. O hükümlerin değiştirilmesi için cihad yapılır. Bir memlekette halk gayrı meşru hareketi meşrulaştırmış ve çoğunluk o hareketleri yapıyorsa zarureten bir müslüman da o hareketleri yapar; ancak, kazandığı mallardan kendi vasat ihtiyaçlarını karşıladıktan sonra artan kısmını o gayrı meşru hareketin düzeltilmesi için başkaları ile birleştirerek harcar.

 

SORU: 12-Yiyeceklerde ihtikar haram mıdır?

Numan, Malik, Şafii ve Ahmet- Yiyeceklerde ihtikar haramdır. İhtikar bir malı alıp pahalılansın diye hapsetmek ve sonra pahalı satmaktır.

Süleyman- İhtikar bütün mallarda haramdır. İhtikar monopol oluşturup malı çok ucuz alıp çok pahalı satmaktır.

İhtikar stokları gizleyerek halkı yoklukla korkutup malı pahalı satmaktır. Monopol oluşturmamak ve stokları gizlememek şartıyla mal pahalılanıncaya kadar bekletmek haram değil, hasendir. Pahalılanacağı zaman fiyatını aşağıya düşürür.

 

SORU: 13-Alacağı alacak ile değiştirmek caiz midir?

Numan, Malik, Şafii ve Ahmet- Alacağı alacak ile değiştirmek caiz değildir.

Süleyman- Alacak bir malı standart değilse satmak caiz değildir. Standartsa ve senetli ise senedin satılması caizdir. Alacak bir nakdi başka bir alacak nakdi ile değiştirmek havale hükümlerine tabidir.

 

SORU: 14-Köpeğin bedeli haram mıdır?

Numan ve Malik- Köpeğin satışı sahihtir; fakat, mekruhtur.

Şafii ve Ahmet- Köpeğin satışı sahih değildir. Birisi öldürse veya telef etse ödenmez.

Süleyman- Köpeğin eti haramdır. Yenmesi için alıp satılması sahih değildir. Köpeğin kendisi alınıp, satılır. Satış sahihtir, parası helaldır.

 

 


4 MEZHEBİN FIKHI VE KARAGÜLLENİN İÇTİHATLARI
1-1-TEMİZLİK
2075 Okunma
2-2-MİSVAK
2047 Okunma
3-3-HİTAN(SÜNNET OLMAK)
2076 Okunma
4-4-NECASET
3243 Okunma
5-5-ABDEST
2908 Okunma
6-6-İSTİNCA
1736 Okunma
7-7-ABDEST-2
1980 Okunma
8-8-GUSÜL
2163 Okunma
9-9-TEYEMMÜM
2423 Okunma
10-10-MESH VE MEST
2227 Okunma
11-11-HAYZ
2011 Okunma
12-12-NAMAZ-1
1997 Okunma
13-13-NAMAZ-2-SETR
2557 Okunma
14-14-NAMAZ-3-İSLAMIN ŞARTI
2429 Okunma
15-15-NAMAZ-4-CEMAAT
3172 Okunma
16-16-NAMAZ-5-SEHV SECDESİ
2368 Okunma
17-17-NAMAZ-6-TİLAVET SECDESİ
3978 Okunma
18-18-NAMAZ-7-SEFER
2162 Okunma
19-19-NAMAZ-8-HAVF NAMAZI
2144 Okunma
20-20-NAMAZ-9-CUMA NAMAZI
3165 Okunma
21-21-NAMAZ-10-BAYRAM NAMAZI
3391 Okunma
22-22-NAMAZ-11-KÜSUF NAMAZI
1842 Okunma
23-23-NAMAZ-12-İSTİSKA NAMAZI
1985 Okunma
24-24-NAMAZ-13-CENAZE NAMAZI
2700 Okunma
25-25-NAMAZ-14-NAFİLE NAMAZLAR
2953 Okunma
26-26-SİYER VE CİHAT-1-KITAL
1985 Okunma
27-27-SİYER VE CİHAT-2-GANİMETLERİN BÖLÜŞÜLMESİ
2508 Okunma
28-28-SİYER VE CİHAT-3-İTAK
1959 Okunma
29-29-SİYER VE CİHAT-4-TEDBİR
1803 Okunma
30-30-SİYER VE CİHAT-5-KİTABE
1855 Okunma
31-31-SİYER VE CİHAT-6-MÜDEBBER
1858 Okunma
32-32-ORUÇ-1
2379 Okunma
33-33-ORUÇ-2-İTİKAF
4357 Okunma
34-34-NEZİR-ADAK
2120 Okunma
35-35-ZEKAT-1
2834 Okunma
36-36-ZEKAT-2-HAYVANLARDA ZEKAT
5635 Okunma
37-37-HACC VE UMRE -1
1792 Okunma
38-38-HACC VE UMRE 2-HACCIN YAPILMASI ÖNCESİ
1782 Okunma
39-39-TAKVİM VE İBADET VAKİTLERİ
1820 Okunma
40-40-TAKVİM-2-NAMAZLARIN HİKMETİ VE VAKİTLERİ
1806 Okunma
41-41-TAKVİM-3-ORUÇ VAKTİ
2002 Okunma
42-42-TAKVİM-4-AYIN VAKTİ
1849 Okunma
43-43-HACC VE UMRE-3-HACCIN VAKTİ
1757 Okunma
44-44-HACC VE UMRE4-İHRAM
4062 Okunma
45-45-HACC VE UMRE-5-HAC NASIL YAPILIR
2228 Okunma
46-46-KURBAN
2129 Okunma
47-47-NİKAH-1
2123 Okunma
48-48-NİKAH-2-REDAA
1943 Okunma
49-49-NİKAH-3-NAFAKA
1958 Okunma
50-50-NİKAH-4-HIDANE
1852 Okunma
51-51-NİKAH-5-İLA
1971 Okunma
52-52-NİKAH-6-ZIHAR
3709 Okunma
53-53-NİKAH-7-LİAN
2031 Okunma
54-54-TALAK-1
1648 Okunma
55-55-TALAK-2-HUL
2516 Okunma
56-56-TALAK-3
2934 Okunma
57-57-TALAK-4-RİCİ TALAK
2113 Okunma
58-58-HADLER-1
1839 Okunma
59-59-HADLER-2-RİDDET
1799 Okunma
60-60-HADLER-3-BAĞY
1735 Okunma
61-61-HADLER-4-ZİNA
4967 Okunma
62-62-HADLER-5-YOL KESME
1715 Okunma
63-63-HADLER-6-İÇKİ
1858 Okunma
64-64-TAZİR
2351 Okunma
65-65-KASAME
1918 Okunma
66-66-SAVUNMA VE TAZMİNAT
2259 Okunma
67-67-HAYVANLARIN VERDİĞİ ZARARLAR
1881 Okunma
68-68-KAZANÇ-1-KAMU ORTAKLIKLARI
1842 Okunma
69-69-KAZANÇ-2-ÖZEL ŞİRKETLER
2035 Okunma
70-70-KAZANÇ-3-MURABAHA-TİCARET
2223 Okunma
71-71-KAZANÇ-4-SATIŞTA İHTİLAF
1595 Okunma
72-72-KAZANÇ-5-SELEM
1727 Okunma
73-73-KAZANÇ-6-İKALE
1669 Okunma
74-74-KAZANÇ-7-İCARE-KİRA VE ÜCRET
2436 Okunma
75-75-KAZANÇ-8-CUALE-MÜKAFAT
1806 Okunma
76-76-KAZANÇ-9-KARZ
1728 Okunma
77-77-KAZANÇ-10-ŞİRKETİ KIRAZ
1890 Okunma
78-78-KAZANÇ-11-MUVAFADA ŞİRKET
2515 Okunma
79-79-KAZANÇ-12-ŞİRKETİ ANNAN
1695 Okunma
80-80-KAZANÇ-13-ŞİRKETİ VÜCUH
1902 Okunma
81-81-LEKİT-KAYIP İNSAN-ÇOCUK
1844 Okunma
82-82-HİBE
1932 Okunma
83-83-VAAD
1749 Okunma
84-84-LUKATA-BULUNTU MAL
1804 Okunma
85-85-VEDİA-EMANET
1802 Okunma
86-86-ARİYET-ÖDÜNÇ
1599 Okunma
87-87-VEKALET
1874 Okunma
88-88-DIMAN-KEFALET
2032 Okunma
89-89-HAVALE
1652 Okunma
90-90-ŞUFA
1715 Okunma
91-91-İHYA-ÖLÜ TOPRAĞIN İHYASI
2310 Okunma
92-92-ZİRAİ ŞİRKETLER
1965 Okunma
93-93-REHİN
1731 Okunma
94-94-İFLAS
1757 Okunma
95-95-HACİR
2086 Okunma
96-96-GASP
1840 Okunma
97-97-SULH-UYUŞMA
1806 Okunma
98-98-KERAHİYET VE İSTİHSA-YİYECEK VE İÇECEKLER
2376 Okunma
99-99-KAZA VE ADABI-YARGILAMA
1676 Okunma
100-100-İKRAR
1769 Okunma
101-101-MİRAS-FERAİZ
6201 Okunma
102-102-ZEBAİH-HAYVAN KESME-BOĞAZLAMA
2100 Okunma
103-103-AVLANMAK
1857 Okunma
104-104-YEMİN
1957 Okunma
105-105-VAKIF
1732 Okunma
106-106-İTAM-YEDİRMEVE DOYURMA-VAKFI
1705 Okunma
107-107-SULAR VAKFI
1658 Okunma
108-108-SİHİR
1695 Okunma
109-109-İSLAMDA ORGAN NAKLİ
1944 Okunma